Katalog

1 ŞUBAT 2024 PERŞEMBE EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 30.3500 32.9760 38.6280 43.32 8.496 13.557 1.992 1 kuruş 2.5 kuruş 5.6 kuruş 0.19 puan 22.36 puan 250 lira Sabit Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın verisine göre sendikalı işçi oranı yüzde 15.2 Örgütsüz işçiye devam! Bir simge ve fırsat Ocak 2024 itibarıyla toplam işçi sayısı 16 milyon 395 olarak Can Atalay bin, sendikalı işçi sayısı 2 milyon 495 bin kişi. Prof. Dr. İP milletvekili Can Atalay’ın vekilliği Özuğurlu kayıtdışı ve göçmen işçilere dikkat çekti. Meclis’te düşürüldü. CHP ve TİP’in T çağrısını yaptığı protesto eylemine alışma ve Sosyal Güvenlik ve taş ocakları işkolu”ndaki diğer sosyalist gruplar da katıldılar. “Her Bakanlığı’nın dün yayımladığı barajı aşarak yetkili sendika oldu. Ç yer Taksim, her yer direniş”, “Kurtuluş yok Ocak 2024 dönemi işkolu Sendikadan yapılan açıklamada tek başına ya hep beraber ya hiçbirimiz” istatistikleri, modern çalışma “Türkiye’nin dört bir yanındaki sloganları atıldı. hayatının temeli olan maden işçileriyle omuz omuza 4.2 MİLYON KİŞİ Son derecede önemli yerel seçimlere En büyük işkolu olan ticaret, örgütlenme hakkının yürüttüğümüz mücadele başarıyla giderken bu gelişmeyi, bir hukuk darbesi, büro, eğitim ve güzel sanatlar Türkiye’de engellendiğini sonuçlandı” dendi. rejimin ve muhalefetin durumunu işkolundaki işçi sayısı gösteren bir simge, nihayet bir fırsat gösterdi. ‘Yetki’ sorunu çok olarak üç açıdan değerlendirebiliriz. Ocak 2024 itibarıyla CENGIZ Verileri yorumlayan isimlerden toplam işçi sayısı 16 KARAGÖZ Hukuk darbesi ve simge Ankara Üniversitesi’nden Prof. Dr. milyon 395 bin 275 kişi, Can Atalay’ın vekilliği düşürülünce Metin Özuğurlu, “Özel sektörün toplam sendikalı işçi sayısı 2 milyon hemen sesler yükseldi: “Bu bir hukuk önemli bölümünde hem sigortasız 495 bin 423 kişi oldu. Buna göre darbesidir.” Bu saptama zorunlu olarak hem göçmen işçi çalıştırıldığını göz sendikalaşma oranı yüzde 15.22 beni iki gözleme götürüyor. Birincisi, önüne alırsak Türkiye’de işçilerin hesaplandı. Ocak 2023’te ise bu bu saptama ilk kez yapılmıyor. Daha büyük çoğunluğu sendikal haklardan önce de rejimin kimi uygulamaları için veriler sırayla şöyleydi: 16 milyon “darbe” kavramı kullanıldı. Anayasa 163 bin 549 kişi, 2 milyon 330 bin faydalanamıyor. Üreten sınıfın asıl Mahkemesi’nin kararının yok sayılması Kuryeler ‘insanlık’ istedi 988 kişi ve yüzde 14.42. Ayrıca karakteri ‘örgütsüzlük.’ Ayrıca da anayasanın anlamsızlaştığını, keyfiliğin sendikalaşma oranı Temmuz 2023 Uluslararası Çalışma Örgütü’ne (ILO) MOTOKURYE ölümleri yeni yılda da Yine kötü hava koşullarında bile egemen olduğunu gösterdi. Peki her “Bu döneminde yüzde 14.76’ydı. göre Türkiye, çalışma koşullarının devam ederken yaşanan sorunlar bir kuryelere sipariş götürme baskısı bir darbedir” saptamasından sonra ne Yine verilere göre toplam 20 en kötü olduğu ülkelerin arasında. kez daha tartışılmaya başlandı. Bu yapıyor ve mola alma butonu oldu? İtiraf etmek gerekir ki fark yaratan işkolu arasında en fazla işçinin yer ‘Zombi sendikacılık’ da önemi sorun” kapsamda, Yemeksepeti’nde çalışan sistemden kaldırılıyor. Kaza yapan bir şey olmadı. “Bu kez farklı” denebilir aldığı işkolu, 4 milyon 222 bin 728 derken Birleşik Metal-İş Sendikası motokuryeler de “2023 Yemeksepeti motokuryelere hiçbir kolaylık ama inanmak kolay değil. kişiyle “ticaret, büro, eğitim ve güzel Kurye Hakları İhlalleri Raporu” sağlanmıyor. Ayrıca paketlerini İkincisi, eğer bir “hukuk darbesi” Genel Sekreteri Ali Çeltek sorunları yapıldıysa anayasa rafa kaldırıldıysa başlıklı bir çalışma yayımlayarak işletmeye geri iade etmesi bile sanatlar” oldu. Bunu 1 milyon 976 şöyle anlattı: “Örgütlenmenin önünde böyle bir ortamda sandık başına giderken içinde bulundukları durumu ortaya isteniyor. Raporda, talepler bin 475 işçiyle “metal” ve 1 milyon onlarca engel var. Barajlar, yetki hile hurda yapılması nasıl önlenecek? koydu. konusunda şu vurgu yer aldı: 670 bin 363 işçiyle “inşaat” izledi. itirazları bunlardan birkaçı. 10 yılı Seçim sonuçlarına itiraz etmek gerekirse Geçen yıl 6’sı Yemeksepeti İnsanca çalışma koşullarında, işçi Hizmet-İş Sendikası 301 bin 456 aşkın yetki davası süren işyerleri hangi kuruma, nasıl başvurulacak? elemanı, 68 motokuryenin sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin üyeyle tüm işçi sendikaları arasında var. İşçiler demokratik ve özgür Liberal siyasetin uydurduğu bir kavramı çalışırken öldüğü belirtilen rapora sıkı sıkıya uygulandığı bir ortamda ilk sırada yer aldı. Öte yandan son bir ortamda sendikalaşma hakkını ödünç alırsak “rekabetçi otoriterlik” göre 12 saate kadar çalışan işçilere emeğimizin karşılığı olan ücreti dönem eylemleriyle öne çıkan DİSK rejiminin “rekabetçi” kısmı hâlâ geçerli kullanmalı ve işverenin de buna 30 dakika mola hakkı veriliyor. almak istiyoruz.” l İSTANBUL midir? “Süreç olarak faşizm” kavramının bağlı Dev Maden-Sen, “madencilik saygı duymasını istiyoruz.” açıklayıcılığına güvenmek daha doğru olmaz mı? Dezenflasyon için sanayiciden sabır isteyen Şimşek, ‘Bende mucize yok’ dedi Rejimin “siyasi bilinç dışında” derin bir yara açan, Gezi olayının bir türlü aşılamayan travması, Atalay’ın bir sosyalist avukat olarak emekçilerin, ezilenlerin haklarını korumak için ‘Program heves değil’ sürdürmüş olduğu mücadele, üstelik vekil seçilerek Meclis’e girme hakkını kazanması, rejimin onu hedef alması stanbul Sanayi Odası (İSO) için yeterliydi. Ancak bence, rejimin Hizmet-ÜFE’de İMeclisi’nin 2024 yılı ilk olağan projesine ilişkin bir boyut daha var: Maliyet Doğu’da toplantısı, Hazine ve Maliye Bakanı Rejim, anayasayı rafa kaldırırken (bir yükseliş sürüyor anlamda ilga ederken) aynı zamanda Mehmet Şimşek’in katılımıyla TÜİK’in dün yayımladığı “Hizmet güvenlik sorunu muhalefetin iktidarsızlığını (hilafet çağrısı düzenlendi. Toplantıda sanayicilere Üretici Fiyat Endeksi, Aralık 2023” yapan gösterilerinin, yaygınlaşan tarikat bir sunum yapan Şimşek, TOPLANTIDA bir konuşma raporuna göre H-ÜFE, Aralık etkinliklerinin eşliğinde) sergileyerek uygulanan programın kalıcılığını yapan İSO Meclis Başkanı Ender 2023’te önceki aya (aylık) kıyasla pekiştirmeyi amaçladı. Rejimin bunu Ender Yılmaz Mehmet Şimşek Erdal Bahçıvan Yılmaz artan maliyetlerle vurgulayarak “Tekerleği yeniden yüzde 3.59, Aralık 2022’ye (yıllık) başarması, yerel seçimlere ilişkin birlikte istihdamın düştüğünü, keşfetmeye gerek yok. Dezenflasyon kıyasla yüzde 81.18 ve 12 aylık yüktür, dezenflasyonla mücadeleyi hedeflerine ulaşmak için yapacaklarını fabrikaların kapandığını belirtti. programımız uluslararası standartlar topluma kabul ettirmesi açısından büyük ortalamalara kıyasla yüzde 76.37 zorlaştırıyor, parasal aktarım Yılmaz, “Özellikle Doğu ve öneme sahiptir. arttı. Yıllık artış önceki ay yüzde neyi gerektiriyorsa onu yapıyor. mekanizmasını bozuyor” dedi. Güneydoğu’da teröre karşı 77.36 idi. Aylık artışlara sektörler Programın en kilit noktası sabırdır. İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal istihdamda olan gençleri Ve fırsat açısından bakınca artışta ilk sırayı Bu program geçici bir heves değildir. Bahçıvan ise kamu tasarrufuna kaybetme riski var. Maliyet Rejimin, Atalay’ın üzerinden anayasayı yüzde 22.7 ile “depolama ve destek Cumhurbaşkanı ve kamuoyuna dikkat çekti ve şunları söyledi: artışları o bölgelerde bir güvenlik askıya alarak kendini ve taraftarlarını hizmetleri” aldı. Bunun yüzde sunulmuş destek almış bir 4 Toplum vicdanını rahatlatacak sorununa dönüşüyor. Sanayicinin “özgürleştirme” çabaları, muhalefete 16.33 ile “su yolu taşımacılığı”, programdır” dedi bir kamu tasarruf politikası ve bütçe o bölgede ayakta durması için ne birlikte mücadele etmek için çok önemli yüzde 4.54 ile “telekom” izledi. disiplinine ihtiyacımız var. gerekiyorsa yapılmalı” dedi. Açılış bir fırsat sundu. İstanbul ve İzmir’deki Yıllık bazda ise en yüksek artış Kamu tasarrufu şart 4 Ekonomimizde son 2-3 yıldır konuşması ve Hazine Bakanı protesto gösterileri de bu olasılığı temsil yüzde 131.64 ile “bina ve çevre IMF’nin araştırmasına göre Şimşek’in sunumunun ardından ediyor. Ancak bu “birlikte mücadele” yaşanan gelgitlere ayırdığımız düzenleme”de (peyzaj) oldu. Bunu olasılığı aynı meydanda toplanmaktan enflasyon şokları, doğru uygulanan konuştuğumuz sanayiciler ise gereksiz zaman nedeniyle başta yüzde 115.51 ile “sinema filmi, öte çok daha karmaşık, Emre Kongar destek verilmediğinden yakınarak politikalarla, 3.4 yıl sürüyor. Biz demokrasimizi geliştirecek hukuk televizyon programı yapımcılığı” Hoca’mın aktardığı bir sorunu gündeme sunumda anlatılanları yetersiz başlayalı daha bir yıl olmadı. alanı olmak üzere yapısal reformlara izledi. l Ekonomi Servisi getiriyor: “Sol kendi içinde parçalı bulduklarını söyledi. Toplantının Karamsar olmak için sebebiniz ne yazık ki zaman ayrılamıyor. ve birbiriyle uğraşıyor. CHP içten basına kapalı bölümünde ise yok ama mucize bekliyorsanız 4 Gittikçe karmaşıklaşan vergi parçalandı ve birbiriyle uğraşan Altın ithalatında Şimşek’e kur-enflasyon dengesi, bende de o yok” diye konuştu. Kur mevzuatına çözüm gerekiyor. Vergi kliklere ayrıştı. 6’lı masa birbirine finansmana erişim ve hukuk korumalı mevduattan çıkışta kararlı reformu ile adaletli bir vergi sistemi çelme takıp duruyor.” Bence 6’lı masayı yeni rekor geldi reformu gibi sorular sorulduğu tamamen unutmak, CHP’yi de kimliği olduklarını da söyleyen Şimşek bu ve kayıtdışı ile mücadele şart. belirtildi. TÜİK’in dün yayımladığı “Dış ve niyeti belli olana kadar, DEM’i de uygulama için, “Kamunun sırtına l Ekonomi Servisi Ticaret İstatistikleri, Aralık 2023” özgünlüğünden dolayı bir kenara koymak raporuna göre geçen yıl yüzde gerekir. 48.8 artışla 30 milyar 17 milyon Esas önemli karmaşıklık, sosyalistlerin dolarlık altın ithalatı yapıldı. hem tarihsel sürece hem de andaki Gelir OVP tahmininin altında Bundan önceki rekor 2020’deki duruma ilişkin bir “ilkellik döneminin” 25.2 milyar dolardı. Aralık 2023’te aşılamıyor olmasından kaynaklanıyor. TÜİK’in “Turizm İstatistikleri, IV. 2023 yılıyla ilgili 55.6 milyar dolarlık Tarihsel olan, kapitalizmin “yapısal krizi” ithalat Aralık 2022’ye kıyasla Çeyrek: Ekim-Aralık, 2023” raporuna “gerçekleşme tahmini”nin altında içinde işçi sınıfında yaşanan gelişmelere yüzde 41.8 düşerek 1.6 milyar dolar uyum sağlamaktaki zorluğa ilişkin. Bu göre turizm gelirleri 2022’ye kıyasla kaldı. Ayrıca 2023’teki toplam oldu. Altın ihracatı ise geçen yıl dolara çıktı. Türkiye’ye gelen ziyaretçi zorluğun aşılması teorik, programatik 2023’ün tümünde yüzde 16.9 artışla gelirin yüzde 15.2’si yurtdışında yüzde 311.9 artarak 4.3 milyar gelişmelere bağlı. “İlkellik döneminin” sayısı ise 2023’ün tümünde yüzde 11.1 54.3 milyar dolar oldu. Ancak yıllık yerleşik yurttaşların ziyaretlerinden dolara çıktı. Ayrıca Aralık 2023’te andaki duruma ilişkin üç boyutu var. artışla 57 milyon 77 bin kişi oldu. gelir 2024-2026’yı kapsayan son elde edildi. Öte yandan kişi başına ihracat yüzde 300.5 artışla 450 Birincisi, bir önceki tarihsel l Ekonomi Servisi orta vadeli programdaki (OVP) ortalama harcama 905 dolardan 952 milyon dolar oldu. Öte yandan dönemin (1917-1989; Türkiye için ek 2023’te 2022’ye kıyasla ihracat olarak 1970’ler) geleneğinin içerdiği yüzde 0.6 artışla 255.8 milyar parçalanmışlığa sadakatten, yenilgilerin dolar, ithalat yüzde 0.5 düşüşle beslediği bir melankoliden kaynaklanan, 361.8 milyar dolar ve dış ticaret ‘Güvenli tedarik 750 bin çocuk çok parçalı durum. açığı yüzde 3.2 düşüşle 106 milyar İkincisi, siyasal iktidarı arzulayan, dolar oldu. l Ekonomi Servisi devleti hedef alan, kültür endüstrisinin hattı gerekiyor’ (medya) dayattığı söylemin egemenliğini bilimle tanışacak ANKARA Sanayi Odası’nın kıran taktiklerden uzak duran, (sosyalist KISA... KISA... KISA... İŞ BANKASI ve Petrol Ofisi Grubu, (ASO) meclis toplantısında hareketin “siyasi bilinç dışında” egemen) l TÜRK Gıda Kodeksi’nde çocukların bilimsel çalışmalarla konuşan ASO Başkanı Seyit bir kadercilikle bir anlamda “kapitalist gerçekçilik” ile ilgili. yapılan ve dün Resmi Gazete’de tanışması için “Bilim Kuşağı Ardıç, tedarik zincirinin kırıldığı, Hakan Aran Mehmet Abbasoğlu Üçüncüsü bir dayanışma, ortak yayımlanan düzenlemeyle limon Atölyeleri” projesi başlattı. Deprem navlun fiyatlarının arttığı bir pratik, aynı tarafta olduğunu unutmadan, dünyasına da projeyi büyütme çağrısı suyu izlenimi veren ürünler bölgesindeki çocukların öncellendiği dönemden geçildiğine işaret bir farklılığı, hemen öze indirgeyerek yapıyoruz” dedi. Petrol Ofisi Üst piyasaya arz edilemeyecek. Bu projede, üç yılda 8-13 yaş arası 750 bin etti. Kızıldeniz olayının güvenli büyütmeye çalışmadan, yoldaşça Yöneticisi Mehmet Abbasoğlu ise ürünler 31 Aralık’tan itibaren çocuğa ulaşılması planlanıyor. tedarik hatlarının gerekliliğini tartışma, birbirinden öğrenme kültürünü şuna dikkat çekti: “Bölgede halen piyasada bulunamayacak. Dün bu amaçla düzenlenen gösterdiğini kaydeden Ardıç, yeniden yaratmak gerekiyor. Kimi suya, elektriğe erişim sorunu var. Bu l TRAFİK cezalarının indirimli tanıtım toplantısında konuşan İş “Çin’den gelen İpek Yolu zaman, aidiyet, örgüt yaşatma kaygıları ortamda bilim tabii ki yapılamaz. ödenebilmesine ilişkin süre 15 Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, Rusya’dan geçmeyeceği için üzerinden kıyasıya, kimi zaman yaralayıcı Ancak biz bu projenin yanında diğer günden 1 aya çıkarıldı. İçişleri “Bölgedeki çocuklardan yoğun bu durumda Orta Asya, bir rekabet ile “burjuvazinin işini onun eksiklikleri de gidermek için elimizi Bakanlığı’nın Resmi Gazete’deki bir ilgi var. Projeyi biz başlattık Azerbaycan, Ermenistan hattı için yapmaktan” özenle kaçınmak taşın altına koyuyoruz. Devletin yeni düzenlemesiyle ayrıca, ilgili ama iş dünyasından katılacak yeni ön plana çıkacaktır. ‘Yakın ülke’ gerekiyor. yoğun bir çabası var. Sivil toplum maddedeki “dörtte bir” ibaresi de isimlerle projeyi daha da büyütmeyi avantajımızı ‘dost ülke’ avantajı Rejimin Atalay’ı hedef alan saldırısı bir kuruluşları ve iş dünyası da elinden “yüzde 25” olarak değiştirildi. hedefliyoruz. Mart ayında bir isim ile destekleyelim” dedi. fırsat yarattı. Bu fırsattan yararlanalım. geleni yapmalıdır.” l Ekonomi Servisi daha katılabilir aramıza, tüm iş