Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
31 OCAK 2024 ÇARŞAMBA
2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
Ekonomik hükümler
Devlet hukukla
ve sosyal konsey
toplum aydınlarla
DR. ENGIN ÜNSAL sağlamak amacı ile çıkarıldığı
belirtilen bu yasada emekçilerin,
GIRNE AMERIKAN ÜNIVERSITESI
işverenlerin ve devlet organlarının
devlet” esasını kararlı
ALI ERGENDEDEOĞLU
HUKUK FAKÜLTESI
nasıl temsil edileceği ayrıntılı
biçimde savunan,
ODTÜ TARIH YÜKSEK
olarak belirlenmişken 2018 yılında
aşkanlık sisteminin yarattığı
1960’lı yıllarda “milli
LISANS ÖĞRENCISI
çıkarılan 703 sayılı KHK ile yasa
Bolumsuz ekonomik koşullardan
petrol” davasını
başkanlık sistemine uyum sağlamak
en çok işçiler, memurlar ve
kararlıkla, “komünistlik”
ugün Atatürk’ün Türk
üzere değiştirilerek konsey üyelerin
emekliler etkilenmektedir.
suçlamalarına göğüs
toplumuna kazandırdığı
ve çalışma şeklinin cumhurbaşkanı
Olumsuz ekonomik koşullar bu
geren, devrimci
“B
tüm değerleri tehlikeye
tarafından belirleneceği hüküm
sosyal grupların yaşam alanını son
öğretmenlerin hak
atacak bir gelişme vardır.
altına alınmıştır.
derece daraltmaktadır. Demokratik
arayışlarına ses olan, 12
Çağdaş devlet olabilmemizin,
Uzlaşma ve işbirliği ESK’nin görev
ülkelerin anayasalarındaki sosyal
Eylül’ün palazlandırdığı
Osmanlı’nın durumuna
ve yetkilerinin eksenini oluşturur.
hükümler, çalışanların belli
köktendinci tehlikeye
düşmememizin bir numaralı
Devlet ile toplumsal kesimler
aşamalarda ülkenin yönetimine
dikkat çekerek;
koşulunu oluşturan laiklik
arasında ve toplumsal kesimlerin
katılmasını öngörmektedir. Bu
İlhan Selçuk Türkiye’nin ilerici
esası tehlikededir.” (Muammer
kendi aralarındaki uzlaşma ve
açılım siyasal demokrasinin
kesimlerini ve halk
Aksoy’un 1980’lerde verdiği bir
işbirliğini güçlendirecek çalışmalar Muammer Aksoy
yanında endüstriyel demokrasi
kitlelerini “laikliğe
demecinden)
yapması amaçtır. Toplanması,
olarak anılmaktadır. Bu kavram
çağıran” ve en
Çağdaş devletler ve çağdaş
yürütme olarak cumhurbaşkanı ve
ülkede çalışma barışının ve
sonunda 31 Ocak
toplumlar arasında ortakyaşam
ilgili bakanlar ile meslek örgütleri
çalışanların ekonomik ve sosyal
1990’da karşıdevrimci
bir ilişki vardır. Çağdaş düzeyini
ve demokratik kitle kuruluş
refahının sağlanması açısından son
karanlık odaklar
yakalayamamış bir toplum,
temsilcilerinin buluşması anlamına
derece önemlidir.
tarafından “tehdit”
tam anlamıyla çağdaş bir
kastettiği devletin demokratik
gelir. Üretici ve emek güçlerinin
Endüstriyel demokrasi çalışanları
olarak görüldüğü için, alçakça
devlet inşa edemeyeceği gibi,
ve laik devlet olduğunu anlamak
katılımı ile danışma niteliğinde
toplusözleşme çemberinin dışına
katledilen odur.
çağdaş bir yapı ve zihniyete
zor değil. Aksoy’a göre, bu
olsa da düzenli olarak toplanması,
çıkaran ve onlara geleceklerini
sahip olmayan bir devlet de
tip bir çağdaş devlet ancak ve
özellikle ülkenin içine sürüklendiği
İnsan birikimi
belirleme olanağı tanıyan çok
toplumun çağdaşlaşmasına katkı
ancak hukuk devleti temelleri
ekonomik bunalım döneminde ortak
önemli bir düzenlemedir. Üzülerek Bugün onun yaşamını
sağlayamaz. Bu bağlamda çağdaş
üzerinde yani üstünlerin hukuku
akıl düzeneğini işletme yolunu
belirtelim ki çalışanlarımız ve yitirişinin üzerinden geçen
bir devlet ve çağdaş bir toplumu
değil, hukukun üstünlüğü
açabilir.
örgütleri kendilerine bu konuda 34 yıla baktığımızda herhalde
yaratan etmenleri iyi anlamak
sayesinde ayakta kalabilir.
anayasal ve yasal güvenceler şu saptamayı yapmak yerinde
gerekir.
Toplanmayan ekonomik ve
Anayasa, kanunlar ve diğer yasal
sağlandığı halde inanılmaz bir olacaktır: Evet, Aksoy,
sosyal konsey mevzuatlar, yargı kurumlarının
duyarsızlık içindedirler. İşçilerin devletin hukukla yaşayacağını
Çağımızın sorunları
sağlıklı biçimde işlediği bir
Ülke, başkanlık sistemi nedeni
ve memurların sendikaları, söylemekte haklıydı. Peki ya
Prof. Dr. Muammer
ülkede çağdaş devlet yapısının
ile Cumhuriyet tarihinin en ağır
emeklilerin sendikaları ve derneği
toplum? Toplum ne ile yaşardı?
Aksoy, bundan 51 yıl önce
sigortası hukuk devleti esasıdır.
ekonomik bunalımını yaşamaktadır.
olduğu halde bu kuruluşlar yasal
Hiç şüphesiz çağdaş toplumlar,
Cumhuriyet’te yayımlanan
Ancak Türkiye örneğine bakacak
Bu bunalımdan en çok Sosyal
haklarını kullanmaktan ısrarla
onların gelişimine katkı
“Devlet Hukukla Yaşar” başlıklı
olursak yarım asrı aşkın bir süre
Güvenlik Kurumu kapsamında
kaçınmaktadırlar.
sağlayacak güçlü bir “insan
yazısında şu saptamayı yapmıştı:
sonunda geçmişe dönüp bırakın
bulunan sayıları yaklaşık 65
birikimi”ne sahiplerdir. Bu insan
“Çağımızda toplumsal sorunların
“ilerleme”yi yerinde saydığımızı
Anayasanın 166. maddesi milyon insanı etkilenmekte ve
birikimi, toplumu için “öncü”
temeline inebilecek incelemeleri
dahi söylemek artık olası değil.
emekçiler çok ağır bir yaşam
1982 Anayasası’nın “Ekonomik
rol oynayarak içinden çıktığı
ve yayınları yapabilmek ve
zorluğu içindedir. Toplumumuz,
Hükümler- Ekonomik Sosyal
toplumu duyarlılıklarıyla uyarır,
bu görüşleri kamuoyuna mal
Kemalizmin savunucusu
neden bilinmez, yaşadığı tüm
Konsey” başlığı altında ikinci
fikirleriyle ona yol gösterir. Bu
edebilmek dahi, ancak hukuk
50 yıl öncesinde yaptığı
olumsuzluklara karşın kuzuların
bölümünde yer alan bu maddeye
kişiler “aydın”lardır. Yani Ahmet
devletinin garantileri sayesinde
saptama ile bizlere ışık tutan
sessizliği içindedir. Yaşadığı
göre; devlet ekonomik, sosyal ve
Taner Kışlalı hocanın deyimiyle;
mümkün olabilmektedir.
Prof. Dr. Muammer Aksoy’un
zorluklar kabul edilemez
kültürel kalkınmayı, özellikle
“kendisini toplumdan sorumlu
‘Demokratik düzen içinde
73 yıllık yaşamı, mücadele
ağırlıktadır.
sanayinin ve tarımın dengeli ve
hissedenlerdir”
gelişme’ esasında samimi isek
evrelerinin bileşkesinden
Zenginin daha zengin fakir
uyumlu biçimde hızla gelişmesini
O aydınlar ki yüreklerinde
atılacak demokratik her adımın,
oluşuyordu. Hukukçu kimliğinin
daha fakirleştiği bir başkanlık
sağlamak amacı ile gerekli teşkilatı
heyecan, zihinlerinde ise
ilk şart olarak hukuk devleti
yanına Atatürk ilke ve
sistemi yaşamaktayız. Bu düzen
kurmakla görevlendirilmiştir.
düşünce taşırlar. İşte toplumu
güvencelerine bağlı olduğunu
devrimlerinin yani Kemalizmin
böyle gidemez. Bu düzen mutlaka
2010’da 5982 sayılı yasa ile
yaşatan bu heyecan ve
teslim etmek zorunluluğundayız.
savunuculuğunu da ekleyen,
değişmelidir ve bu değişimin
maddeye eklenen fıkraya göre,
Kısacası, bir toplumda düşüncelerdir. Ancak eğer
Atatürk’ün laik, demokratik,
kıvılcımını emekçilerin örgütleri
“ekonomik ve sosyal politikaların
demokratik düzenin yaşaması bir toplum tıpkı 1990’larda
tam bağımsız Türkiye idealine
parlatmalı ve demokratik hakları
oluşturulmasında cumhurbaşkanına
veya ölmesi, hukuk devletinin yaşadığımız gibi, aydınlarını
sıkı sıkıya bağlı olan Prof. Dr.
olan ESK’nin acilen toplamasını
istişari nitelikte görüş bildirmek
ilkelerinin yaşamasına veya faili meçhul cinayetlere kurban
Aksoy’u Türk siyasi tarihinin
cumhurbaşkanından istemeli ve
amacı ile ‘Ekonomik ve Sosyal
ölmesine bağlıdır.” verirken onların mirasını
akışında kritik noktalarda
bu düzen değişikliğini orada dile
Konsey’ kuruluş ve işleyişi kanunla
Prof. Dr. Aksoy’un bu sahiplenecek yeni aydın
görürsünüz:
getirmelidirler. Sendikalar bunu
düzenlenir” hükmü getirilmiştir.
saptamasını yeniden ele yaratamıyorsa, kaybettiklerinin
1950’lerde DP hükümetinin
yapmadıkları sürede temsil ettikleri
Bu konuda 1982 Anayasası’nın
almamız gerekiyor. Çünkü, düşünsel mirasına sahip
antidemokratik biçimde
emekçilere temel görevlerini
öngördüğü yasa 2002’de 4641
yarım asrı geçkin bir süre önce çıkamıyorsa o toplum ölmeye
Turhan Feyzioğlu’nu rektörlük
yapmamış sayılacaklarını
sayılı olarak yürürlüğe girmiş ve
yapılmasına karşın bu saptama, görevinden alması karşısında başlar. Muammer hocaya
bilmelidirler.
toplumsal uzlaşma ve işbirliğini
halen güncelliğini koruyor. istifa eden, 1961 Anayasası’nın borcumuzu ödemek istiyorsak
Hiç şüphesiz Aksoy’un burada hazırlanması sürecinde “sosyal ölmemeliyiz...
Atatürrkk v ve Ae Attatürkçüler, dinin değil din bezirgânlarının,
Yaklaşan yerel seçimler
vicdan özgürlüğünün değil başkalarının vicdan özgürlüğünü
tanımayan, vicdan ve inancı tekellerine almmakak ik iststeeyen
saldırganların karşısındadır.
ve CHP’nin önemi
Muammer Aksoy’u, DR. HALIS ÖDEL isyan derecesinde tepkilerine ortadan kaldırılması, hiçbir
neden oldu. koşul olmaksızın önseçimin tek
ürkiye’de emperyalizmin
Sokak-sokak, ev, dükkân, seçenek kabul edilmesidir.
Tsömürü ve dayatmalarına
PFYQJINQNENSNS^îQîSIF
fabrika demeden gönüllü olarak, CHP’de, 2028’deki genel
direnebilecek en önemli kurum,
canla başla oy toplamak için seçimlere kadar köklü
yüzde 25 civarında halk desteği
çalışacak partililerin şevki değişiklikler yapılmalı;
ile Cumhuriyet Halk Partisi’dir.
şimdiden kırıldı. Örgütlerin “önseçimin sağladığı olanaklar”
İşte bu nedenle, doğrudan veya
ve halkın benimsediği ile dürüst, hem mesleki hem
dolaylı baskılara maruz kalan en
partililer yerine, genel merkez de yaşama dair başarı öyküsü
önemli siyasi kitle CHP’lilerdir.
tarafından tayin edilenler oldu. olan siyaseti “kişisel çıkar ve
31 Mart 2024’te yapılacak yerel
Aday belirlemedeki “keyfi” ün” amacıyla değil; ülkemiz,
seçimler, mevcut iktidarın tüm
uygulamalara tepki, seçimlere halkımız ve insanlık için görev
olanakları seferber edeceği bir
ilgiyi zayıflatırsa; yurt genelinde gören yurtseverler ön saflara
seçim olacak ve CHP için güç bir
başarısızlık kaçınılmaz olacaktır... yerleştirilmelidir. Sosyal
süreç yaşanacaktır. Yerel seçimler
Seçimlerden sonra CHP büyük demokrat bir iktidarın yolu ancak
gelir, geçer; ancak ülkemizin olasılıkla “olağanüstü kurultay”a bu şekilde açılacaktır.
siyasi yapısı demokratik bir gidecektir. Ancak, bu süreç Emperyalizmin büyük
zemine hâlâ oturamadığından bile, partide istenilen “değişim dramlar yaşattığı karmakarışık
CHP’li yurtseverlerin, Kuvayı ve gelişim”i sağlamayacaktır. Ortadoğu daha büyük açmazlar
Milliye geçmişinden güç alarak Niye mi? Trajikomik delege içine girecektir. Bunun işareti
bu konuda vereceği mücadele çok sistemi, genel merkezin sürekli Filistin’e yaşatılan tarif edilemez
önemlidir. önseçimin önünü tıkaması ve zulümdür.
antidemokratik yöntemlerle İkinci Dünya Savaşı’nın
Başvurusuz adaylar
belirlenmiş milletvekili ve parti mağduru Yahudilerin neler
Son olağan CHP kurultayında
yöneticilerinin partiyi özlediğimiz yaşadıklarını hepimiz biliyoruz.
her iki adayın söz verdiği
seviyeye getirebilecek nitelikte Ancak aynı halkın şimdi Filistin
“önseçim” yine yapılamadı.
olmaması... halkına uygulanan soykırımda
Sunulan gerekçelerden biri,
Kendilerini defalarca başrol oynaması, emperyalizmin,
“kampanya için araçların
milletvekili seçtirmiş veya mağdur halkları nasıl acımasız
kaplanmasına vakit kalmayacağı” “hem adayları, hem de bizzat bir topluma dönüştürebileceğinin
gibi ciddiyetten uzak bir kendilerinin adaylığını” belirgin örneğidir!
bahaneydi ne yazık ki... belirleyenler yüzünden, Ülkemizin Ortadoğu’nun bir
Yüzlerce aday, neredeyse “sırça CHP kurumsal olarak çağın parçası olarak, bu coğrafyadaki
köşk” haline getirilmiş genel ve Türkiye’nin değişim ve çirkin oyunlardan etkilenmeden,
gelişimini yakalayamıyor. dimdik ayakta durabilmesi için
merkez, “tarafından” seçildi.
Tek çare, parti tüzüğünde CHP ve bileşenleri çok önemlidir.
Adaylık başvurusu bile yapmamış
yapılacak değişikliklerle Yerel seçim sonuçları şimdiden
kişiler, “tepeden inme” aday
“merkez yoklaması” sultasının hayırlı olsun.
oluverdiler. Bu konu, örgütlerin