Katalog

13 NİSAN 2023 PERŞEMBE EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR Av RO sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 19.3220 21.2340 24.1590 16.53 5.146 8634.72 1285.96 2.7 kuruş 16.3 kuruş 11.8 kuruş 0.54 puan 21.86 puan 42.98 lira 4 lira Anketlerden korkan iktidar, ekonomide 21 yıldır yapamadıklarını şimdi vaat ediyor AKP kendiyle çelişti Seçimler ve İktidar seçim öncesi enflasyondan kişi başı gelire kadar yeni yapışkan statüko dönem ekonomik vaatlerini açıkladı. 2023 hedeflerinden artiler aday listelerini açıkladılar. iskonto yapan AKP’nin yeni vaatleri ise OVP ile çelişiyor. Manzara “yapışkan statüko” Pkavramını hatırlattı. Bu kavramı, KP seçim beyannamesinde OVP’sinde de 16 bin dolarlık ilk kez 11 Eylül 2011 tarihli yazımda, yer alan ekonomik hedef görünmüyor. CHP’nin kendi sağına umut bağlama Aprogramını açıklayarak 21 n enflasyonda hep aynı eğiliminin sonuçları bağlamında, yıldır gerçekleştiremediklerini bir vaat: Beyannamede enflasyonun “patika bağımlılığı”, “algısal kilitler” kez daha vaat olarak tek hanelere düşürüleceği kavramlarıyla birlikte kullanmıştım. sıraladı. İşsizliğin savunuldu. AKP yıllardır bu Tek bir partinin, uzun süre, hükümet yüzde 10’a çıktığı, iddiayı dile getiriyor. Ancak olduğu ülkelerde, kalıcı davranış biçimleri, “patika bağımlılığı” yaratan enflasyonun yüzde gerçekleşmiyor. IMF’nin bu yıl “algısal kilitler” oluşuyor. 50’lerde olduğu, cari tahmini yüzde 50’nin üzerinde. mustafa Böylece toplumda, değiştirilmesi açığın rekorlar kırdığı, OVP’de de bu yıl ve gelecek yıl çakır giderek zorlaşan bir “yapışkan dövizin baskıya için tek hane öngörülmüyor. statüko” şekilleniyor. Toplumun rağmen 19.3’e tırmandığı ortamda n yİne ‘carİ fazla’ kutuplaşmış, muhalefetin çok parçalı, açıklanan yeni vaatler ise ilan İddİası: AKP’nin “yeni ekonomi farklı bir seçenek oluşturmakta edilen orta vadeli programla (OVP) modelindeki” en büyük hedefi cari yetersiz kaldığı koşullarda, “algısal kilitler” daha güçlü, “statüko” da çelişiyor. fazlaydı. Ancak tam tersi oldu. Son daha “yapışkan” oluyor. “Algısal AKP’nin seçim beyannamesinde açıklanan verilere göre cari denge kilitler”, birbirini izleyen siyasi yer alan bazı ekonomi vaatleriyle şubatta 8.78 milyar dolar açık ete erişimin kolaylaştırılacağı Piyasa başka yerde yenilgilere yol açsa da “statüko”nun OVP karşılaştırmaları ve verdi. 12 aylık cari açık ise 10 yılın vaadedildi. Tarım ve Orman dışına çıkan seçenekleri görmeyi Erdoğan başka değerlendirmeler şöyle: zirvesine çıkarak 55.4 milyar dolar Bakanı Vahit Kirişci, et fiyatının engelliyor: Muhalefet iktidara n İşsİzlİk yüzde 7’ye oldu. İktidarın OVP’sinde de zaten yüksek olduğunu kendisi de benzemeye başlıyor. Vaatleri değerlendirmek için İnecek: Beyannamede yüzde “cari fazla” yok. kabul ediyordu. Et fiyatları ise Bu saptamaları yaptığımda yıllarda, görüştüğümüz ekonomistlerin çoğu “süreç olarak faşizm”, Gezi olayı, tek 7’nin altına indirileceği belirtilen n ücret-enflasyon 350 liranın üzerine çıkmış “Konuşacak bir şey yok gerçekler ortada” adam rejimi, 15 Temmuz “darbe şeyi” işsizlik oranı yıllardır yüzde sarmalı: İktidar asgari ücrete durumda. dedi. Doç Dr. Evren Bolgün, “Bu vaatlerin hiçbir ile hızlandı. AKP rejiminin, toplumdan 10-11’in üzerinde. AKP’nin 6 ayda bir zam yapıyor. Ancak n büyüme yüzde 5.5: geçerliliği yok, vakit harcamayın konuşmakla. rıza alma, seçim kazanma kapasitesi hazırladığı OVP’de bu yıl için enflasyon daha hızlı arttığı için Beyannamede 2024-2028 Prof. Uğur Emek Hoca, ‘2023 hedeflerinden zayıflarken devletin organları, hedef yüzde 10.4. 2025’te bile asgari ücret bir ay geçmeden açlık dönemi arasında yıllık sadece biri gerçekleşti. 2023 geldi’ demişti çok personeli, kaynak dağılımı üzerindeki doğru. Piyasa katı sermaye koşullarına geçilecek hedef yüzde 9.6. sınırının altında kalıyor. Şu anda ortalama yüzde 5.5 seviyesinde kontrolü arttı. Bu noktada “Egemen mi geçilmeyecek mi konuşmalıyken tek haneli n kİşİ başı 16 bİn dolar da 8 bin 506 lira olan asgari ücret büyüme öngörüldü. Burada sınıf kim” sorusuna, “Devlet enflasyon hayali konuşamayız. hangi sınıfı (ekonomik, kültürel, gelİr: AKP 21 yıllık iktidarında 9 bin 591 lira olan açlık sınırının OVP’deki hedefe uyuldu. Ancak 60 milyar dolar cari açık var ve merkezde kurumsal ve nüfus olarak) yeniden kişi başına geliri 2013 yılında altında. OVP’de bu yıl için yüzde 5 rezerv yokken kişi başı milli geliri artırma üretiyor, genişletiyor” sorusuyla en fazla 12 bin 582 dolara n ette fİyat düşecek: büyüme öngörülüyor. Buna karşın hedefi konuşamayız. Piyasa başka yaklaştığımızda, karşımıza, artık çıkarmıştı. 2020’de 8 bin 600 Yanlış politikalarla patlayan IMF Türkiye’nin bu yıl için büyüme yerlerde vaatler başka devletin ideolojik aygıtlarına dönüşen, dolara kadar geriledi. Geçen yıl et fiyatları da beyannamede tahminini yüzde 2.7’ye düşürdü. yerlerde” dedi. tarikatlar, camiler, vakıflar, yurtlar gibi 10 bin 655 dolar oldu. İktidarın yer aldı. Ekonomik fiyatlarla l ankara mekânlarında yaşayan, ekonomi- politik, beden estetiği, ideoloji olarak belirgin bir homojenlik sergileyen bir kitle çıkıyor. Bu kitle/ sınıfın yanı sıra ülkede kapitalizminin, emperyalizme bağımlı, bir egemen Altın ve dövizde hareket arttı: Dolar/TL 19.32 sermaye fraksiyonun varlığı, iktidar yapısını, çok kırılgan bir denge SEçim E sayılı günler kala döviz bankacılara yaklaşan seçimleri de yükselecek beklentisi bile başlı faiz ve kurdaki durumu analiz ettikleri üzerinde şekillenmeye zorluyor. kurlarındaki sessiz yükseliş sürüyor. kapsayacak dönem için “Döviz başına döviz talebi oluşması için raporlarını yayımladı. Buna göre Dolar/TL, depremden bu yana yüzde politikasında engel oluşturmayın” yeterli ve endişe verici. politika faizinin yüzde 40 ve hatta üstü Seçim konjonktürü 2.5’in üstünde değer kaybederek 19.32 mesajı gönderdi. Merkez Bankası seviyelere çıkmasının daha ihtiyatlı Seçim konjonktürünün bir ‘Faiz yüzde 40’a çıkmalı’ seviyesini geçti. Amerika’da açıklanan bankalardan her ay dövizden bir adım olabileceği değerlendirildi. bileşeni, o iktidar yapısının artık enflasyon verisi ise altın fiyatlarını TL mevduata dönüşüme Öte yandan yabancı kurumların Raporda düzenlemelerin sürdürülemez olmasıdır: Ülkedeki derin hareketlendirdi. Yıllık yüzde 5, aylık odaklanmalarını istiyor. Türkiye’de seçim sonrası kur ve gevşetilmesi ve risk priminde görülen ekonomik krizin, emperyalist “yeniden yüzde 0.1 olarak açıklanan enflasyon Bankacılar, dolar/TL’nin, faizlerde ortaya çıkacak tabloya ilişkin toparlanmanın etkisiyle 1 yılda Türk paylaşım” rekabetinin basıncı altında, sonrası ONS altın 2 bin 27 dolara gram uygulanan politikaya ters olsa değerlendirmeleri de devam Lirası’nın yüzde 12 değerlenebileceği siyasal İslamın çıkarlarıyla, egemen altın ise 1285 TL’ye çıktı. da “seçim” nedeniyle ediyor. Amerikan kuruluşu ifade edildi. Ekonomistler, Türkiye’nin sermayenin çıkarlarını, bağımlılık olması gerekenden Citibank ekonomistleri risk priminin 250 baz puan düştüğü ilişkilerini bağdaştırmak artık olanaklı Bankalara döviz baskısı daha düşük tutulduğu İlker Domaç ve senaryoda küresel durumun sabit değildir. Konjonktürün ikinci bileşeni, Merkez Bankası (TCMB) ise konusunda hemfikir. Gültekin Işıklar, tutulması durumunda 12 ay içinde “yapışkan statüko”ya (algısal kilitler- döviz üstündeki makro ihtiyati Bankacılara göre Türkiye’de seçim Türkiye’ye 45-50 milyar dolarlık patika bağımlılığı) ilişkindir: Yukarıdaki tedbirlerini sürdürüyor. TCMB seçim sonrası sonrasına ilişkin portföy girişi olabileceğini belirtti. ittifakın egemen sermaye (emperyalizm) kesiminin çıkarlarını temsil eden kültürün, aktörlerinin muhalefetin altılı masa ve HDP/YSP kanadının Emekçi sendikaları 1 Mayıs programını açıkladı, meydan için iktidara seslendi listelerine neredeyse homojen biçimde iş dünyası siyasette dağıtılmış. “Süreç olarak faşizmin” doğuşuna, doğrudan ya da işbirlikçi kadın temsili istiyor olarak katılmış beş isim bu durumu çok güzel sergiliyor. Bir tarafta, ekonomide İşçi Taksim’e çıkmak istiyor Türk Girişim ve İş Babacan, dış ilişkilerde Davutoğlu, Dünyası Konfederasyonu adalette Sadullah Ergin. Diğer tarafta, (TÜRKONFED), “Hayalimizdeki CENGİZ KARAGÖZ ABD ve AB (emperyalizm) ilişkileriyle, Türkiye” manifestosuyla yaptığı AKP karşıtlarına “simgesel şiddet” “100. Yıl Buluşmaları”nın ürkiye Devrimci İşçi uygulama, Kürt hareketine sahte üçüncüsünü Antalya’da TSendikaları Konfederasyonu umutları satma işlevleriyle Çandar ve gerçekleştirdi. Türkiye’nin Cemal. (DİSK), Kamu Emekçileri sürdürülebilir kalkınması Bu resim bize, egemen sermayenin Sendikaları Konfederasyonu ve refahı için toplumsal “Her şeyin aynı kalması için bir şey (KESK), Türk Mühendis ve Mimar cinsiyet eşitliği gerektiğini değişmelidir” ilkesini benimsediğini Odaları Birliği (TMMOB), Türk söyleyen yönetim kurulu gösteriyor. O bir “şey” yakın çevresiyle Tabipleri Birliği (TTB) ve Türk birlikte Erdoğan’dır. Ancak, 183 kişinin başkanı Süleyman Sönmez, Dişhekimleri Birliği (TDB) 1 katilleri dinci teröristlerin serbest “Hayalimizdeki Türkiye’ye Mayıs 2023 programını açıkladı. bırakılması gibi garipliklere bakınca ulaşan yolun teminatı olan ç erkezoğlu toplantıda iş gücünün büyümeden aldığı payda görülür ki bu “şey”, kolay bir “şey” Beşiktaş’taki DİSK Genel kadınların, Meclis’teki oranının yaşanan düşüşe değinerek “işçiden alıp patrona verdiler” dedi. değildir. Hem bir “restorasyona” hem yalnızca yüzde 20 olacağını Merkezi’nde dün düzenlenen basın de bir kaosa açılma potansiyelleri, öngörüyoruz. Ancak yeni toplantısında meslek örgütlerinin belirterek iktidara çağrı yaptı. nihayet hep dediğimiz gibi gün bu konjonktürün bağımsız bileşeni, hükümetin; bakanlıklarda ve 1 Mayıs Birlik Mücadele ve geldi, devran döndü. Bugün artık Çerkezoğlu, “Gelin Cumhuriyetin sosyalistlere tarihe yön verme kamu yönetiminde daha fazla Dayanışma Günü’ne ilişkin bir karar anındayız. Bu halka 100. yılında bu hukuksuz Taksim fırsatı getiren bir kapıyı açıyor: kadın temsiliyeti sağladığı güzel program metnini okuyan DİSK zararlı olan başkanlık rejimine yasağını hep beraber ortadan Yıllar sonra toplumda yeniden günler görmek istiyoruz” dedi. Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, son vermek için yan yana, omuz etkin, saygın konuma yükseldiler; kaldıralım. Bu 1 Mayıs’ı Taksim’de l Ekonomi Servisi omuzayız. Nasıl bir dünya, nasıl bu kapı kapanmadan önce, maddi bu yıl kutlanacak 1 Mayıs’ın kutlayalım” dedi. dayanaklarını çoktan yitirmiş bir memleket, nasıl bir gelecek Taksim Meydanı’nın yasaklı bölünmüşlükleri aşarak ortak bir irade ‘Devran döndü’ istediğimizi, umutlarımızı, olacağı son 1 Mayıs olduğunu Suudilerden enerji oluşturabilmeleri gerekiyor. taleplerimizi ve haklarımızı ifade etti. Kutlama alanına dair İktidarın baskı politikalarına protokolü hazırlığı 1 Mayıs meydanlarında soruları yanıtlayan Çerkezoğlu, dikkat çeken Çerkezoğlu, “Adalet, buluşturacağız” diye konuştu. konuyla ilgili İstanbul Valisi Ali barış, kardeşlik ve eşit yurttaşlık SUUDi Arabistan Bakanlar l İstanbUl Firuz Bağlıkaya: Yerlikaya ile toplantı yapacaklarını mücadeleleri dimdik ayakta. Ve Kurulu, İran ile diplomatik ilişkilerin yeniden başlatılması Acenteler yok sayıldı için varılan anlaşmaya ilişkin gelişmeleri ve Türkiye ile enerji Emitt 2023 (Doğu Akdeniz Uluslararası protokolüne dair konularını TRT emekçileri eylemde Turizm ve Seyahat Fuarı), Kültür ve Turizm ele alan bir toplantı düzenledi. Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un da katılımıyla Suudi Arabistan resmi haber Kam U Emekçileri Sendikası Haber-Sen Genel Başkanı Mesut dün açıldı. Fuarda düzenlenen “Başkanlar ajansına (SPA) göre, bakanlar Konfederasyonu’na (KESK) bağlı Balcan, “Ek gösterge artışlarının tüm Oturumu”nda konuşan TÜRSAB Başkanı kurulunda, Türkiye ile Suudi Haber-Sen, TRT çalışanlarının ek memurlara yapılacağı söylenmesine Firuz Bağlıkaya, Turizm Tanıtım ve Geliştirme Arabistan arasında enerji gösterge uygulamasında kapsam dışı karşın TRT özel kanuna tabi kurum Ajansı’nı (TGA) ve yakın zamanda getirilen alanında protokole dair Türk bırakılmasına ilişkin dün İstanbul olduğu için TRT çalışanları bu yasanın yeni vergileri eleştirdi ve “Sektör para tarafı ile görüşmeleri yürütecek Harbiye’de bulunan TRT Radyo binası kapsamı dışında bırakıldı. Bir imzayla beklerken tam tersi yönde hareket edildi” enerji bakanı ya da yardımcısına önünde basın açıklaması düzenledi. çözülecek sorun, yıllarca sürecek bir dedi. Deprem sonrası seyahat acentelerinin konuya ilişkin yetkilendirme Balcan, “Emeklilik ikramiyelerinde 30 Yasa ile bazı memurlara 1400 ek dava sürecine evriliyor” diye konuştu. yok sayıldığını söyleyen Bağlıkaya, verildi. l Ekonomi Servisi bin t L’ye varan kayıp yaşanıyor” dedi. gösterde artış yapıldığını belirten l iSta NBUL “Bakan bey sistemin gözüne girmek için meslektaşlarını perişan etti” dedi.