Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
24 MAYIS 2023 ÇARŞAMBA
EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11
CUMHURİYET 24 AYAR
DOLAR Av RO sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN
19.8550 21.4370 26.3790 8.05 4470.97 9571.58 1258.48
2.2 kuruş 0.4 kuruş 119.5 kuruş sabit 4.78 puan 287.87 lira 48 kuruş
Belediyelerden alınan yapı ruhsatı sayısı geçen yıla göre yüzde 9, son 3 yılda yüzde 25 azaldı
Konutta üretim krizi
Yerli ve milli
İnşaatçılar yeni konut yatırımlarındaki düşüşü,
Yüzde 75 Yüzde 15
öngörülemeyen maliyet artışlarına bağlarken “Geçen yıl
sanayi
t ÜiK’e göre inşaat t ÜiK’e göre inşaat maliyetlerinde
800 TL olan 1 metreküp beton şu an 2 bin TL. Bu sorun
eçim süreciyle birlikte, yerli-milli
maliyetlerindeki yıllık artış nisan ayındaki artış
çözülmezse barınma krizi büyüyecek” diyor. üretim, bir reklam, propaganda
Saracı olarak kullanılmaya
arınma krizine doğru hızla vardır ama ana etken maliyetler.
başlanmıştır. Yerli ve milli
ilerleyen Türkiye’de yüksek Geçen yıl 800 lira olan 1 metreküp
kavramlarına açıklık getirecek olursak
Bkonut fiyatlarının yanı sıra beton şu an 2 bin lira oldu. Ev
üretimin yerli ve milli olduğunu
arz sorunu da sürüyor. Sektör üretmek de satmak da çok zor değerlendirmek gerekir. Bir ürünün
ülkede üretilmesi, onun yerli ve milli
temsilcilerinin uzun artık. İnsanların konut edinebilme
olduğunun kanıtı değildir.
zamandır yüksek imkânı ortadan kalktı gibi bir şey.
Ürünü nitelendirebilmek için ana
maliyetlerden dolayı Krediler hem çok yüksek faizli
fiziki güdülerinin üretim yeri, nerede
konut arzının düştüğü hem de yok” dedi. Yaz aylarında da
üretildiği belirleyicidir. Ürün ülkede
tezi, Türkiye İstatistik konut piyasasının bu şekilde devam
Ali CAn
üretilmekle beraber girdiler ithal
Kurumu (TÜİK) etmesini beklediklerini söyleyen
PolAt
yoluyla sağlanıyorsa ürün yerli olarak
verilerine de yansıdı. Tavukçuoğlu, “Sonbaharda bir
nitelendirilemez. Montaj sanayisi, yerli
TÜİK’e göre 2023 yılı ilk çeyreğinde hareketlenme bekliyoruz. Umarız
ve milli değildir.
belediyeler tarafından yapı ruhsatı yeni kurulan hükümet konut
Yerli olarak sunulan ürünün fiziki
verilen yani inşaatına başlanan sorununa bir el atar” diye konuştu.
girdilerinin ne oranda doğrudan ithal,
bina sayısı yüzde 9.2 azaldı. 2021 ne oranda da dolaylı ithal olduğu
Barınma krizine gider
açıklanmıyor. Yerli olarak tedarik
ilk çeyreğinde 33 bin 597, 2022
edilen girdilerin içinde de ithal katkısı
ilk çeyreğinde ise 26 bin 141 bina İnşaat ve emlak şirketleri grubu
Kiralar 4 yılda yüzde 583 arttı
büyük olasılıkla vardır. Türkiye’nin dış
için verilen ruhsat sayısı, bu yıl MasterTürk Başkanı Gökhan
ticaret açığı 100 milyar USD’yi aşmış,
23 bin 743 bina için verildi. Bu Taş da ruhsatlardaki azalma için
Yurttaş ev sahibi olma hayalini ayında kira bedeli ortalama ücretin
ihracatın ithalatı karşılama oranı
veriler pandemiden bu yana görülen öngörülemeyen maliyet artışlarını
kaybederken kiralık konut fiyatları sadece yüzde 27’si kadarken bugün
yüzde 60 düzeyine değin gerilemiştir.
en düşük seviye oldu. Sektör gösterdi. Taş, şu bilgileri verdi:
da her geçen gün artıyor. İstanbul yüzde 45’e ulaşmış. Yaşanılan
İthalatın önemli bölümü, ara malı
temsilcileri, artan maliyetleri işaret
“Bir konutun yapımı iki yıl
Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter konut krizi düşünüldüğünden daha
niteliğindedir. Ara malları, tüketim
ederek “Konutta arz krizi var ve
sürüyor. Türkiye’de iki yıl boyunca Yardımcısı Buğra Gökce’nin analizine derin. Özellikle Türkiye nüfusunun
ve sermaye mallarının üretiminde
çözülmezse bu durum barınma göre Türkiye genelinde kiralar son dört yüzde 75’inin yaşadığı
hangi maliyetlerle boğuşacağını
girdi olarak kullanıldığının, ülkenin
yılda yüzde 583 arttı. Sosyal medya 30 büyükşehirde
krizine dönecek” dedi.
öngöremeyen müteahhitler de yeni dış ticaret yapısı sanayisinin montaj
hesabından kira artış oranları analizini çalışanların, ücretlilerin
sanayisi olduğunun göstergesidir.
konut yapımına girmiyor. Bu durum
Maliyetler durmuyor paylaşan Buğra, şu bilgileri verdi: gelirlerinin önemli
Yanlış politikalar, kur ve
arzı düşürüyor. Bugün açıklanan
“Nisan 2019-Nisan 2023 bir kısmı konut
özelleştirme, yerli imalat sanayinin
TÜİK’in verilerini yorumlayan
ruhsat rakamları geçen yıl zaten
döneminde konut kiralarındaki kirasına gidiyor. Yeni
gelişmesini engellemiştir. Kamu
Anadolu Yakası İnşaatçılar Derneği
düşmüştü. Yani 5 yıllık süreçte
değişim çarpıcı bir tablo ortaya işe başlayan gençlerin
teşebbüsleri ağırlıklı olarak ara malı
Başkanı Melih Tavukçuoğlu, bu
bakınca bu düşüş yüzde 9’dan
koyuyor. Nisan 2019’da 81 ilde maaşlarıyla üretirken, özelleştirme ile devre dışı
düşüşün maliyetlerdeki artışın
çok daha fazla. Dolayısıyla konut
ortalama kira bedeli aylık 728 neredeyse bırakılmış, özel kesimde kur nedeniyle
yansıması olduğunu söyledi.
arzı riskli seviyeye geliyor. Konut
lirayken bugün 5058 liraya çıkmış konut daha ucuza gelen ithal girdileri
Tavukçuoğlu, “Depremden dolayı
arzındaki problem çözülmedikçe bu
durumda. Artış oranı yüzde 583. kiralama kullanımına adeta özendirilmiştir.
yaşanan durgunluğun da etkisi
iş barınma krizine doğru gider.” Tüm Türkiye’de 2019 yılı nisan şansı yok.” Ürünlerin yerli olarak sunumu sadece
sağlam, propagandadır.
Buğra Gökce
Sanayi kamulaştırıldığında milli
olarak nitelendirilir. Kamulaştırma,
millileştirme “nationalism” olarak
İktidarın sık sık artış vaat ettiği maaş ve ücretlerde 5 ayda büyük erime var
ifade edilmektedir. Kamulaştırmada
amaç, üretimi, yatırımı, istihdamı
güven altına alarak sosyal refahı
artırmaktadır.
Özel mülkiyet devredilebilir,
Kaybın adı zam oldu
mülkiyet yapısı değişebilir, amaç
sosyal refahı değil sermayedarın
Türkiye’nin risk
MUSTAFA ÇAKIR asgari ücrette temmuzda artış kârını ençoklamaktır. Milli olarak
nitelendirilemez.
olacağını açıklıyor. Yılbaşında
primi uçuşta
ktidar hemen hemen her gün İthal ikamesine dayalı, ithal edilen
net 8 bin 506 lira olan asgari
Seçim öncesi Kılıçdaroğlu’nun ilk
ara malı girdileri yurtiçinde üretim
İücret, aylık ve maaşlarda
ücretin karşılığı 455 dolardı.
turda seçimi kazanacağını gösteren
amaçlı, kamu mülkiyetli ağırlıklı
seçim sonrasında artış olacağını
Dün öğle saatlerinde ise 429
anketler açıklanınca düşüşe geçen sınaileşme ile “yerli-milli” üretim
vaat ediyor. Emekçinin cebine
dolar oldu. Asgari ücrette
5 yıllık Kredi Risk Primi (CDS) gerçekleştirilebilir.
giren paranın hızla eridiğini ise
yılbaşından bu yana yaşanan
yeniden gaza bastı. Piyasalarda Sınaileşmeyi hızlandırmak için kilit
görmezden geliyor. Enflasyon
kayıp 500 lirayı aştı. Ayrıca
döviz arzındaki sıkıntının ardından sanayi olarak nitelendirilen çok sayıda
nedeniyle zaten telafi edilmesi
kredi kartından nakit avans asgari ücret şu anda 10 bin sanayi dalından girdi alan üretimi ile
gereken bu kayıp topluma de çok sayıda sanayiye girdi sağlayan
çekimlerinin de kısıtlamasıyla mali
135 lira olan açlık sınırının da
sanayileri öncelikle geliştirmek
piyasalarda kriz algısı güçlendi. Bu
“zam” olarak sunuluyor.
çok altında kaldı.
gerekir.
güçlenmeyle birlikte seçimlerden
İşçinin ücreti, memurun
n Emekli kayıpta: En düşük
Japonya’nın kalkınmasının çoğu
önce 440 seviyesine kadar gerileyen
maaşı, emeklinin aylığında
emekli aylığı yılbaşında 5
kez, dışa açılma, ihracat çekişli
Türkiye’nin 5 yıllık CDS’i 718 puana
yaşanan kayıplar şöyle:
bin 500 liraydı. 5 Nisan’da
olduğu düşünülürse de iç piyasaya
kadar tırmandı. Bu seviye, Ekim
ek ödemelerle birlikte 11 bin 930
n Yüzde 30 uçtu gitti: İktidar
yürürlüğe giren yasayla en düşük
yönelik üretim daha önemlidir.
2022’den bu yana ölçülen en yüksek
TL oldu. Yılbaşında dolar 18.71
memur maaşlarında artış için
Keiretsu, kümelenmiş şirket ağlarında,
aylık 7 bin 500 liraya çıkarıldı.
seviye oldu. Gerilen piyasalarda
seviyesindeydi. En düşük memur
kümeye dahil şirketler öncelikle kendi
toplusözleşme ve enflasyon farkının
dolar/TL’deki artış da sürüyor. Hafta İktidar temmuzda yeniden artış
maaşının karşılığı 638 dolardı. aralarında girdi sağlarlar. Öncelik,
başında bankalararası piyasada ilk da verileceği temmuz ayını işaret
yapılacağını vaat ediyor. Oysa
fiyat değil kendi aralarında destektir.
kez 20 seviyesinin üzerini gören Dün öğle saatlerinde bankalarda
ediyor. En düşük dereceli memur
emeklinin aylığı bir ayda eridi. 5
İthal girdi daha ucuz olsa bile,
Dolar/TL kuru dün 19.86’ya kadar
dolar 19.85 lira seviyesinden işlem
maaşının net 22 bin lira olacağını
Nisan’da, en düşük emekli aylığının
kümeye dahil şirket kümeden sağlar.
yükseldi. Kapalıçarşı’da işlemler
görüyordu. En düşük dereceli
vaat ediyor. Yılbaşında memur karşılığı 390 dolardı. Dün öğle
Yaşanan, işsizlik, dış ticaret
21 lira seviyesinden görülmeye
memur maaşının karşılığı 601
maaşlarına toplusözleşme ve
saatlerinde ise en düşük emekli
açığı, devalüasyon sorunları, yanlış
devam etti. Güne düşüşle 4.458
dolara indi. Memurun yıl başından
enflasyon farkıyla birlikte toplam aylığının karşılığı 378 dolara politikalardan yanlış dış telkinlere
seviyesinden başlayan Borsa İstanbul
kapılmaktan kaynaklanmaktadır. Dışa
yüzde 30 zam yapıldı. En düşük bu yana kaybı 735 liraya ulaştı. inmişti. Daha 1.5 aylık sürede
BİST100 endeksi ise gün boyu benzer
bağımlı ihracat, özelleştirme, yerli ve
n Asgari ‘açlığın’ da altında:
seviyelerde seyrederek günü, önceki dereceli memur maaşı bütün sosyal emekli aylıklarında 238 lira erime
yabancı sermaye teşviki ile kalkınma
günkü gibi 4.470 puandan kapattı.
yardımlar, aile ve çocuk parası, İktidar hemen hemen her gün oldu. l ANKARA
olmaz, sorunlar çözülmez.
Yerli ve milli üretim, girdiler;
yurtiçine üreterek, kamu ağırlıklı
üretim yapılarak sağlanır. Savunma
Memura yüzde 30 kurbana yüzde 164 sanayisinde yerli ve milli üretim
önemlidir, amaçlanmalıdır. Bu amaç
vekaleten kurban kesimi Vekaletle kurban ücretlerinde
SEFA UYAR
özel firma eliyle montaj ağırlıklı değil,
fiyatlarını geçen yıla göre Cumhurbaşkanlığı hükümet
kamu ağırlıklı yerli girdi üretmesiyle
MeMura ocakta yüzde 30
yüzde 164 zamlı şekilde sistemiyle birlikte yaşanan
sağlanır. Kamu aralıklı ara malı
zam yapan iktidarın gizlemeye
5 bin 950 lira açıkladı. Bu artış oranı yüzde 600’e
üretimi, sınaileşmeyi hızlandırır,
çalıştığı ekonomik kriz,
tutar Cumhurbaşkanlığı dayandı. Yurtdışı vekaleten
ekonomik sorunları çözmese bile
vekaletle kurban kesiminde
hükümet sisteminin kurban ücretindeki artış ise
hafifletir.
açığa çıktı. Diyanet, yurtiçi
başladığı 2018’de 850 liraydı. yüzde 340’ı buldu. l a NKara
VEFAT
Zam öncesi sigara dağıtımı durdu
Neriman Ergin ve merhum Vedat Ergin’in oğulları,
Ali CAn PolAt satışı durdurdular. Biz
Merhume Ayşe Uygur ve merhum Mehmet Özeren’in damatları,
tüketicilerle karşı karşıya
Canan ve Sedat Ergin’in kardeşleri,
ktidarın tüketimini azaltmak
geliyoruz. Stokçu konumuna
Su ve Ömer Ateş’in biricik babaları,
İiçin sürekli zamlara maruz
düşüyoruz. Firmalardan
bıraktığı tütün ürünlerine bu
Ece Özlem Ergin’in sevgili eşi,
bu uygulamaya derhal son
kez de maliyet zammı geliyor.
vermelerini talep ediyoruz.
Sigara firmalarının 14 Mayıs
Şu anda hâlâ ne zaman sigara
seçimlerinden bir hafta önce SANLI ERGİN’i
dağıtımının başlayacağını
bakkal ve tekel bayilere sigara
kaybetmenin derin üzüntüsünü yaşıyoruz.
söylemiyorlar bize. Biz
satışını durduruğunu belirten
kamuya toplu şekilde Cenazesi bugün Çengelköy Kerem Aydınlar Camii’nde
Tekel Bayileri Yardımlaşma
kılınacak öğle namazının ardından
şikâyetimizi bildirdik.
Platformu Başkanı Erol
Çengelköy Mezarlığı’nda toprağa verilecektir.
Degerli tüketiciler bizler
Dündar, “Maliyetlerden dolayı
stokçu değiliz satacak ürün
AİLESİ ve CUMHURİYET ÇALIŞANLARI
3 liralık bir zam gelecek.
bulmakta sorun yaşıyoruz”
Ancak bu zam öncesi bize
dedi.