Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
13 NİSAN 2023 PERŞEMBE
2 olaylar ve görüşler
elde ettiler.
3) Rejimi
sakatlayan
Türk Devrimi ve Kemalizm
Erdoğan/AKP
iktidarı döneminde,
DR. H. SEÇKİN ÇELİK 1990’larda yerini geçmişe aydınını uluslararası yaklaşımları ve Cumhuriyetçi
yolsuzluk, yoksulluk
yönelik nostaljik bir bakışa entelektüel dünyayla özgürlüğün tahakkümsüzlük
ve yasaklar
HÜ ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP
bıraktı. Bu, aslında daha etkileşime sokarak Kemalist yaklaşımıyla, laikliğin
daha da artınca,
TARİHİ ENSTİTÜSÜ ÖĞRETİM ÜYESİ
aralarında AKP’nin
çok yaratıcılık kaybıyla Devrim’i beslemeye zemin kaybının önüne
Sakat rejimde
önde gelen eski yöneticileri
ilgiliydi. Tekrar tekrar 1920- çalışıyorlardı. Oysa geçilmesi arasında da
on yıllarda özellikle
tarafından kurulmuş olanların
S
1950 dönemini nostaljik bir günümüzde cumhuriyetçilik, kuvvetli düşünsel bağlantılar
gençler arasında Atatürkçü
sakat seçim! da bulunduğu sağ partiler
havayla okuyucuya sunan, devletçilik, milliyetçilik, kurmak mümkündür.
bir canlanma görülüyor.
CHP şemsiyesi altında “Millet
Atatürk’ün vefatı sonrasında laiklik gibi Kemalist ilkeler Milliyetçiliğin Ortadoğu
Peki, Cumhuriyetin ikinci yıllık Erdoğan AKP
İttifakı” adı altında “Demokratik
20iktidarı, rejimi sakatladı:
hiçbir şeyin iyi gitmediği hakkında yeni yaklaşımlar örneğinde çokça görülen
yüzyılında, bu canlanmaya Parlamenter Rejimi” yeniden
“Demokratik Parlamenter
kurmayı hedefleyen bir
görüşünü çokça işleyen, ortaya atılmasına karşın, toplumsal parçalanmaların,
karşılık gelecek bir ideolojik
Rejim” sonlandırıldı...
birliktelik oluşturdular.
İsmet İnönü’yü günah keçisi Kemalist ve anti-Kemalist “başarısız devlet”lerin
program var mı? Bunu
“Cumhurbaşkanlığı Hükümet
4) Bu birliktelikte, sağ
haline getiren bu metinler, literatür Türk Devrimi’yle ortaya çıkmasını önleyen
söylemek kolay değil. Altı
Sistemi” denilen ucube bir
kesimdeki seçmenlerden
hem tarih algısına önemli ilgili olarak sadece 1920- ve yeniden keşfedilen
okun anayasaya girmesinin
“Şahsım Devleti Rejimi”
de oy almayı hedefleyen
zarar verdi hem de yeni bir 1950 dönemi üzerine dayanışmacı enerjisi de
görüşüldüğü 5 Şubat kuruldu.
CHP, kendi dışındaki bütün
DEMOKRATİK REJİM
şey söyleme ihtiyacının adeta çekişmekte ortaklaşmaktadır. “yurttaşlık” temelli sosyal
1937 tarihli oturumda ittifak partilerinin sağ eğilimli
SAKATLANDI!
verimsiz bir ikamesi oldu. ve siyasal yaklaşımlarla olmalarından dolayı da çok
bile, Şükrü Kaya, “Biz bu
Şimdi ilk hedef “Demokratik
Yurttaşlık ve laiklik
ödün vererek sağa kaydı; laiklik
ilişkilendirilebilir. Özellikle
prensiplerimizi statik olarak
Parlamenter Rejimi” yeniden
ve Atatürkçülük gibi konularda
İnkılap Dersleri
Bu konulardaki entelektüel
gündelik gelişmeler
almadık. Hayatın gündelik
kurmak!
kendi çekirdek seçmenlerini
Recep Peker’e yönelik gelişmeler, akademik
karşısında sürüklenen
zaruretlerinden mülhem
Peki bunu nasıl kuracağız?
rahatsız eden hassasiyetlere
pek de olumlu yaklaşmayan yayınlara hapsolmakta,
muğlak bir duruşa dönüşen Seçimle.
olarak aldık. İnkılapçılığın
yol açtı.
Kemal Karpat, onun “İnkılap birbirleriyle fazla
AMA BU SEÇİM DE
laikliğin yeniden ele alınması
esas ruhu budur” demişti.
5) CHP ile ittifak etmeselerdi,
SAKATLANDI!
Dersleri”nin, içerdiği ilişkilendirilmeden, ayrıksı
ve Doç. Dr. Zana Çıtak’ın Meclis’e girme şansları
HHH
Kemalist Devrim tüm sorunlara karşın, bir biçimde ele alınmaktadır. bile olmayan küçük sağ
belirttiği gibi, laikliğin
Bugüne kadar neler
partilerin, özellikle de eski AKP
genç kuşaklara güncel Oysa neoliberalizmin
1960’larda İsmet tanımına giren hususların
yaşadık, neler öğrendik?
yöneticilerinin lider olduğu
politik akımlar hakkında başarısızlıkları karşısında
İnönü, Türk Devrimi’nin “laikliğe aykırı” diye
1) Seçmen listeleri, iktidar
iki partinin, CHP listelerinden
faydalı bilgiler sağladığını gündeme gelen yeni
yeni vizyonu olarak kodlanabildiği yön kaybına emrindeki bürokrasi tarafından
Meclis’e girecek olan milletvekili
belirtmektedir. Tek partili devletçilikle, liberal özgürlük hazırlanıyor.
“demokrasi içinde sosyal da bir son verilmesi gerekir.
sayıları, yüzde 7 barajından
2) Listeler, seçmenler
yıllarda kurulan Hukuk yaklaşımına alternatif olarak
adaleti sağlayarak planlı En az bu yeni vizyonun dolayı gerçekte sıfır olan
tarafından konut ve adres
İlmini Yayma Kurumu ortaya atılan Cumhuriyetçi
sandalye sayısı potansiyellerini
kalkınma”yı göstermişti. entelektüel düzeyde
olarak kolayca ve mukayeseli
çok aşan bir nitelik kazandı.
gibi örgütlenmeler, kendi özgürlük yaklaşımı arasında
Tarık Zafer Tunaya, Niyazi geliştirilmesi kadar önemli
olarak kontrol edilemiyor.
6) Kendi potansiyel güçlerinin
alanlarındaki uluslararası ciddi entelektüel bağlantılar
Berkes gibi Atatürkçü olan ise onu, halka ulaşacak
3) Seçim sonuçları da iktidar
çok üstünde milletvekilliği
entelektüel tartışmaları kurulabilir. Türkiye özelinde,
aydınların yürüttükleri bir siyaset diline tercüme emrindeki bürokrasi tarafından
sandalyesi isteyen sağ partilerin
gündeme taşıyıp Türk yeni devletçiliğin sosyal ilan ediliyor.
verimli tartışmalar, edebilmektir.
adayları arasında, sanki inadına
4) Sayım sırasında YSK,
yapılıyormuş gibi, “Şahsım
yasalara aykırı kararlar alıyor;
Devleti Rejiminin” kurulmasına
oy sayımları yasalara aykırı
hizmet edenler de başta Silivri
yapılıyor.
Davaları Kumpasları sırasında
5) Sandıklar açılmaya
Adalet Bakanı olan Sadullah
Donald Trump’ın yargılanması
başladıktan sonra, TRT ve AA,
Ergin olmak üzere, CHP
iktidarı önde gösteren tarafgir
listelerinde yer aldı.
sonuçlar yayımlamaya başlıyor.
7) CHP de sağa açılma (sağa
PROF. DR. FATMA GÜRSES medyaya taşımasıyla yüz
6) Seçim sonuçları, iktidar
kayma) politikası çerçevesinde,
binlerce destekçiye ulaşmış tarafından “Atı alan Üsküdar’ı
DÜZCE ÜNİVERSİTESİ aday listelerinin en hassas
geçti” diye, üstelik de YSK
bir hareket. Takipçileri, grup
yerine, İzmir’de birinci sıraya,
Başkanı’nın da desteğiyle,
lideri “Q”yu bir vatansever/
sanki geleneksel seçmeniyle
BD’nin önceki başkanı
resmi sayım bitmeden ilan
aziz olarak tanımlıyorlar.
inatlaşıyormuş gibi, hem
ADonald Trump,
ediliyor.
“Şahsım Devleti Rejiminin”
Q’dan sonra gelen “Anon”
geçtiğimiz günlerde yargıç 7) Seçimlerde baraj yüzde
kurulmasında Taraf Gazetesi
kısmı ise anonim mesaj atan
10 gibi son derece yüksek bir
karşısına çıktı. 2016’daki
yazarı olarak önemli roller
kişi anlamında kullanılıyor, orandaydı; iktidar ortağı olan
seçimlerindeki usulsüzlükleri
üstlenmiş hem de Atatürk
küçük parti taban yitirince bu
İngilizce “anonymous”
nedeniyle Manhattan
düşmanlığıyla tanınmış bir
baraj yüzde 7’ye indirildi; hâlâ
kelimesinin kısaltması. 2020
bölge savcısınca yürütülen politikacıyı, Yüksel Taşkın’ı
yüksek; küçük partiler Meclis
seçimleriyle ilgili, Trump’ı
koydu.
soruşturma sonucu, büyük
dışında bırakılıyor.
HHH
temsil eden eski federal
jüri tarafından suçlanan 8) Recep Tayyip
Sonuç olarak sakatlanmış
savcı Sidney Powell’ın Fox
Erdoğan kendi yaptırdığı
Trump’ın bir sonraki
Demokratik Rejim’de, hem
Anayasa’nın açık ve amir
Business’ta seçmen
duruşması 4 Aralık’ta.
seçim güvenliği hem de
hükmüne göre üçüncü
sahtekârlığına dair iddiaları,
Trump, 2016’daki
partilerin potansiyel güçleri
kez seçilme hakkına sahip
QAnon destekçilerince
başkanlık seçimlerinde, ile orantılı temsil adaletinin
olmamasına rağmen aday oldu.
toplanma çağrısı olarak kabul
bozulması konularında
katılmayı reddettiği
Seçilirse Anayasa yasağına
edildi. 14 Mayıs 2023 seçimleri
rağmen seçilmiş olacak.
tartışma programlarına
de şimdiden sakatlanmış
QAnon Şamanı (Jake
9) Milletvekili adayı
alternatif düzenlediği
görünüyor!
olduklarında görevlerinden istifa
Angeli) başta birçok hareket
basın toplantılarındaki
Hiç kuşku yok ki “Şahsım
etmelerinin gerekli olmasına
sempatizanı, binada maddi
açıklamaları ve medyayı
Devleti Rejiminin” koyu
rağmen, Bakanlar istifa
zarara, yaralanmalara,
stratejik yönetme becerisiyle nedeniyle gündemde. Olayın araştırılması için karanlığından bunalmış
etmediler.
ölümlere neden oldu.
olanlar, her ne olursa olsun,
medyanın gündeminde Demokrat ve Cumhuriyetçi
Seçilirlerse, yasalara aykırı
Kongre saldırısı Konuyla ilgili Trump ve Kılıçdaroğlu’na oy verecekler
olarak seçilmiş olacaklar.
yer aldı. Seçim sonuçları kongre üyelerinden oluşan
ve seçimi, “Bay Kemal”
aşırılıkçı destekçilerinden HHH
ABD’nin Capitol Hill
açıklandığında Hillary komitenin raporunda Trump,
birinci turda büyük bir farkla
Seçim yasası, siyaseti ve
birçok kişinin sosyal medya
bölgesi, demokrasinin
Clinton taraftarları büyük “çok parçalı bir komplo”
kazanacaktır.
sandığı nasıl sakatladı?
hesapları, şiddete varan
simgesi olarak bilinir.
hayal kırıklığına uğradılar. kurmakla suçlandı, kamu
Ama seçim sonrası ortaya
1) Bu iktidar da bütün sağ
eylemlerinden dolayı askıya
Dolayısıyla bölgedeki ABD
2016-2020 döneminde görevlerinden yasaklı
çıkacak olan Meclis yapısıyla,
iktidarlar gibi, her seçim öncesi,
alındı. Bu nedenle QAnon’lar
Kongre binasına 6 Ocak
Türkiye Cumhuriyeti’nin
ABD, şimdiye kadar ilan edilmesi önerildi. seçim yasasını kendi çıkarlarına
alternatif sosyal medya “Demokratik, Laik ve Sosyal
2021’de yapılan saldırı,
uygun olarak değiştirdi;
benzeri olmayan siyasal Soruşturmalarda destekçiler,
Hukuk Devleti” yolunda
hesapları oluşturdular. değiştirilen yasa, partiler
demokrasiye saldırı olarak
söylemleriyle kamuoyunda Trump’ın tweet’leri nedeniyle
“Güçlendirilmiş Parlamenter
arasında, kuralları her seçimde
QAnon, Trump’ı “derin
değerlendiriliyor. 2020
tepki toplayan bir liderin başkente geldiklerini
Rejime” yeniden kavuşması,
değiştirilen ittifak olanakları
devlet”le savaşan bir
seçimlerini kaybeden Trump,
başkanlığına tanıklık etti. söylediler. Raporda, aşırı
çok zaman alacak gibi
getirdi.
kurtarıcı olarak niteliyor.
seçime hile karıştırıldığını
2020 seçimlerinde, Demokrat sağcı “Oath Keepers” ve
görünüyor.
2) Tek başlarına Meclis’e
Bununla bağlantılı çevrimiçi
iddia etmişti. 19 Aralık
Bu konuyu seçimden
Parti taraftarları, kendileri “Proud Boys” gruplarının girmelerine, tek bir sandalye
ortamdaki komplo teorileri,
2020’de yazdığı tweet’le bile kazanmalarına olanak sonra, Kılıçdaroğlu’nun
için katlanılamaz hale gelen saldırıyı yönettiği belirtildi.
Cumhurbaşkanlığı
Biden yönetimini de rahatsız olmayan çok küçük partiler bile,
destekçilerini protesto
Trump karşısında başkanlık
döneminde, daha derinliğine
bir büyük parti ile ittifak ettikleri
QAnon eden, dijital mecranın
için Kongre binasını işgale
yarışını Joe Biden’ın
takdirde, Meclis’e girme şansını tartışma olanağımız olacak!
ötesinde gerçek dünyadaki
davet eden görüntü ve QAnon ise özellikle
kazanmasıyla rahatladılar.
aşırıcılığı temsil ediyor.
açıklamaları basında yer Demokratları hedef
2024 seçimleri yaklaşırken
Dolayısıyla Trump’ın
almıştı. Saldırının odağında alan asılsız iddialarıyla
başkanlığa aday olduğunu
yargılanma sürecinin ne yöne
MAGA (Make America sosyal medya ortamında
açıklayan Trump, bu kez
evrileceği, tüm bu göstergeler
Great Again) düşüncesi ve örgütlenmiş, takipçilerinin
2016 başkanlık seçimleri
çerçevesinde şekillenecek.
Trump olduğu görülmüştü. Q’nun iddialarını sosyal
sırasındaki usulsüzlükleri
CHP’de yine bildik mekanik!
eğitimde gericileşme,
TURGAY EMİNOĞLU oyunuzu verin diyorlar. ve demokratik olmayan bu
CHP, savaş meydanında yöntemi meşrulaştırın demek laiklikten kopuş, otoriteye
MALİ MÜŞAVİR
kurulmuş, cumhuriyet istemişler.
itaat, devlet fetişizmini milli
kurmuş yüz yıllık bir parti.
değerler adı altında topluma
HP milletvekili
İnandırıcı olmaz
Sosyalist Enternasyonal
dayatma ortadayken bu
Cadaylarının
Oysa yüz yıllık bir
üyesi. Partinin üst yönetimi
gidişe dur diyecek en önemli
belirlenmesinde özetle
partide tüzüğün bile üst
önseçim yapmamak
güç CHP’dir.
şöyle bir yol tutmuştur:
norm metin olması, çağcıl
için, ülke, Cumhuriyet
Bütün nesnel koşullar
Biz birkaç kişi oturacağız
ve kurumsal gelenekler
güzellemesinin arkasına
CHP’den yanayken CHP
sağcıyı, yağcıyı, rantçıyı
oluşması ve toplum adına bu
sığınarak, yıllardır her seçim
üst yönetimi müzmin
ve köşe başlarını tutan;
iradeyi kullanmak isteyen
öncesinde “Şimdi sırası
hastalıklarını terk etmeliydi
siyasete ve partilere “sektörel
adayların şeffaf, katılımcı
değil” diyerek yine o bildik
ve ülkeye demokrasi
yatırım” alanı olarak bakan
ve en demokratik usullerle
mekaniği sergiledi.
ve liyakatli bir yönetim
ANAP bakiyesi bazı siyaset
belirlenmesi gerekirken, dar
Önseçim yapmadıkları
anlayışı vaat ederken
bezirgânlarının çaycısını,
bir kadronun bundan ısrarla
gibi, il başkanlıklarına yazı
bunu hayata geçirecek en
çorbacısını, torbacısını
yazdı. “Örgütlerin görüşünün kaçınmasının izahı yok.
liyakatli kadroların seçimini
seçilecek yerlerden aday
alınması” adı altında, Siyasal iktidarın yarattığı
de o bildik ve artık mide
yapacağız; sakın sesinizi
gülünç bir diskurla, sizin ekonomik çöküş, “mutlu
bulandıran mekanikle değil,
çıkarmayın. Ülke elden
bir azınlık” ve hızla
görüşünüzü alıyoruz ama
gidiyor (!) Akıllı olun biz en şeffaf ve en katılımcı
yoksullaşan milyonlar,
sakın ha “eğilim yoklaması”
yöntemle yapmalıydı. Bu
ne dersek onu yapın. Tıpkı
devletin en üst birimlerinden
şeklinde anlaşılmasın diyerek
Cumhuriyet Vakfı yararına hazırlanan çevrimiçi galeriden dilediğiniz yapıtı
Ekmeleddin İhsanoğlu’nun koşullarda genel başkanın
yönetilen yolsuzluk ve
uyarmayı da ihmal etmedi.
satın almak için w w w.cumhuriyetkitap.com.tr/cumhuriyet-sanat-galerisi
adaylığında olduğu gibi biz talan, üretimsizlik, çağdışı “Ülkeye demokrasi
Yani biz zaten bildiğimiz gibi
adresine tıklamanız ya da yandaki barkodu okutmanız yeterlidir.
kapalı kapılar ardında karar getireceğiz” retoriğinin
yapacağız, listeler zaten belli, kentleşme, derin gelir
verdik, siz de tıpış tıpış gidin siz de “yasal” ama meşru eşitsizliği, hukuksuzluk, inandırıcılığı olmaz!