Katalog

25 EKİM 2023 ÇARŞAMBA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR Av RO sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 28.1050 29.8540 34.3620 28.14 7990 12.262 1773 5.2 kuruş 6.7 kuruş 3.2 kuruş 0.68 puan 240.03 puan 97 lira 7 lira Sezonu yüzde 55 dolulukla kapatan turizmde rezervasyon iptalleri yüzde 10-20 arasında Savaş turizmi yavaşlattı Cumhuriyetin Turizmci Ortadoğu’daki çatışmalardan endişeli. Bölgeden ilk yüzyılı rezervasyonların aniden kesildiği belirtilirken yeni hareketlenen Uzakdoğu pazarının kaybedilmesinden korkuluyor. umhuriyetin ilk yüzyılı; (i) gelişme, yükseliş (1923-39); (ii), durağan, andemiden bu yana zor “Tatil bölgelerinde deprem ve Cduraklama (1940-80); (iii) gerileme (1990-2023) olarak üç döneme ayrılabilir. zamanlar geçiren turizm seçim dönemi yaşananlar nedeniyle Cumhuriyetin ilk yüzyılında ülkedeki Psektöründe sorunlar bitmiyor. bir düşüş yaşandı. Buna bir de gelişmeleri somut olarak görebilmek için Yaz sezonunu yüzde 55 dolulukla yüksek enflasyonla artan fiyatlar ülkenin 1923 yılı ekonomik ve toplumsal geçiren sektör kışa hazırlanırken eklenince turistler Mısır gibi ucuz koşullarının başlıcalarını aşağıda verildiği bu kez de Ortadoğu’da yaşanan ülkelere kaçtı. Temmuz-ağustos gibi dikkate almak gerekir: savaşın endişesine aylarında eskiden yüzde 90’ların Nüfus (kişi): 12.559.000 düştü. Ağırlıklı olarak üzerinde olan doluluklar yüzde Gayri safi milli hasıla (milyon): 26.060 56 milyar dolar Okul sayısı: 5.062 Ortadoğu’dan ziyaretçi 55’lerde kaldı. İkinci bahar olarak İktidarın 2023 turizm Kişi başına gelir (TL): 2.075 alan Türkiye’de beklediğimiz ekim ve kasımda ise beklentisi. Öğretmen sayısı: 12.437 rezervasyonlar İsrail-Filistin çatışmaları negatif Ali cAn Sanayi sektörü payı (yüzde): 43.1 şimdiden yüzde etki yaptı. Avrupa’dan çatışma pol AT Öğrenci sayısı: 308. 548 20’ye yakın düştü. gördük. Ama biz yüzde 85 İstanbul’da doluluklar yüzde 60 korkusuyla rezervasyonlar kesildi. Tarım sektörü payı (yüzde): 43.1 Turizmcinin korkusu yeni seviyelerinde. Bölgesel sorunlar Ortadoğulu turistlerde iptaller bekliyorduk” dedi. Okuryazar oranı (yüzde): 19.2 hareketlenmeye başlayan devam ediyor, rezervasyonlarda Hizmet sektörü payı (yüzde): 46.3 yüzde 60’ları buldu. Borç batağında Çatışmaların başlamasıyla Doktor sayısı: 314 Uzakdoğu pazarının durması. olan turizmci yine sıkıntılı bir satışlarda sert bir fren yaşandığını yüzde 10-14 arası bir düşüş var ama İşyeri sayısı: 33.058 İktidar 2023 yılında 60 milyon döneme girdi.” da belirterek şöyle konuştu: biz iyimseriz. 1-2 ay içinde yeniden Yaşam süresi (ortalama yıl): 35.4 turist, 56 milyar dolar gelir “Şu anda yüzde 15-20 arası düzelme bekliyoruz” diye konuştu. İmalat sanayisi işyeri: 264 Pamuk ipliğine bağlı hedefi açıklamıştı. Ancak ağustos bir iptal var. İnsanlar kararsız. Güneydoğu bölgesinde ise Kara ve demiryolu (kilometre): 22.111 itibarıyla 33 milyon turist sayısına Turizmcilerden gelen bilgilere Bizim 2024’te Japonya ile ilgili depremin etkilerinin eylülden Dünya ticaretinde pay (yüzde): 0.30 göre Türkiye’de kış turizminin ulaşıldı. Haziranda açıklanan beklentilerimiz çok yüksek. Çin sonra atlatılabildiğini söyleyen Not: Kaynaklara göre istatiksel veriler önemli noktalarından olan arasında farklar olabilir. turizm geliri ise 21 milyar dolardı. yılbaşı da şubata denk geliyor, ciddi Kahta Kültür Turizm Derneği Finans sektörü, kredi piyasası ağırlıklı Kapadokya’da da iptaller başladı. Sezonun depremlerin gölgesinde ve bir yoğunluk bekliyoruz. Umarız başkanı ve Komegene Otel olarak kendi ülkelerinin firmalarını finanse Bu yıl beklenen hedeflere yeni deprem korkusuyla başladığını çatışmalar bir an önce kesilir.” işletmecisi İrfan Çetinkaya, eden yabancı bankaların kontrolünde, ulaşamadıklarını söyleyen söyleyen Bodrum Profesyonel Otel İstanbul’da dolulukların diğer “Eylül-ekim kurtardı diyebiliriz. ülkenin ulusal merkez bankası Yöneticileri Derneği Başkanı Serdar Kapadokya Turizm Otel Yöneticileri bölgelere göre çok daha yüksek Burada kış turizmi olmadığı için olmadığından, Alman ve Avusturya Karcılıoğlu, zor bir yıl geçirdiklerini Derneği Nazif Demir, “Kış için ancak beklenenin altında olduğunu çatışmaların da etkisi olmadı bankalarına yatırılan altın mevduatına söyledi. “Sezon başında Anadolu savaşın seyrini görmemiz gerekiyor. belirten İstanbul Turizm Derneği tabii. Ama önümüzdeki yaz İtilaf Devletleri’nce savaş tazminatı olarak el konulduğundan dolaşımdaki 158.7 şehirlerine yönelik turlar tamamen Turizm pamuk ipliğine bağlı. Yaz Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı için çalışmalarımız sürüyor. milyon lira paranın karşılığı da yoktu. iptal edildi. Daha yeni küçük sezonunda Kapadokya, Antalya İlter Ergenç ise Türkiye’nin ucuz Yatırımlarımız büyük. Bu Cumhuriyetin ilanı ile Türkiye’yi saygın küçük hareketler başlamıştı” diyen bölgesine göre daha şanslıydı. ülke kategorisinden çıktığını nedenle çatışmaların bir an önce ülke, ulusal devlet, çağdaş toplum Karcılıoğlu, şu açıklamayı yaptı: Otellerde yüzde 55-60 dolulukları söyledi. Ergenç, “Şu anda sönümlenmesi gerekiyor” dedi. düzeyine ulaştırmak amacıyla yenileşme hareketleri başlatılmıştır. Vatanseverlik, özveri, güven, moral gücü ile kısa sürede devrimler başarıyla gerçekleştirilmiştir. Türkiye Ekonomi Politikaları Vakfı’na göre çatışmalar enflasyonu tetikleyecek Devrim niteliğinde başlıca çağdaşlama hareketleri özet olarak şöyledir: 1922-TBMM’nin ülkede egemenliğin tek temsilcisi olduğu, başkentin Ankara’ya nakli. Faiz yüzde 40 olmalı 1924- Halifeliğin kaldırılması, Şeriye ve Evkaf Bakanlığı yerine Diyanet İşleri Piyasaların gözü Merkez Başkanlığı’nın kuruluşu, Tevhidi Tedrisat mehmet şimşek Bankası’nın yarın açıklayacağı Yasası ile tüm okulların Milli Eğitim politika faizi kararına çevrildi. Bakanlığı’na bağlanması. Tahminler ağırlıklı olarak yüzde 1925-Tüm tekke ve zaviyelerin Para arayışı son kapatılması, giysi ve törenlerinin 30 olan faizlerin 33-35 arasına yasaklanması, Şapka Yasası ile kılık gaz sürüyor çıkarılacağı yönünde. Ancak kıyafet reformu. Türkiye Ekonomi Politikaları Vakfı 1926-Hukuk reformu, Medeni Kanun, Pİyasalarda gerilim devam (TEPAV) faizin hızlı bir şekilde Borçlar Kanunu, Ceza Kanunu, Ticaret ediyor. Dolar/TL gün içinde reel pozitife dönmesi gerektiğini Kanunu’nun kabulü. 28.50’ye kadar yükselirken Avro/ belirterek “En az yüzde 40’a 1928-Dil Devrimi, yeni Türk harflerinin TL 30 lirayı aştı. Borsa İstanbul kabulü. çıkarılmalı” dedi. düzeltme hareketleri ile yüzde 1934-Bireyin kimliğinin belirlenmesi Para Politikaları Değerlendirme 3’ten fazla değerlenerek yeniden amacıyla soyadı yasası. 8 bin sınırına dayandı. Öte yandan Notu’nun 2’ncisini yayımlayan n Politik baskı altında kalmaları düzeylerde seyretmesi beklenen 1937-Laikliğin anayasal bir ilke haline iktidarın mali kaynak arama TEPAV, yaşanan jeopolitik getirilmesi. halinde makroekonomik dengelerin bütçe açığıdır. çabaları da sürüyor. Hazine ve gerilimlerin enflasyonu Bu dönemde kurumlar yeniden bozulmasına yol açan -TCMB gibi- n Son bir ay içinde özellikle Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, tetikleyeceğini belirtti. Enflasyonun yapılandırıldı. Türk kimliğini, dilini, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), kurumları bağımsız kılacak, yeşil büyük uluslararası finans 2024’te yüzde 70’e ulaşacağı da kültürünü geliştirmek, ulus devlet yapısını Katar ve Suudi Arabistan’a dönüşüm sürecini hızlandıracak, kurumlarından, uygulanan kurmak ana öğe oldu. 1926 yılında köy belirtilen raporda şu görüşlere yer yönelik Körfez ülkeleri programı eğitimin niteliğini yükseltecek ekonomi programının istikrarı okullarının açılması 769 sayılı yasa ile verildi: kapsamındaki temaslarına ilişkin, düzenlendi. 1932 yılında okuryazar ve adil ve hızlı bir hukuk sistemi sağlama adına olumlu olduğunu “Türkiye: Your Resilient Partner oranını artırmak, gençliğin yetişmesine oluşturacak yapısal düzenlemelerin belirten ama sürdürülebilirliği h ukuk vurgusu programında 200’ün üzerinde katkıda bulunmak amacıyla Halkevlerinin belirlenmesi önem taşıyor. hakkındaki tereddütlerini yansıtan n Yaşanan gelişmeler sonucunda yatırımcı ve finans dünyası kurulmasına başlandı. n Uygulanmakta olan ekonomi açıklamalar geldi. küresel risk alma iştahının temsilcisine ülkemizdeki yatırım Ekonomik bağımsızlık olmadan siyasal programının, kısa vadeli n Bu açıklamaların, ekonomi azalması halinde Türkiye’ye ve fırsatlarını anlattık” dedi. bağımsızlığın sağlanması anlayışıyla amaçlarına ulaşabilmesi için politikası karar alıcıları ve ulusal bankaların gelişmesi desteklendi. benzer ülkelere yönelik sermaye 1930 yılında bir devlet bankası olarak çözmesi gereken ikinci temel uygulayıcıları ile yapılan temaslar akımlarının azalması beklenir. Uç TCMB kuruldu. Devlet hem düzenleyici Köprü geçiş ücretleri sorun ise alınan önlemlerin azaltıcı sonrasında duyurulduğunu da bir olumsuz olasılık ise net sermaye hem de üretici olarak ekonomik yaşamda çıkışı yaşanması ihtimalidir. etkisine karşın hâlâ yüksek vurgulamak gerekiyor. yüzde 84 zamlandı etkin rol aldı. Kamusal hizmetleri sağlamak üzere KİT’ler oluşturuldu. Cumhur Başk anı Recep Tayyip İlk beş yıllık sanayi kalkınma planı Erdoğan 9 Ocak’ta kabine toplantısı Büro-İş her geçen gün azalan emekli ikramiyesinin 30 yıldaki kaybını hesapladı hazırlanarak ve 1933-1938 döneminde sonrası yaptığı açıklamada otoyol başarı ile uygulanarak Türkiye’nin hızlı ve köprülere zam yapılmayacağını büyüme sürecine girmesi sağlandı. Ünlü söylemişti. Ancak dün itibarıyla ekonomist Kuznets ayrımı ile Türkiye köprü ve otoyollara yüzde 76’yı ‘Eskiden ev alınırdı şimdi konteyner’ kısa sürede ekonomik gelişmenin üçüncü bulan zamlar yapıldı. Erdoğan, aşaması olan kalkış (take-off) sürecine MUSTAFA ÇAKIR çok istihdamda kalmasını teşvik içerisinde emekli olma yaşını kabine toplantısının ardından girdi. Ekonomik alanda başarılar; edecek ve mali yük getirmeyecek yükseltmek akla ilk gelen “Milletten aldığımızı yine milletin denk bütçe, cari işlemler dengesi, Büro-İş Sendikası Genel emrine sunma ilkesiyle 2023’te şekilde yeniden düzenlenmesi seçeneklerden birisi. Bundan 30 enflasyonsuzluk ve fiyat istikrarı ile Başkanı Alay Hamzaçebi, emekli otoyol ve köprü ücretlerini sağlandı. hedefleniyor” diyen Hamzaçebi, yıl önce 30 yıl hizmet verip prim ikramiyelerinin kuşa döndüğünü artırmama kararını sizlerle Dış politikada saygın ülke olarak diğer hedefleri “Sosyal güvenlik ödeyen bir kişi emekli ikramiyesi ile etkili olundu. Lozan Konferansı’nda paylaşıyoruz. Hayırlı olsun” belirterek “30 yıl önce 30 yıl hizmet sisteminin mali sürdürülebilirliğinin başını sokacağı bir ev alabiliyordu. anlaşmazlık konusu olan sorunlar demişti. Ancak bugün Karayolları veren bir kişi ikramiyesi sağlanması amacıyla emeklilikte Bugün ancak bir konteyner alabilir. çözüldü. Türkiye 1929 yılında gümrükleri Genel Müdürlüğü sosyal medya ile başını sokacağı bir ev yaşam süresi artışı ile uyumlu Emekli maaşları artık kiraları tümüyle kontrol altına aldı. 1936 hesaplarından “Otoyol ve köprü alabiliyordu. Bugün ancak bir otomatik ayarlamaya ilişkin karşılamıyor” diye konuştu. yılında Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile ücretleri, 25 Ekim 2023 Çarşamba konteyner alabiliyor” çalışmalar yapılması. İlaç ve tedavi Türkiye’nin boğazları silahlandırması, günü saat 00.00’dan itibaren dedi. Hamzaçebi, yüzde 76 beklentisi boğazların denetiminin Türk hükümetine harcamalarının daha etkin hale geçerli olmak üzere yeniden aylık bağlama Hamzaçebi, seçim meydanlarında ait olduğu kabul edildi. 1934 yılında getirilmesi” diye sıraladı. düzenlenmiştir” duyurusu yapıldı. Balkan ülkeleri arasında dayanışma oranlarının mutlaka emekli ve emekçilere “mavi boncuk” Duyuru incelendiğinde daha ve işbirliğini amaçlayan Balkan Paktı yükseltilmesini istedi. mezarda emeklilik dağıtırcasına farklı konuşup oy önce 8.5 lira olan 15 Temmuz (Antantı), Ankara’da imzalandı. 1936 Hamzaçebi, Meclis’e Hamzaçebi, “kişilerin mali yük isteyen AKP’nin, iktidar olunca tam Köprüsü ve Fatih Sultan Mehmet yılında Türkiye, İran, Irak, Afganistan sunulan 12. kalkınma Köprüsü’nden tek yönlü geçiş getirmeden istihdamda kalmasının” tersi politikalar uyguladığına dikkat arasında dostluk ile işbirliğini amaçlayan ücreti yüzde 76 zamla 15 liraya planınında hiç emekli olmadan vefat edene çekti. Emeklilik priminin peşin Sadabat Paktı’nın kurucu üyesi oldu. çıkartıldı. Motorsikletler için 3.5 TL yer alan kadar çalışması anlamına geleceğine ödendiğini kaydeden Hamzaçebi, 1932 yılında davet üzerine Cemiyeti olan ücret yüzde 71 artışla 6 TL’ye emeklilik dikkat çekti. Bunun için de daha “Çalışanların maaşları yoksulluk Akvam’a (Milletler Cemiyeti) katıldı. Hatay çıktı. Osmangazi Köprüsü’nden 1939 yılında ülke topraklarına katıldı. hedeflerini önceleri yüzde 76 seviyesinde sınırının üzerinde olmalı, aylık geçiş ücreti ise 184 liradan yüzde 51 Türkiye, yükseliş döneminde değerlendirdi. olan aylık bağlama oranlarının bağlama oranları da eskiden olduğu artışla 290 liraya çıktı. Yavuz Sultan mazlum milletlere örnek bir ülke “Planda aylık kademeli olarak yüzde 28’lere kadar gibi yüzde 76’lara çekilmelidir. Selim Köprüsü’nde ise zam olarak politikada etkin, saygındır. Ne bağlama düşürüldüğünü belirten Hamzaçebi, Zam, tazminat, ek ödeme benzeri oranı yüzde 84’ü buldu. 19 lira yazık ki bu dönemimiz izleyen yıllarda sisteminin şunları söyledi: ödemeler emekli keseneğine olan tek yön geçiş ücreti 35 liraya sürdürülemedi... a lay h amzaçebi kişilerin daha “Hükümetin olası senaryoları sayılmalıdır” dedi. l ANKARA yükseldi.