Katalog

16 MAYIS 2023 SALI 10 dishab@cumhuriyet.com.tr DIŞ HABERLER Dünyadaki örneklere göre ikinci tura uzayan seçimlerde muhalefetin tavrı sonucu belirliyor KUZEYDEN NOTLAR Seçimlere Kötüye karşı birleştiler Ukrayna’dan bakış SEÇIM haberlerine bakarken Brezilya, Fransa ve Kolombiya’da halk ikinci tura uzayan devlet Ukrayna’da başkanlığı seçimlerinde seçmenler kötünün iyisini seçiyor. geçirdiğim ‘100 YILLIK TARIHTE BIR ILK’ yıllarımı ürkiye’de 14 Mayıs’ta yapılan çıktığı seçimler ikinci tura sarktı. düşünüyorum. TÜRKIYE’DEKI Cumhurbaşkanı turda beklenenden daha az oy alan Cumhurbaşkanı seçimlerinin Petro 50.42 puan Hernandez ise Ukrayna’nın 31 ve milletvekili seçimleri dünya rakibi Kemal Kılıçdaroğlu’nu yenmek Tilk kez ikinci turunun 47.35 puanla ülkenin ilk solcu yıllık bağımsızlık basınında da yakından takip için ivme kazandığını hissettiğini” düzenlenmesi akıllara bu durumun devlet başkanı oldu. tarihinde, altı cumhurbaşkanı seçilmiş edildi. Fransa merkezli Le Monde yazdı. Elçin Poyrazlar ve Christian dünyadaki güncel örneklerini ve bu seçimlerin hemen hepsi, iki turlu gazetesi, seçimlere ilişkin haberinde Oliver imzalı analizde “İkinci tur Muhalefetin sağduyusu getirdi. olmuş. “Türkiye’deki Cumhurbaşkanı ihtimali, dikkatleri Oğan’a oy vermiş Cumhurbaşkanının halk tarafından Başkanlık sisteminin yürürlükte Ukrayna bildiğiniz üzere iki farklı seçimi, daha önce görülmemiş bir olan yüzde 5’in nereye oy vereceğine seçildiği Fransa’da 10 Nisan olduğu Brezilya’da ise 2 Ekim bölgeden oluşuyor. Orta ve Batı şekilde ikinci tura gidebilir” dedi. odaklayacak” ifadelerini kullandı. 2022’de düzenlenen seçimlerde Ukrayna’da Batı yanlısı eğilimler ve 2022’de yapılan genel seçimlerde Cumhurbaşkanı adayları Recep Tayyip İngiltere merkezli BBC ise Erdoğan ilk turda iktidardaki liberal Rusya karşıtı milliyetçilik güçlüyken solcu eski Devlet Başkanı Erdoğan ve Kemal Kılıçdaroğlu’nun ve Cumhur İttifakı’nın deprem güney ve doğu illeri Rusça konuşan ve aday Emmanuel Macron, Lula da Silva ve 9 aday, oylarının yüzde 50’yi geçmediğini bölgesinde elde ettiği başarıyı mercek Rusya sempatizanlığının güçlü olduğu aşırı sağcı Marine Le Pen, görevdeki aşırı sağcı belirten gazete “100 yıllık ülke altına aldı. Yunan Athens Voice dergisi yerler. Bu iki kesimin birden desteğini sosyalist lider Jean-Luc tarihindeki ilk ikinci tur seçimler ise seçim sonuçları ile ilgili olarak başkan Jair Bolsonaro’ya almak çok zor. Melenchon, aşırı sağcı Eric 28 Mayıs’ta yapılacak” ifadelerini “Türkiye’de seçmenler, milliyetçilik, karşı yarıştı. İlk turda kullandı. popülizm ve din unsurlarını, Zemmour ve muhafazakâr Lula 48.43, Bolsonaro ise Taklidine oy verilmedi ABD merkezli Politico ise ekonomik durumun üstünde tuttu” Valerie Pecresse ile 7 farklı Lula 43.20 puan alarak ikinci 2010’daki seçimlerde de Rusya’ya Erdoğan’ın “pazar günü yapılan ilk yorumunu yaptı. aday yarıştı. Yarı başkanlık tura kalmaya hak kazandı. yakın çizgideki Viktor Yanukoviç sistemi ile yönetilen ülkede İlk turda yapılan yasama ile Batıcı olarak bilinen dönemin ilk turda Macron’a yüzde seçimlerinde eski başkan başbakanı Yuliya Timoşenko 27.85, Le Pen’e ise yüzde yarışıyordu. İlk turda Timoşenko ve ittifakı çoğunluğu DÜNYA SİYASETİ NE DEDİ? 23.15 destek gelirken kendi kitlesinin olduğu Batı Ukrayna sağlayamadı. Buna karşın DÜNYA siyaseti de genel için gözlemcilerin raporlarının seçmenini seferber edeceği yerde Melenchon, Zemmour ve 30 Ekim’deki ikinci seçimleri yakından takip etti. bekleneceğini kaydetti. onların oylarını cepte bildi ve rakibi Petro Pecresse sırasıyla 21.95, 7.07, turda yapılan seçimlerde ABD Başkanı Joe Biden, bir Yunanistan Dışişleri Bakanı Yanukoviç’ten “rol kapma” çabasına 4.78 puan aldı. Hiçbir adayın ayrıştırıcı ve komplo teorileri gazetecinin “Muhalefet partisi Nikos Dendias da Türkiye’deki girdi. Batıcı Timoşenko, ülkelerin doğu oyların salt çoğunluğunu ile kampanya yürüten önde olduğunu iddia ediyor, seçimlere ilişkin açıklamalarda bölgelerindeki panolara kendisinin kazanamamasıyla başlıca devlet basını ise Erdoğan’ın önde bulundu. “Erdoğan’ın saltanatının Bolsonaro yüzde 49.10 Putin’le çekilmiş resimlerini astırmış ve ekonomik sorunlar gölgesinde olduğunu söylüyor” sözlerinin henüz bitmediğini” söyleyen alırken birleştirici ve çevreci Rusya’yla gerçek işbirliğini kendisinin üzerine “Kulağa tanıdık geliyor Dendias, Türkiye’de kamuoyu ve Rusya’nın Ukrayna işgali söylemlerde bulunan Lula da sağlayacağını söylemişti. Yanukoviç de öyle değil mi? Hayır bakın, umarım araştırmalarından doğru bir sonuç sonrası verilen tepkilerin milliyetçi Batı Ukrayna’yı ziyaretinde yüzde 50.90 oy oranıyla ipi kim kazanırsa kazanır. Dünyanın o almanın zor olduğunu belirtti. Macron tartışılmasıyla geçen seçim, buranın seçmenini tavlayacak şeyler göğüsledi. kısmında bu olmasa bile yeterince Dendias, “Her zaman en iyisini söylemeye çalışmış fakat hiç bilmediği ikinci tura kaldı. sorun var zaten” dedi. ümit ederiz ama en kötüsüne göre konularda dili dönmediğinden bu Ekonomi belirleyici Burada ise solcu Melenchon, Kremlin Sözcüsü Dmitri hazırlık yaparız. Yunanistan ile çabası ters tepmişti. Ne Batı Ukrayna Bir diğer Güney Amerika ülkesi seçmenlerine Macron’a oy Peskov, seçimleri kim kazanırsa güçlü ve dostane bir ilişki sadece ne de Kiev, Yanukoviç’i kendinden Kolombiya’da da 29 Mayıs 2022’de vermeye çağırmasa da Le kazansın Türkiye ile işbirliğinin önemli değil, aynı zamanda saymamıştı. O günlerde Kiev’de bir düzenlenen devlet başkanlığı Pen’in cumhurbaşkanı olmasını devam etmesini ve derinleşmesini Türkiye’nin emellerine ulaşması taksi şoförü bana “Yanukoviç, Rus seçimlerinde solcu bir eski engellemelerini istedi. Zemmour beklediklerini söyledi. Peskov için gerekli bir koşuldur” diye yazar Çehov’u Ukraynalı bir şair gerilla olan Gustavo Petro yüzde ise Le Pen’e desteğini açıkladı. ayrıca “Türk halkının tercihine konuştu. Öte yandan Azerbaycan sanıyor. Sizde böyleleri ülkenin başına 40.34, iş insanı popülist aday İkinci turda halihazırda Fransız saygı duyuyoruz ve duyacağız” Cumhurbaşkanı İlham Aliyev geçebilir mi” diye sormuş, bense dedi. Alman hükümeti ise ve Özbekistan Cumhurbaşkanı Rodolfo Hernandez yüzde 28.17, cumhurbaşkanına sert tavır almış konuyu değiştirmek için “Pencereyi seçimleri AGİT’in gözlemcilerinin Şevket Mirziyoyev seçimin ikinci açalım, sigara içeceğim” demiştim. muhafazakâr siyasetçi Federico olan muhalefet, “kötünün iyisi” de takip ettiğini anımsatarak tura kalmasına rağmen Erdoğan’ı Seçimlerin ilk turunda Doğu Gutierrez ise 23.94 oy aldı. diyerek Macron’u tercih etti. 24 gözlemleri değerlendirmek telefonla arayıp kutladı. Ukrayna’nın da Timoşenko’yu Yolsuzluk karşıtlığı, ekonomik Nisan’daki seçimlerde Macron yüzde kendinden saymadığı, Yanukoviç’i zorluklar kampanyalarının öne 58.55, Le Pen de yüzde 41.45 oy aldı. desteklediği görüldü. Böyle olunca Timoşenko, ikinci turda yüz seksen derece dönüş yaparak Ukrayna Limjaroenrat, partisinin seçim sonuçlarını ‘Gözlemciler milliyetçisi ve Batı yanlısı söylemler Tayland’ın Bangkok kentinde kutladı. kullandı ve “Beni seçmezseniz, engellendi’ iddiası Rusya sizi yutar” demeye başladı. Fakat bu da Batı Ukrayna seçmenini ALMANYA’DA Sol Parti Genel seferber etmeye yetmedi. Bu kesim Başkanı Janine Wissler, Türkiye’ye seçimlere ilgisiz kaldı. Oysa ilk başta giden bazı seçim gözlemcilerinin Yanukoviç’ten rol kapmak yerine kendi engellendiğini söyledi. Wissler, çizgisinde ilerlese kazanabilirdi. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Yanukoviç, 2014 ihtilalinde Batı Teşkilatı’nın (AGİT) seçim yanlılarınca devrildi. Erken seçimleri gözlem heyetinde yer alan ilk turda Batıcı Petro Poroşenko bazı Sol Parti üyelerinin seçim kazanmıştı. Fakat Poroşenko’nun lokallerine girişinin polisler siyasetine güney ve doğudan tarafından engellendiğini tepkiler gelecek ve bunlar bir sonraki açıkladı. AFP’ye konuşan Wissler, seçimlerde o dönemde bir komedyen seçim gözlemcilerinin Kürt olan Zelenski’yi iktidara taşıyacaktı. nüfusun yoğunlukta yaşadığı Kiev’den dışarı çıkmayan anketçiler bölgelerde silahlı polis ve “Halk, Zelenski’yi seçmez” diyordu. askerlerin yüksek oranda varlık O dönemde benim yaptığım gibi ülke gösterdiğini aktardığını belirtti. genelinde seyahat etseler taşranın Gözlem heyetinde yer alan Sol başkente benzemediğini önceden Partili Hakan Taş da AFP’ye görürlerdi. Zelenski’nin durumu ne yaptığı açıklamada, sadece olacak bunu savaşın seyri gösterecek. Alman gözlemcilerin değil aynı zamanda Türkiye’den bağımsız Rusya, Ukrayna ve biz gözlemcilerin de engellendiğini Rusya’nın bizdeki seçimlerden önce iddia etti. Taş ayrıca, bazı seçim hükümete desteği ve ana muhalefetin merkezlerinin içinde ve dışında Rusya’yı açıktan hedef alması bazı çoğunlukla AKP yanlılarının sorulara neden oldu. Öncelikle Tayland’da muhalefet rüzgârı neden olduğu huzursuzluklar bazı çevrelerdeki Sovyetler Birliği- yaşandığını ifade etti. Nâzım Hikmet özlemine karşılık TAYLAND’DA önceki gün yapılan üyeli senatonun ortak oturumunda 400 üyesi her bir seçim bölgesinde günümüz Rusya’sında egemen genel seçimlerinin ilk sonuçlarına 376 alması gerekiyor. Partiler arasında oyçokluğu, diğer 100 üye ise ayrı değer muhafazakârlık. Buna yoğun göre, muhalefet partileri yarışı anlaşmazlık çıkmazsa yeni başbakanın bir oylamayla belirleniyor. Cunta ekonomik ilişkiler de eklenince Rusya, önde tamamladı. Genel seçimlerin MFP lideri Pita Limjaroenrat olması tarafından atanan askerlerden mevcut hükümetten memnuniyetini ardından yeni hükümeti kuracak 308 öngörülüyor. oluşan 250 üyeli senato ve 500 üyeli gizlemiyor. Muhalefetin Batıcı tavrı temsilciden oluşan koalisyona, İleri Temsilciler Meclisi, ortak oturumla da buna eklenince (ki bunun pek Katılım yüzde 75 Hareket Partisi (MFP) ile Taylandlılar başbakanı seçecek. isabetli olmadığını önceki gün de İçin Partisi (PTP) liderlik edecek. Yeni 52 milyon seçmenin bulunduğu Tayland’da eski Başbakan Taksin Mehmet Ali Güller yazdı), Türkiye’deki koalisyon hükümetinin kurulduğunu Tayland’da katılımın oranının yüzde Şinavatra, yolsuzluk ve krala seçimler, Rusya-Batı çatışmasının bir belirten MFP lideri Pita Limjaroenrat, 75 olduğu seçimlerin ardından, saygısızlıkla suçlanarak 2006’da askeri uzantısıymış gibi görünüyor. PTP lideri Paetongtarn Shinawatra koalisyona liderlik eden MFP’nin 115, darbeyle görevinden uzaklaştırılmıştı. Ukrayna ile ilişkilerse 31 yıldan Bakû’dan ‘ılımlı’ ile istişarelerde bulunduğunu, kendi PTP’nin ise 111 temsilcisi bulunuyor. Taksin Şinavatra’nın kardeşi Yinglak beridir partiler üstü olarak sürüyor. partileri haricinde diğer küçük 308 temsilciden oluşan koalisyondaki Şinavatra 2011’de seçimle iktidara Türkiye de Ukrayna da kim iktidara Erivan yorumu partiler Palang Prachachat Partisi, kalan koltukları ise diğer 3 parti gelmiş ancak Yinglak’ı “ağabeyinin gelirse gelsin yakın ilişkileri AZERBAYCAN Dışişleri Thai Sang Thai Partisi ve Liberal paylaşıyor. kuklası” olmakla suçlayarak istifasını sürdürüyor. Coğrafya ve karşılıklı Bakanlığı, Cumhurbaşkanı İlham Thai Partisinin de koalisyonda yer 66 milyondan fazla nüfusa sahip isteyenlerin ayaklanmasının çıkarlar bunu zorunlu kılıyor. O Aliyev, Ermenistan Başbakanı alacağını kaydetti. Tayland’da bir ülkede 52 milyon seçmen, 400 seçim bastırılamaması üzerine, Tayland nedenle Ukrayna’nın Türkiye’ye yönelik Nikol Paşinyan ve Avrupa adayın başbakan olabilmesi için 500 bölgesinde sandığa gitmişti. ordusu 22 Mayıs 2014’te tekrar tutumunda yakında bir değişiklik olası Birliği (AB) Konseyi Başkanı sandalyeli Temsilciler Meclisi ve 250 500 kişilik Temsilciler Meclisi’nin yönetime el koymuştu. görünmüyor. Charles Michel’in önceki gün denizberktay@yahoo.com Brüksel’de yaptığı görüşmeye ilişkin açıklamada bulundu. Zelenski, İngiltere’de Sunak ile görüştü Açıklamada, “Görüşmeyi, iki ülke arasındaki normalleşme RUSYA’NIN işgalinde karşı ediyoruz” ifadelerini kullandı. sürecinin ilerletilmesi açısından KISA... KISA... KISA... taaruz hazırlıklarını sürdüren Ingiltere Başbakanlığı ise ziyarete faydalı ve sonuç odaklı Ukrayna’nın Devlet Başkanı dair “Zelenski, Putin’in acımasız olarak değerlendiriyoruz” l AVUSTURYA’DA seyir halindeki trende Volodimir Zelenski 13 Mayıs’ta işgaline karşı Ukrayna’nın devam değerlendirmesinde bulunuldu. yolculara Nazi Almanyası’nın lideri Adolf başladığı Avrupa turu kapsamında eden askeri direnişi konusunda Görüşmede, tarafların Hitler’in konuşmasını dinlettiği iddia edilen Ingiltere Başbakanı Rishi Başbakan Sunak ile görüşmek Ermenistan ve Azerbaycan iki şüpheli hakkında hukuki işlem başlatıldı. Sunak’la bir araya geldi. Italya, üzere Ingiltere’ye geldi” dedi. arasında barış anlaşması taslağı l FRANSA Cumhurbaşkanı Emmanuel Almanya, Fransa’nın ardından Ukrayna’ya yüzlerce hava üzerinde mutabakata varılması, Macron, yabancı yatırımcılara yönelik sürpriz bir ziyaretle Ingiltere’ye savunma füzesi ve 200 kilometre sınırların belirlenmesi ve ulaşım giden Zelenski, “Birleşik Krallık mesafenin üzerinde menzile program nedeniyle gittiği tarihi Versailles bağlantılarının yeniden tesisi Başbakanı Rishi Sunak ile sahip yüzlerce yeni uzun menzilli Sarayı’nda protesto edildi. Versailles Sarayı konularında somut sonuçlara tekrar görüşmekten mutluluk insansız hava aracı da dahil olmak yakınlarında toplanan ve emeklilik yaşını varılması amacıyla detaylı görüş Zelenski (solda) ve Sunak Ingiltere’nin duyuyorum. Ukrayna’nın zaferi üzere daha fazla insansız hava iki yıl uzatan tartışmalı reformun geri alışverişinde bulunduğu belirtildi. Aylesbury kentinde bir araya geldi. için çalışmalarımıza devam sistemi tedarik edeceği kaydedildi. çekilmesini isteyen göstericiler, “Macron istifa” sloganları attı.