Katalog

l l l Ekonomi: Jale Özgentürk Haber Merkezi: Can Uğur Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına l Reklam Genel Müdürü l l Eğitim: Figen Atalay Spor: Cumhur Önder Arslan l Yaygın süreli yayın Baskı: İstanbul: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş ALEV COŞKUN l Esra Bozok Fotoğraf: Uğur Demir l Yenibosna mh. 29 Ekim Cd. no: 11A/41 Bahçelievler/İstanbul Tel : 0212 454 35 10. Ankara : İleri Basım 30 ARALIK 2024 SAYI: 36241 l Genel Yayın Yönetmeni Sorumlu Yazıişleri Müdürü: Betül Berişe mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Saracalar mh. 57. cd. no: 21/A Akyurt/Ankara Reklam Yönetimi: Yenigün l Tel : 0312 353 29 61. İzmir: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Fatih Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Mine Esen Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş l mh. 1199 sok. no:1/7 Sarnıç-Gaziemir/İzmir Tel : 0232 483 96 60. Adana: İleri Basım mat. Amb. Reklam Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2, 34381 Şişli/İST. Genel Yayın Koordinatörü AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Levent mh. 1791 sok. no: 33/A Yüreğir/Adana Tel : 0322 346 36 25. Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 Ege Bölge Temsilcisi: Mehmet Şakir Örs Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul l Hakan Akarsu Trabzon: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Organize sanayi Bölgesi e-posta: posta@cumhuriyet.com.tr Uets: 25999 - 15079 - 37611 Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Emre Kongar (Bşk. Yrd.), no: 2 Arsin/Trabzon Tel : 0462 711 40 20. Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Yazıişleri Müdürleri l Ankara Temsilciliği: Güzeltepe Mahallesi, Abidin Daver Sokak, No: 14 Çankaya/Ankara Faks: (0212) 251 98 68 Şükran Soner, Işık Kansu, Miyase İlknur, Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilciliği: Halit Ziya Bulvarı 1352 Sok. 2/3 Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınma- Özgür Soyer Cafer Kurt reklam@cumhuriyet.com.tr Pasaport - İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Mine Kırıkkanat, Zülâl Kalkandelen dan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. Herkese Bilim Teknoloji Dergisi’nin katkılarıyla hazırlandı. a raç sayısı 253 bin 500 adede geriledi ÖZLEM YÜZAK Ar Aç kiralama araçların payı yüzde sektörünün çatı kuruluşu 56.2’ye yükseldi. Hibrit ve Tüm Oto Kiralama ve elektrikli araçların payı ise Mobilite Kuruluşları yüzde 9.3 oldu. Derneği (TOKKDER), sedan yine bağımsız araştırma şirketi NielsenIQ işbirliği ile birinci sırada hazırladığı, 2024 yılının TOKKDER raporunda ilk dokuz aylık sonuçlarını yer alan bir başka veri içeren “TOKKDER ise yılın ilk dokuz ayı Operasyonel Kiralama sonunda operasyonel araç Sektör Raporu”nu kiralama sektöründeki Robotik açıkladı. Rapora göre, gövde tipine göre araç teknolojisinde 2024 bilim ve teknolojide çığır açıcı gelişmelerin yaşandığı bir yıl oldu. Hem teknoloji operasyonel araç kiralama tercih sıralamasında sektörü yılın ilk dokuz devrim sedan birinciliğinin devam ve hem sağlık alanlarına ise damgasını yapay zekâ vurdu. Kanser, diyabet, Parkinson gibi ayında 64 milyar 200 etmesi oldu. Operasyonel hastalıkların tedavilerinde yeni yaklaşımlar, robotik teknolojisinde ezber bozucu yenilikler, ABd ’nin Georgia milyon TL’lik yeni araç kiralama sektörü, yılın eyaletindeki Peachtree enerjide büyük gelişmeler ve ilk kuantum bilgisayar… 2024’ün çığır açan ve tartışma yatırımı yaparak 48 bin ilk dokuz ayını kapsayan Corners kenti, 300 adet aracı filosuna yaratan bilim ve teknoloji gelişmelerinden öne çıkanlar ise şöyle: dönemde ekonomiye teknoloji firması kattı. Yılın üçüncü çeyreği önemli oranda vergi Pipedream’le işbirliği sonu itibarıyla sektörün girdisi sağlamaya da yaparak “dünyanın Sürdürülebilir enerji aktif büyüklüğü 217 milyar devam etti. Sektörün ilk yeraltı otonom 800 milyon TL olarak 2024’ün ilk dokuz ayında robot dağıtım sistemi” ÖZellikle güneş ener - suyunu temiz hidrojen gerçekleşti. Bu dönemde, ödediği vergi tutarı olarak adlandırılan jisine yönelik araştır- yakıtına ve arıtılmış suya sektörün toplam araç toplamda 34 milyar 500 sistemi başlattı. Yapay malar öne çıktı 2024’te. dönüştürmek için güneş sayısı 2023 yılı sonuna Çin merkezli robotik milyon TL’yi buldu. Çin’deki Şanghay Jiao enerjisinden yararlanan göre yüzde 0.2 azalarak zekânın firması Fourier TOKKDER Yönetim Tong Üniversitesi’nden yenilikçi bir cihaz geliş- 253 bin 500 adede Intelligence ise Gr x Kurulu Başkanı Kağan araştırmacılar, insanla- tirdi. Suudi Arabistan’da- durdurulamaz geriledi. insansı robot serisinin Yaşa, “Operasyonel rın zorlu kurak alanlar- ki araştırmacılar ise KA- Rapora göre, Renault en son versiyonu araç kiralamaya talep yükselişi da yaşamda kalabilmeleri UST Yenilenebilir Ener- yüzde 17.9 pay ile Türkiye olan yeni insansı olmasına rağmen, için yeterli içme suyu sağ- ji ve Sürdürülebilir Tek- robotu GR-2’yi tanıttı. operasyonel araç kiralama enflasyondaki lamaya yardımcı olabile- nolojiler Mükemmeliyet eredeyse sınırsız düzeyde çalışmalar GR-2, insan-robot sektörünün en çok tercih artışla beraber kira cek, Güneş enerjisiyle ça- Merkezi’nde devam eden işbirliğinde ve YZ edilen markası olmayı Nyapay zekâ (YZ) yapması bile tartışılmaya fiyatlarının artması ve lışan atmosferik su top- proje kapsamında Güneş odaklı ilerlemelerde sürdürdü. Renault’u dönemi içindeyiz. başladı. finansman kaynaklarına lama teknolojisi geliştir- pillerini elektrik kullan- gelecekteki atılımlara yüzde 17.2 ile Fiat, yüzde Üretken yapay zekânın ChatGPT’nin yaratıcısı erişimdeki engeller di… Cambridge Üniver- maya gerek kalmadan so- yönelik önemli bir 10.1 ile Toyota, yüzde 9.7 sebebiyle büyüme hızla ilerlemesi iletişim OpenAI firması, “o1 sitesi’ndeki bir araştırma ğutmak için yenilikçi bir adıma işaret ediyor. ile Ford ve yüzde 9.5 ile beklentinin altında alanında devrim yaratıyor. modeline dayanan” ekibi kirli suyu veya deniz cihaz geliştirdi. Volkswagen takip etti. kaldı. Operasyonel araç YZ destekli araçlar ile Strawberry adında yeni Bu dönemde, sektörün kiralama sektörünün yılın istediğiniz her konuda bir yapay zekâyı tanıttı. araç parkının yüzde 46.8’i Süper bilgisayar ve kuantum bilgisayar son çeyreğini de benzer ikna edici metin, Strawberry, ChatGPT gibi kompakt sınıf araçlardan şekilde bir miktar düşüş 2024 yılında süper kapasitesiyle dünyanın kübit kullanarak ölçek görüntü, ses ve video sorulara hızlı yanıtlar oluşurken küçük sınıf ile kapatacağını tahmin bilgisayarlarla ilgili en şimdiye kadarki en güçlü büyüttükçe hataları üstel üretebiliyorsunuz. Hatta sağlamanın yanı sıra araçlar yüzde 30.3 ve ediyorum. 2025 yılında büyük gelişme, ABD bilgisayarı olarak tarihe olarak azaltabilmesi, insanların problem çözme düşünmek veya “akıl üst-orta sınıf araçlar ise sektörün gelişimini Enerji Bakanlığı’nın geçti. bilim dünyasının yaklaşık yüzde 10,6 pay aldı. yetisini ve kişiliğini taklit yürütmek” için de ekonomik aktivitenin desteğiyle 600 milyon Google da büyük ölçekli 30 yıldır çözmeye çalıştığı Sektörün araç parkının edebilen yapay zekâ (YZ) tasarlanmış durumda. seyri, finansmana dolara üretilen “El bir kuantum bilgisayarına önemli bir sorun. İkinci yüzde 34.4’lük bölümünü sistemleri geliştirildi. Eğer Strawberry erişim ve maliyetler Capitan” isimli süper giden yolu açan hata başarı ise Willow’un dizel yakıtlı araçlar belirleyecek” dedi. YZ’nin sanal kopyalarımızı gerçekten bir tür akıl bilgisayarın faaliyete düzeltme ve hesaplama standart bir kıyaslama oluştururken benzinli oluşturması, kişiliğimizi yürütme yeteneğine geçmesi oldu. Bu süresini iyileştiren hesaplamasını beş kopyalaması ve Nobel sahipse, bu YZ sistemi bilgisayar, 1.742 Willow çipini tanıttı. dakikadan kısa bir sürede HVO dizel ile Ödülü almaya yetecek insanları aldatabilir. petaflop’a ulaşma Willow çipinin daha fazla tamamlaması. yenilenebilir enerji Stellanti S, yenilikçi ve Euro 5 a lzheimer’ı temiz enerji alanlarında ve Euro Uzayda yatırımlar yapmaya devam 6’da dahil tespit eden ediyor. Tüm Stellantis olmak üzere binek ve hafif ticari araçları Stellantis çatısı altında kan tahlili “Çevre Dostu Dizel” bulunan tüm binek ve neler oldu? olarak bilinen hidrojenle hafif ticari modeller HVO iSve Çli bilim insanları işlenmiş bitkisel yağ bazlı dizel yakıtını destekliyor. a y’ın şimdiye kadarki en yüksek yaşlılarda Alzheimer dizel (HVO) kullanımını Böylece bu çevre dostu ölçekli (1:2.500.000) jeolojik haritası hastalığını yüzde 90 Çin Bilimler a kademisi (Ca S) destekliyor. HVO dizel, ve öncü yakıt teknolojisi doğruluk payı ile teşhis tarafından yayımlandı. 100’den geleneksel dizel yakıtı ile kapsamı oldukça geniş bir eden bir kan testi fazla araştırmacının on yıl boyunca aynı performansı sunuyor, ürün ailesine hitap ederken geliştirdi. Halihazırda bir araya getirmeye çalıştığı a y’ın ancak bitkisel ve hayvansal geleceğin temiz enerji hastalığın tespitinde Jeolojik a tlası, uydumuzun jeolojisine yağlar gibi yenilenebillir teknolojilerini bugünden beyin-omurilik sıvısından ilişkin birçok temel bilginin yanı sıra kaynaklardan elde ediliyor. sunuyor. örnek almak ya da toplamda 12.341 krater, 81 havza ve 17 PET taraması yapmak kaya türünü ortaya koymuş durumda. gerekiyor. Ne var ki Mars’ta yüzeyin altında yaşama dair bu girişimler ancak güçlü işaretler bulundu. a raştırmalar donanımlı hastanelerde 4.3 ila 8.8 kilometre derinliğinde yapılabiliyor. Precivity AD2 mikrobiyal aktiviteyi destekleyebilecek adı verilen söz konusu yeni bir yüzey altı bölgesine işaret ediyor. test, kanda çok sayıda kilit Çin’in Chang’e-6 a y modülü, a y’ın uzak tarafından toplanan örneklerle belirteçlerin orantısını Mercedes Almanya’da seviye geri döndü. Bir ilk niteliği taşıyan bu ölçüyor. Bu kolay başarı, gezegenimizin erken tarihini uygulanan test, erken 3 otonom sürüş için onay aldı anlama ve uzaydaki doğal kaynakları evrede teşhis sağlıyor. Ne kullanma yolunda önemli bir adım var ki bu test henüz FDA Mercedes-Benz, arasında en hızlısı haline olarak görülüyor. tarafından onaylanmadı. otomatik sürüş geliyor. Bu sistem, iki lüks sistemi DRIVE PILOT’u sedan otomobil serisi olan güncellemesinin ardından S-Serisi ve EQS’te opsiyonel Alman Federal Motorlu olarak sunuluyor. DRIVE Taşımacılık Kurumu’ndan PILOT’u olan araçlar, Domuzdan insana da onay aldı. DRIVE internet üzerinden PILOT’un 2025’in başında (kablosuz güncelleme) organ nakli Almanya’da satışa veya araç servislerinden, sunulması hedefleniyor. güncellemeyi ücretsiz BU yıl doktorlar domuzlardan aldıkları Bu güncellemeyle DRIVE olarak alabiliyor. Yazılım çeşitli organları başarıyla insanlara naklettiler. Bu gelişme nakil sırasında PILOT, standart üretilen güncellemesi için araçta bekleyen çaresiz hastalar için büyük bir araçta şartlara bağlı herhangi bir değişiklik bir umut oldu. Özellikle en sık ihtiyaç sunulan otomatik sürüş yapılmasına da gerek duyulan böbrek nakli için bu yaşam sistemleri (SAE Seviye 3) bulunmuyor. kurtaran bir uygulama. 5 yıldızlı turbo MG Hs Türkiye’de HIV önleyici aşı nihayet üretildi MG markasının yenilenen HIv/a IDS ile mücadelede nihai tedavisinde mucize ilaç olarak için geliştirilen Ozempic’ın kısırlık HS Luxury modeli, 170 aşama olmasa da en önemli göklere çıkartılıyor. Pek çok ilaç bir konusunda da olumlu etkileri beygir gücündeki turbo sorunlardan birinde ciddi ilerleme benzinli motoru ve ütün ya da iki hastalığı tedavi eder. Ne olduğu görüldü. Zaman içinde aynı 5 yıldızı kazandı. Aralık kaydedildi. Lenacapavir adı verilen donanım özellikleriyle var ki Ozempic bu geleneği yıkmış ilacın depresyon, kaygı bozukluğu, ayında 2 milyon 59 bin profilaktik aşı virüsün hücre Türkiye’de. Doğan Trend gibi duruyor. Ozempic’in kilo kaybı böbrek yetersizliğine de iyi geldiği TL fiyat etiketiyle satışa çekirdeğine girmesini engelliyor. Otomotiv tarafından için geliştirilen Wegovy isimli anlaşıldı. Temmuz ayında aynı sunulan yeni HS, hem Türkiye’de temsil edilen versiyonunun kalp krizi ve inme ilacın başka bir versiyonunun Mucize 2 ilaç: performans hem de ütün MG HS, Euro NCAP gibi riskleri yüzde 20 oranında beyin atrofisi (küçülmesi) ve 2024’te semaglutide isimli sürüş konforunu bir araya güvenlik testlerinden düşürdüğü geçen yıl tespit bilişsel çöküşü de engellediği hormonu içeren Ozempic ve getiriyor. en yüksek derece olan Wegovy tip 2 diayebet ve obezite edilmişti. Tip 2 diyabet tedavisi gözlemlendi.