Katalog

16 TEMMUZ 2023 PAZAR KÜLTÜR 11 Brecht’in ‘Üç Kuruşluk Opera’sı hâlâ çok güncel: Önce ekmek sonra ahlak Sustalı Mack (Birane Ba) idama giderken... Onur Ödülü’nü vermiştik. Gelin led ışıklar. Birbirinden görün ki beni büyüleyen bu rejisöre renkli fosforlu cart Tanju Tuncel 2017’de fena halde öfkelenmiştim. renkli güncel giysiler. Festivale bu kez “III. Richard” Kâh Berlin kabarelerini, kâh geçmektedir! oyununu getirecekti ki son anda Sovyet konstrüktivizmini, şimdi 1920’lerin “Gelmiyoruz çünkü Türkiye’de savaşı, sonra işçi sınıfı eylemlerini, Londra’sında, yeraltı her an herkes tutuklanıyor” diye Mayakovski’nin çizimlerini, açlığı, Sinemanın dünyasında, katiller, yankesiciler, bir boykot mesajı yolladı. Evet o savaşı, para krizlerini yansıtan iz ülkemizde festivalleri, fahişeler, yetkili işbirlikçiler hafta Osman Kavala tutuklanmıştı. istatistikler, grafitiler, arşiv konserleri, farklı görüş sunan arasında, sözüm ona “yoksulların O gün bu kararla, iktidarı değil, görüntüleri... Boyunları yasaklamakla, kız acı kaybı dostu” Bay Peachum ve ailesiyle tiyatroseverleri cezalandırdıklarını ve Oyunun ilk anından son anına ve erkek çocukları birbirinden çete lideri, kadın düşkünü Sustalı bu kararı çok ayıpladığımı bildiren dek (2.5 saat arasız oynanıyor) tüm ayırmakla, karşıdevrimi adım adım TÜRK sinemasının usta Mack arasındaki rekabete tanıklık bir mektup ve yazı yazdım... Tahmin oyun kişileri öndeki mikrofonlara uygulamakla ilgilenirken, dünya oyuncularından Tanju Tuncel, 83 ediyoruz. edeceğiniz üzere hiç yanıt almadım. gelip seyirciyle konuşuyor, ilimde, bilimde ve yaratıcılıkta yaşında hayatını kaybetti. “Geniş Ostermeier’in yorumu sanki “Üç Kuruşluk Opera”yı izledikten dertleşiyor, seyirciye soru soruyor birbiriyle yarışarak gelecek çağlara Aile”, “Eyvah Eyvah 2” ve “Babamın hiç politik değilmiş gibi olup son sonra, öfkemi unuttum. Dört yanıt bekliyor, seyirciyi olan biten hızla ilerliyor. Kemikleri” gibi yapımlarda yer dörtlük bir prodüksiyon izlemenin her şeyin parçası kılıyor. derecede politik bir yorumdu. Fransa’nın güneyinde, antik alan Tanju Tuncel’in vefat haberi mutluluğunu yaşadım. Bütün bunlar tam bir ironi, satir Oyunun hiçbir anında didaktik Roma kalıntılarıyla lavanta ardından sevenleri ve meslektaşları (yergi), eğlence, şov dünyasının tavır yok. Fondaki arşiv görüntüler tarlalarının ortasında, d’Aix-en- taziye mesajları paylaştı. Oyuncunun Seyirciyi oyuna katmak bir parçası sanki. Her şey tüy ve çarpıcı sözler, sermaye, emek Provence Festivali, bu yıl 75. “Eyvah Eyvah” filminden rol hafifliğinde. Birbirinin yüzüne pasta Açık havada dev bir avludayız. yıldönümünü kutluyordu. Daha çok sömürüsü, savaş tutkusu, iktidar, arkadaşı Ata Demirer, sosyal medya fırlatmalarla, yerdeki kremaya basıp Önümüzde koca sahne neredeyse müzik ve operaya ama önce farklı rüşvet, yöneticilerin yolsuzluklarını hesabında “Hayatımda tanıdığım basıp yeniden düşmelerle. Amigo bomboş. Arka fonda demirden iki alanları kaynaştırmaya önem veren en naif, en kendine has insanlardan vurgularken sahnede sanki “ponpon kızlar”a dönüşmüş koroyla. merdivenle çıkılan balkonumsu biriydi Tanju abla. Hani kimisi ben festivalden bir davet alınca, fırsatı bir bulvar oyununun provası Eğlenceli müzik ve çok ciddi bir yükselti. En önde ise sıra sıra kaçırmadım. Klasikten çağdaş buradayım der! Bakın bakın der! yapılıyordu. (Düşüp kalkmalar sözlerle... mikrofonlar. Sahnenin önündeki Ben der! O hiç öyle değildi. Nur ve deneysel çalışmalara uzanan zaman zaman fazla uzasa da...) çukurda oyunun müzik direktörü içinde yat Tanju abla. Filmlerimiz, programda açılışı Bertolt Brecht Yönetmenin en büyük avantajı Yoksulların operası Maxime Pascal’ın kurmuş olduğu, hatıralarımızı baki” ifadelerini ve Kurt Weill’in “Üç Kuruşluk mükemmel şancı oyunculardı. Bay çalgıları gelenekselden elektroniğe Zaten oyunumuz, adı üstünde kullandı. Opera”sı yaptı. ve Bayan Peachum (Christian Hecq, uzanan “Le Balcon” adlı orkestra... “Yoksulların operasıdır”. Bildiğimiz Seçimlerden sonra yaşadıklarımızı Véronique Vella) kızları Polly (Marie Sahnede yanıp sönen floresan ve klasik operayla adeta dalga Kimdir? düşününce oyunun güncelliği Oppert) ve Mack (Birane Ba) hele Adana’da 1940 yılında doğan ortadaydı. Özetle: “Önce ekmek Jenny (Elsa Lepoivre) adlarını Tuncel, Akhisar Ortaokulu, Erenköy gelir, sonra ahlak...” vermeden geçemeyeceğim. Kız Lisesi ve Istanbul Konservatuvarı Elbet oyunu, Genco Erkal, Zeliha Tiyatro Bölümü mezunu. Tuncel, Rejisöre aşk ve nefret Berksoy ve Tülay Günal’dan kendisi gibi oyuncu olan Necdet Eser, en yetkili ellere teslim dinlediğim şarkıları içimden Yakın ile evlenip boşandı. Tiyatroya edilmişti: Çağımızın usta Alman söyleyerek izledim. İlk oynanışından Gençlik Tiyatrosu’nda başlayan tiyatro yönetmeni Thomas (1928) neredeyse yüz yıl sonra Tuncel, Istanbul Şehir Tiyatrosu’ndan Ostermeier; Fransız müzisyen, şef emekli oldu. Tuncel, emekli olduktan Brecht’in güncelliğine bir kez daha Maxime Pascal ve Fransa’nın ünlü sonra da dizilerde oynamaya hayran oldum. Comédie-Française Topluluğu... devam etti. Usta oyuncu, Şaşıfelek Bu yeni Fransızca çeviride oyunun Ostermeier’i İstanbul Uluslararası Çıkmazı, Geniş Aile, Ruhsar, Sıdıka son sözlerinden biri şöyleydi: “Yeni Tiyatro Festivali izleyicileri bilir. gibi dizilerde; Ve Recep ve Zehra ve faşistlere meydan okuyun. Karanlığın 2004’te “Nora”yı, 2012’de Ayşe, Duruşma, Eyyvah Eyvah, Beyaz devam etmesi onlar yüzündendir!...” “Hamlet”i, 2014’te “Bir Halk Melek gibi filmlerde rol aldı. Düşmanı”nı burada izlemiş, hayran Öteki olaylara yerim kalmadı. Belki olmuştuk. 2012’de ona İKSV Tiyatro bir başka yazıda... GELENEKSEL TÜRK TIYATROSUNA FARKLI BIR YORUM: Zeki Faik İzer’in sergisi Ankara’da Teknoloji ve sanat bir arada 1988 yılında hayatını kaybeden sanatçı aliforniya Üniversitesi’nde Zeki Faik İzer’in “Paris, İstanbul, Kmisafir araştırmacı olarak Nice” başlıklı sergisi, İş Sanat Kibele görev yapan Dr. Öğretim Üyesi Sanat Galerisi’nin ardından Ankaralı Mehmet Özbek’in Amerika’ya sanatseverlerle buluşuyor. Ankara’nın ait bir anlatının “Geleneksel Türk tarihiyle ve mimari üslubuyla sayılı Tiyatrosu”na ilişkin anlatı biçimleri binaları arasında yer alan Türkiye ekseninde oyunlaştırılmasını konu İş Bankası İktisadi Bağımsızlık edinen projesi, California’daki Müzesi’nin 3. katında bulunan İş akademisyenler ve öğrenciler Sanat Ankara Sanat Galerisi’ndeki tarafından büyük ilgi gördü. sergi 12 Temmuz’da açıldı. Apaçık enerji hissedilir. Tuvallerindeki renkler, Aydın Adnan Menderes düzensizliğine müzikalite ve ritim kıvrak fırça kullanımı ile oluşturulan Üniversitesi İletişim Fakültesi vermeyi çok iyi bilen Zeki Faik lekeler ve dokular üst üste gelerek Mehmet Özbek akademisyenlerinden Dr. İzer’in eserleri hep coşku doludur. resimde ifade edilmeye çalışılan Öğretim Üyesi Mehmet Özbek, Resimlerinde içten gelen doğal bir düşünceyi ve duyguyu en üst seviyeye TÜBİTAK tarafından doktora kendiliğindenlik, neşe, dinamizm ve taşıyarak izleyene yansıtır. sonrası araştırma bursuyla desteklenen projesi kapsamında Kaliforniya Üniversitesi’nde misafir ‘Umut Konuşmaları’ araştırmacı olarak görev yapıyor. Geleneksel Türk kültürünü farklı bir kültür üzerinden anlatabilmeyi Feshane’de sürüyor deneyimlemek amacıyla Amerika ULUSLARARASI Sanat Eleştirmenleri Birleşik Devletleri’ne giden Dr. Derneği Türkiye Şubesi’nin (AICA Türkiye) Öğretim Üyesi Özbek’in projesi; düzenlediği Artistanbul Feshane Umut bilim, teknoloji ve sanatı bir araya Konuşmaları devam ediyor. 5 Temmuz’da getiriyor. Prof. Dr. Önder Küçükerman’ın “Türk Sanayi Tarihinin Kahramanı: Feshane-i ‘Amacım tanıtmak’ gibi temel sorulara yanıt aranmaya katılım sağlayan akademisyen Amire” konuşması ile başlayan etkinlikler, Projenin çıkış noktasını çalışılıyor. ve öğrencilerin gözlerinde bugün saat 14.00’te “Yaşayan, Üreten, Amerika’ya ait bir anlatının Projenin akademisyenler ve görebiliyorsunuz ve bu doğru bir Dönüşen Haliç’e Kültür ve Sanat Üzerinden geleneksel Türk tiyatrosuna öğrenciler tarafından büyük iş yaptığınızın göstergesi oluyor. Bakmak” başlıklı tartışma ile devam dair anlatı biçimleri ekseninde bir heyecanla karşılandığının Bir başka paylaşım ise Anadolu edecek. “Yaşayan, Üreten, Dönüşen Haliç” oyunlaştırılması oluşturuyor. Video altını çizen Özbek, “Kaliforniya Sanatları Enstitüsü bünyesinde belgesel gösteriminin sonrasında, T. Gül kayıt altına alınan bu performans, Üniversitesi, Irvine Uluslararası gerçekleşti. Berkeley Üniversitesi Athenaeum String Quartet Köksal (mimar), Ekin Sarıca (mimar), Alper daha sonra çevrimiçi olarak Ofisi bünyesinde gerçekleştirilen bir – Ortadoğu Çalışmaları Merkezi Şen (sanatçı), Nazım Dikbaş (sanatçı) Amerikalı izleyiciyle buluşturuluyor. Ortadoğu etkinliğinde geleneksel sponsorluğunda “Geleneksel Haliç’te yaşanan dönüşümü kültür ve Yüz ifade analizi gerçekleştiren bir gölge oyunu Karagöz tasvirlerini Anadolu Gölge Tiyatrosu ve Karagöz Gümüşlük’te sanat üzerinden konuşup tartışacaklar. yazılım aracılığı ile de Amerikalı akademisyen ve öğrencilerle “başlıklı bir çalıştayda da misafir izleyicinin bu video performansa buluşturarak gölge oyunu tarihinden konuşmacı olarak bulundum. müzik 20 yaşında verdiği duygusal tepkileri ve Karagöz oyunlarındaki tasvirlerin Kültür paylaşıldığı müddetçe anlam ölçümlemek mümkün oluyor. tip özelliklerinden bahsettiğim kazanan bir olgu ve akademik Caz festivali son BU yıl 20. yaşını kutlamaya Projede anlatının hangi evresinde bir söyleşi gerçekleştirdik. anlamda böyle bir misyonu hazırlanan Uluslararası Gümüşlük nasıl bir reaksiyon gerçekleştiği, Kaliforniya Üniversitesi’ndeki gerçekleştirmiş olmak da gurur Müzik Festivali’ne yine klasik, caz, haftasına girdi izleyicinin dikkatini performansın karma kültür yapısının başka verici benim için” diyor. etnik ve özgün müzik dallarında hangi alanlarında yoğunlaştırdığı bir kültüre gösterdiği ilgiyi l Kültür Servisi performans sergileyen dünyaca ünlü ISTANBUL Kültür Sanat Vakfı (İKSV) müzisyen ve yorumcular katılacak. tarafından düzenlenen İstanbul Caz Bosfor Turizm ana sponsorluğunda Festivali, son haftasında usta müzisyenleri gerçekleşecek festival, 21 Temmuz ve başarılı projelere yer vermeye devam World Akustik serisi Kordel ile devam ediyor Cuma akşamı kapılarını, Antik Taş ediyor. Festival, 17 Temmuz’da Afro-pop’un Ocağı’ndaki piyanist Gülsin Onay & en önemli müzisyenlerinden Fatoumata YAPI Kredi bomontiada World Akustik müzisyen, “Sıcak Şarap”, “Dönme”, Athenaeum String Quartet konseri Diawara; 18 Temmuz’da Amerikan tarihine konser serisi, 21 Temmuz Cuma akşamı “Son Dans” ve “Sevsek de Olmuyor” ile sanatseverler için açacak. ışık tutan şarkılarıyla pürüzsüz caz yeni neslin öne çıkan isimlerinden Batuhan teklileriyle büyük kitlelere ulaştı. Kordel, Gümüşlük Müzik Festivali’nde bu vokali Lizz Wright; 19 Temmuz’da ise caz, Kordel’i ağırlıyor. Müziğe 7 yaşında piyano pop/rock tarzı şarkıları ile 21 Temmuz yıl, dördü masterclass konseri olmak flamenko, Latin müziklerine eşsiz vokaliyle ile başlayan Kordel, 2011 yılında solo ve Cuma akşamı saat 21.00’de Yapı Kredi üzere yirmi bir konser yer alacak. hayat veren Elif Sanchez ve “İstanbul ritim gitarist olarak gruplarda yer almaya bomontiada Avlu Sahnesi’nde olacak. Cazının Üç Kuşağı” ile sona erecek. başladı. Yaptığı cover’larla beğeni toplayan Konsere katılım ücretsiz.