Katalog

5 ARALIK 2024 PERŞEMBE 6 DÜNYA KAHVE GÜNÜ Tüccar ve diplomatik heyetler aracılığıyla kahve, Avrupa’da yolculuğa çıkmış ve ‘Türk usulü kahve’ adıyla anılmaya başlamış Türk kahvesi: Küçük fincanın büyük hikâyesi ugün “5 Aralık Dünya Türk elvesinde tarih, köpüğünde zarafet endinize bir fincan Türk kahvesi BKahvesi Günü” ve bu özel Tsaklı olan bu büyülü içeceğin, Khazırladıysanız sizi yazının DÜNYANIN gün, Türk kahvesinin eşsiz lezzet asırlara yayılan hikâyesine doğru sıcak kalanına davet ediyorum, zira yazıyı mirasını bir kez daha hatırlatıyor. bir yolculuğa çıkmaya ne dersiniz? okurken canınız çekebilir! Afiyetle. EN İNCE ürk kahvesi, geçmişten sofralarımıza değer katmaya Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne bir rol oynarmış. Bir fincan kahve, ÖĞÜTÜLMÜŞ günümüze uzanan kültürel devam ediyor. girmesiyle taçlandırılmış durumda. bazen kelimelerle ifade edilemeyen Tbir miras, geleneklerle jestlerin taşıyıcısı olurmuş. Edebiyat Telvesinde tarih saklı Sosyal hayatın merkezleri KAHVESİ harmanlanmış bir lezzet ve sanatta ise Türk kahvesi, ilham BURÇAK Türk kahvesinin hikâyesi, kahvehaneler ve sosyal hayatın en zarif kaynağı olmaya devam etmiş. Divan TÜRK kahvesi, aromatik yapısı ve ŞENER kahvenin Etiyopya’dan başlayıp molalarından biri. Öyle ki Türk kahvesinin Osmanlı şiirlerinde ve halk edebiyatında yoğun tadıyla kendine özgü bir Yemen üzerinden Osmanlı bu eşsiz kahve, yalnızca bir toplumundaki etkisini anlamak için sıkça adı geçen kahve, bugün içim deneyimi sunarken karamel, topraklarına ulaşmasıyla başlar. içecek olmaktan çok öteye geçmiş; kahvehaneleri ele almak gerekir. İlk de romanlardan şarkılara kadar çikolata, fındık ve hafif baharatlı 16. yüzyılda, Yemen Valisi Özdemir tarih boyunca dost meclislerinin kahvehane, 1550’lerde Tahtakale’de birçok eserde yer alır. Ressamların tonlar da kahvenin karakteristik Paşa’nın Osmanlı sarayına kahve vazgeçilmezi, diplomasi masalarının açılmış ve kısa sürede hem halkın, tablolarında, yönetmenlerin tat profilini oluşturur. Pişirilme getirmesiyle bu lezzet, kısa sürede sessiz tanığı, edebiyatın ilham hem de elit kesimin buluşma noktası filmlerinde Türk kahvesinin zarif yöntemi sayesinde yüzeyinde İstanbul’un gündelik hayatına kaynağı ve toplumsal bağların haline gelmiş. Bu mekânlar yalnızca duruşunu görmek mümkün. oluşan kremsi köpük ve ince yerleşmiş. Kahvenin pişirilme ve sembolü haline gelmiş. Bir fincan kahve içmek için değil, aynı zamanda Türk kahvesi, bir fincandan çok çekilmiş telvesiyle yumuşak sunulma biçimi, Osmanlı mutfağında Türk kahvesi, yalnızca köpüğüyle sohbet etmek, kitap okumak, daha fazlasını ifade ediyor. O, tarih ama yoğun bir doku elde edilir. rafine bir teknikle geliştirilmiş; değil, taşıdığı anlamlarla da yıllardır satranç oynamak ve hatta siyasi boyunca toplumları bir araya getiren, Kahveye eşlik eden bu katmanlar, böylece bugünkü anlamıyla “Türk sohbetleri derinleştiren ve kültürleri tartışmalar yapmak için bir araya her yudumda damakta kalıcı ve kahvesi” kavramı doğmuş. zenginleştiren bir miras aslında. Her gelinen yerlermiş. Kahvehaneler, derin bir iz bırakır. Türk kahvesinin Türk kahvesi, 17. yüzyılda yudumunda geçmişin hikâyelerini Osmanlı İmparatorluğu’nun düşük asiditesi, pürüzsüz bir içim Avrupa’ya yayılarak kahve taşıyan bu kahve, aynı zamanda toplumsal dokusunu şekillendiren sağlarken meyvemsi ve baharatlı kültürünün dünya geleceğin de ilham kaynağı. Çünkü bir birer kültür merkezi olarak da işlev alt notalar kahvenin çok yönlü çapında bir fenomene fincan Türk kahvesi, yalnızca köpüğü görmüş. Evlerde de kahve ikramı, tadını tamamlar. Asiditesinin dönüşmesine de ve telvesiyle değil; hatırı, zarafeti misafirperverliğin en özel göstergesi düşük olması ise bu kahvenin öncülük etmiş. ve kültürel anlamıyla da eşsizdir. olarak kabul edilmiş; gelin görmeye çok kavrulan ve ince öğütülen bir Venedikli tüccar En değerli dost sofralarının da baş kahve olmasıyla ilişkili. gelen misafirlere sunulan kahve, ve Osmanlı misafiridir. Ne demişler: Cezve ile demlenen ve suda kız isteme ritüellerinin ayrılmaz bir diplomatik Gönül ne kahve ister çözülen bir kahve olduğu parçası haline gelmiş. heyetleri ne kahvehane. Gönül için dünyanın en ince aracılığıyla muhabbet ister kahve Diplomasiden sanata: Türk öğütülmüş kahvesi de kahve, Paris’ten bahane. kahvesinin kültürel etkileri Türk kahvesidir! Londra’ya Türk kahvesi, sadece gündelik uzanan bir hayatta değil, diplomatik yolculuğa çıkmış ilişkilerde de önemli bir ve kısa sürede “Türk yer tutmuş. Osmanlı usulü kahve” adıyla döneminde kahve, barış anılmaya başlamış. görüşmelerinde ya da Bugün ise bu tarihsel miras, diplomatik hediyelerde önemli Türk kahvesinin Unesco Somut Bir kahvenin kırk yıl hatırı vardır BUGÜN KAHVEYİ ir fincan kahve, dostlukları mi sana?” diye çıkışınca, kahveci Bpekiştirir, hatıraları yaşatır ve sakin bir şekilde, “Bu senin değil, bazen de hayat kurtarır. benim ikramım,” diye cevap vermiş. DÜNY A İ LE T ANIŞ TIRAN Üsküdar’ın meşhur kahvecilerinden Aradan yıllar geçmiş. Bu olayın birinin hikayesi, bunu en güzel üzerinden tam 40 yıl sonra Sisam şekilde kanıtlar. Bir fincan kahvenin Adası’nda büyükçe bir Rum isyanı KAHVENİN GÜNÜ. kırk yıllık hatırının öyküsü patlak vermiş. O zamanlar, Rumlar ise rivayete göre şöyle. Yemiş eline geçirdikleri insanları esir İskelesi’nde bir kahveci varmış, pazarında satmaktalarmış. Nitekim Üsküdar’ın meşhur kahvecilerinden Üsküdarlı kahveci de bu insanlar DÜNY A TÜRK KAHVESİ biriymiş. Herkesin gelip kahvesini arasındaymış ve yaşlı bir Rum içip sohbet ettiği, derdini tarafından satın alınmış. paylaştığı biriymiş bu kişi. Bir gün Adamın kendisini öldüreceğini GÜNÜMÜZ kahvehaneye bir yeniçeri gelmiş düşünen kahveci, yaşlı Rum’un ve kahveciye, içeride yalnız başına yüzüne bakmış ve onun kendisine oturan Rum gemi kaptanı hariç dostça baktığını görünce çok diğer herkese kahve ısmarlayacağını şaşırmış. Yaşlı Rum, kahveciyi kutlu olsun. söylemiş. serbest bırakıp ona şöyle demiş : Kahveci, yeniçerinin söylediklerini “Bana 40 yıl önce bir kahve ikram yerine getirmiş ama içinde bir ettin ve ben, o kahveyi de seni de rahatsızlık hissetmiş. Herkese kahve unutmadım.” ikram ettikten sonra, iki fincan kahve Ve işte, “Bir kahvenin 40 yıl hatırı daha yapıp Rum kaptanın yanına vardır” sözü, bu unutulmaz kahve oturmuş ve “Hadi, seninle de içelim,” ikramının anısının kaybolmaz bir demiş. Yeniçeri, öfkeyle bağırarak, hatırası olarak günümüze kadar “Ona kahve vermemeni söylemedim ulaşmış...