Katalog

5 EYLÜL 2022 PAZARTESİ EKONOMİ 11 Bir önceki programda yüzde 9.8 olan yılsonu enflasyon tahmini yüzde 65 olarak yenilendi Seçim ekonomisi planı Amerikan Yeni OVP’yi değerlendiren ekonomistler, 461 milyar TL Faşizmi: MAGA hedeflenen bütçe açığı ile seçim harcamalarına dikkat çe- BD’de Devlet Başkanı Joe Bi- kerken 25 liralık dolar kuru ve yüzde 9 enflasyon hedefi- den, partisinin kasım ara seçim- Alerine yönelik kampanyasında, 25 nin de kayıt dışı para girişini işaret ettiğini açıkladılar. Ağustos’ta Maryland’da gerçekleştiri- OVP, AKP tarafından önce Yeni Ekono- ALI CAN POLAT len bir toplantısında yaptığı konuşma- mi Planı olarak açıklanmış geçen yıl ise dan Trump yanlısı MAGA (Make Ame- KP hükümeti tutturulamayan he- OVP olarak değiştirilmişti. Açıklama ise rica Great Again - Amerika’yı Yeniden deflerden oluşan yeni bir yol hari- eylüle bırakılmıştı. Büyük Yapalım) hareketinin ideolojisini Atası daha açıkladı. Geçen yıl açık- “yarı-faşist” olarak niteledi. Böylece, lanan üç yıllık hedeflerin tamamının revi- 25 bin hedefi yok Biden ve Demokratik Parti Amerika’da, ze edildiği Orta Vadeli Program’da (OVP) “süreç olarak faşizm” gerçeğini niha- Programda 2022 yılı için yüzde 9.8 2022 için 9.24 TL olarak açıklanan dolar yet zımnen de olsa kabul ediyordu. ve 2023 yılı için ise yüzde 8.0 olan enf- kuru 16.62, 2023 için ise 21.53 TL ola- lasyon hedefi sırasıyla yüzde 65 ve yüz- rak hesaplandı. 2025 sonu için 25 TL’ye Tehlikenin adını koymak de 24.9 olarak revize edildi. Haziran ayın- çıkarıldı. Doların şu andaki değeri ise da getirilen ek bütçede yıl sonu bütçe açı- Biden geçen perşembe günü, Ba- serbest piyasada 18.2 TL. Dövizi ve enf- ğımsızlık Bildirisi’nin ve anayasanın şe- ğı 278 milyar 347 milyon TL olarak ön- lasyonu patlatan “Türk Modeli”ne uyarla- killendiği mekân olarak büyük simge- görülmüştü. Bu öngörünün üzerinden he- nan yeni programdaki bütçe açığı hedefi sel öneme sahip Philedelphia Indepen- nüz iki ay geçmeden bütçe yeniden revize dent Hall’de, dev bir Amerikan bayra- ise ekonominin 2023 seçimine hazırlan- edilerek OVP’de yılsonu için 461.2 milyar dığını ortaya koydu. Enflasyonda tek ha- ğı önünde ve iki yanında birer denizci TL’ye yükseltildi. Bu yükselme seçime ha- askerin eşliğinde yaptığı konuşmada, ne sözü ise ancak 2025’e kaldı. zırlık olarak yorumlandı. Türkiye Ekonomi 2023 yılı için daha önce 10 bin 703 do- Erdoğan’ın daha önce 2023’te kişi ba- bir adım daha ileri giderek, “ülkede ya- Ekonominin 2023-2025 döneminde- Modeli’nin temel yapı taşı olan cari fazla lar olarak belirlenen hedef 10 bin 71 do- şı gelir için koyduğu 25 bin dolarlık gelir şanmakta olanların normal olmadığını” ki ekonomik hedeflerin yer aldığı OVP, verme iddiası da OVP’de yer almadı. lar, 2024 yılı için 11 bin 465 dolar olan 2025’te dahi sağlanamamış oldu. Prog- vurguladı. “Size doğruları, ne kadar acı Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında Kişi başı gelirde 2022 yılı için 9 bin hedef ise 10 bin 931 dolar olarak gün- ram süresince vergi gelirleri 2023 için olurlarsa olsunlar, söylemek benim gö- yayımlandı. Daha önce Devlet Planlama 947 dolar olarak belirlenen önceki he- cellendi. 2025 yılı kişi başı gelir hede- 3.2 milyar TL, 2024 için 4 milyar TL ve revim” dedi ve ekledi: “MAGA Cumhu- Teşkilatı tarafından her yıl açıklanan def 9 bin 485 dolara düşürüldü. OVP’de fi ise 12 bin 901 dolar olarak belirlendi. 2025 için 4.7 milyar TL olarak belirlendi. riyetçileri anayasaya saygı duymuyor- lar. Hukuk düzenine inanmıyorlar. Hal- kın iradesini tanımıyorlar. Seçim sonuç- ‘TÜRKİYE MODELİ’Nİ TEMEL ALDIK’ KAYIT DIŞI PARA GİRİŞİ OLABİLİR larını kabul etmiyorlar... Otoriter liderle- ri destekliyor, kişisel haklarımıza, adalet Prof. Dr. Erinç Yeldan: Açıklanan prog- düşmesi ön görülüyor. AKP’nin işsizlik rta Vadeli Program (OVP) ile ilgi- Nebati, program süresince uygula- arayışımıza, ekonomik güvenliğimize, ramda enflasyonla mücadele ikinci pla- için iddiası bile bulunmuyor..Bütçe açığı Oli Twitter’dan açıklamalarda bulu- nacak politikaların yüksek katma de- ülkenin ruhuna tehdit oluşturan siyasi da bariz bir şekilde seçim harcamalarına na atılmış görünüyor. Bir nevi ‘3 yıl daha nan Nureddin Nebati, 2022-2025 dö- ğerli üretimi, cari işlemler dengesin- şiddetin ateşini körüklüyorlar...” Kasım zamlara alışın’ deniliyor. Enflasyona ses- işaret ediyor. neminde ekonominin ortalama yüz- de kalıcı iyileşmeyi, verimli- seçimlerine atıfla, “Gezegenimizin gele- siz kalınıyor. Yüksek maaş zamlarıyla et- Prof. Dr. Duran Bülbül: “25 TL kur, de 5.3 büyümesini ve istihdamın top- liği ve ihracat artışını sağ- ceği bu sandıklardadır... Eğer Cumhu- kisini yitirmesi bekleniyor. OVP ve Mer- 380 milyar dolar ithalat varken yüzde 9 lamda 2.7 milyon kişi artmasını ön- lamak üzere oluşturul- riyetçiler Kongre’nin kontrolünü ele ge- kez Bankası’nın metinleri birlikte okundu- enflasyonun olduğu bir soru sorsak sı- gördüklerini kaydetti. Nebati, “Hükü- duğunu belirtti. Nebati, çirirlerse nerede yaşadığınız fark etmez: navda üniversite birinci sınıf öğrencisi bi- ğunda ekonomiye büyük bir kayıt dışı pa- met olarak göreve geldiğimiz ilk gün- program dönemi sonun- Kadınlar her yerde tercih yapma hakla- ra girişi bekleniyor. Programdaki bütçe le ‘Hocam soru hatalı’ der. Zaten artık bu den bu yana kapsayıcı kalkınma he- da, Merkezi Yönetim Büt- açığı da dikkat çekici. Seçim öncesi har- verilerin bir önemi kalmadı. OVP bütçenin rını kaybedecekler.” deflerimiz doğrultusunda hazırla- çe açığının GSYH’ye camalara ayrılacak bütçenin sinyalidir bu. nasıl hazırlanacağının sinyalidir. Bunun Biden, “Bunları engellemek elimiz- yıp uyguladığımız orta ve uzun vade- oranının yüzde 1.5 Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu: AKP re- için bir yıl önce açıklanmalıdır. Ama şah- dedir ve engellemeliyiz” dedikten son- sım ekonomisi mayısta açıklanması gere- li planlarla ekonomimizi büyüttük ve olmasını öngör- jimi ekonomik iddialarından vazgeçi- ra “Biz özümüzde (at core) hâlâ bir de- yor. Kapatmak uğruna birçok riskin alın- ken verileri eylüle çekti. güçlendirdik” dedi. OVP’nin hazırlan- düklerini aktardı. mokrasiyiz” saptamasıyla aslında Trump dığı cari açık OVP’de de devam ediyor. Dr. Ozan Bingöl: “Bu kadar vergi- masında “Türkiye Ekonomi Modeli”ni l Ekonomi döneminde demokrasinin ne kadar Türkiye’nin en önemli sorunu işsizlik. İş- ye rağmen bütçe açığı artıyor. O zaman merkeze aldıklarını belirten Bakan Servisi aşındığını, süreç olarak faşizmin ilerle- sizliğin 2025’te bile ancak yüzde 9.6’ya vergilerimiz nerede?” diğini, kasım seçimlerinin, 2024’te tek Nureddin Nebati parti rejimi kurmayı arzulayan MAGA akımının federal-merkezi devleti ele ge- çirmesini önlemek için son fırsat oldu- Emeklilikte Yaşa Takılanlar dün Kadıköy’den seslendi 600 AVROYA 22 GÜN ğunu da itiraf etmiş oluyordu. Tehlikenin adını doğru koymak, doğ- Türkiye tatili ru mücadele araçlarını kullanabilme- ye olanak verir. Yukarıda aktardığım iki Formülsüz çözüm istiyorlar market’te satıldı konuşmasında Biden’ın hem tehlike- nin adını doğru koyduğunu hem de MA- vrupa’da artan enerji maliyetle- GA hareketinin içeriğini doğru tanımla- CENGIZ KARAGÖZ Ari nedeniyle özellikle emeklilerin dığını düşünüyorum. Biden’ın, Cumhu- tatillerini Türkiye’de geçirebilmele- riyetçi partinin MAGA hegemonyası altı- meklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ri için özel turlar satıldığı haberleri na girmiş olduğunu saptamakla birlikte, Emağduriyetlerinin 23. yılında “for- gündeme gelmişti. Cumhuriyet ga- tüm Cumhuriyetçilerin MAGA olmadığı- mülsüz çözüm” talebiyle İstanbul’da zetesinde yayımlanan üç aylık tur- nı özellikle vurgulaması da önemliydi. Kadıköy İskele Meydanı’nda top- larla günlüğü 21 Avro’ya Antalya’da landı. Emeklikte Yaşa Takılanlar Fe- konaklanabileceği haberinin ardın- ‘Devlet düşmanı’ derasyonu Yönetim Kurulu Başka- dan yeni tur haberleri de gelmeye MAGA entelijansiyası Biden’ın açıkça nı Gönül Boran Özüpak, EYT müca- başladı. Dün sosyal medyaya bir Al- MAGA’yı faşist bir hareket olarak nite- delesinde birçok zorlukla karşı kar- man zincir marketinin 600 Avro’ya leyip hedef almasının, geleneklerin dışı- şıya kaldıklarını belirtti. Özüpak, “Ey 22 günlük tatil paketi sattığı broşü- na çıkıp önceki başkanın (Trump) adını 2023 seçimleri sen nelere kadirsin. rü yansıdı. Sosyal medyada geniş vererek suçlamasının yarattığı durumun Muhalefet partilerinin vaat verme- yankı bulan bu broşüre göre kış ay- hemen ayırdına vardılar, paniğe kapıldı- sini anlıyoruz da kısa süre önce çö- larında 22 gününü Türkiye’de geçir- lar: Bunlara göre Biden, “MAGA Cum- şey istemiyoruz. Yardım edilmiş yoksul- oluyoruz. Ben 60 yaşında emekli olaca- zümü sürdürülemez bulan ve şu anda mek isteyen bir Alman’ın, uçak bi- huriyetçilerini devlet/halk düşmanı ilan lar olmak istemiyoruz” dedi. ğım, kaç sene yaşayacağım ki? Hâlâ ça- iktidarda olanların EYT çözümü için letleri dahil, günlük 27 Avro ödeme- etmişti”, “Tarihin en bölücü konuşmasını EYT mağduru Özcan Uru, sigorta gi- lışmak zorunda kalıyorum” dedi. Murat vaat vermelerini anlamakta zorlanı- si gerekiyor. l Ekonomi Servisi yapmıştı”. MAGA entelijansiyası, sürekli rişinin 1994 yılı olduğunu ancak emek- Sönmez adlı yurttaş ise “Sigorta girişim yoruz” diye konuştu. “birlikten”, “Amerika’nın ruhundan” söz li olamadığını belirtti. Uru, “18 yaşın- 1989’da yapıldı. İnsanları açlığa ve sefa- Yetkililerin sunduğu formülün belirsiz ederken aniden Biden tarafından bö- TÜGİAD’IN TALEBİ: olduğunun altını çizen Özüpak, “İçeriği- da seçilme hakkı kazanan milletvekille- lete mahkûm ediyorlar ve bu durumu si- lücülükle, Amerika’nın ruhuna karşı ol- ni bilmediğimiz devlet sırrı gibi saklanan ri 22 yaşında emekli oluyor, onlar dev- yasi bir malzeme yapıyorlar” dedi. makla dolayısıyla vatansever olmamak- Sanayi enerjisi bir formülleri var. Hak etmediğimiz bir let bütçesine yük değil de biz mi yük l İSTANBUL la suçlanmıştı. Biden bunların amaçları- nı ve hedeflerini, kasım seçimlerinin ge- tirdiği tehlikeyi açık etmişti. vergisiz olmalı Koç grubu dünyanın ilk üçüne girmek için bir adım daha attı Artık oyun ortada, saflar belirlendi. Şim- oğalgaz ve elektrikteki fiyat ar- di, Biden, doğru yasal ve güvenlik araçla- Dtışlarının sanayicinin yükünü rını sonuna kadar kullanmaya kararlı mı? iyice artırdığını vurgulayan Türki- “Bölünmüşlük” halini (kutuplaşmayı), “kül- ye Genç İş İnsanları Derneği Baş- tür savaşları” gerçekliğini kabul ederek Whirpool Rusya Arçelik’in kanı Nilüfer Çevikel, sanayi ener- gerekenleri yapabilecek mi? Yoksa kısa ji tarifesinin vergilerden arındırıl- sürede, bugüne kadar sonuç vermeyen ması gerektiğini söyledi. Çevikel birlikçi tutumuna geri dönerek MAGA’nın lmanya’nın Berlin kenti gece ayrıca, “Uluslararası rekabet orta- değirmenine mi su taşıyacak? Bu sorula- Akaranlıklar içinde. Görkemli mında firmalarımızın gücünü artır- rın cevaplarını biraz da büyük sermaye- binalarda, bahçelerde ışık yok, ge- mak ve ihracat odaklı büyüme için nin tercihleri belirleyecek. celeri sokak aydınlatmasından baş- enerji kaynaklı maliyetler azaltma- ABD’de, eyaletler düzeyinde, seçim ka hiçbir gereksiz lam- lı ve yenilenebilir enerji yatırımla- bölgelerini, özellikle senato seçimle- ba yanmıyor. Bir yan- ri söz konusu olduğunda, Cumhuriyet- rının önünü açacak teşvikler ha- dan artan enflasyon- yata geçirilmelidir. Sanayi üretimi- çilerin şansını artıracak biçimde belir- la şaşkınlık yaşayan Al- leyen bölünmüşlüğün derinliğini, Cum- ni doğrudan etkileyecek olan ener- huriyetçi Parti’nin Yüksek Mahkeme ji maliyetlerindeki artışların zincir- manlar, diğer yandan JALE üzerindeki kontrolünü, MAGA hareke- leme etki oluşturacağı ve ekono- kışın enerjisiz kalma ÖZGENTÜRK tinin sosyal tabanının militan özellikle- minin geneline yansıyacağı gözden korkusu içinde. rini düşününce iyimser olmak zor. kaçırılmamalıdır” diye konuştu. Dünyanın trendleri belirleyen en İnsan zenginleşirken büyük tüketici elektroniği fuarı İFA FABRİKALARA ‘DUR’ DEYİN için ben bir miktar küçülme bekli- 2022 için Berlin’deyiz. Pandemiden gezegen fakirleşiyor KISA... KISA... KISA... yorum. Türkiye’de de pazar bu yıl sonra ilk kez yüz yüze yapılan fuar- ulgurlu bu yıl fuarın uluslararası Şeker fiyatları yüzde 8 küçüldü. Bir de inanılmaz da hâlâ Covid savaşı veren Çin’in dı- Bkonuşmacılarından biriydi ve “İn- l Kabine, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip maliyet artışları var. Ben hayatım- şında tüm büyük şirketler var. Fuar- sanlığın refah seviyesi artarken ge- Erdoğan başkanlığında bugün toplanıyor. ikiye katlayacak da hiç görmedim böyle artışlar.” da tüm şirketlerin gündeminde sür- zegenin fakirleşmesi” başlıklı bir ko- Toplantıda ekonomik gelişmelerin yanı sıra nuşma yaptı. Dünyanın geleceğini dürülebilir teknolojiler yer alıyor. eker fiyatlarında yaşanan fa- dar gelirli vatandaşların haciz ve icra soru- tehdit eden iklim krizine karşı sektö- Rusya’da büyüyoruz Bu şirketlerden biri de Arçelik. Üst Ş hiş artışları değerlendiren CHP nunu çözecek düzenlemenin de ele alınma- re acil eylem planı çağrısı da yapan Arçelik’in ilk üç hedefi için büyü- Düzey Yöneticisi (CEO) Hakan Bul- Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gü- Bulgurlu’nun ilginç uyarıları şöyleydi: sı bekleniyor. mek zorunda olduğunu da dile ge- gurlu ile hem gelecek trendlerini rer, “Şeker fiyatlarındaki yükselişin n 2050 yılında net sıfır emisyon he- l Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı temmuzda tiren Bulgurlu, şu bilgileri veriyor: önüne geçmek için ithalat çare de- hem de alanında dünyanın ilk üçüne defi soyut bir kavram değil. Geze- 868 yatırım teşvik belgesi düzenlerken, bel- n Whirlpool Rusya’yı bünyemize ğil. Fabrikaların yüksek fiyata şe- girmeyi hedefleyen Arçelik’in hedef- genimiz, iklim krizine karşı bir dönüm ge alan projelerin yatırım tutarı 38 milyar 165 ker satmasının önüne geçilmelidir. noktasında. İnsanlığın dünya tarihin- kattık. İki fabrikada 4500 kişi çalı- lerini konuşuyoruz. milyon 474 bin 953 lira olarak hesaplandı. de bizi, “harekete geçenler” ya da TÜRKŞEKER şekerin kilosunu 17 li- şıyor. Gerekli tüm onaylar alındı. l TOBB Konfeksiyon ve Hazır Giyim Sana- “duyarsız kalanlar” olarak tanımlaya- radan satarken özel fabrikalar 30 li- Küçülme bekliyorum n Rusya’da pazar payımız önem- yi Meclisi Başkanı Şeref Fayat, “Yaptırımların cağı bir kavşaktayız. raya kadar şeker satabiliyor. Olan Hakan Bulgurlu, Avrupa’da ya- li bir noktaya geliyor. Bu pazarda uzayacağını düşündüğümüzde Türkiye biraz n Böyle kritik bir dönemde, sürdü- vatandaşa oluyor. Ayrıca şeker fi- şanan enflasyonun davranış biçim- Hot Point ve Indesit markalarıyla rülebilirlik yalnızca bir maliyet unsu- daha pozitif ayrışacak (Rusya’da) mağazalar yatları katlandığı için sanayide şe- lerini değiştireceğini söylüyor ve devam edeceğiz. ru değil, zorunlu bir iş modeli olarak (açma) konusunda” dedi. kerden mamul her ürünün fiyatı da şöyle devam ediyor: n 9 ülkede 30 üretim tesisimiz görülmeli. Arçelik olarak biz bu so- l DİA Yazılım Genel Müdürü Suha Onay, artar. Fiyatlara çare bulunmazsa va- rumlulukla davranıyoruz. Yeni tek- “Avrupalı enflasyona alışık de- var. Çalışan sayısı 45 bin. 2022 yı- 2021 yılında veri ihlali sayısının bir önceki yı- tandaş, önümüzdeki yıl, bugün şe- nolojimiz SaveWater makinelerden ğil. Özellikle kış aylarında ısınma- lının ilk yarısında TL bazında yüz- la göre yüzde 78 arttığını ve bu durumun önü- kere verdiği paranın iki katına şeker atılan son suları biriktirerek yeniden ya verecekleri para artacak, dolayı- de 122 oranında bir büyüme elde alır” dedi. l Ekonomi Servisi ne sadece veri güvenliğini yüzde yüz sağlayan kullanmayı sağlıyor. sıyla ihtiyaçlar ertelenebilir. Onun ettik. l BERLİN firmalarla çalışarak geçilebileceğini açıkladı.