Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 26 NİSAN 2023 ÇARŞAMBA 2 olaylar ve görüşler ‘Yeni dünya düzeni’ HASAN EREL ülkelere lider adayları, siyasi parti olarak Bangladeş, Rusya’nın zaferine doğru yürüyor. GAZETECİ tasarımları dayatıyordu. ABD 30 yapacağı nükleer santralın Üçüncüsü, ABD, toplumsal ülkede 350 kadar biyolojik silah parasını Çin Yuan’ı ile ve siyasal olarak bölünmüş, 990’dan sonra tek hegemon laboratuvarı kurmuştu. ödeyeceğini bildirdi. İlk kez BRICS ekonomik açıdan batık halde. olduğunu düşünen ABD Ancak bu “Lale Devri” veya ülkelerinin toplam gayri safi milli 31 trilyon dolarlık açığı var. 1“Yeni Amerikan Yüzyılı”nı “Yeni Amerikan Yüzyılı” ancak hasılaları, G-7 ülkelerininkini Hazinesi boşalıyor. Fed, para ilan etmişti. Dünyada artık ona 30 yıl hüküm sürebildi. Aslında geçti. Afrika’da, Asya’da, basmaktan başka bir şey karşı duracak rakibi yoktu. Hem bu iyimser bir tahmin, çünkü bu Ortadoğu’da, Güney Amerika’da yapmıyor. Ancak doların rezerv ekonomik hem siyasi olarak tarih, 2008’deki Gürcistan-Rus pek çok ülke, eski sömürgeci para olarak hâkim durumu dünyayı işgale koyuldu. 2000’li Savaşına kadar geri çekilebilir ya Batılı efendilerine başkaldırıyor. azaldıkça bu büyük avantajını yıllarda küresel çapta 800 askeri da Çin’in Kuşak ve Yol Girişimi’ni İkincisi, 20 Mart 2023’teki da yitirecek. Üretim namına bir İngiltere’de üsse ulaştı. Dünya üzerindeki ilan ettiği 2013’e götürülebilir. Moskova buluşmasında Çin’in şey de kalmadı. Küresel Batılı ABD büyükelçilikleri adeta Ancak 2023, kesin ve tartışmasız ve Rusya’nın liderleri, Batı’ya oligarşi, neoliberalizmle Amerikan sömürge valisi gibi çalışıyor, olarak, Amerikan Yüzyılı’nın bitip karşı dünyanın geri kalanına milliyetçiliğini de bitirdi. Ülkeyi seçimler bulundukları ülkenin siyasetini “Yeni Dünya Düzeni”nin başladığı öncülük etmek üzere anlaştılar. İkinci Dünya Savaşı’nda en güçlü şekillendiriyordu. IMF ve Dünya yıl olarak tarih kitaplarına Çin, Rusya’ya ekonomik ve yapan devasa sanayisi yok oldu. YILMAZ ÖZDEMİR Bankası başta, Batılı küresel geçecektir. siyasi destek verirken Rusya Davos’ta vücut bulan dev küresel finansal kurumları, neoliberalizmi ÖĞRETMEN Çin’e askeri ve enerji de dahil sermaye, tekel olma hedefi Siyasetçilerimiz habersiz dayatıyordu. Büyük ilaç, hammadde katkısı yapacak. Çok doğrultusunda yapmak istediği ngiltere, Birleşik Krallık’ın bir büyük petrol, büyük teknoloji Bunun birkaç somut kanıtı var: sayıda ülke, ŞİÖ üyesi olmak “Büyük Sıfırlama” devrimini İparçası. İngiltere’yi Asyalılar şirketleriyle, dev ölçekli finansal Birincisi, ABD’ye dünya için sıradalar. Çin, İran ve Suudi yapamadı. yönetiyor. Başbakan, Hint kökenli varlık şirketleriyle, dünyada ezici üzerindeki her şeye ve her yere Arabistan’ı barıştırdı, gözünü Özetle, başka bir “Yeni Dünya bir Asyalı. Başkent Londra’nın bir tröst ve kartel sistemi kuruldu. karışma cüretini veren ABD Filistin sorununun çözümüne Düzeni” oluşuyor. Siyasetçilerimiz belediye başkanı, Pakistan kökenli ABD kurumları, NATO ve Davos, Doları, tahtından iniyor. Son dikti. Rusya Ukrayna’da nihai ise bundan habersizler. bir Müslüman. Birleşik Krallık’ın bir başka üyesi İskoçya’nın da başbakanı, Pakistan kökenli bir Müslüman. Yazılı anayasası bile olmayan bu ülkelerin demokratik yapısı ve gelenekleri buna İsrail-Türkmenistan ilişkileri elveriyor. Türkiye’deki gibi, mayıs ayında ülkeleri kısa sürede tanıdı. bulundurarak dengeli olmaya arenada dile gelmesi İran’ı VUSAL HASANZADEH İngiltere’de de seçim var: kısmi Orta Asya’nın zengin enerji çalıştı. Güney Kafkasya’da rahatsız etmektedir. Cohen’in, DOKTORA ÖĞRENCİSİ yerel seçim. Burada seçimler nasıl kaynaklarına sahip olması Türkmenistan’dan “enerji santralı” Azerbaycan’ı İsrail’le ilişkileri yapılıyor? Meydanlarda seçim 0 Nisan 2023’te İsrail Dışişleri sebebiyle, bölgede ağırlığını diye bahsetmesi, Türkmenistan’ın üzerinden hedef gösteren İran, mitingleri yapılmıyor. Caddelerde 2Bakanı Eli Cohen’in katılımıyla artırmak istedi. Bölgeye İran zaman zaman Türkmenistan’a da İsrail için önemini belirten araba konvoyları oluşturulmuyor. İsrail’in Türkmenistan’da daimi veya Arap dünyasından radikal İsrail’le ilişkileri nedeniyle mesaj hususlardan biridir. İran, Mahallelerde kapalı salonlarda büyükelçiliği açıldı. 1994’te, İsrail İslamcı akımların gelme olasılığı, verdi. uzun süre, Hazar’ın statüsü küçük toplantılar düzenleniyor. Bir Dışişleri Bakanı Şimon Peres’in İsrail için güvenlik açısından konusunda, Türkmenistan’la de kapı kapı dolaşılarak evlere, tren ‘Enerji santralı’ ziyaretinden 29 yıl sonra, bir İsrail önde gelen tehditlerden biriydi. yakın ilişkide bulunsa da son istasyonları önünde bekleyerek Dışişleri Bakanı Türkmenistan’ı İsrail Dışişleri Bakanı Çünkü bölgede İslamcı akımların yıllarda Azerbaycan-Türkmenistan yolculara küçük broşürler ziyaret etti. İsrail-İran geriliminin Eli Cohen’in, Azerbaycan güçlenmesi, nüfus çoğunluğu ilişkilerinin güçlenmesi, İsrail’in dağıtılıyor. Elbette sosyal medya iyice tırmandığı bir dönemde, Cumhurbaşkanı İlham Müslüman olan bu devletlerin de bu ülkelerle ilişkilerini faaliyetlerine ağırlık veriliyor. İsrail’in bu adımın jeopolitik güç Aliyev’le görüşmesinden sonra İsrail-Filistin, İsrail-İran geliştirmesi, Hazar’da İran’ı daha mücadelesinde önemli etkisi Türkmenistan’a geçmesi ve daimi gerilimlerinde, İsrail karşıtı tutum da yalnızlaştıracaktır. Seçime katılım oranı olacak. Bu adımın olası etkilerine büyükelçiliğin açılması dikkat almasına sebep olabilirdi. Önümüzdeki süreçte, İsrail’in Seçime katılma oranları düşük. geçmeden önce, İsrail’in Orta Kazakistan’ın nükleer silahlara çekicidir. İran’ın Azerbaycan’a Kırgızistan’a daimi büyükelçi 2015 genel seçimlerinde oy Asya’ya yönelik jeopolitik bakışını sahip olması da İsrail açısından karşı olumsuz tutumu sonucunda, ataması, bu ülkeyle de ilişkilerini kullanma oranı yüzde 66 idi. 2019 ve Türkmenistan’la ilişkilerini Azerbaycan ve İsrail arasında endişe vericiydi. Kazakistan ve güçlendirmesi olasıdır. Orta genel seçimlerinde yüzde 67 oldu. incelemekte yarar var. son dönemde gelişen ilişkilere, Özbekistan’la önemli ilişkileri Asya cumhuriyetleri arasında, 2021 yerel seçimlerinde ise yüzde SSCB’nin dağılmasıyla Orta Türkmenistan’ın da eklenmesi olan İsrail’in, ilişkilerini kültürel olarak İran’a en 35. Asya’da Kazakistan, Özbekistan, stratejik önem taşımaktadır. güçlendirmek istediği ülkelerden yakın devlet olan Tacikistan’la İngiltere’de seçme ve seçilme yaşı Kırgızistan, Türkmenistan biri de Türkmenistan’dı. Orta Azerbaycan ve Türkmenistan’ın, zaman zaman sınır çatışması Türkiye’dekiyle aynı: 18. Ancak ve Tacikistan’ın ortaya çıkışı Asya cumhuriyetleri arasında 21 Ocak 2021’de kendi yaşayan Kırgızistan’la İsrail’in siyasi partiye üye olma yaşı farklı. sonrasında kurulan sistemdeki İran’la kara sınırına sahip (1148 aralarında süregelen Hazar’daki yakınlaşması, İsrail’in hem Türkiye’de bir siyasi partiye üye güç mücadelesinde, İsrail de km) tek ülke olan Türkmenistan, petrol ve doğalgaz yatağı İran’a karşı güç mücadelesinde olabilmek için oy kullanma yaşında yerini almak için adımlar attı. İsrail’le ilişkilerinde İran ve sorununu çözmeleri ve Trans hem de bölge jeopolitiğinde elini olmak gerekiyor. İngiltere’de Bağımsızlıklarını kazanan bu Rusya faktörlerini de göz önünde Hazar Projesi’nin uluslararası güçlendirecektir. böyle yasal bir düzenleme yok. Partilerin tüzüklerinde belirtilen yaşlarda olanlar, o partiye üye olabiliyor. Örneğin Muhafazakâr, Liberal Demokrat ve Yeşiller partilerinin tüzüğüne göre, her Çağdaş demokrasi ve sosyal devlet yaştaki kişi bu partilere üye olabiliyor; çocuk yaşındakiler bile. dönüşüyor. Türkiye ve dünyada ve kendi düşüncesini açıklama Demokrasi özgürlükçüdür. CEZMİ DOĞANER İşçi Partisi’ne üye olmak için 14 emekçinin, emeklinin, işçinin, özgürlüğü yoktur. İnsanların özgürlüklerini AVRUPA SOSYAL DEMOKRAT yaşını doldurmuş olmak gerekiyor. üreticinin, esnafın, iş insanının sonlandırmak değil, özgürlükleri HAREKETİ BAŞKANI Lise öğrencilerinin, arkadaşlarıyla Yoksullukla savaş sorunlarını, sosyal sınıf sorununu, ellerinden alınmış insanları birleşip kendi partilerinin ürkiye’de başta iktidar, egemen Sosyal barışın sağlanması insanlarımızın sorunlarını etnik, özgürlüklerine kavuşturmak birliklerini oluşturma hakları var. Tgüçler ve muhafazakârlar; için işsizliğe ve yoksulluğa yol dini veya diğer kimlikler üzerinden ister. Demokrasi bölücü değil, Peki, bu haklarını kullanıyorlar emekçilerin (kendi gibi açan politikalar yerine, tam tahlil etmek, doğru olmuyor. birleştiricidir. İnsanı, devletin mı? Hayır. Yeni kuşaklar, siyasetle düşünmeyenlerin) sorununa etnik, istihdamı amaçlayan politikaların Üstelik bu yolla hiçbir konuda güçlenmesi için bir araçtan uğraşmayı sevmiyor. dinsel ve kültürel açıdan bakıyor, uygulanması çok önemlidir. Tam sorunlara çözüm bulunamıyor. ibaret sayan anlayışa karşıdır. çözüm önerilerini de ona göre istihdam politikası, sosyal gruplar Demokraside bireyin özgürlüğü, Demokrasilerde devlet insan için ‘Yerli ve milli’ sunuyorlar. Son yıllarda yaşanan arasındaki gerilimi önleyebilir. mutluluğu, insanca yaşaması temel vardır, insan devlet için değil. Devlet, halkın oy kullanmasını bütün sorunlar (eğitim, güvenlik, Çalışanların, yasal sosyal güvenlik amaçtır. Sömürünün, adaletsiz Demokrasi ulusal ve uluslararası istiyor, kolaylıklar sağlıyor. işsizlik, deprem vb.) din, mezhep, içinde yaşayabilmelerini sağlar. paylaşımın olduğu bir düzende düzeyde yeni haksızlıkların Sandık başına gitmeden de oy etnik köken veya başka kimlikler Sosyal devlet, bireylere özgürlük bireyin mutlu olması mümkün yaratılmasını değil, mevcut kullanabiliyorsunuz. Örneğin, üzerinden tartışılıyor. Kafa sağlamakla yetinmez, onların değildir. Bireyin mutluluğunu, hak haksızlıkların düzeltilmesini, hastalığınızı, çalışmak zorunda karışıklığına sebep olan en önemli insanca yaşamalarına olanak ve özgürlüklerini yok sayan, bireyi ortadan kaldırılmasını arzular. olduğunuzu, seçim günü evinizden hata da bu. sağlamayı görev bilir. Sosyal araç olarak gören rejimler faşist Demokrasi savaşçı değil, barışçıdır. uzakta olacağınızı beyan ederek Avrupa’da muhafazakâr partiler devletin öncelikli hedefleri, diktatörlüklerdir. Diktatörler ve Yerel olduğu kadar evrenseldir. birisini vekil tayin edebiliyorsunuz; ve politikacılarda aynı bakış açısı yoksullukla savaştır, adil bir gelir dikta heveslileri topluma, bireylere Demokratik siyasetin amacı; o, sizin için oy kullanıyor. Vekil egemen olduğundan, ırkçı ve dağılımı sağlamaktır, işsizlikle görev verirler. Birey verilen görevi özgür, barışçı, insancıl, toplumuyla tayin etmek için, bir form doldurup ayrımcı politikalar etnik, dini ve etkin bir savaşımdır, tam istihdamı yerine getirmek zorundadır. Birey, bütünleşmiş, değişen koşullara imzalamak yeterli. kültürel bakış nedeniyle yükseliyor sağlamaktır, zenginliğin azınlık üstün tutulan birtakım değerlere göre kendini sürekli yenileyebilen Benzer nedenlerle, postayla da oy ve yer yer yabancı düşmanlığına elinde yığılmasını önlemektir. feda edilir. Söz hakkı, eleştirme insan yetiştirmektir. kullanabiliyorsunuz. Bu durumda size oy pusulası gönderiliyor. Pusulada tercihinizi yapıp en geç seçim günü ellerinde olacak şekilde DR. MUSTAFA BAYRAM MISIR seçim çevrelerinde birinci parti postalamanız gerekiyor. yapabilirlerse, aradaki farka göre HUKUKÇU VE SİYASET BİLİMCİ D’Hondt ne değildir? Sandık başında ise kim son bölmelerde CHP, +1, +2, +3 olduğunuzu kanıtlamadan, sadece illet İttifakı’nda beş milletvekilini fazladan çıkarabilir. kim olduğunuzu sözlü olarak Mpartinin neden birlikte Buradaki “fazla”, alınan oyu, doğdular, olgusal yönden alacağıdır. Bu nedenle Millet beyan ederek, adresinizi ve adınızı aday gösterdiği anlaşılamadı. yüzde oran olarak milletvekili yanlışlar. D’Hondt, çoğunluk İttifakı’nın beş partisi seçim söyleyerek, kimlik göstermeden oy Tartışmalar, parti sadakati sayısına böldüğünüzde, elde yaratmak ve çoğunlukları çevrelerinde birinci parti olup verebiliyorsunuz. Halen bu durum yüksek seçmenin konuyu ettiğiniz ortalama yüzde ile son bölmelerdeki vekillikleri desteklemek üzere tasarlanmış, geçerli ama 4 Mayıs 2023’teki anladığında kolayca anlayışla çıkacak milletvekilinden fazlası almak için aynı listeden seçime seçim çevresi barajı kuran bir seçimden itibaren kimlik gösterme karşılayabileceği “ideolojik anlamına gelir. girdiler. İktidar partisine baraj hesaplama yöntemidir. Şöyle zorunluluğu geliyor. nedenle küsme” gibi bir gerekçe Demokrasiye geçiş bu seçimin kurmak için doğrusunu yaptılar. örnek verelim: 3 milletvekili 4 Mayıs’ta bazı bölgelerin yerel çevresinde sürüyor. Aynı şekilde temel mottosu, TBMM çoğunluğu D’Hondt bir seçim bölgesinde çıkaracak bölgede A partisi 40, yönetimleri için İngiltere’de oy TİP’in ülke genelinde Yeşil Sol da bunun zorunlu koşuludur. en yüksek oyu alan partinin B partisi 38 oy almış ise ikinci kullanılacak. Kuşkunuz olmasın bu listelerinden seçime girmemesi CHP listelerinden seçime giren hâkim çoğunluğu sağlaması için bölmede A partisi 20 oyla, B seçimde de Hıristiyanlar, Hıristiyan tartışıldı. Bazı yorumcular, TİP’in partilerin seçmenleri, kendi ortak tasarlanmış, bir tür barajdır. partisinin 19 oyuna karşı üçüncü olmayan birçok kişiyi yerel Yeşil Sol’a vekillik kaybettireceği listeleri olan CHP listelerine Temel özelliği budur. milletvekilini alır. Bu matematiğin yönetimlerde kendilerine yönetici iddiasında bulundular. sahip çıkarlarsa, oyları +1, +2 söylediği, özellikle çok sayıda olarak seçecekler. Her iki yorum da D’Hondt Hâkim parti olmak milletvekilini getirir. Çoğunluğu Keşke bizim babayiğitler, “yerli milletvekili seçilen seçim sisteminin, seçim çevresinde Millet İttifakı’nın, CHP sağlamak için yapılan CHP ve milli” olmayı şu İngilizlere çevrelerinde, çok oy alan partinin çoğunluk lehine getirilmiş bir listesinden seçime giren beş listelerinde birikip her seçim öğretseler! son bölmelerde bu baraj sayesinde baraj olduğunun anlatılamaması partisinin seçmenleri, tasarlandığı çevresinde hâkim parti olmaya veya anlaşılamamasından küçük farklarla milletvekillerini gibi CHP’yi çok vekil çıkaran çalışmaları gerekir.