Katalog

EKONOMİ 24 KASIM 2024 PAZAR9 Türkiye’deki eğitim sisteminin tartışmalı yapısı, kronik işsizlik sorununu da etkiliyor İşsizin çoğu üniversiteli Aralıkta faiz Eğitim düzeyine göre işsizlerin dağılımına bakıldığında, indirimi sinyali 9 milyon yükseköğretim görmüş kişiler yılın üçüncü çeyreğinde erkez Bankası, kasım ayı 860 bin kişi yüzde 34.8’lik payla ilk kez birinci sıraya yerleşti. toplantısında yüzde 50 Üniversiteli istihdam sayısı Molan politika faiz oranını alışma yaşamındaki çoklu içindeki payı ise aynı tarih sırayla değiştirmedi ama aralık ayında faiz indirimi konusunun da masada sorunlar, ülkenin geleceği yüzde 29.3, yüzde 29.7 ve yüzde Ç olacağının işaretini verdi. Bunu açısından da önemli bir tehlike 28.5. Zaten bu oranlar son yıllarda Merkez Bankası’nın enflasyonun kaynağı olmayı sürdüyor. Bu pek değişmedi. eğilimine ilişkin yapmış olduğu olumlu durumu eğitim düzeyi açısından Ancak bu durum, işsiz değerlendirmelerden anlıyoruz. Tabii işgücü, istihdam ve işsizlik sayısındaki dağılıma gelince bir de cumhurbaşkanının; “İnşallah faizle birlikte enflasyon da düşecek” verilerine bakarak görmek de önemli değişiklikler içeriyor. açıklaması var. Peki TÜİK’in açıkladığı mümkün. Özellikle üniversite eğitim Çünkü üçüncü çeyrekteki işsizlerin enflasyon rakamına inanan var mı? Yok. görmüş kişilerle ilgili detaylar, yüzde 34.8’ini üniversite eğitimi Topluma gerçekçi olmayan bir ölçü eğitim sisteminin sorgunlanması ve almış kişiler oluşturuyor. Bu oran üzerinden gömlek dikiliyor. tartışılması konusunda da önemli önceki çeyrekte yüzde 28.1, geçen Türkiye’nin 3 yıllık ekonomik hedef ve politikalarının belirlendiği son orta vadeli ipuçları veriyor. yılın üçüncü çeyreğinde de yüzde program (OVP) eylül ayında yayımlandı. TÜİK’in yeni açıkladığı 33.4’tü. Ayrıca bu yılın üçüncü Buna göre daha önce yüzde 33 olarak “İşgücü İstatistikleri, III. Çeyrek: çeyreğindeki oranın çok farklı ‘Dar-geniş’ farkı belirlenen 2024 yıl sonu enflasyon Temmuz-Eylül, 2024” raporuna bir anlamı daha var. Bu oranla (TÜFE) oranı yüzde 41.5’e çıkarıldı, 18.2 puana çıktı göre (mevsim etkilerinden üniversiteli işsizler, ilk kez toplam kasımda ise Merkez Bankası bu oranın yüzde 7.9, geçen yılın aynı yüzde 44 olabileceğini açıkladı. Aynı arındırılmamış) toplam işgücü işsizlerden en çok pay alan grup DISK Araştırma Merkezi, TÜİK’in çeyreğinde yüzde 10.7’ydi. şekilde 2025 yıl sonu enflasyon oranları sayısı 36 milyon 173 bin kişi, oldu. Bu konudaki liderlik daha üçüncü çeyrek verileri üzerinden da sırasıyla önce yüzde 15.2, sonra Bunların yanında, verilere göre gençlerin durumuna dikkat çekti. istihdam sayısı 32 milyon 993 bin önce “lise altı eğitimliler”e aitti. yüzde 17.5 ve son olarak da yüzde 21 toplam işsizlerin 1 milyon 595 AKP’nin iktidara geldiği 2002 kişi ve işsiz sayısı 3 milyon 179 olacağı öngörüldü. Enflasyon gerçekçi Kadında yüzde 44.8 bini erkek, 1 milyon 583 bini yılı üçüncü çeyreğinde, gençlerde bin kişiye ulaştı. Bu kapsamda olarak ölçülemeyince hesaplar da dar tanımlı işsizlik oranının kadınlardan oluşuyor. Bu veriler Üçüncü çeyrekte bu gruptaki tutmuyor. “yükseköğretim” görmüş kişilerin yüzde 183 ve geniş tanımlı işsizlik üzerinden hesaplanınca erkek işsizlerin toplamdan aldığı pay sayısı ise işgücü açısından 10 oranının yüzde 26.1 olduğunu Enflasyonda beklentiler işsizler arasında üniversitelilerin yüzde 32.3 oldu. Bu oran önceki milyon 786 bin kişi, istihdam anımsatan merkez, şu vurguyu payı yüzde 24.9 olurken kadın çeyrekte yüzde 37.5, geçen yılın bozuluyor açısından 9 milyon 680 bin kişi yaptı: Aradaki puan farkı 7.8’di. işsizler arasında yüzde 44.8’e Şimdiden enflasyonun düşeceğine aynı çeyreğinde de yüzde 33.6 idi. ve işsizlik açısından 1 milyon 106 Bu yılın üçüncü çeyreğinde dar ilişkin beklentiler yara almış görünüyor. yükseliyor. Üniversiteli kadın Öte yandan üniversite mezunları bin kişi oldu. Buna göre üçüncü tanımlı işsizlik yüzde 17.5 oldu. Vatandaşın, piyasa aktörlerinin alışveriş işsizler toplamdan en yüksek arasındaki işsizlik oranı da dikkat çeyrek itibarıyla işgücü içindeki TÜİK verisinden hesapladığımız yaparken gördüğü, yaşadığı ve hissettiği payı alırken erkekler açısından çekici. Genel işsizlik oranı yüzde üniversiteli oranı yüzde 29.8 oldu. 15-24 yaş arası genç nüfusta enflasyon daha yüksek seyrediyor. ilk sırada yüzde 41.2 ile “lise altı 8.8 olurken bu yükseköğretim geniş tanımlı işsizlik oranı ise Yılbaşı itibarıyla artacak vergi ve Bu oran önceki çeyrekte yüzde eğitimliler” yer alıyor. zamlarla birlikte enflasyon rakamlarının görmüş kişilerde yüzde 10.3 olarak yüzde 35.7. Aradaki fark 18.2 29.6, Temmuz-Eylül 2023’te yüzde yılbaşından sonra tekrar artışa geçeceği l Ekonomi Servisi puana ulaştı. hesapladı. Bu oran önceki çeyrekte 28.9’du. Bu kesimin istihdam anlaşılıyor. Bu nedenle resmi olarak öngörülen, beklenen enflasyon rakamı tutmayacak ve bunun üzerinden asgari ücretin belirlenmesi de adil TZOB Başkanı Bayraktar, kahverengi kokarcanın 300 ürünü etkilediğini duyurdu olmayacaktır. Halihazırda Türkiye, Arjantin’i saymazsak dünyanın en yüksek enflasyonunu yaşıyor. Enflasyon tahminleri yukarı doğru revize edilirken Fındıkta tehlike büyük hayat pahalılığı sürekli olarak yoksulların kâbusu olmaya devam ediyor. Emekçilerin, emeklilerin, dar gelirlilerin, ürkiye Ziraat Odaları Birliği esnafın ve küçük işletmelerin ödediği Merkezi yönetimin T(TZOB) Genel Başkanı Şemsi onca bedele rağmen, kamu tasarruf Yıllık gıda israfı yapmayarak enflasyonla mücadeleye Bayraktar, bir böcek türü olan borcu 8.8 trilyon TL maliye politikası cephesinden destek kahverengi kokarcanın fındık ve 23 milyon ton! HAZINE ve Maliye Bakanlığı’nın vermemekte ısrar ediyor. diğer ürünlere verdiği zararın daha merkezi yönetim borç stoku verileri, TÜRKIYE Esnaf ve Sanatkârları da arttığını açıklayarak acil önlem bu konuda sorunların büyüdüğünü Bütçe açığı büyüyor Konfederasyonu (TESK) Genel istedi. Geçen yıl bu böceğin özellikle bir kez daha ortaya koydu. Hazine’nin ekim ayı nakit bazlı Başkanı Bendevi Palandöken, kuraklık fındığa verdiği zararın yüzde Buna göre Ekim 2024 sonu itibarıyla bütçe dengesi geçen yıla göre belirgin ve iklim değişikliği gibi mevsimsel olarak kötüleşti: 2024’ün ilk 10 ayında merkezin yönetimin toplam borç 25’i bulduğunu, verimin yanında faktörlerle birlikte gıda israfının da verilen açık 1 trilyon 703 milyar liraya stoku 8 trilyon 796 milyar liraya randımanı da düşürdüğünü anlatan boyut değiştirdiğini söyledi. (GSYH’ye oranı yüzde 4.2) yükselmiş ulaştı. Bu borç önceki ay 8 trilyon Bayraktar, şöyle devam etti: fiyatların Toprak Mahsulleri Türkiye’de her yıl 23 milyon ton durumda. Ayrıca tahakkuk bazlı merkezi 653 milyar lira, Ekim 2023 sonunda 6 “Bu yıl randımanda yüzde 30-35 Ofisi’nin açıkladığının çok altında gıda, 12 milyon da ekmeğin israf yönetim bütçesi de ekim ayı itibarıyla ilk trilyon 279 milyar liraydı. Yıllık artış düşüşün yanı sıra küflü ve çürükte kaldığını ifade eden TZOB Başkanı edildiğini belirten Palandöken, 10 aylık dönemde 1 trilyon 260 milyar yüzde 401. oldu. Bu kapsamında, son lira seviyesinde açık vermiş bulunuyor. de yüzde 40’a varan oranda artış Bayraktar, şu çağrıyı yaptı: şunları kaydetti: “Nakliye sırasında bir yılda iç borç stoku 2 trilyon 967 Sözü edilen iki bütçe sonuçları ürün kaybını önlemek için daha oldu. Bu kayıplar nedeniyle pek milyar liradan 4 trilyon 594 milyar arasındaki fark temelde muhasebe kaydı Ödeme kolaylığı şart verimli lojistik sistemler geliştirmeli çok üreticimiz fındığını satamadı. lira, dış borç stoku 3 trilyon 317 milyar farklılığından kaynaklanıyor. Tahakkuk ve uygun depolama koşullarını “Kimyasal mücadelenin yanında Tedbir alınmadığında kahverengi liradan 4 trilyon 201 milyar liraya bazlı merkezi yönetim bütçesinde yaygınlaştırmalıyız. Ayrıca çevreye zarar vermemek adına kokarcanın vereceği zararın yüzde bazı nakit çıkışları gecikmeli yansıdığı yükseldi. Artış oranları ise aynı sırayla evimizde, soframızda ve işyerimizde biyolojik mücadele daha da önem için, enflasyonla mücadeleye etkisi 50 ila 75 arasında olacağı tahmin yüzde 54.9 ile yüzde 26.8 oldu. tüketebileceğimiz kadar gıda almalı bakımından nakit bütçe açığındaki kazanıyor. Bu nedenle biyolojik l Ekonomi Servisi ediliyor. Bu durum 2 milyar doların ve fazla gıda israfından kaçınmalıyız. gelişmelere bakmak daha doğrudur. ve biyoteknik mücadelede üzerinde ihracat geliri sağlayan Gıda saklama yöntemleri konusunda Ancak nihai olarak her iki bütçe bakanlık daha fazla inisiyatif fındık sektöründe telafisi imkânsız bilinçlenerek bozulmaların önüne sonuçları birbirini teyit edecektir. almalıdır. Kokarcadan zarar gören zararlara yol açabilir. Ayrıca bu Merkezi yönetim bütçesinde ilk 10 geçebiliriz.” l Ekonomi Servisi üreticilerimizin Ziraat Bankası ve ayda harcamalar, geçen yılın aynı zararlı fındığın yanında 300’den dönemine göre yüzde 79.4 oranında Tarım Kredi Kooperatifleri’ne olan fazla ürünü de olumsuz etkiliyor.” artarak 8 trilyon 114 milyara çıkmış borçları faizsiz veya çok düşük faizle Öte yandan, rekolte düşük olmasına Makarnacılarda bulunuyor, bunun 1 trilyon 49 milyar uzun vadede ödenmesi sağlanmalı, rağmen kokarca zararlısı ileri liralık kısmı bir önceki döneme yeniden kredi kullanabilmelerinin sürülerek fındık alım fiyatlarının ABD hareketliliği göre yüzde 95 oranında artan faiz önü açılmalıdır.” l Ekonomi Servisi ödemelerinden kaynaklanıyor. Sadece düşürüldüğünü, piyasadaki TÜRKIYE Makarna Sanayicileri KISA... KISA... faiz dışı harcamaları aldığımızda Derneği (TMSD) Yönetim Kurulu bile ilk 10 ayda bütçe 211.4 milyar l TÜRMOB Genel Başkanı Emre Başkanı Aykut Göymen, bazı lira açık veriyor. Üstelik deprem için Kartaloğlu, deprem bölgesindeki firmaların ABD’de uygulanan anti öngörülen harcamaların önemli bir kısmı mücbir sebep halinin 30 Kasım’da Kargo ile dolandırıcılığa dikkat yapılmamışken. dampinge karşı açtığı davaları sona ereceğini anımsatarak “Ancak Vergi gelirlerindeki artış oranı ise kazandığını belirterek “Gayet de TICARET Bakanlığı, yurtdışından ek ücret ödenmesi gerekmektedir” burada yaşam hâlâ normale dönmedi. yüzde 70 seviyesinde bulunuyor. güzel oldu. Amerika pazarı yavaş hızlı kargo ya da posta yoluyla gelen gibi mesajlar gönderildiği belirtilen Bu nedenle süre uzatılmalı” dedi. Burada dolaylı vergilerdeki artışın yavaş açılıyor” dedi. Bu kapsama gönderiler üzerinden yapılan açıklamada, bu sahte bildirimlerle ve gelir vergisindeki yüzde 121.2 l HAZINE ve Maliye Bakanlığı, makarnada yıllık iç tüketimin 700 bin dolandırıcılığa karşı yurttaşı yurttaşlara hesap numaraları oranındaki artışın etkisi olduğunu Hazine destekli kefalet sistemiyle 70 ton civarında olduğunu anımsatan görüyoruz. Diğer bir ifadeyle vergi uyardı. ya da internet sitesi linkleri milyar liralık kaynağın işletmelerin Göymen, sözlerini şöyle sürdürdü: yine büyük oranda tüketicilerden Dolandırıcılarca, gönderildiği ve para kullanımına açıldığını, 8 Kasım “Üretim kapasitemiz 3 milyon ton. ve çalışanlardan alınıyor. Kamu e-posta, telefon yatırmalarının talep itibarıyla ise 20 bin 234 işlemle 59 İhracatımız hedeflediğimiz 1.5 milyon kaynaklarının fütursuzca harcanmasının araması, mesaj gibi edildiği aktarıldı. Bunları milyar lira kredi kullandırıldığını tonluk ihracata ulaşıyoruz inşallah yanında bir de vergilendirme araçları kullanılarak önlemek için “https:// duyurdu. adaletsizliği devam ediyor. bu yıl. İç tüketimle beraber 2 milyon l FINANSAL Kurumlar Birliği’nin “Gümrükte gönderiniz ggm.ticaret.gov.tr/ 200 bin tonluk bir üretim. Halen 800 İstanbul Üniversitesi’yle geliştirdiği var”, “Gönderinizin istatistikler/istatistikler“ Dışarıdan borçlanamıyoruz bin tonluk bir üretim kapasitemiz “FKB Ekonomik Görünüm Endeksi”, içeriğinde yasadışı madde linkinde standart form Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın bulunuyor.” Göymen ayrıca, halen ekimde önceki aya kıyasla 0.39 puan tespit edildiğinden hakkınızda yasal oluşturulduğunu açıklayan bakanlık, merkezi yönetim borç stoku ve bütçe 166 ülkeye ihracat yaptıklarını ifade finansmanı verilerini incelediğimizde; artışla 99.92 puan oldu.Kasım ayı işlem yapılacaktır”, “Kargonuz ilgili bildirimin buradan kontrol etti. l IHA ekim sonu itibarıyla iç borç stoku 4 TÜFE beklentisi ise yüzde 2.48. teslim edilemediğinden teslimi için edilebileceğini belirtti. trilyon 594 milyar liraya yükselirken dış borç stoku 4 trilyon 201 milyar liraya geriliyor. Toplam borç stoku Ergün ise 8 trilyon 796 milyar lira seviyesine Demiray, Hedefleri 10 ülkede ‘Erzurum fabrikası çıkmış durumda. Merkezi yönetimin, dünya ile son 12 ayda net 1 trilyon 600 milyar rekabet için 100 otele ulaşmak maliyeti azaltacak’ liralık yüksek faizle daha çok içeriden konsepti borçlanmaya gittiğini görüyoruz. Dedeman Hotels & Resorts LILA Kâğıt Üst Yöneticisi Alp Öğücü, çeşitlendirme Onca CDS primlerimiz düşüyor, kredi International’ın, “Park Dedeman önemli bir yatırım hamlesi içinde kararı derecelendirme kurumları notlarımızı Bakû” ile yurtdışındaki beşinci aldıklarını olduklarını belirterek bu kapsamda artırıyor söylemlerine rağmen dışarıdan belirtti. otelini açtığı duyuruldu. Erzurum tesislerine dikkat çekti. doğrudan yatırım sermayesi gelmediği Alp Öğücü Işıl Tireli “Son 3 yılda toplam 10 markamız, Alp Öğücü yeni yatırımla ilgili şu gibi hâlâ dışarıdan borçlanamadığımız imzalı ve imza aşamasındaki değerlendirmeyi yaptı: da anlaşılıyor. ulaşmak. Hizmet verdiğimiz daha düşük lojistik maliyetle sevkıyat Son günlerde tekrar “nas” projelerimizle birlikte otel sayımızı “Doğu Anadolu ve Karadeniz’in ülke sayısını ise 10’a çıkarmayı yapmayı hedefliyoruz.” Tesis 2027’ye politikalarına dönülmesi ihtimali 72’ye çıkardık” diyen Dedeman ilk temizlik kâğıdı üretim tesisini konuşuluyor. Bu durumun artan bütçe hedefliyoruz. Türkiye’nin en kadar kademeli olarak devreye Hotels & Resorts International kuruyoruz. İlk etapta hem açıkları ve artan borç stokuyla birleşmesi büyük yerli otel markası olarak alınacak. Şirketin finans üst yöneticisi Yönetim Kurulu Başkanı Ergün Anadolu’nun büyük kısmı hem halinde, Türkiye’yi enflasyonda dünyanın farklı coğrafyalarda bayrağımızı Işıl Tireli ise ilk dokuz ayda 981 milyon Demiray, şöyle devam etti: “Bakû Gürcistan, Irak, Azerbaycan gibi yeni zirvesine taşıyacağından kimsenin dalgalandırmaya ve taşımaya devam TL net kâr elde ettiklerini açıkladı. bu yıl açılan 15’nci otelimiz. 2025 ülkeleri içine alan 30 milyonu aşkın kuşkusu olmasın. içindeki hedefimiz 100 otele edeceğiz.” l Ekonomi Servisi nüfusa sahip pazarlara daha hızlı ve l Ekonomi Servisi