Katalog

29 AĞUSTOS 2023 SALI söyleşi 9 Prof. Dr. Karaoğlu: Dünya, Soğuk Savaş’tan bu yana ilk kez tehlikeye bu kadar yakın Nükleerde dehşet dengesi Orman yangınlarının ç emperyalist güç var: ABD, Rusya ve oğuk savaş döneminden bu yana dünya, sebebi dağıtım ÜÇin. Bunların dünya hayrına ortak bir Snükleer savaş tehlikesine en yakın şirketleri mi? amaç etrafında birleşme imkânı yok. Bu durumdadır. Böyle topyekûn bir nükleer rman yangınları ile ilgili yüzden dehşet dengesi devam edecek. savaşta hiçbir ülkenin savunması yok. devletin raporlarını inceledim. ORaporlarda yangınla bir arada PROF. bekiR kARAOĞLU düşünmeyeceğiniz şirketlere, ihalelere ve tom bombasının yapılış ihmalkârlıklara ulaştım. 1948’de İstanbul’da doğdu. sürecini anlatan Oppenheimer, Hepsini anlatacağım. P Mons Üniversitesi lisans ve Fakat 2021 yılındaki söndürme Abeyazperdenin yolunu Boğaziçi Üniversitesi yüksek çalışmalarına da katıldığım Marmaris unutanların dahi yıllar sonra sinemaya lisans programından sonra ve Manavgat yangınlarını bir göz önüne 0 gitmesini sağladı ve dünya ile birlikte Massachusetts Teknoloji getirmenizi rica edeceğim. Yanan yerler Enstitüsü’nde (MIT) nükleer Türkiye’nin de gündemine oturdu. ne kadar büyük bir alandı değil mi? fizik alanında doktora yaptı. Herkesin konuştuğu, yazıp çizdiği R Herkes o yangında Toros Dağları’nın Yurtdışında Umman’da çalıştı. üzerinden geçen elektrik hatlarından filmin etkisiyle biz de 1 Eylül Dünya İTÜ, Yıldız Teknik Üniversitesi şikâyetçi olmuştu. Barış Günü’nden hemen önce atomun ve birçok vakıf üniversitesinde T Geçen hafta Çanakkale yangınında 40 gücünün serbest bırakılmasıyla öğretim üyeliği yaptı. Fizik lisans bin dönümden fazla alan kül oldu. eğitimi için yazdığı ve tercüme başlayan değişimi, bilimsel devrimlerin Çanakkale’de Damyeri köyü sakini ve ettiği 10 kitabın yanı sıra “Yüz R insanlık üzerindeki etkisini ve bilim ilk ihbarı yapan kişi Ali Güçlü, Milliyet’e defa ölen adam: Bilim tarihinden elektrik direğindeki kablolardan düşen insanlarının rolünü Prof. Dr. Bekir insan manzaraları” kitabıyla kıvılcımların otları tutuşturmasıyla Karaoğlu ile konuştuk. Oppenheimer ile birlikte filmde E yangının çıktığını söyledi. kısaca görünen diğer bilim n Filmi nasıl buldunuz? Bekir Karaoğlu Vedat Kısa kısa hatırlatayım. adamlarının hayatlarını anlattı. RIKa Yönetmenin çabasını takdir ettim. Burdur’un Bucak ilçesinde elektrik Konu atom bombasının yapılışı tellerinden çıkan kıvılcımların tarım arazisine sıçramasıyla çıkan yangında ve Oppenheimer gibi çok yönlü ve 800 dekar ekili arazi kül oldu. karmaşık bir kişiliği anlatmak olunca, Muğla’nın Bodrum Yalıkavak Mahallesi bunun üç saate sığdırılması çok zordur. savaşın kaderini Değirmenler mevkisindeki makilik alanda, Yönetmen elinden geleni yapmış. ilk belirlemeye göre elektrik tellerinin Fakat, doğrusal bir anlatım yerine kopması nedeniyle yangın çıktı. Marmaris yangınının da enerji nakil sık sık geriye dönüşler kullandığı hatlarından çıktığı belirlenmişti. için seyircinin tam anlayabilmesini Datça’daki yangından sonra Tarım zorlaştırmış. boğazlar belirler ve Orman Bakanı Vahit Kirişci dedi ki: “Burada yangının bir elektrik trafosundan ‘Pişmanlık duymadı’ çıktığı şu anki tespitlerimiz arasında...” Türkiye, Rusya’nın ilk hedeflerinden biridir. ABD veya Rusya boğazları işlemez hale Beğenmedim, çünkü bazı tarihsel Adana Valisi Süleyman Elban, “Bugün getirmek ister. Boğazlar 1. Dünya savaşı’nın kaderini belirledi. yine aynısı olacaktır. gerçekleri çarpıtıyor. Birkaçını sayayım. içerisinden çıkan yangınların ciddi bir Filmde Oppenheimer’ın bombanın bölümünün rüzgârdan kaynaklı elektrik n Tam da Rusya’nın nükleer Belki uzaydan bir tehdit gelirse olmadı. Ayrıca ülkeler nükleer tellerinden kopmasından kaynakladığını Japonya’ya atılmasından sonra Los silah kullanımını gündeme bu mümkün olur. Bu yüzden bu savaş planlarını yayınlamazlar. biliyoruz” dedi. Alamos’taki kutlama sırasında ve getirdiği bir ortamda böyle dehşet dengesi devam edecek. Bu yüzden kesin bilgi olmadan Orman Bakanlığı resmi internet Başkan Truman’la görüşmesinde sitesinde 2022 istatistiklerini yayımladı. bir filmin yapılmasını nasıl yapılan korkunç tahminler pişmanlık duyduğu gösteriliyor. ‘Akıldan uzak denge’ Yüzlerce veri var. değerlendiriyorsunuz? var. Özellikle büyükşehirlerin, Oppenheimer asla pişmanlık duymadı. Aşağıdaki tabloyu incelemenizi n Dünyadaki nükleer silah Bence Ukrayna savaşının sadece elektrik kesintisi sonucu istiyorum: 1960’ta Japonya’yı ziyaret ettiğinde dengesi için yorumunuz ne olur? filmin yapımıyla bir alakası yok. yaşayacakları kaos, onları felç gazeteciler sordu: “Hiroşima ve Akıl ve hakkaniyetten uzak Oppenheimer gibi pişmanlık etmeye yetecektir. Nagazaki’yi ziyaret edecek misiniz?” bir denge var. Nükleer silahlara duymamış bir adamı 70 sene n Türkiye’nin bir NATO Cevabı: “Gezi planımızda orası yok”. önceden sahip olan beş ülke ki sonra rehabilite etme çabası ülkesi olarak olası bir nükleer bunlar aynı zamanda BM Güvenlik neden? Hollywood hiçbir filmi savaşta yaşayacağı potansiyel ‘Yalan propaganda’ Konseyi daimi üyeleri ABD, sebepsiz yapmaz. Batı medeniyeti riskler ne olur? Bilimadamlarını bomba yapımında Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa. Bu Türkiye, Rusya’nın ilk ve kültürünü yüceltme ve dünyaya çalışmaya ikna edebilmek için, onlara beş ülke 1970’te bir araya gelip örnek gösterme çabasını görev hedeflerinden biridir. İncirlik Nazi Almanyası’nın da bomba yaptığı Nükleer Silahların Yayılmasının edinmiştir, bunu periyodik Üssü’ndeki nükleer füzeleri söylenmişti. Daha sonra ortaya çıkan Önlenmesi Antlaşması (NPT) olarak tekrar eder. Mesela filmde havalanmadan vurabilmek ister. belgeler bunun doğru olmadığını, diye bir şey imzaladılar. Yani bombanın Japonya’daki feci Ayrıca, ABD veya Rusya, büyük su Almanların bomba değil nükleer “Bizim sahip olmamız çok normal görüntüleri yok. Çünkü onları yollarını (İstanbul ve Çanakkale reaktör yapımıyla uğraştıklarını ama bundan sonra sahip olmak boğazları) işlemez hale getirmek gösterseydi, seyircilerin aklına gösteriyor. Nitekim böyle büyük isteyenlerle mücadele edeceğiz” Batı medeniyetinin dünyanın ister. Biliyorsunuz boğazlar bir projenin varlığına dair bugüne dediler. Daha sonra diğer bazı her yerine savaş ve yıkım 1. Dünya Savaşı’nın kaderini kadar tek bir kanıt bulunamadı. Film ülkeler “korsan” bir şekilde götürdüğü, pek de öyle özenilecek belirledi. Yine aynısı olacaktır. buna rağmen bu yalan propagandayı Bu resmi verilere göre 2020 yılında 3 nükleer bombaya sahip oldular: bir medeniyet olmadığı fikri n Peki Türkiye’nin nükleer bin 399 yangın çıkmış, bunun karşılığında sürdürüyor. Film Oppenheimer’ın Hindistan, Pakistan, Kuzey Kore, gelebilirdi. teknoloji alanındaki stratejisi 20 bin 971 hektar alan yanmış. savaştan sonra fişinin çekilmesini n Atom bombasının İsrail. Böyle bir düzenin kalıcı ve ne olmalı? 2021 yılında 2 bin 793 yangın çıkmış Atom Enerjisi Komisyonu başkanı yapılmasının daha büyük güvenli olması mümkün mü? Türkiye nükleer enerji fakat bahsettiğim Manavgat ve Marmaris n Nükleer silahlanma Strauss’un şahsi nefretine bağlıyor. savaşların çıkmasına engel yatırımlarına devam etmeli. yangınlarının etkisiyle, yanan alan 139 yarışının küresel güvenlik için Halbuki, Oppenheimer yeni olduğu iddiası sizce doğru mu? Tıp ve ziraattaki teknikleri bin 503 hektar olmuş. Yani bir önceki potansiyel tehditleri ve nükleer yıla göre 7 kat bir artış olmuş. Rapora yapılacak olan daha güçlü hidrojen Kısmen doğru ama eksik. takip edip uygulamalı. Ayrıca göre yangınların en belirgin çıkış sebebi silahsızlanma anlaşmalarının bombası projesine karşı çıkıyordu, Doğru, çünkü artık 1. ve 2. İncirlik Üssü’ndeki 90 kadar “Enerji” başlığı altında anlatılan ikmal Dünya Savaşları çapında küresel bu tehditleri azaltmadaki nükleer başlığı bir yolunu bu yüzden hava kuvvetlerinin hatları olmuş. çatışmalar olmuyor, onun yerine rolleri nedir? bulup defetmeli. Bir zamanlar baskısıyla gözden düşürülüp tasfiye Kısaca son üç yıl içerisinde 43 bin Şu anda Soğuk Savaş vekâlet savaşları var. Kore, biz nükleer enerji derken edildi. Filmde Berkeley’deki Ernest 227 hektar alan enerji nedeni ile yanmış. döneminden bu yana dünya, Vietnam, Afganistan, İran-Irak, televizyonlarda boy gösteren İstanbul’un 16 ilçesi kadar bir alan. 60 bin Lawrence, Oppenheimer’ı çok seven, nükleer savaş tehlikesine en yakın futbol sahası... Pakistan-Hindistan vs. ve son sözde çevreci nükleer karşıtları ona hep yardımcı olan biri olarak Elektrik Mühendisleri Odası yangınların durumdadır. Bilimadamlarının olarak Rusya-Ukrayna savaşları... artık piyasada yoklar. Bu çakma gösteriliyor. Halbuki Lawrence nasıl başladığına dair şu tespiti aktarıyor: Ülkeler artık arkalarındaki internette görülebilen bir “Kıyamet çevreciler Akkuyu Santralı Manhattan Projesi’nin başına kendisi “Şiddetli rüzgâr, iletken tellerin nükleer güce güvenerek daha Duvar Saati” var. Bu yıl 90 saniye yerine, gidip İncirlik Üssü’nde geçmek istiyordu, bu olmayınca sallanarak birbirine temas etmesine fütursuzca konvansiyonel savaş kaldığını gösteriyor. Ukrayna boy göstersinler. sebep olur. Bu durumda iletken teller Oppenheimer’dan uzak durdu. savaşı sırasında Rusya, müttefiki açabiliyorlar, “Bana bir şey olursa, n Nükleer teknolojinin siviller arasında ark oluşur. Bu arkın ısı değeri n Siz Massachusetts Teknoloji Beyaz Rusya’ya taktik nükleer dünyayı başlarına yıkarım,” diye için olumlu etkileri neler ve çok yüksektir. Bu sebeple çevrede Enstitüsü’nde (MIT) nükleer fizik bulunan kuru ot, ağaç gibi yanıcı silahlar yerleştireceğini beyan etti. düşünüyorlar. bu olumlu etkiler, potansiyel alanında doktora yaptınız. Atom maddeler tutuşarak yangın oluşmasına n Nükleer silahların uluslararası Ayrıca, ABD ve Rusya arasında tehlikeleri gölgede bırakabilir bombasının yapıldığı Manhattan sebep olur. Ayrıca telerin ağaçlarla teması krizlerin çözülme biçimleri üzerinde periyodik olarak uzatılan Stratejik mi? da yangına sebebiyet verir” Projesi’nde yer alan bilim ne gibi etkisi oldu? Silahları Azaltma Antlaşması İnsanlık yararına o kadar Gelelim yazının bamteline... insanlarından dersler aldınız. Size o Aklıma sadece Küba krizi (START) sayesinde bu iki ülkenin güzel nükleer teknolojiler var Türkiye’deki elektrik dağıtım bölgelerinin dönemli ilgili neler anlattılar? nükleer başlık sayıları 20 geliyor. 1962’de Rusya, Orta ki bombadan bunları anlatmaya tamamı özelleştirildi. Dağıtım şirketleri belli Los Alamos’ta nükleer bomba periyotlarla hatları kontrol etmek, bakımlarını binlerden 4-5 bine indirilebilmişti. Amerika’daki Küba’ya nükleer vakit kalmıyor. Burada sadece yapımında çalışan üç hocam oldu. yapmak zorunda. Burada Sayıştay’ın EPDK başlıklı füzeler yerleştirmek Fakat 2026’da sona erecek olan başlıklarını vereyim: Nükleer Bunlardan Weissskopf üstelik Los raporunu açıp baktım. Öğreniyoruz ki dağıtım istediğinde ABD, ‘Yoldaki füze antlaşmanın uzatılacağına dair enerji santrallarında karbon şirketlerinin bakım onarım faaliyetleri yatırım Alamos’un ilk belediye başkanlığını yüklü Rus gemileri falanca hiçbir çalışma yok, 2015’ten beri salınmadan elektrik üretimi. giderleri arasında. yaptı. Philip Morrison bomba çizgiyi geçtiğinde vuracağım’ de pandemi yüzünden “yerinde Nükleer tıp: Kanser, kalp ve Elektrik dağıtım firmaları da kolay atıldıktan sonra tahribatı ölçmek diye ültimatom vermişti. Sonunda teftiş” kuralı çalışmıyor. Bu genetik hastalıkların teşhis yolu bulmuş, bu bakım işlerini ihale üzere Japonya’ya giden ilk ekipteydi. olumsuzluklara ilaveten, yeni bir ederek üstünden atıyor. Bu ihaleleri de Rus gemileri yarı yoldan döndü ve tedavisi, aşı üretimi. Ziraat Diğeri Harry Kendall. Bunların üçü yine kendi aile bireylerinin kurduğu alt ve karşılığında Türkiye’nin tehlike olarak siber saldırı ihtimali ve gıda güvenliği: Hayvan şirketlere veriyorlar üstelik. de verdikleri konferanslarda yeri Karadeniz kıyılarındaki ABD ortaya çıktı. Özet olarak, böyle hastalıkları teşhis ve tedavisi, Maliyetini babası belirliyor, oğlu, kızı, geldikçe Almanya’nın nükleer bomba füze rampaları kaldırıldı. Bugün topyekûn bir nükleer savaşta hayvan ve tahılda böcek tehdidini kardeşi, hısmı alt şirket ile ihaleyi alıyor, yaptığı konusunda ikna edildiklerini dünyada üç emperyalist güç var: hiçbir ülkenin savunması yok. önleme. İçme suyu kaynaklarını ihale bedeli de tüketiciden tahsil ediliyor. ‘ ama bunun doğru olmadığını ABD, Rusya ve Çin. Bunların n Bir nükleer savaşta olabilecek koruma ve temizleme, yeraltı Yangınların çıktığı bölgede bakım anlayınca pişmanlık duyduklarını dile ihalelerini BEDA Enerji ve Hipar Adi dünya hayrına ortak bir amaç en kötü senaryo nedir? sularını keşfetme. Çevre ve Ortaklığı Ticari İşletmesi şirketleri almış. getirmişlerdi. etrafında birleşme imkânı yok. Şimdiye kadar nükleer savaş okyanusların korunması. Hipar Adi Ortaklığı’nın yönetim kurulunda Ahmet Cengiz, Murat Ergönül, Devrim Koloğlu, Ünal Boztunalı gibi isimler yer alıyor. BEDA Enerji’nin yönetiminde de Naci Koloğlu, İnsanoğlu yok etme gücünü aştı Mehmet Cengiz, Anıl Çağrı Koloğlu ve Zeynep Cengiz Şekeralp var. Yani n İnsanoğlunun yok etme gücünün sınırı Bunun başlıca iki sebebi var: Birincisi, İkincisi, bilimadamlığını seçen insanların bugün “5’li çete” denilen ihale zenginlerin var mıdır, bilimde ahlaki eşik nedir? bilim artık laboratuvarda bilimadamının sadece araştırmacı yeteneğine bakılıyor. üyeleri... Kısa keseyim. “Devlet bunu görmüyor İnsanoğlu şimdiden kendini yok etme kafasında ampül yanarak olmuyor. Devletler Hasbelkader okuduğum o büyük mu” diye soracak olursanız eğer Sayıştay gücünü aştı zaten. Mesela Rusların Çar veya dev endüstriyel şirketler, gerekli finans üniversitelerde evliya derecesinde bilge raporunda hepsinden bahsediliyor. bombası 57 milyon ton dinamite eşdeğer. desteğiyle bir ekip oluşturuyor ve istedikleri hocaların yanı sıra Nobel Ödülü Ama dönüyor dolaşıyor ormanlarımız, Bu rakam, 2. Dünya Savaşı’nda kullanılmış teknolojiyi geliştirebiliyorlar. Yani etik alabilmek için her türlü hinliği derelerimiz, madenlerimiz, havamız, olan toplam mühimmatın 10 katı. Maalesef kaygıları olmayan, askeri veya kâr amaçlı yapacak tıynette hocalar da gördüm. suyumuz bir avuç zenginin elinde tarumar bilimde etik bir davranış standardı koymak bir çaba. Bilimadamının etik kaygıları olması Bu sisteme bir de etik kriter ediliyor. Ne ben ne siz ne de devlet kalkıp gık diyebiliyor bunlara. mümkün değil. kimsenin umurunda değil. koyduğunuzda çalışmıyor. ‘