Katalog

28 OCAK 2024 PAZAR 10 HABER/BULMACA ULU ÖNDER MUSTAFA KEMAL ATATÜRK’ÜN 1921’DE ÇEKILEN FOTOĞRAFIN ÖYKÜSÜ ‘HAYATIMI SATRANÇ KURTARDI’ UNUTULAN ÇEŞME SENA YAŞAR TÜRKİYE İş Bankası ana sponsorluğunda Türkiye Atatürk, Çankaya’da bağ evine taşınınca yakındaki bir eve de Fotoğrafta Atatürk bir çeşmenin başında görülüyor. Satranç Federasyonu’nun (TSF) yaveri Salih Bozok yerleşir. Atatürk sık sık Bozok’u ziyarete Arkada ise Bozok durmakta. İşte o çeşme bugün Basın düzenlediği “2024 Türkiye gider. O meşhur fotoğraf da o ziyaretlerden birinde çekilir. Şehitleri Parkı’nda yer alıyor. Ancak su akmıyor. 4 4 Küçükler ve Yıldızlar Satranç Şampiyonası” Antalya’da geçen illi Mücadele döneminde Erzurum 1925’te verdiği yanıtta Hacı Kerim hafta başladı. Dün final yapan ve Sivas kongrelerinin ardından Efendi’nin arsasının yanındaki, Salih turnuvada yedi yıllık ömrüne MMustafa Kemal Paşa 27 Aralık Bozok’un evinin bulunduğu arsayı Avrupa ikinciliğini sığdıran 1919’da Ankara’ya gelir. Başta Seymenler teklif eder. Buradan anlaşılacağı minikler de var, 6 Şubat’ta olmak üzere yediden yetmişe tüm üzere İngilizlerin istediği arsa günlerce enkaz altında kalan Ankaralılar kendisini coşkuyla karşılar. Basın Şehit Parkı’ndaki çeşmenin satranç hakemi Özlem Ayna da... Mustafa Kemal Paşa’nın Ankara’daki de bulunduğu, bir dönem Salih Hem satranç sporcuları hem ilk ikametgâhı bugün Bozok’un kiracı olarak oturduğu de Ayna, satrancın yaşamlarını KONUK Keçiören’deki Meteoroloji arsadır. Musul görüşmelerinin nasıl değiştirdiğini Cumhuriyet’e Aynı çeşmenin 25 Ocak 2024’te YAZAR Genel Müdürlüğü binası arifesinde İngiliz hükümeti konut çekilen fotoğrafı. anlattı. Ayna, “5 gün göçük olarak kullanılan, o sıkıntısı çektiği için Salih Bey’in altında kaldım. ‘Tamam’ dedim, TOLGA dönemde Ziraat Mektebi çeşmeyi incelemesine kadar. Kaya, evini 200 lira karşılığında hemen ‘Deliriyorum.’ ‘Derin nefes al, AYDOĞAN olarak adlandırılan bina kiralar. Sonra da 20 bin Türk Lirası çeşmenin Salih Bozok’un evinin sakin ol’ telkinleriyle kendimi olur. Bina, karargâh işlevi karşılığında içindeki eşyayla birlikte satın bahçesinde olduğu bilgisinden kontrol altına almaya çalıştım. görürken yaklaşık dört ay boyunca Mustafa hareketle araştırmasını derinleştirir. alır. Türk hükümeti de bugünkü İngiliz 153. saatte kurtarıldım. Bu Kemal Paşa’yı ağırlayacaktır. Şehirdeki Sonunda da çeşmenin Atatürk’ün Büyükelçiliği’nin bulunduğu yaklaşık 28 sabrı göstermemde satranç İngiliz işgal güçleri komutanı Yüzbaşı 2 fotoğraf çektirdiği yer olduğunu bin metrekarelik arsayı hibe eder. Cemil hakemliğinin bana kazandırdığı Hugh McKinley Whittall’un karargâhı tespit eder. Çeşme, bugün Şehit Ersan Bozok ise evin satışına ilişkin “Babam sabrın da etkili olduğunu olan Direksiyon Binası İngiliz ve Fransız Caddesi üzerindeki Basın Şehitleri Çankaya’daki evimizi sefaret olmak üzere düşünüyorum” dedi. güçlerinin şehirden ayrılmasıyla 11 Mart Parkı’nda, İngiliz Büyükelçiliği’nin İngiliz hükümetine sattı. Muamelesi uzun Şampiyonada 2 bin 500’ü 1920’de boşaltılır. Mustafa Kemal Paşa hemen karşısında yer almaktadır. sürmüştü. Satıştan alınan otuz bin lira sporcu olmak üzere yaklaşık da şehre yakınlığı ve güvenlik nedeniyle 1921’de Esat Nedim Tengizman’ın o zaman çok iyi bir paraydı. Adeta bir 10 bin kişi bir araya geldi. O İngilizlerin boşalttığı Direksiyon çektiği fotoğraf ile günümüzdeki hali servetti. Babam bunun üçte biri parayla sporculardan biri Elif Keskin. Lise Binası’na geçerken Ankaralıların hediyesi karşılaştırıldığında hem desenlerden İstanbul’da Maçka’da orta boy şirin bir ev 3 öğrencisi Elif, tıp kazanmak Çankaya’daki bağ evine ise Haziran 1921’de 1921 yılında Atatürk’ün çeşmenin hem çeşmedeki belirgin izlerden aldı, deniz de görüyordu. Ailece oraya göç istediğini anlattı. Anaokuluna yerleşecektir. önünde çekilen fotoğrafı . hem de kurnasına bakıldığında iki 2 ettik” bilgisini paylaşır. giderken satranca başladığını yapının aynı olduğu anlaşılmaktadır. söyleyen Elif’in beş Türkiye Meşhur fotoğraf çekiliyor hikâyesini şöyle anlatır: 1921’dekinin aksine zaman içinde yalak Çeşmenin akıbeti ne olacak? şampiyonluğu, Avrupa ikinciliği “Serattarzadeler, Ankara’nın Mustafa Kemal Paşa, 1921’in yazında kısmına kadar yer yüksekliği 35 santimetre ve dünya üçüncülüğü var. Elif, Yüz yılı aşkın bir süre önce yapılan bu eşrafındandı. Bize kiralanan bu bağ evi Çankaya’daki bağ evine taşındıktan kadar yükselmiştir. Ayrıca bugün çeşme satranç oynamanın analitik zekâyı çeşme Basın Şehitleri Parkı’nın içerisinde oldukça büyüktü. Birinci katı kâgir, ikinci sonra biraz ilerisindeki eve de yaveri çalışır durumda değildir. geliştirdiğine ve sayısal derslerde bakımsız, korunaksız ve kaderine terk katı ise ince kırmızı tuğladan yapılmıştı. Salih Bozok ailesiyle birlikte yerleşir. fayda sağladığına dikkat çekti. edilmiş bir şekildedir. Çankaya Köşkü’nün Bağlık sahası da epeyce genişti. Evin Bozok’un oğlu Cemil Bey taşınmaya Ev İngiliz Büyükelçiliği’ne satıldı TSF Başkanı Gülkız Tulay turnuva hemen aşağısında kalan bu unutulmuş önünde bakımlı bir bahçesi, biraz ilerisinde ilişkin, “Ankara’ya geldiğimin ertesi yılı, Salih Bozok bir süre sonra kiralık evden sonrası, “Her yıl 7-18 yaş grubunda çeşmenin ulu önderin aziz hatırasını yemişliği ve sebzeliği bulunuyordu. yaz başlangıcında babam bir hafta içinde çıkarak kendisine bir ev satın alacaktır. binlerce satranç sporcusunun yaşatmak için hak ettiği şekilde korunmaya Binanın yanı başında da Ankara taşından Çankaya’ya taşınacağımızı, ona göre Bunun detayları ise farklı bir araştırmada rekor katılımla eşlik ettiği bir alınması yerinde bir karar olacaktır. yapılmış güzel ve durmadan akan, yalaklı hazırlanmamı söyledi. Çünkü Paşa’ya orada karşımıza çıkar. Türkiye Cumhuriyeti şölendeyiz. Heyecanımız her yıl bir de çeşmesi vardı. Bu çeşmenin önünde Çankaya ilçe sınırları içerisinde bulunan bu Bulgurluların köşkünü tutmuşlar, babama Ankara’nın başkent oluşundan sonra artıyor, genç sporcularımızın, yüzünü yıkamış Paşa’nın ve yanı başında yapıya Çankaya Belediyesi ya da Ankara da Serattarzadelerden Kerim Efendi’nin diplomatik misyonu yeni başkente ailelerimizin artan ilgisi bize duran babamın bir fotoğrafı vardır. Foto Büyükşehir Belediyesi’nce gerekli ilginin evi kiralanmıştı. Kararlaştırılan günde Paşa çekebilmek için 8 Şubat 1925’te bir yarınlar adına umut veriyor” dedi. 1 zabiti Esat Bey (Esat Nedim Tengizman, gösterileceğine inanıyoruz. ile birlikte Çankaya’ya taşındık” bilgisini teşvik yasası çıkarır. Buna göre yabancı l ANTALYA T.A.) tarafından çekilmiştir. O gün ben de verir. Bahsi edilen Kerim Efendi Ankara’nın devletlere arsa hibesinde bulunulacak ve oradaydım. Çeşmeden boşalan sular, tam 1- Salih Bozok - Cemil S. Bozok, Hep yerli ve nüfuzlu ailelerinden bir kimsedir. diplomatik misyonların Ankara’ya gelmesi karşıdaki üzüm asmasının örttüğü çardağın Atatürk’ün Yanında, Çağdaş Yayınları, 1985. Mustafa Kemal Paşa Çankaya’daki bağ sağlanacaktır. İngiltere de Büyükelçi 1 önünde bir havuza geliyordu.” 2- Ufuk Erdem, İnsan ve Toplum Bilimleri evine taşındıktan sonra 250 metre Ronald Charles Lindsay’i Ankara’ya yakınlıktaki Salih Bey’in bu kiralık evini Bu meşhur fotoğrafın nerede çekildiği göndererek elçilik binasını inşa etmek için Araştırmaları Dergisi, İngiltere’nin Yeni sık sık ziyaret eder. Ziyaretlerin birinde de bugüne kadar tespit edilememişti. Ta ki arsa incelemesi yapar. 23 Mart 1925’te Başkent Ankara’yı Kabullen(emeye)işi ve herkesin bildiği o meşhur pozu verecektir. Ankara kent tarihi üzerine araştırmalar Lindsay, Hacı Kerim Efendi’nin arsasına İngiliz Büyükelçilik Binasının İnşası, Cilt 6, Şampiyonada 10 bin kişi bir araya geldi. Cemil Bozok ise bu meşhur fotoğrafın yapan Burak Kaya’nın ilginç gördüğü bu Sayı 5, 2017. talip olur. Fakat Türk hükümeti 28 Nisan Bu haftaki bulmaca ödülü Memleket Saat Ayarı Cavit Orhan Tütengil Cumhuriyet Kitapları 14.01.2024 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan 14 OCAK 2024 - bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar 1971 KAZANANLAR arasında yapılan çekilişte Tülin Dursun’un Devrim’in Babaları Dilek Saynur Ateş, Cumhuriyet Kitapları) kitabını kazananlar: Yiğit Efe İren, ANTALYA, Yıldız Tunalı, İZMİR, Özkan Mete, ESKİŞEHİR, Polat Onar, TEKİRDAĞ, Ayfer Erkmen, Ruhi Alyamaç, İSTANBUL, H. İkrami Yazar, ANKARA, Elif Çelik, ÇANAKKALE, Övünç Başer, DENİZLİ Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle bulmaca@ cumhuriyet.com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtları gazetemizin adresine yollayabilirsiniz.