Katalog

17 OCAK 2023 SALI 12 KÜLTÜR Kemal Aydoğan’ın yönettiği ‘Şirretin Evcilleştirilmesi’ adlı oyun sezon boyunca Moda Sahnesi’nde Oyun içinde oyun! Onat Kutlar ve Sinematek’te Shakespeare’in ünlü oyunu “Hırçın Kız”dan öyle yönettiği oyunda öldürdüğü Oyunda, Timur Acar, ölmenin dışında Timur bir uyarlama ki adeta yeniden yazılmış “Şirretin buluştuğumuz Acar muhteşem bir oyun çıkarıyor. Evcilleştirilmesi”. Moda Tiyatrosu’nun kapalı gişe oynayan başrolde Bütün oyun üzerinde diyebiliriz. oyununda ilginç bir rastlantıyla oyunun içinde oyuna bir adı güzel İtalyan yer Zaten kendisi de bir ara buna alıyor. de doğaçlama eklendi. Oyun tadından yenmez oldu! itiraz ediyor, “Boğazım kurudu, yönetmenler getirin bir bira içeyim” derken YAZGÜLÜ ALDOĞAN önemlisi önce şirret büyük kızını umhuriyet’te okudum. Gençler tiyat- artık oyun mu doğaçlama mı her evlendirmek. Küçük kıza talip roya en çok Ankara’da, müzik etkin- oda Sahnesi’nden daha önce şey birbiri içine girmiş. Oyunu olanlar oyun içinde oyun kurarken Cliklerine de en çok İstanbul’da gidi- de oyun izleyip çok mutlu çeviren Emine Ayhan mı yeniden parasız ayyaş da büyük kıza talip yorlarmış. Sevindim. Bu haber, şair, yazar, Mayrılmışlığım var. Boğazları yazmış, yoksa oyuncular mı, Kemal İstanbul Sinema Festivali’nin kurucuların- olup zengin olmayı hedefler. Ama dan ve Sinematek Derneği’nin (1965-1980) denizleri aşıp Avrupa’dan Asya’ya Aydoğan mı bazı göndermeleri onu evcilleştirmesi gerekmektedir. yaratıcısı Onat Kutlar’ın aramızdan ayrıl- gitme nedenim bu. Bir de oyunun günümüze uyarlamış, bence bu Sonra da olaylar, olaylar, oyunlar dığı 11 Ocak tarihine denk gelmiş. 1995’te adı: “Şirretin Evcilleştirilmesi” de ne haliyle metin hem güldürüyor oyunlar! İpin ucu öyle kaçıyor ki The Marmara’da uğradığı terör saldırısı so- yahu? Shakespeare’in ünlü oyunu hem düşündürüyor. Gamze nucunda kurtarılamayan 59 yaşındaki Kut- hangisi oyundu, hangisi doğaçlama, “Hırçın Kız”ın yeni Saraçoğlu ve Asena Saban’ın lar, bizim gibi Sinematek tutkunlarını bir hangisi kurgu, bence kutlamak için konuşurken biraz önce anda öksüz bırakmıştı. hali. Bu ismi kadın kostüm tasarımı çok çarpıcı. oyuncular bile şaşırıyor! salonda ağlayan küçük kız ve annesi Düşünüyorum da yirmili, otuzlu yaşları- özgürlüğüne, evlilik Oyunu yarı çıplak oynayan Timur mızı sürdüğümüz 1960’lı ve 1970’li yıllar- geliyor yanımıza. Küçük kız iki içinde kadına biçilen Babamı öldürdün! Acar’ı bir kez daha kutlamak da biz hem tiyatroya hem müzik etkinlikle- eliyle yönetmene vuruyor: “Babamı role tepkiye vurgu gerek, boxer’ının üzerindeki rine hem de haftada birkaç gün sinemaya Hele benim gibi bir öldürdün!” giderdik. Birçok arkadaşımla ben Kadıköy- yaptığı için seçmişler. yazıları okuyamadığım için çok gazetecinin eline müthiş bir Meğer Ezgi, başrol oyuncusunun lü olduğumuz için Şişli’deki Sinematek’te Oyun başlıyor, siyah merak ettim! Oyun boyunca malzeme düşüyor: Başrol oynatılan filmleri izlemek kolay değildi. Yi- kızı değil miymiş! Ve doğal sahnede minimal Katerina’nın bir hayvan terbiye oyuncusu yaralanıp yere ne de bir yolunu bulurduk. tepkisi de baba kız sevgisinden bir dekor. Sadece ediliyormuşçasına, evlenince nasıl düşünce en ön sırada oturan bir Onat Kutlar’la hiç tanışmadık. (Olsa ol- kaynaklanıyor! Kemal Aydoğan’ın sa yazılarımız gazete ya da dergi sayfala- bir yatak! Kostümler terbiye edildiğini izliyorsunuz öyle küçük kız seyirci hıçkırıklara rında buluşmuştur.) Oysa sanata eleştir- ise çok yaratıcı ve olması gerekiyor, buna Katerina’nın boğuluyor. Ben “Bu yaşta men gözlükleriyle bakmayı ben onun ara- şaşırtıcı. Oyuncular mecbur kalıp razı olmasına çocuğu tiyatroya getirirsen cılığıyla öğrendim. Sanatın, lezzetli bir ye- BAKANLIKTAN Timur Acar, oyun biz daha yerlerimize da katlanıyorsunuz, olacağı bu” diye mek gibi keyifle tüketildikten sonra unutu- çıkışı kızı ve Yazgülü lan bir nesne olmadığını, sanatı değerlen- yerleşmeye YARDIM YOK çünkü o arada gülüp söylenirken öldüğü Aldoğan ile birlikte. direbilmek için emek harcama zorunlulu- çalışırken başlıyorlar duruyorsunuz, ama varsayılan oyuncu ğunu; sanatsal algılamanın tüketici değil, SİNEMA salonları ekonomik destekte bulunmuyor. Bu oynamaya, sahne arkasından sonu bir kadın yerinden doğrulup üretici olması, gerektiğini... kriz yüzünden bomboş, “yetersizlik”in ne anlama bağırış çığırış geldikçe ne oluyor cinayetiyle “Ağlama kızım!” seyirci dijitalle yetiniyor, geldiğini anladınız siz. Moda diye bakınmadayız. Sonra oyun bitmiyor neyse diye bağırıyor! İstanbul Sinematek Derneği ama tiyatrodan vazgeçmiyor. Sahnesi bu yüzden elektrik başlıyor: Biri hırçın, diğeri sevimli ki! Seyredilmesi Salon gülsün benim kuşağıma okul oldu Bir alkış da seyirciye! Bu arada faturasını ödeyememiş ve iki kızı olan İtalyan asilzadesinin gereken bir oyun. mü, şaşsın mı? Yaşamımda bir dönüm noktası oluşturan hatırlatalım: TC Kültür ve Turizm oyunlarını karanlıkta oynamıştı. küçük kızını taliplerine vermek Zaten kapalı gişe bu öğrenme süreci Onat’ın 1960’larda baş- Oyun bittikten Bakanlığı, “sanatsal olarak yetersiz” Yani Moda Tiyatrosu da lattığı Sinematek eylemi içinde oluştu. Be- için iki şartı vardır, birinci ve en oynuyor. sonra yönetmeni bulduğu için Moda Sahnesi’ne “evcilleştirilemeyen” bir tiyatro, nim kuşağım dünya sinemasının piyasaya başvurduğu halde maddi bunu da hatırlayalım istedim! düşmemiş klasikleriyle, çağdaş sinemanın seçkin yapıtlarıyla Onat’ın öncülüğünde ta- nıştı. Görsel anlatımın sözel anlatımın öte- sinde bir dil oluşturduğunu, büyük yaratıcı- ların görsel dilde ne yaman gramerler yaz- Nâzım Hikmet ile Yannis Ritsos dığını, ben ve yaşıtlarım, nice “aydınlık” ak- şamüstlerinde, ne çok emek vererek anla- maya çalıştık Sinematek okulunda. O yıl- larda göstergebilimden haberimiz bile yok- İzmir’de şiir ve şarkılarla anıldı tu. Görsel dili çözme alışkanlığını, dilini an- lamadığım altyazısız sinema yapıtlarını izle- DÜNYACA ünlü şair Nâzım Hik- Ritsos Buluşması’na İzmir yerek edinmeseydim tiyatro eleştirmenliği- met doğumunun 121. yıldö- Büyükşehir Belediye Başkanı ne hiç soyunmayacaktım belki de. Sinema- nümünde, onun şiirlerini Yu- Tunç Soyer de katıldı. tek yoluyla hepimiz, şu ya da bu biçimde, nancaya çeviren Yannis Rit- sıradan “okuryazar” olmaktan “aydın” ol- Fazıl Say, Nâzım Hikmet’in sos ile İzmir’de anıldı. Nâzım- Bize dünyadaki maya geçiş sürecini hızlandıran, yönlendiri- Ritsos Buluşması’na katılan ci bir eğitimden geçtik. en değerli mirası doğum gününü kutladı... İzmir Büyükşehir Belediye Ünlü Sovyet yönetmeni, sinema ku- bıraktılar ramcısı, montaj ustası, senarist Sergei Başkanı Tunç Soyer, Yannis Eizenstayn’ın ünlü “Potempkin Zırhlısı” Anma programında PİYANİST Fazıl Say, şair Japonya’dan bir selam Ritsos’un, Nâzım Hikmet (1955) ile “Alexander Nevski” (1938) film- için yazdığı şiiri okudu. konuşan başkan Tunç Soyer, ve yazar Nâzım Hikmet’in ile analım isterim, bu lerini sessiz olarak seyrederken sinema- Şair Nâzım Hikmet Nazım ve Ritsos’un barışı ve doğum gününü Japonya’da görüntüleri ben de ilk kez nın, piyasada günler boyunca izleyegeldi- doğumunun 121. hakça yaşamı savundukları Japonca seslendirilen dün seyrettim, beni çok ğimiz tecimsel Holywood filmleriyle hiçbir yıldönümünde Ahmed için ömürlerinin sürgün ve “Nâzım Oratoryosu” etkiledi, ‘Nazım Oratoryosu’ ilgisinin olmadığını kavrıyorduk. Güzel isim- Adnan Saygun Sanat hapislerde geçtiğini söyledi. eseriyle kutladı. eserim birkaç ay önce li İtalyan yönetmenlerin filmleri ise başlı ba- Merkezi’nde (AASSM) Nazım Hikmet’in kitaplarının Say, Twitter hesabından Japonya’da ‘Japonca’ olarak şına bir hazine oluşturuyordu. anıldı. İzmir Büyükşehir yasaklandığını, hatta En önemli birkaç tanesini analım burada: kısa bir video paylaşıp şu seslendirilmişti, tüm emeği Sonradan “Tatlı Hayat” (“La Dolce Vita”) fil- Belediyesi’nin yakıldığını anımsatan Başkan ifadeleri kullandı: “Nâzım geçenlere teşekkür ederim.” İzmir Büyükşehir miyle herkesin tanıdığı Federico Fellini’nin ev sahipliğinde, Tunç Soyer, “Fakat onlar asla Hikmet’i doğum gününde l Kültür Servisi Belediye Başkanı Tunç “La Strada” (“Sonsuz Sokaklar”, 1954) fil- International Cultural korkmadı, vazgeçmedi. Aksine Soyer, Yannis Ritsos’un, mi ve oyuncuları Anthony Quin ve Julietta Federation 21st Century seslerini daha gür, daha güçlü Nâzım Hikmet için Messina, Nino Rata’nın müziğiyle birlikte Eleştirmenlerin Seçimi Ödülleri (21. Yüzyıl Uluslararası çıkardılar. Omuz omuza yazdığı şiiri okudu. “unutulmaz”ların başında gelir. Kültür Federasyonu) verdiler ve yeryüzündeki bütün sahiplerine verildi ve Kültürlerarası haksızlıklara karşı adaletin iki büyük halk ozanı olduğunu Fellini, Visconti, Sanat Derneği ete kemiğe bürünen hali oldular. anlatan Soyer, şunları söyledi: Antonioni, De Sica 28. Eleştirmenlerin Seçimi (Critics’ tarafından düzenlenen Şiirleriyle, sözleriyle, sevdalarıyla… “Onları birbirine bağlayan bu Yeni gerçekçilik akımının yaratıcıların- Choice) Ödülleri dün gece Los Angeles’ta Nâzım Hikmet-Ritsos Bize şu dünyadaki en değerli mirası mücadeleleri aynı zamanda Türk dan, Alain Delon’lu “Rocco ve Kardeşleri” düzenlenen törenle sahiplerini buldu. Buluşması’nda Nâzım bıraktılar: Barış” dedi. ve Yunan halkının yüzlerce yıllık (1963), Alain Delon’lu ve Burt Lancaster’li Chelsea Handler’ın sunuculuğunu Hikmet ile onun şiirlerini Yannis Ritsos ve Nâzım “Leopar” (1963), “Masumlar”, “Lanetli- dostluğuna ilham olmuş, bu üstlendiği gecede Michelle Pfeiffer, Yunanca’ya aktaran Yannis Hikmet’in hayatları boyunca barış ler”, Thomas Mann’ın romanından uyar- dostluğu perçinlemiş.” COVID-19’a yakalandığı için törene lanan “Venedik’te Ölüm” ve başka yapıt- Ritsos birlikte anıldı. Nâzım- ve özgürlük mücadelesi vermiş l İZMİR / Cumhuriyet katılamayan Jeff Bridges adına larıyla sinema tarihinde hep en önde gü- Yaşam Boyu Başarı Ödülü’nü kabul reşen Luchino Visconti’nin filmlerinden etti. Eleştirmenlerin Seçimi Derneği sahneler, aradan geçen uzun yıllara kar- IPO’da Türkiye’yi şın belleklerdedir. Michelangelo Anto- her yıl, toplumsal cinsiyet eşitliğini ‘Lysistrata’ nioni, oyuncu Monica Vitti ile çevirdiği savunan, karakterleri özgünlükle “L’Avventura” (“Macera”, 1960), “La Notte” canlandıran, klişelere meydan Nalbantoğlu (“Gece”, 1961), “Blow-Up” (“Cinayeti Gör- okuyan ve sınırları zorlayan bir kadını İzmir’de düm”, 1966), “The Red Desert” (“Kızıl Çöl”, SeeHer Ödülü ile onurlandırıyor. Bu İZMİR Devlet Tiyatrosu, 1964) filmleriyle ardı ardına “yeni dalga” si- temsil edecek yıl SeeHer Ödülü Janelle Monáe’ye nemasına önderlik etmiştir. İtalyan “ye- bu yıl repertuvarına aldığı En İyi verildi. COVID-19 nedeniyle ni gerçekçi” akım içinde, bizim sinemamız- Aristophanes’in “Lysistrata” Kadın ULUSAL Felsefe Olimpiyatı kitabından da da etkili olan, Sophia Loren’li, Marcel- törene katılamayan Monáe yerine adlı oyununun prömiyeri bu- Oyuncu birincisi Sarp Ufuk Nalbantoğlu alıntılanan lo Mastroanni’li filmleriyle çok sevilen Vit- ödülü Kate Hudson aldı. Critics’ gün saat 20.00’de, Bornova Ödülü’nü torio de Sica’nın “Bisiklet Hırsızları” (1948) yabancı dil sınavını da kazanarak denemesiyle birinci Choice’ta bu yıl “Everything Kültür Merkezi Bozkurt Kuruç Cate filmi ise parlak bir elmas gibi bugün de göz 11-14 Mayıs tarihlerinde olan İstanbul Everywhere All at Once” En İyi Sahnesi’nde yapılacak. Blanchett almaktadır. Atina’da düzenlenecek olan Üsküdar Amerikan Lisesi öğrencisi Sarp Film Ödülü’ne değer görülürken, Ege’yi ve kadınların aldı. Onat Kutlar yaşamı boyunca kişiliği ve 31. Uluslararası Felsefe Ufuk Nalbantoğlu okulunda düzenlenen “Abbott Elementary” komedi isyanını anlatan oyunun ürettikleriyle “aydın kişi” olmanın somut Olimpiyatı’nda (IPO) İDV törenle ödülünü TFK Başkanı İoanna dalında, “Better Call Saul” yönetmeni Sabri Özmener, örneğini sergiledi. Aydın olmanın getirdi- Özel Bilkent Lisesi öğrencisi Kuçuradi, Başkan Yrd. Betül Çotuksöken ği duyarlığın, paylaşmacılığın, barışçıllı- da drama dalında en iyi dizi “Savaş karşıtı bir oyun ve bu Muhsin Emir Karabağ ile ve TFK Çocuklar İçin Felsefe Birim Başkanı ğın simgesi oldu. Ölümü ise ironik bir bi- seçildi. En İyi Erkek Oyuncu dünyayı kadınların sevgisi Türkiye’yi temsil edecek. çimde onun tam karşıtı olan güçlerin eliy- Nuran Direk’in elinden aldı. Brendan Fraser, (The Whale) düzeltecek, kurtaracak diye le geldi. Karanlığın aydınlığı yok ettiği gö- Türkiye Felsefe Törende ikinci olan Bursa Osmangazi, olurken, En iyi kadın oyuncu düşünüyoruz. Kadınların rülmüş mü? Kurumu’nun (TFK) BTSO Ali Osman Sönmez Sosyal Bilimler ise “Tár” ile Cate Blanchett bu konuyla ilgili buldukları Teşekkürler Onat Kutlar. Aydınlıkla, ka- düzenlediği 27. Ulusal Lisesi öğrencisi Muhammed Zeybek oldu. l Kültür Servisi çareyi nasıl hayata ranlık arasındaki sonsuz çatışmada yürek- Felsefe Olimpiyatı ve üçüncü olan İstanbul Bahçelievler, geçirdiklerini görüyoruz. lice yan tutabildiğin, yaşamını aydınlıktan sonucunda 405 öğrenci Mümtaz Turhan Sosyal Bilimler Lisesi Oyunun sonunda gülüyoruz” yana çabalara adadığın, en çok da aydınlı- arasında Hüseyin Batuhan’ın Çocuklar için öğrencisi Kutay Çetin’e de ödülleri verildi. ğını bizlerle bölüşerek çoğalttığın için... dedi. l AA “Batı’da Tolerans Fikrinin Gelişmesi” l Kültür Servisi resim yarışması... ÇOCUK Resim Yarışması düzenleyen Memorial Sağlık Grubu bu yıl Jay-Jay Johanson yeniden Türkiye’ye geliyor uluslararası arenaya taşındı. “Hayalimdeki Doğa” konulu ve İSVEÇ’İN dünyaca ünlü melankolik sesi farklı müzik türlerini deneyimleyen the Girls That I’m Back In Town”, “Mr. sürdürülebilirlik temalı yarışma Jay-Jay Johanson, Türkiye’de iki konser Jay-Jay Johanson, trip-hop’tan electro- Fredrikson”, ‘On The Radio’, “Time ile çocuklarda çevre farkındalığı verecek. Jay-Jay Johanson, 24 Şubat’ta clash’e, downtempo’dan indie’ye Will Show Me” gibi başarılı şarkılara oluşturmak amaçlanırken başvurular Ankara’da Milyon Performance Hall’da, oldukça zengin bir repertuvara sahip. imza attı. Sanatçı geçtiğimiz yıl 1 Nisan’da sona eriyor. 17 Nisan’da 25 Şubat’ta ise İstanbul’da Dorock XL 1996 yılından beri müzik dünyasının yayınlanan son albümü “Rorschach sonuçları açıklanacak yarışmaya Fitaş Sahnesi’nde konser verecek. içinde olan, verdiği konserlerle Test”ten şarkıların dışında, sevilen Müzik kariyerine çok genç yaşlarda Türkiye’de de geniş kitlelere ulaşan klasiklerini de seslendirecek. okulöncesi, ilkokul ve ortaokul başlayan ve yayınladığı her albümde Johanson, “Believe In Us”, “So Tell l Kültür Servisi düzeyindeki çocuklar katılabilecek.