Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
ekonomi@cumhuriyet.com.tr 22 MAYIS 2023 PAZARTESİ
EKONOMİ 11
Enflasyon kâğıt üzerinde düşüyor ama gıda ürünlerindeki fiyat artışları 5 ayda yüzde 53’ü buldu
Raflarda ateş büyüyor
Beni olgularla
İktidar ekonominin her alanını baskı altında tutmaya
meşgul etmeyin...
çalışırken fiyat artışlarının önüne geçemiyor. Tüketici
dernekleri sonbahara dikkat çekerek “Seçim sonrası fiyatlarda
eçimlerin 1. turu bitti.
baskılar kalkacak ve gerçek zamları göreceğiz” dedi. Karşımızda bir olgular kaosu
Svar. Platon, “Beni olgularla
eçime 6 gün kala gündem, gibi sloganlarla marketlere
meşgul etmeyin, düşünmeye
çalışıyorum” dermiş. Ben,
iktidarın milliyetçilik ve terör uyguladığı baskı yoluyla fiyatları
komünizm, kadın erkek eşitliği, özel
Ssöylemleri ile değiştirilmeye tutmaya çalışsa da sonuç her geçen
mülkiyetten kaynaklanan toplumsal
çalışılsa da yurttaşın temel ay daha da kötüleşiyor. Seçim
sorunlar üzerine ilk kez düşünmeye
derdi olan fiyat artışları sürüyor. tarihinin netleşmesiyle marketler
çalışmış bir filozof olan, Platon’un
Türkiye İstatistik üzerindeki fiyat baskısı daha da
öğrencisiyim. Bu yüzden, ikinci tura
Kurumu’na göre (TÜİK) artırılmış ve birçok market sabit
giderken bu “olgularla” dikkatimizi
baz etkisiyle enflasyon fiyat uygulamasını duyurmuştu.
dağıtmadan, “düşünmeye” çalışalım
diyorum. Ne de olsa her olgu
yüzde 43’e gerilemiş Ancak döviz kurundaki hareketler,
anlamını, uygun bir “anlamlar sistemi”
gibi görünse de market akaryakıt zamları ve artan diğer
ALI CAN
içinde kazanır. Olgudan önce
fiyatları durdurulamıyor. maliyetler market raflarını yeniden
POLAT
düşünme çabasına öncelik vermek
Ekonomide dolar alevlendirdi.
de gerçeklikten kopuk idealist bir
kuru kontrolden çıkıp rezervler
yanılsama değil, tarihsel bir teori-
‘Bu baskılanmış hali’
erirken iktidarın ramazan
deneyim diyalektiği üzerinde üretilen
Ramazan ayında zincir
ayının başlarında marketlere
bir pratiktir.
marketlerde 197 liraya satılan 1
uyguladığı indirim baskısı da
kilo klasik inek peyniri, bugün Olguların kaosu
etkisini kaybetti. Tüketici Birliği
yüzde 16 zamla 229 liraya Meclis çoğunluğu Cumhur
Federasyonu Başkanı Mehmet
İttifakı’nın elinde. CHP listesinden,
satılıyor. Aynı günlerde 94 liraya
Bülent Deniz, seçim sonrası
Cumhur İttifakı’nın, “sadakatler”
satılan 225 gram kangal sucuk,
zamların artacağını belirterek
dünyasına ait 35 millet vekili daha
yüzde 23 zamla 116.50 liraya,
“Sonbahar ürkütüyor” diye
Meclis’e girdi. Bu Cumhuriyet
289.90 liraya satılan dana orta
konuştu.
tarihinin en “radikal sağcı”
yağlı et, yüzde 20 zamla 349.90
İktidar, yeni ekonomi modelini
Meclis’idir. Kılıçdaroğlu, eğer 2.
liraya satışa sunuluyor.
turda kazanamazsa tarihe, böyle
denemeye başladığından bu yana
Enerji fiyatlarına artış gelecek
Bu zamların baskılanmış bir Meclis’i ülkeye hediye etmiş
ekonomideki bütün parametreler
birisi olarak geçiyor. Bu Meclis’te,
fiyatlara rağmen oluştuğunu
bozuldu. TÜİK gıda enflasyonunu
TAKIP ettiğimiz sepetteki artışları Ithal hammaddeye bağlı ürünlerde
idamdan, her türlü hak ve özgürlük
söyleyen Tüketici Birliği
yıllık yüzde 53 olarak açıklarken
değerlendiren Prof. Dr. Seyfettin de bir stabillik var ama dövizdeki
kısıtlamalarına kadar türlü baskıcı
Federasyonu Başkanı Deniz,
bizim fiyat değişimlerini takip
Gürsel ise bu artışların enflasyonun artışla birlikte onlarda da fiyat
yasayı çıkaracak, anayasayı
“İktidarın marketler üzerindeki
geleceği için bir ipucu verdiğini artışları gelecektir. Öte yandan
ettiğimiz ürünlerde 5 aylık
değiştirebilecek, bir milliyetçi
baskısı hâlâ sürüyor. Öyle ki söyledi. Market raflarındaki bütün ürünlerin ana hammaddesi
artış yüzde 53 oldu. Markette
mukaddesatçı çoğunluk var.
zamların şaşırtıcı olmadığını olan elektrik ve doğalgaza da
pazarlar marketlerden daha pahalı
Bunun ilk işaretini Babacan verdi
etiketlerini düzenli olarak takip
aktaran Gürsel, “Piyasada birikmiş bir zam gelecek. Ben açıkçası
oldu. Seçim sonrası bu baskı bile. Seçimlerin sonuçları üzerinde,
ettiğimiz yaklaşık 40 üründen
bir enflasyon olduğu kesin. önümüzdeki dönemde enflasyonun
oy çalmaktan başlayarak türlü
kalkacaktır diye düşünüyoruz.
22’si bu süreçte zamlanırken bu
Ama nereye nasıl yansıyacak geleceğini iyi görmüyorum, düşüş
manipülasyonların yapıldığına ilişkin
Son günlerde ardı ardına gelen
ürünlerin toplam fiyatı son 1.5
kestiremiyorsunuz. Mesela konut imkânsız ama artış ne zaman olur
ayrıntılı tartışmalar yaşanıyor. Bu
benzin zamları ile birlikte bu
ayda yüzde 14.38, son 4 ayda
fiyatları duruldu çünkü artık o bilemiyorum. Baskıyla daha ne
tartışmaların içinde, varlığı gayet iyi
biriken zam talebini düşününce
paraya alabilecek insan kalmadı kadar ertelenebilir göreceğiz” diye
yüzde 36.52, yılbaşından bu yana
bilinmesine karşın önemsizleştirilen
sonbaharda bizi kötü bir senaryo ama kiralarda hâlâ artış sürüyor. konuştu.
ise yüzde 53.72 zamlandı. İktidar,
bir olgu da var: Sandık başlarında
bekliyor” dedi.
ve şimdi de sokaklarda özellikle
son 2 yıldır “Birlikten berekete”
CHP’ye ve sola yönelik olarak
başlamış, simgesel (sözlü) ve fiziki
Gelen turist sayısı yüzde 12 düşerken rezervasyonlarda da azalma sürüyor
şiddet, yıldırma çabaları. CHP
lideri seçimlere, siyasal İslamdan,
“yetmez ama evet”çilerden
gelme danışmanlarla, uzmanların
Turizmde Rusya türbülansı kılavuzluğunda girdi. Bunlara ek bir
de ekonominin dağılma noktasında
gelmiş olması var.
ŞEHRIBAN KIRAÇ
YÜZDE 12 2. Tura giderken
u yıla büyük umutla giren
2019’a göre
Şimdi, ikinci tura giderken bu
Bturizm sektörü yıkıcı deprem
Rus turist
828 milyon kişi olgulardan önce, onları “kucaklayan
felaketinin yaralarını henüz
sayısındaki
genel durumu” düşünmeye çalışalım.
saramazken Türkiye’nin en
düşüş oranı
açlıkla karşı karşıya (1) Ülkede siyasal İslamın partisinin
önemli turizm pazarlarından
yürüttüğü bir “süreç olarak faşizm”
HIROŞIMA kentinde süren G7
Rusya’dan gelen turist sayısı
yaşanıyor. Ülkeyi, yargı, yasama,
Liderler Zirvesi’nde küresel
yürütmeyi kendine bağlamış,
ve rezervasyonları da düşmeye
gıda bildirisi yayımlandı.
üretilen “artık-değerin” dağılımı
başladı. Erken rezervasyon
“Direnç Küresel Gıda Güvenliği
süreçlerini de düzenleyen tek
alışkanlığını yeni edinen yerli
için Hiroşima Eylem Bildirisi”
merkezli bir başkanlık rejimi (başkan
turist ise hem ekonomideki
başlığıyla açıklanan bildiride
ve etrafındaki oligarşiden oluşan bir
derin kriz ve eriyen gelirlerin de
COVID-19, Rusya-Ukrayna
“güç”) yönetiyor. (2) Bu inşa süreci
etkisiyle son dakikacı oldu. Seçim
Savaşı, değişken enerji ve son 15-20 yılda toplumun “hakikat
sonrası nasıl bir ekonomik ortam
gübre fiyatlarının küresel ve sadakat rejimlerinde” önemli
olacağı ve döviz kurunun geleceği dönüşümler (“yapışkan statüko”,
gıda güvenliğini tehdit ettiği
“algısal kilitler”) gerçekleştirdi, bunlara
kaydedildi. seviye ise yerli turistin tatil
uygun bir adalet anlayışı, “disiplin ve
Bildiride, 2021 yılında dünyada kararını etkileyecek.
cezalandırma” rejimi inşa edildi. (3)
828 milyona yakın kişinin açlıkla yüzde 12’lik düşüş söz konusu. kaldığına işaret ederek “Bu
Turizm sektörü temsilcilerine
Bu oligarşi, toplum içinde yaygın,
karşı karşıya kaldığı belirtilirken
Rusya’dan gelen turist sayısının ana pazarımızda bir türbülans
göre, rezervasyonlar şu an durağan.
ideolojik olarak homojen, bir kurumsal
kıtlık riskine dikkat çekildi.
düşmesinin ana nedenleri ise yaşıyoruz” diye konuştu. Bağlıkaya
Rusya ve Avrupa ülkelerinde de
zemine, taraftar ağına dayanıyor.
Bildiride, kötüye giden küresel
deprem ve seçim sürecinin üst şu bilgileri verdi:
bir durağanlık söz konusu. İç
Ekonomi derin bir krize girse bile bu
gıda güvenliği krizine karşı
pazarda enflasyonist ortam, gelir- üste gelmesi. Ayrıca rublenin “Rusya ile Ukrayna savaşının
oligarşi krizin yükünü halkın üzerine
birlikte çalışılmasının önemli
yıkıcı etkileri olumsuz sonuçlar
gider dengesizliği ve alım gücünün büyük ölçüde değer kaybetmesi,
yıkacak olanaklara sahip.
olduğu kaydedildi. Karadeniz
ortaya çıkarıyor. Türkiye, Rus Şimdi olgulara dönelim: Tarihin
düşmesiyle seyahat etme gün sayısı tatil maliyetlerinin artması ve
Tahıl İnisiyatifi’nin sorunsuz
en gerici Meclis’iyle “süreç olarak
turist açısından 2-3 saatlik
da ciddi oranda azalıyor. Mısır, Dubai, Maldivler’in Türkiye
işleyişinin sürdürülmesi için
faşizm”, son durağına, Cumhuriyeti,
mesafede uygun ulaşım bedeliyle
Özellikle turizmin kalbi ile rekabet edecek düzeye gelmesi.
taraflara çağrı yapıldı. Uygun
insan haklarını ve bireysel özgürlükleri
Antalya’ya gelen Rus turist gelinebilen bir destinasyondu.
fiyatlı, güvenli ve besleyici gıdaya
tasfiye etme noktasına doğru
Rezervasyonlar düşüyor
sayısının bu ay düşmeye başlaması Ancak ambargo ve kısıtlamalarla
erişimin temel ihtiyaç olduğu
hızlanıyor. İkinci turda Kılıçdaroğlu
Türkiye Seyahat Acentaları Birliği
turizmcileri endişelendiriyor. uçuş sürelerinin beş saate
vurgulanan bildiride, “Herkesin
kazanırsa, süreç biraz olsun
(TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya,
beslenmesini sağlamak başta Mayıs ayının ilk yarısında bu çıkıp fiyatların yükselmesi
yavaşlatılabilir, hatta sınırlanabilir.
olmak üzere her bir insan için Rusya’nın Türkiye’nin en önemli
yıl Antalya’ya 687 bin 530 turist sonucunda Türkiye’nin avantajlı Ancak, bunu başarabilmek için,
daha iyi bir gelecek inşa etmek
iki ana pazarından biri olduğunu “zafer” kesin ve güçlü olmalıdır.
gelirken, pandemi öncesi 2019’un konumu kısmen ortadan kalktı.
ortak hedefimizdir” denildi. Zaferin kesin ve güçlü olabilmesi
ancak bu pazardan rezervasyonların
aynı döneminde Rusya’dan 786 bin Türkiye’deki enflasyon da baskı
için yeni ittifaklar aramaktan çok,
mayıs ayında beklentilerin altında
215 turist gelmişti. Yani yaklaşık yarattı.”
sandıkların başında, sayımın
Haftanın kazananı
denetlenmesinde, süreçlere hâkim
olmayı başarmaya odaklanmak
KISA... KISA... KISA...
dolar yatırımcısı
gerekiyor. Bu başarı, özelliklerini
yukarıda özetlediğim rejimin
CUMHURBAŞKANLIĞI İktidarın KKM inadı sürüyor
taraftarlarının simgesel ve fiziki
l ENERJI Piyasası Düzenleme
seçimlerinin ikinci tura
şiddetine direnebilecek bir yapılanma
Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa
TÜRKIYE’DE seçim sonrasına ilişkin KKM uygulamasını saadet zincirine
kalmasıyla birlikte mali
ile mümkündür. Yoksa, hiçbir ittifak;
Yılmaz: “Bugüne kadar toplamda
en çok tartışılan konulardan birisi benzeterek “KKM adlı saadet zincirinin
piyasalar sarsılırken geçen
yeni seçmen, zafer getirmeyecektir.
120 projeye 9 bin 514 megavat ön
de uygulanacak ekonomi politikalar. sonuna doğru yaklaşılıyor. Bu
hafta yatırımcılar da zorlu bir
Sorun yeterli oyu almakla değil, alınan
lisans vermiş olduk. Bunun 5 bin
Ekonomistlerin tüm uyarılarına karşın saatli bombanın önce büyümesinin
sınav verdi. Geçen hafta yatırım
oyun, çalınmasını önlemekle ilgilidir.
603 megavatı rüzgâr enerjisi ve 3
iktidar, mevcut ekonomi politikaları ile durdurulması, sonra da kontrollü bir
araçlarından borsa ve altın
bin 911 megavatı da güneş enerjisi
yola devam edeceğini vurguluyor. Bu şekilde etkisiz hale getirilmesi gerekiyor.
kaybettirdi, dolar kazandırdı.
santralı yatırımları. Kamu-özel
politikaların en tartışılan ürünlerinden Bu yapıda ısrar edilirse sonu hoş
Borsa İstanbul’da BIST 100
sektör işbirliğiyle Türkiye’nin
birisi ise dövize olan talebi kısmak bitmeyecek. Uyarması bizden” dedi.
endeksi, haftayı ortalama yüzde
‘Enerjiyi efektif kullanmak
dört bir yanını depolamalı RES-
ve kurdaki hareketliliği azaltmak Buna karşın Hazine ve Maliye Bakanı
6.13 kayıpla tamamladı. 24 ayar
GES’lerle donatacağız” dedi.
için ortaya atılan kur korumalı Nureddin Nebati ise yine sosyal medya
külçe altının gram satış fiyatı bu
için doğru izlemek gerek’
l TÜRKIYE Petrolleri Anonim
mevduat (KKM) oldu. Ülkenin önemli paylaşımında toplam 2.3 trilyon liraya
hafta yüzde 1.66 azalışla 1.246
Ortaklığı (TPAO), Şırnak’ta
ekonomislteri sık sık KKM için “Saatli ulaşan KKM uygulamasının bütçeye DÜNYADA olası bir enerji krizine karşı çözüm
liraya, cumhuriyet altınının satış
Gabar Dağı’ndaki Şehit Aybüke
bomba uyarısı” yaparken ekonomi maliyetinin de giderek azalmaya aramaları hızlanırken enerjinin takibini
fiyatı da yüzde 1.65 kayıpla 8.348
Yalçın-2 (ŞAY-2) kuyusunda
yönetimi bu enstrümanı savunmaktan devam ettiğini belirterek “Bütçeye yapabilmenin önemine değinen Hager Group
liraya geriledi. Doların satış fiyatı
sondaj faaliyetlerine başladığını
geri kalmıyor. maliyeti toplamda 95.3 milyar lira Türkiye Genel Müdürü İlker İşgör, enerji
ise yüzde 1.04 değer kazanarak
duyurdu.
olarak gerçekleşmiştir. Faiz üst sınırının izleme sistemleri ile gereksiz tüketimin
19.79 lira, Avro’nun satış fiyatı
l KASIM 2022’de ton başına
Sonu hoş bitmeyecek
kaldırılmasıyla, önümüzdeki önüne geçilebildiğini söyledi. Bu sistem ile
yüzde 0.07 yükselişle 21.34 lira
600 bin yuan seviyesine çıkan
Son olarak önceki gün dönemde de bütçe hem gereksiz tüketimi gözlemlediklerini hem
oldu.
lityum karbonat fiyatı, geçen ay
sosyal medya hesabından üzerinde ciddi bir maliyet de ay sonu gelebilecek faturaları tahmin
Geçen hafta 27.32 lira olan
113 bin yuana kadar geriledikten
paylaşımlarda bulunan oluşturması beklentiler edebildiklerini belirten İşgör, “Hedefimiz
İngiliz sterlininin satış fiyatı, bu
sonra şu anda 227 bin 500 yuan
eski Merkez Bankası dahilinde değildir” kaynakları efektif olarak daha az kullanmak
hafta yüzde 6.83 azalışla 25.45
seviyelerinde bulunuyor.
Başekonomisti Prof. ifadelerini kullandı. ve kullanıcılarımızı yenilenebilir enerjiye
liraya geriledi. l Ekonomi Servisi
Dr. Hakan Kara, l Ekonomi Servisi yönlendirmek” dedi. l Ekonomi Servisi