Katalog

31 ARALIK 2024 SALI 8 ekonomi@cumhuriyet.com.tr ekonomi CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR Av RO sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 35.3200 36.7750 44.1700 40.51 9.890 20.065 2.964 9.5 kuruş 1.5 kuruş 3.3 kuruş 0.22 puan 136 puan 29 lira 1 lira Ekonomide yaşanan temel sorunlar, her açıdan zor duruma düşen kişi sayısını çoğaltıyor Yoksul ve kiracı arttı Hak aramayı, Resmi verilere göre yıllık 68 bin 119 liralık gelir üzerinden kazanmayı baştan YÜzde 71.2 Türkiye’deki yoksul sayısı 11 milyon 457 bin kişiye çıktı. Konut masrafları “biraz yük getiyor” öğrenmek k iracı olanların oranı da yüzde 28’e yükseldi. diyenlerin oranı ıllardır ha bugün ha yarın ürkiye ekonomisinde özellikle milyon 821 bin kişi) oldu. Ayrıca denilerek, medya güdülemesiyle 2018’den bu yana devam medyan gelirin yüzde 50’sine göre Yesir alınmış olarak uyuştukça Teden kriz, hızla düşen alım hesaplanan yoksulluk oranının uyuştuk. Geçmişin hak kazanılırken gücüyle birlikte toplumun geniş en yüksek olduğu bölgeler yüzde yaşanmış acıları, yaşayıp, bedel ödeyerek kazanmanın onuru kesimlerinin yaşam şartlarını 14.6 ile TR71 (Kırıkkale, Aksaray, unutturuldu. Medyatik güdülemelerin vurmaya devam ediyor. TÜİK’in Niğde, Nevşehir, Kırşehir), yüzde kitlelerin yıldırılıp teslim alınmalarının dün açıkladığı “Yoksulluk ve 12.3 ile TR82 (Kastamonu, Çankırı, aracı olarak kullanılmaları yüzünden Yaşam Koşulları İstatistikleri, Sinop) oldu. En düşük bölgeler ise dünyanın en uzun süreli sindirilip YÜzde 57.5 2024” raporu da bunun yüzde 4.7 ile TRC1 (Gaziantep, susturulmuş, teslim alınmış halkına bir haftalık tatil masrafı Adıyaman, Kilis), yüzde 6.4 ile dönüşüverdik. örnekleriyle dolu. “karşılanamıyor” En yoksul, hak arama bilinci, kültürü TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) oldu. Gelirde 2023’ü referans alan diyenlerin oranı gelişmemiş ülkelerin halklarından rapora göre “eşdeğer hanehalkı İstanbul’da (TR10) ise yoksulluk beter bir teslim olma süreci yaşadık. kullanılabilir fert medyan geliri”nin oranı yüzde 10, yoksul sayısı ise 1 2002’den günümüze, bir başka benzeri milyon 567 bin kişi oldu. yüzde 50’si dikkate alınarak örneğin yaşanmadığı yıllar boyunca, Yen İ Açlı K sınırı 21 b İn l İr AYı GeçTİ Yine rapor kapsamındaki belirlenen yoksulluk sınırına kış uykusundan uyanamıyorcasına “seçilmiş yaşam koşulları kıyasla yoksulluk oranı 2024’te kazanılmış haklarımızın her alanında 2025 yılı için belirlenen 22 bin eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar kaybettikçe kaybettik. Şimdi gerçekçi göstergeleri”ne göre “ev sahibi” 0.1 puan artarak yüzde 13.6 oldu. 104 liralık net asgari ücretle ilgili için yapılması zorunlu diğer rakamlarla, ortaya çıkan verilerle olanların oranı son bir yılda yüzde Türkiye ortalaması 68 bin 119 lira tartışmalar sürerken dün Türk- harcamaların toplamı (yoksulluk kayıtlı, örgütsüz, sendikal haklarını 56.2’den yüzde 56.1’e düşerken İş’in Aralık 2024 için açıkladığı açlık sınırı) 68 bin 675 liraya yükseldi. Bu olarak hesaplanan bu yıllık gelire kullanamayanlar olarak dünyanın en sınırı, toplumun geniş kesimlerinin tutarlar Aralık 2023’te 14 bin 432 “kiracı” oranı yüzde 27.8’den göre yoksul sayısı da 11 milyon büyük ülkesi olduğumuzla yüzleştik. yaşadığı krizin artacağına işaret lira ve 47 bin 9 liraydı. yüzde 28’e çıktı. Yine “borç veya 303 bin kişiden 11 milyon 457 Oysa 1960’ların örgütlenme ediyor. Ayrıca Ankara’da yaşayan dört taksidi” olup “çok yük getiriyor” kişiye ulaştı. özgürlüklerine kapılarımızı açan Türk-İş’in 38 yıldır yaptığı kişilik bir ailenin “gıda için” yapması diyenlerin oranı yüzde 14.9’dan anayasal düzeniyle, tüm çalışma çalışmaya göre aralık ayında, dört gereken asgari harcama tutarındaki alanlarında sendikal haklara kapıları Gaziantep-Adıyaman yüzde 12.5’e inerken “biraz yük kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve artış (mutfak enflasyonu) bir önceki açan yasalarımız sayesinde, Medyan gelirin yüzde 60’ı (81 getiriyor” diyenler yüzde 37.4’ten yeterli beslenebilmesi için yapılması aya kıyasla yüzde 2.54, Aralık Cumhuriyet tarihimizin ilk yıllarından bin 742 TL) dikkate alınarak yüzde 39.1’e çıktı. “Borç/taksidi gereken gıda harcaması (açlık sınırı) 2023’e kıyasla yüzde 46.09, 12 aylık beslenen hak arama, kültür, eğitim, belirlenen yoksulluk oranı ise olmayanlar” yüzde 42’den yüzde 21 bin 83 lira, gıda ile giyim, konut ortalamalara kıyasla yüzde 62.35 kimlik geliştirme bilgilenmelerimiz, 0.1 puan azalarak yüzde 21.2 (17 43.3’e yükseldi. l Ekonomi Servisi (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, arttı. l ekonomi servisi donanımlarımız kısa yıllar içinde güçlü, donanımlı şekilde örgütlenme ve sendikal haklarımızı geliştirmede hızlı bir koşunun içine girmiştik. 1970’li yıllar Zamlar nedeniyle yeni yılı evde karşılamanın maliyeti en az 1500 TL’ye çıktı sonrası evrensel liberal düzenin yol açtığı emperyal ideolojiler, sermayenin güçlenmesi, siyaseten kitleleri güdülemesi sebebiyle dünya çapında bir gerileme yaşattı. Bu süreçte Yılbaşı sofrası boş kaldı ülkemizdeki örgütlü işçi sınıfımız, sendikalar, meslek örgütleri, siyasetin ılbaşına sayılı saatler kala yarattığı hızlı gelişme dinamikleri Yalışveriş telaşı da başladı. Yeni sayesinde evrensel kapitalizmin geçerli Ekonomik güvende yılı daha az maliyetle karşılamak olduğu dünya ülkeleri yavaş yavaş geriye çekilirken, onları yakalamanın isteyen yurttaş için artık evde ‘kötümserlik’ sürdü ötesinde, oransal olarak onların önüne kutlama yapmak da lüks oldu. geçen başarılar elde etmiştik. TÜİK’in dün yayımladığı “Ekonomik Bu yıl artan fiyatlar nedeniyle en HHH Güven Endeksi, Aralık 2024” raporuna az 1500 TL’ye çıkan geleneksel Evrensel emperyalizm ideologları, göre ekonomik güven endeksi kasım yılbaşı sofraları boş kaldı. emperyal dünyayı çok kızdırmış ayında 97.1 iken, aralık ayında yüzde Ekonomik olarak daha olmalıyız ki kanlı 1 Mayıslar benzeri 1.8 artarak 98.8 puana çıktı. uygun marketler sayısız porvakosyonlar yapıp, Bu kapsamda tüketici güven ülkemizdeki maşalarını da kullanarak tercih edilse bile endeksi yüzde 1.9 artarak 81.3, öylesine büyük oyunlar, tuzaklar yılbaşı yemeğinden, reel kesim (imalat sanayisi) güven kurdular. Elbette ağır bedeller karşılığı yarım hindinin fiyatı ise 2 bin atıştırmalık, endeksi yüzde 0.7 azalarak 102.7, ulaştığımız hak kazanımlarının adım bÜTçeden AYrıl An 190 lira. Daha uygun fiyatlı bir hizmet sektörü güven endeksi yüzde kuruyemiş, meyve ŞEVVAL adım geri alınmasında, her yolun menü için hindi yerine tavuk 2.4 artarak 113.6, perakende ticaret fiyatlarına kadar her AYDOĞAN geçerli sayıldığı tuzaklar birbirlerini pAY YÜzde 60 Ar TTı sektörü güven endeksi yüzde 1.2 tercih etmek isteyenler için ise ürüne zam yağdı. izledi. Şimdilerde, kısa zaman artarak 113 ve inşaat sektörü güven 4-6 kişilik yanında iki çeşit meze Türkiye İstatistik Kurumu’na dilimleri içinde, ne kadar çok, ağır TÜKeTİc İ Birliği endeksi yüzde 1.9 artarak 89.4 puan ve içeceğin bulunduğu pilicin hak gasplarına uğradığımızı yeni yeni (TÜİK) göre gıda enflasyonu Federasyonu Market oldu. Ancak, anımsanacağı gibi bu kavramanın şoklarını yaşıyoruz. fiyatı 1490 lira. geçen seneye oranla yüzde 48.57 Endeksi Çalışma Grubu endekslerin 100’den küçük olması Kuşkusuz acılar, çaresizlikler içinde artmış olsa da sofraya yansıyan Başkanı Bingül Ceviz, genel ekonomik duruma ilişkin uyutulmuş, yakın zamanlarda ancak Meyve de cep yakıyor “Evinde ya da eğlence zam daha fazla oldu. Yurttaşın kötümserliği gösteriyor. çözümlerini üretmek zorunda oldukları Bingül Ceviz Bir kilogram karışık mekânlarında yeni yılı payına ise bazı yiyecekleri gerçeği ile yüzleşmiş kuşaklar, kuruyemişin fiyatı kalitesine göre karşılamak isteyen sofrasından kaldırmak ya da içgüdüsel olarak haklarını aramak, İstanbul’da 327 tüketicilerin bu yıl da bütçesinden 300-700 lira arasında değişiyor. çeşidi azaltmak düştü. onları kurtarmanın peşinde, arayış geniş bir bölümü ayıracağı aşikâr. Bir Kestanenin kilosu ortalama 200 içindeler. Çok uzun yıllar uyutularak bin emlak satıldı yıl ara ile fiyat artışlarına baktığımızda Hindinin kilosu 300 lira lira. Birer kilogram ayva, elma, afyonlanmış gibi ortalıkta dolandıktan yaş meyve sebze ve paketli gıdada sonra, “Bir şey yapmalı” arayışlarına Çevre, nar, muz, mandalina ve portakal Yılbaşı sofralarında geleneksel yüzde 45- 60 aralığında oranlarla girmek zorundalar. Bizden şanssız Şehircilik ve hale gelen hindinin kg fiyatı gibi meyvelerin tüketilmesi karşılaşıyoruz. Tüketici yılın bazı gibi görünüyor olsalar da bizden çok İklim Değişikliği geçen yıl 180-200 lira iken bu durumunda en az 265 lira günlerini özel geçirmek istediğinde daha şanslılar. Bizim kuşağın ödediği Bakanlığı’na yıl 300 lira. Zincir marketlerde harcama yapmak gerekiyor. Zincir ya bu artışa katlanmak durumunda bedelleri, acıları yılllar içinde adım adım bağlı Tapu ve marketlerde bulunan içerisinde satılan 8-10 kişilik hazır pişmiş kalıyor ya da sofrasından vazgeçmek. haklarını nasıl kazandıklarını, nasıl yol Kadastro Genel cips, kuruyemiş, çikolata gibi alabildiklerini, gerçekleri, ellerindeki iç pilavlı ve mezelerin de yanında Vazgeçmek istemeyerek harcama Müdürlüğü verilerine göre 2024’te sihirli teknolojik aletlerle çok çabuk ürünlerin bulunduğu alkolsüz yapmayı yeğleyen tüketicilerin kredi yer aldığı hindi menünün fiyatı 3 gayrimenkul satışları en çok 326 bin öğrenebiliyorlar. kartı borçluluk oranlarını da giderek bin 590 lira. 4-6 kişilik yanında klasik yılbaşı sepetlerinin fiyatı 737 ile İstanbul’da yapıldı. İkinci sırayı Bizden çok daha kolay, bizim yükseliyor” dedi. 191 bin 929 gayrimenkul satışıyla daha az mezenin bulunduğu ise ortalama 1200 lira. kuşağın tanıklık ettiği ağır bedeller Ankara izledi. Deprem bölgesindeki üzerinden yola çıkarak, daha bilinçli, illerden Gaziantep’in Şehitkamil örgütlü, akılcı hak savaşımı vermeyi Prim hayatdışında yüzde 72, hayatta yüzde 76 arttı ilçesi, 29 bin 437 gayrimenkul satışıyla çok daha çabuk öğrenecekler. Saray’ın ilçeler arasında birinci sırada yer ağırlığını koyduğu asgari ücretle aldı. Öte yandan 2024’te, 2 milyon yenilmiş ağır kazık, çok çabuk algılandı. 822 bin 712 taşınmaz satışı yapıldı. 11 ayda 718 milyar TL Saray’ın hukuku ile gelen kasıtlı grev Taşınmazların 1 milyon 256 bin 901’i yasağı ile hakları ellerinden alınıp igorta sektörü çok tartışmalı, bol yaklaşacağı görülüyor. İlk 11 aylık konut kategorisinde yer aldı. sokağa atılan işçiler, çok çabuk bilinçli Syasal düzenlemeli bir yılı geride verilere hayatdışının alt branşları karşı duruşları, direnişleriyle işlerini geri bes ’Te ne T Ar Tış alabilmenin yolunu buldular. bırakıyor. Zorunlu trafik sigortası açısından bakıldığında, toplamdaki KISA... KISA... KISA... Yeni yılda çok daha güçlü, bilinçli yüksek teknik zararla bir kez daha payı yüzde 25.6 ile lider olan zorunlu 1.1 Mİl Yonu AşTı l TÜr KİYe İhracatçılar Meclisi ittifaklar sayesinde bu kirli düzen böyle dikkat çekerken yeni yılın önemli trafikte yüzde 67.2 ile 161.3 milyar İhracat Pazar Monitörü’nün kasım ayı sürüp gitmeyecek, gidemeyecek. konuları “zorunlu afet”e dönüşecek liralık prim üretildiği görülüyor. eMeKl İl İK Gözetim Merkezi’nin sonuçlarına göre, ihracat talep endeksi “zorunlu deprem” sigortası ile Diğer oto branşı kaskonun payı 20 Aralık tarihli verilerine göre 100.3, pazar dayanıklılık endeksi ise 99.5 “otomatik BES”in yerine geçecek yüzde 15.5’e düşerken prim üretimi puana yükseldi. 2023 sonuna kıyasla gönüllü bankaların kârı yüzde 9 “tamamlayıcı emeklilik yüzde 33.4 artışla 97.4 milyar BES’teki katılımcı sayısı, net l TÜr KİYe Beyaz Eşya Sanayicileri yükselişle 583 milyar Tl 826 bin 810 kişi artışla 9 milyon Derneği verilerine göre kasım ayında sistemi” olacak. lira oldu. Sağlıkta yüzde 99 buzdolabı, çamaşır makinesi, bulaşık 502 bin 856, devlet katkısı dahil Türkiye Sigorta artışla 111.4 milyar liralık bAn KAcılı K sektörünün Ocak-Kasım makinesi, fırın, derin dondurucu ve fon tutarı da yüzde 158.9 artışla 2024 döneminde net kârı geçen yılın aynı Birliği’nin Ocak-Kasım prim üretilirken bu kapsamda kurutucudan oluşan altı ana üründe 1 trilyon 117 milyar lira oldu. dönemine göre yüzde 8.9 artışla 583.1 2024 dönemiyle ilgili yüzde 134.6 artışla 38.3 üretim yüzde 10 düşüşle 2.6 milyon Otomatik BES’te ise katılımcı milyar TL oldu. yayımladığı verilere göre milyar liralık prim üretimine adet oldu. sayısı net 298 bin 402 kişi artışla Bankacılık Düzenleme ve Denetleme prim üretimi, geçen yılın aynı ulaşan tamamlayıcı sağlık yine l Tİc Are T Bakanı Ömer Bolat, 7 milyon 601 bin 452, fon tutarı Kurumu’nun aylık verilerine göre sektörün dönemine kıyasla toplamda yüzde öne çıktı. Hayatdışı payını yüzde “Gümrüklerde yakalama değeri 2024’te da yüzde 159.9 artışla 85.1 krediler toplamı Kasım 2024’te 2023 yıllık yüzde 139 artışla 55 milyar 178 72.6 artışla 717.6 milyar lira, bu 14.7’den yüzde 16.5’e yükselten sonuna kıyasla yüzde 32.4 artarak 15.5 milyar liraya çıktı. Gönüllü BES milyon liraya ulaştı” dedi. kapsamda hayatdışı branşında yüzde yangın ve doğal afetler branşında da trilyon liraya ulaştı. Yine aktif büyüklük kapsamındaki çocuklu BES’te ise l TÜİK’in “Girişim Özelliklerine Göre 72.2 artışla 629.4 milyar lira, hayat yüzde 93.1 artışla 104 milyar liralık yüzde 32.3 artarak 31.2 trilyon lira, katılımcı sayısı ise net 393 bin Uluslararası Hizmet Ticareti İstatistikleri branşında ise yüzde 75.5 artışla prime ulaşıldı. Bu kapsamda da mevduat yüzde 22.4 artışla 18.2 trilyon 380 kişi artışla 1 milyon 409 bin 2022” verilerine göre 2022’de hizmet 88.2 milyar liraya ulaştı. Aralık zorunlu depremdeki yüzde 172.4, TL oldu. Öte yandan kredilerin takibe 421, fon tutarı yüzde 268.1 artışla ihracatının yüzde 64.4’ü, hizmet ayı da dikkate alındığında yıllık ihtiyari depremdeki yüzde 114’lük dönüşüm oranı da bir önceki aya göre hafif 33.6 milyar liraya ulaştı. ithalatının ise yüzde 56.3’ü büyük ölçekli artışla yüzde 1.8 olarak gerçekleşti. toplam üretimin 900 milyar liraya artışlar dikkat çekti. girişimler tarafından yapıldı.