Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
21 KASIM 2024 PERŞEMBE
2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
vatandaşlara
baskı yapmasını
engellemekle,
Führer ilkesi ve hukuk
bütün inanç
sahiplerini ve
elbette inançsızları
olarak tanımladığı Freisler, ilkenin özü bütün erklerin
HAMDI YAVER AKTAN tarafından “ikili devlet”
da ÇOĞUNLUK
“Kanunsuz suç ve ceza olmaz”
çalışmasıyla atılan bu ilkeye yasama, yürütme ve yargının
BASKISINA
YARGITAY ONURSAL DAİRE
evrensel ceza hukuku ilkesini göre “sınırsız bir keyfilik çok az elde, nihayet tek
Milli eğitim KARŞI KORUMAKLA
BAŞKANI
yok sayan düzenlemeyi ve denetlenmeyen şiddet elde yeni Führer’in elinde
YÜKÜMLÜDÜR.
çıkarır. “Halkın sağlam vicdanı uygulayan hükümet sistemi”
toplanmasıydı.” Führer ilkesi,
İkinci olarak, inanç sahibi
lfred Grosser “Geçmişte
ve laiklik (1)
uyarınca... cezalandırılmayı işlemeye başlıyordu.
“yerleşik denge ve denetleme
insanlara, Allah adına, din
yaşanmış olanlar,
hak eden bir eylemde bulunan Harry Reicher, Führer illi Eğitim Bakanı
sistemine dayanan birleşik adına, peygamberler adına,
Asadece geçmişte
Yusuf Tekin’in
kişi cezalandırılacaktır” artık. ilkesini değerlendirirken tarikatlar adına, inançlarını
devletler tarzı anayasal güçler
yaşandıkları için şu an katiyen
MLaikliği saptıran,
nasıl yaşayacaklarına
Bu da geçmişe yürüyen yasayı Rothenberger
ayrılığın mutlak antiteziydi.
yok sayılamazlar” diyor.
Cumhuriyetin ilk
ilişkin BASKI YAPILMASINI
olanaklı kıldı. Memorandumu’nun “yargı
Führer ilkesi yönetiminde
Yirminci yüzyılın ilk
dönemlerini suçlayan
DA ENGELLEMEKLE
Adalet Bakanlığı’nda, sürecinin her noktasında,
Hitler, bir zamanlar baş
sözlerinden sonra, hem
yarısında, Hitler rejiminde,
YÜKÜMLÜDÜR.
bakanın emrindeki yargıca yöneltilmesi gereken
yönetici, baş yasa koyucu ve
Laiklik hem de Milli Eğitim
hukukçuların bir kısmı HHH
devlet sekreteri Curt baskın düşüncenin ne olması
hakkında birkaç yazı
baş yargıçtı.”
Laiklik çağımızı kana
“önlem devleti”, “norm
Rothenberger ismiyle anılan gerektiğini çok açık bir
yazmak şart oldu.
Nürnberg’de uzman tanık
bulayan dinci-tarikatçı-
devleti” kavramlarını hukuk
memorandumunda “Führer biçimde ortaya koymuştu: Bugün bu sütunda
olarak “Adalet Davası”ndan mezhepçi teröre karşı da
literatürüne soktular. “Önlem
defalarca yaptığım Laiklik
ilkesi”nin ilkelerini “yargı
“Führer bir davada -ya da
en büyük sığınak, en etkili
dinlenen Köln Üniversitesi
devleti”, daha sonraları
tanımıyla işe başlayalım.
reformu” olarak sundu.
davaya karar vermeye ilişkin ilaçtır!
anayasa hukuku ve
“düşman ceza hukuku”nun
Yarın Milli Eğitim Bakanı
Laikliği anlatmak,
bir soru ya da sorunda- nasıl
uluslararası alanda otorite
ile devam ederiz.
altyapısını oluşturdu.
‘Sınırsız keyfilik’ savunmak, anarşi ve
karar verirdi ve benim nasıl
profesör Jahreis Führer
HHH
Hitler, 26 Nisan 1942 tarihli
teröre karşı DEMOKRASİYİ
Birinci ilke, “hukuk siyasi
karar vermemi isterdi?”
İslamcıların yazdığı bazı
ilkesini, “Alman Reich’ında
Reichstag konuşmasında, SAVUNMAKTIR!
liderliğe hizmet etmeli”ydi.
açıklama ve sorusunu
sözlüklerde Laiklik “din
devletin tüm gücü, karar
HHH
hayatta kalmanın
İlkenin temelleri Alfred
yargıcın bilmesi gerektiğini karşıtlığı”, “dinsizlik” olarak
verme ya da yeni normlar Ayrıca biliyoruz ki aynı
gerekliliklerine artık hukukun
Rosenberg tarafından daha tanımlanmıştır.
belirtmektedir.
dinden olan insanların
belirleme iktidarı, bu gücü,
emirleri ya da yetkililerinin
Bu ciddi bir saptırmadır.
1930’larda atılmıştı. Rosenberg
bile değişik ülkelerde
keyfi olarak kullanabilen tek
kazanılmış hakları tarafından Çünkü Laiklik “dinsizlik”
Cezanın amacı
hukukun “bir dış kuvvet -onun
inançlarını yaşama
bir adamın elinde toplanmıştır.
ya da “din karşıtlığı” değil,
ket vurulamayacağını
deyimiyle, şekillendirme Rosenberg yine 1930’da
biçimleri birbirlerinden çok
Sadece ona bağlıdır” şeklinde tam tersine, bütün dinleri,
söylemişti. Aynı gün Reichstag
merkezi- tarafından cezanın doğasını yazarken
farklıdır.
mezhepleri, inançları ve
açıklar.
da konuşma doğrultusunda
Örneğin, Suudi
şekillendirilmeli ve ona “Ceza sadece bizim türümüze
inançsızları da KORUYAN
Böyle bir hukuk düzeninde
aldığı kararda: Arabistan’da, İran’da,
bağlı kalmalıydı. Görselliği, yabancı olan tip ve nitelikte
bir DEMOKRATİK DEVLET
mahkeme kararlarına
Libya’da, Malezya’da,
yargıçların mahkeme salonuna olanlar arasından seçim
İLKESİDİR.
Nazi hukuku “mahkeme kararı” denilebilir Tunus’ta, Suriye’de, Irak’ta,
geçerken kürsülerine yapmaktır” diyordu. Buna göre HHH
Bosna’da, Azerbaycan’da
mi? En içerikli yanıtı
“... Ulusun Führer’i, silahlı
Laiklik kavramını
eğitim amaçlı cezalandırma,
oturmadan “Heil Hitler” selamı
ve Türkiye’de yaşayan
kuvvetlerin başkomutanı, Nürnberg Adalet Davası kararı
saptırmak isteyenlerin
ile sağlanıyordu. Yeminlerini suçluları topluma kazandırma
Müslümanların din
kullandığı “Birey laik olmaz,
hükümetin başı ve yürütme vermektedir.
de “Alman Reich’ı ve halkının anlayışı geçersizdir;
uygulamaları birbirinden çok
devlet laik olur” ifadesi de
“İnsanlık... yasalarının
yetkisinin sahibi olarak, ...
Führeri Adolf Hitler’e karşı “istenmeyenler” toplumdan
değişiktir.
DOĞRU DEĞİLDİR!
ihlali söz konusudur ve
her Almanın uygun görünen
dürüst ve itaatkâr olacağıma çıkarılmalıdır! Joseph Goebbels Sadece farklı din
ÇÜNKÜ Laik devletten
bütün yollarla görevini suç Adalet Bakanlığı’nın
mensuplarının değil,
yemin ederim...” sözleriyle daha ileri gidiyordu: “Yargıç
yana olan birey, tanım gereği,
yerine getirebilmesi için otoritesi ile hukuk adına
aynı dindeki farklı
yapıyorlardı. karar verirken yasadan Laiktir.
mezhep mensuplarının
işlenmiş, mahkemeler de
yasalara bağlı olmaksızın
Örneğin, bir Musevi,
Führer ilkesinin ikincisi, ziyade suçlunun yok edilmesi
da barış içinde birlikte
en yüksek yargıç ve parti suçun işlenmesine aracılık bir Hıristiyan ya da bir
“Führer en üstün yargıçtır, fikrinden hareket etmelidir...
yaşamalarının güvencesi
Müslüman devletin Laiklik
lideri konusunda olması etmiştir. Suikastçının hançeri,
teoride hüküm verme Yargıcın sanığın suçluluğuna
Laiklik ilkesidir.
ilkesinden yanaysa, Laik bir
gerekmektedir” denilmekteydi. yargıcın cübbesinin altında
yetkisi sadece ondadır”dı! ikna edilmesi gerektiği fikri
Çünkü Demokratik ve
Musevi, Laik bir Hıristiyan
Aynı yıl, 24 Haziran’ında gizlenmiştir.”
Führer mahkeme kararını tamamen terk edilmelidir...
Laik Devlet, bütün dinlere,
veya Laik bir Müslüman olur.
Nazi amblemlerinin yargıç Harry Reicher şöyle diyor:
inceleyebilir, değiştirebilirdi. Kişi(yargıç) hukuktan değil,
mezheplere, inançlara ve
HHH
ve savcıların cüppelerine “Sanıklar yargı eliyle cinayet
Roland Freisler de insanın yok edilmesi gerektiği inançsızlara aynı uzaklıktadır
Laiklik, SADECE
işlenmesinden yana işlemişlerdi ve cinayet ve HEPSİNİ KORUR.
Hitler’e yazdığı mektupta kararından yola çıkmalıdır.” din ve devlet işlerinin
HHH
olduğunu açıklayan Hitler’e görünüşte hukuki olsa bile birbirlerinden ayrılması
1 Ekim 1946’da
kararının Führer tarafından
LAİKLİĞE KARŞI
demek de DEĞİLDİR:
yargıçlardan da destek geldi. yine de cinayettir.”
değiştirilebileceğini sonuçlanan Nürnberg
OLANLAR:
Laik devletin, din ve devlet
Bu yargıçlardan en tehlikelisi
söylüyordu. yargılamalarında “Adalet
Not: Nazi Almanya’sında
ÜLKEMİZİN BİRLİĞİNİ,
işlerini ayırmasının yanında iki
Roland Freisleri ismini
“Bir yargıç... Führer Davası”ndan mahkeme, Nazi
Hukuk (Çev. Kıvılcım Turanlı,
DİRLİĞİNİ, DÜZENİNİ,
önemli görevi daha vardır:
taşıyordu. Üç ciltlik Nazi
gibi karar vermelidir” bu hukuk sisteminin işlediği
Zoe Kitap, İstanbul, 2022) Yazıda
Birinci olarak, çoğunlukta BARIŞINI, GÜVENLİĞİNİ
İmparatorluğu’nun yazarı
ilkeye göre, “önlem devleti” metodolojinin temel taşı
yararlandığım kitaba dikkatimi
olan inanç sahiplerinin, VE REFAHINI TEHLİKEYE
William L. Shirer, kitabında pekiştiriliyordu. Kuramsal olan Führer/liderlik ilkesini
çeken arkadaşım Saim Karaman’a bu inançta olmayan ATMAKTADIRLAR.
“ağzı bozuk, rezil bir deli” temeli Ernst Fraenkel değerlendirir. “Söz konusu teşekkür borçluyum.
Atatürk ve İnönü sevgisi
Cumhurbaşkanı İsmet gezi sırasında önüne çıkan bir
AV. UĞUR BAYRAKTUTAN
İnönü’ye “darbeci” çocuğa “Sizi şekersiz bıraktım
CHP ARTVİN MİLLETVEKİLİ, TBMM
imasında bulunmuş, ama babasız bırakmadım”
İDARE AMİRİ
CHP’yi de darbecilikle
demiştir. İsmet İnönü’nün
suçlamıştır. Erdoğan’ın
II.Dünya Savaşı sürerken
Kasım Atatürk’ü
ilgili konuşmasında geçen
uyguladığı “tarafsızlık
Anma Töreni’nde
“Ülkemizde ne zaman politikası” bir ulusun kaderini
10k onuşan AKP’li
demokrasi güçlenmişse değiştiren, tüm dünyanın
Cumhurbaşkanı Erdoğan;
darbeci siyasi zihniyetler örnek gösterdiği bir diplomasi
“Şayet Gazi’nin ömrü ve
kendi hırsları uğruna zaferiyle tarihe altın harflerle
sağlığı en azından bir 10
ülkeyi ateşe vermekten kazınmıştır.
yıl daha ülkeyi yönetmeye
de çekinmemişlerdir. Tüm bu çabalara ve
elverseydi hiç şüphesiz
Cumhuriyetin kuruluş kötüleme politikalarına
2. Cihan Harbi sonrası
yıllarındaki kalkınma rağmen; büyük vatan
bambaşka bir Türkiye
hamleleri tek parti sevdasıyla birçok zafer
görecektik. Maalesef Gazi’nin
döneminde mevcut
kazanmış, Lozan kahramanı,
vefatıyla bu fırsatı kaçırdık”
fabrikaların kapatıldığı
Cumhuriyet Devrimlerinin
ifadelerini kullanmıştır.
bir hüsrana dönüşmüştür.
mutlak uygulayıcısı,
Bu sözlerin alt metnini en
Bizzat İnönü 1946 seçimleri demokrasi atılımlarının
iyi şekilde analiz etmek
öncesinde ‘Ben ihtilalci ve yaşama geçirilmesine
gerekmektedir. Çünkü
Kuvayı Milliyeci İsmet’im. öncülük eden, büyük devlet
tarih unutmaz, geçmiş
Muvaffak olamazsak eski adamı İsmet İnönü asla
günümüzün aynasıdır.
usulde devam ederiz’ diyerek unutulmayacaktır. Halkımızın
Erdoğan’ın bu sözlerini
darbe sopasını peşinen gözünde içi boş “Atatürk
dinleyenler; geçmişte “Ata’ya
göstermiştir” cümleleriyle; güzellemeleri” ile yeni bir
saygı duruşunda sap gibi
İnönü’nün TBMM Genel gündem yaratma söylemleri
ayakta durmaya gerek yok”,
Kurulu’nda yaptığını iddia tutarsızlığın ötesine
“Her 10 Kasım’da yaygara
ettiği konuşma hiçbir geçemeyecek(-tir.)
kopartıyorlar” sözlerini de
kaynakta, tutanakta, kayıtta
Bizler; Atatürk’ün
dinlemişlerdir.
bulunamamıştır.
varlığından, ilke ve
Aynı Erdoğan; bugüne
devrimlerinden, düşünce
kadar defalarca İnönü
Asıl hedef Atatürk
sisteminden, Cumhuriyetin
üzerinden Gazi Mustafa
Erdoğan’ın İnönü kazanımlarından güç alarak
Kemal Atatürk’ü ve
eleştirilerinin asıl hedefi onun manevi mirasının
Cumhuriyeti vurmaya
Atatürk’tür. Koşullar uygun bizlere yüklediği sorumlulukla
çalışmıştır. Bu konuşmada da
olmadığından İnönü’yü Cumhuriyetimize sahip
açık şekilde görüldüğü üzere,
kamuflaj olarak kullanarak çıkacak; hak, hukuk ve
söylenenin aksine alt metinde
Atatürk’e ve Cumhuriyete adaletten ödün vermeyen,
verilmeye çalışılan mesajlarla
ulaşmaya çalışılmaktadır. demokratik ve barış dolu çok
her zaman olduğu gibi algı
daha güzel bir Türkiye için
Buradaki asıl nokta;
yaratmak amaçlanmıştır.
Atatürk’e, Cumhuriyet var gücümüzle mücadele
Bugün; Atatürk’e sempatiyle
kazanımlarına, çağdaş etmeye devam edeceğiz.
yaklaşıldığı, Cumhuriyet
yaşama, demokrasiye, Tüm yaşamını ülkesine
değerlerine saygılı
özgürlüklere, kadın erkek adayan, engin ufkuyla bizleri
olunduğu izlenimi vermeye
eşitliğine duyulan hazımsızlık aydınlatan, evrensel fikirleriyle
çalışılmasının altyapısında
dile getirilemediğinden,1 dünyaya yön veren Ata’mızın
“1 numarayı vuramıyorsan, 2
numaraya dokunulamadığın- açtığı yolda, gösterdiği hedefe
numarayı hedef al” politikası
dan, 2 numara üzerinden büyük bir inanç ve azimle
yatmaktadır. Şimdiye kadar
perde arkasından nefret yürürken onun yaktığı aydınlık
birçok konuşmasında İsmet
ve aşağılama söylemleriyle meşaleyi gelecek nesillere
İnönü’yü “aşağılama” yoluna
gerçek duygu ve düşüncelerin aktarmak için elimizden
giden Erdoğan’ın “CHP’nin
gelen gayreti gösterecek;
‘Milli şef’ diyerek yere göğe yansıtılmasıdır.
sığdıramadığı İsmet İnönü” Ulu önderimiz Atatürk’ün dün olduğu gibi bugünde,
sözleri belleklerimizdedir. aramızdan ayrılışından sonra yarında ulu önderimiz Gazi
Yine Erdoğan; adı cumhurbaşkanı olan İnönü, Mustafa Kemal Atatürk’ü ve
Demokrasi ve Özgürlükler bu dönemde Türkiye’yi II. 2. Cumhurbaşkanımız İsmet
Adası olarak değiştirilen Dünya Savaşı belasının İnönü’yü amasız, fakatsız
Yassıada’da partisinin dışında tutabilmek için rehber edinmeye, onları her
genişletilmiş il başkanları yoğun diplomatik uğraşlarda geçen gün artan özlem ve
toplantısında 27 Mayıs’ı bulunmuş, savaş sonrası çok şükranla anmaya devam
değerlendirmiş; İkinci partili sisteme girilince bir edeceğiz.