Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
23 EYLÜL 2022 CUMA
2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
Bugün 12 Eylül darbesinin sonrasıyla di-
ziyi bitiriyorum.
HHH
Kapadokya’ya kıymayın
24) 12 Eylül Askeri Darbesi’nin 23’ün-
cü maddede açıkladığım sonuçları-
nı Anayasa hükmü haline getiren 1982
Kapadokya korumasız, denetimsiz, bakımsız, kirli ve sahipsiz.
Anayasası, 7 Kasım Pazar günü yapılan
PROF. DR. OSMAN İNCİ
halk oylamasında yüzde 91.37 “evet”
Yurdumuzun doğal ve kültürel değerleri korunmuyor.
ESKİ TRAKYA ÜNİVERSİTESİ REKTÖRÜ
(17 milyon 215 bin 559 seçmen) oyuyla
‘Şahsım devleti’ sağ
Uluslararası bilim ve kültür örgütleri, anıtlar ve sit alanları
kabul edildi.
apadokya’yı siz koruya-
(Bu satırların yazarı ve eşi “hayır” di-
tüzükleri ve yapılan uyarılar dikkate alınmıyor. Ülkedeki
iktidarların sonunu
mıyorsanız bırakın toprak yen yüzde 8.63 (1 milyon 626 bin 431
doğal ve kültürel varlıklarımıza yazık oluyor...
seçmen) içindeydi.)
Kkorusun; zira toprak altın-
getirirken 5-3
25) 1983’te askeri yönetimin baskı ve
daki büyüklü küçüklü yeraltı şe-
yasakları altında yapılan seçimlerle Tur-
hirleri, kaya evleri ve diğer yon-
erkez Bankası, faiz oranını 100
gut Özal iktidara geldi ve 12 Eylül rejimi-
tuların varlığı bilinmektedir. Ka- baz puan daha indirerek ba-
nin sözde sivil iktidar döneminde kök sal-
Mzı çevrelerce “nas” olarak kabul
padokya, Anadolu kültürel tari-
masına yol açtı.
edilen yüzde 12’ye geriletti.
26) Özal’ın Cumhurbaşkanı olma-
hinin önsözüdür, medeniyetler
Bu karar hem Türk Lirası’nın değerini
sı ANAP’ı Mesut Yılmaz’a, ölümü,
bileşkesidir. Yerleşim Paleolitik
daha da düşürecek, Amerikan Doları’nın
Demirel’in CB olmasıyla DYP’nin Çiller’e
çağa kadar uzanır, Anadolu’da
ve Avro’nun değerini daha da yükseltecek
kalmasına ve Erdal İnönü’nün siyaseti bı-
yazının ilk görüldüğü yerdir.
ve hem de zaten çok yüksek olan enflas-
rakmasına yol açtı.
yonu daha da azdıracaktır.
Bu doğal ve kültürel bölgeye
Bu arada CHP’nin açılması ve Deniz
Sonuç, elektrik, doğalgaz, benzin,
ağır tonajlı iş makinelerini sok- Baykal’ın SHP-CHP birleşmesiyle Genel
mazot zamlarıyla zaten soğuktan tit-
Başkan olması, siyaset sahnesinde “İnanca
mak kabul edilemez. Türkiye’de,
reyecek olan halkın ve maliyet artışla-
saygılı laiklik” sloganıyla sağa kayan Ecevit’i,
UNESCO Dünya Kültür Mirası
rından bunalmış olan piyasaların daha
Erbakan’ı ve Bahçeli’yi güçlendirdi.
Listesi’ne 6 Aralık 1985’te giren
da zor geçecek olan bir kış mevsimine
27) Cemaat’in ve Emperyalistlerin
ilk Karma (doğal ve kültürel) Mi- mahkûm edilmeleridir.
Ecevit’e desteği, Öcalan’ın Türkiye’ye
Tam bu sırada, medyanın, STK’lerin, öz-
ras Alanı’na zarar veremeyiz. verilmesiyle başladı, Kemal Derviş’in
gürlükçülerin, demokratların, hukuk devle-
Türkiye’ye çağrılmasıyla devam etti ama
Toprağın altındaki her anıtın,
tini savunanların, özetle tüm toplumun üze-
Ecevit’in hastalığı bu seçeneği dışarda bı-
eserin, kültürel varlığın mirasçı-
rindeki baskılar iyice artırılmakta, cezaevle-
rakınca Amerikan karşıtı olan Erbakan’ın
sıyız. “Her geçmiş benim de geç-
rindeki kötü uygulamalar kamuoyu vicdanı-
Refah Partisi’nden Amerikan yanlısı olan
mişimdir.” Zarar vermeden gele- muştur. Birçok küçük toplulukla- Burak Murat Demirçivi, şöyle özet- nı zedeleyecek düzeye erişmektedir.
Recep Tayyip Erdoğan ve arkadaşlarının
Bütün bunlar olurken, orman yangın-
ceğe taşımaya görevli ve sorumlu- rın yerleşim bölgesi olan Kapadok- lemekte: Alanda ATV (4 tekerlek-
koparılmasıyla AKP kurduruldu ve Bahçeli
ları, ihaleler, dört beş yerden maaş alan
ile Derviş üzerinden 2002 erken seçimleri
yuz. Anadolu’da binlerce kişinin ya, Hititlerden sonra birden fazla li arazi aracı) kullanımı zarar ver-
bürokratlar hakkındaki haberler ve yol-
yaptırılıp “Şahsım Devleti”ni kuracak olan
toplandığı tiyatro ve gösteri alan- medeniyete ev sahipliği yapmıştır. mekte, dünya mirasının sınırları
suzluk iddiaları artarak devam ediyor.
kadrolar iktidara getirildi.
larını yapan şehir devletlerini yok Strabon, “Geographika” adlı eserin- yerel sakinler ve arazi sahiplerin-
HHH
28) AKP, 2007’de Abudullah Gül’ün
mu sayalım, binlerce yıldır bu de Kapadokya’nın doğuda Malatya, ce bilinmemekte. Alanın üstün ev-
Durum “Şahsım Devleti”nin iflasıdır.
Cumhurbaşkanlığı’na kadar tüm devle-
“Şahsım Devleti” ise sivil sağ iktidar-
topraklarda yaşayanları ve eser- batıda Aksaray, güneyinde Toros- rensel değerini, hüküm ve otantik
te egemen olamadı ama Ahmet Necdet
ların, 12 Mart ve 12 Eylül askeri dar-
lerini kırıp çöpe mi atalım? Bun- lar, kuzeyinde Doğu Karadeniz kı- özelliklerini sürdürmesini sağla-
Sezer’in görevden ayrılmasından sonra,
belerinin hedefledikleri siyasal rejimin
Cemaat’in denetlediği yargıyı siyasal des-
ların yapımında çalışan insanları, yılarına uzanan geniş bir bölgeye yan yasaların olmasına karşın uy-
“ideal modelidir”...
teğiyle kullanarak Silivri Davalarıyla, silahlı
ustaları, bilgeleri, sanatçıları unu- yayıldığını belirtmektedir. gulamalar eksiktir. Alana özgü ye-
Atatürk’ün eseri olan Türkiye
kuvvetleri, medyayı, üniversiteleri, darma-
tup yapıtlarını parçalayalım mı? Kolaylıkla oyulabilen kayalar, ni koruma koşullarına gereksinim
Cumhuriyeti’nin yerine kurulan bir ga-
dağın etti ve emrine aldı.
rip, ucube rejimdir...
sivil, dini ve askeri mimari yapı- vardır. Çalışma planının olmama-
29) Sağ siyaset, “Şahsım Devleti”ne yol
Önce 15 Temmuz askeri darbe girişimi
Yerüstü değerleri
lar bölgenin özelliklerini belirle- sı, halkın yönetim ile ilgili kararla-
açan yapılanmayı kuran Cemaat-AKP-AB-
ve 20 Temmuz OHAL sivil darbeleriyle ve
ICOMOS (Uluslararası Anıt- ABD-“Yetmez Ama Evet”çi sözde solcular
miştir. Bölgede 6 vilayete dağılan ra katılmaması, bütçenin yetersiz
sonra da bu darbelerin baskısı altında ya-
ittifakıyla, 15 Temmuz askeri darbe girişi-
lar ve Sitler Konseyi) arkeolo-
26 yeraltı şehri olduğu resmi ka- olması, alanı ziyaretçi hasarından
pılan 16 Nisan 2017 halkoylaması felake-
mi ve 20 Temmuz 2016 sivil OHAL darbe-
jik mirasın korunması tüzüğün-
yıtlardadır. Bölgede yer alan vol- koruyacak kullanım planının olma-
tiyle kurulmuştur.
leriyle 16 Nisan 2017’de, yasaya aykırı oy
de “... eğer gerekli bakım ve yö- Sağcı politikanın ve onu destekleyen
kanik erozyon, yağmur ve rüzgâr ması, denetimin yetersiz ve plan-
sayımından dolayı “hukuk alanında sonuç
emperyalistlerin başarı saydığı “Şahsım
netim sağlanamayacaksa, arkeo-
aşındırması ile oluşmuş, nakış gi- sız olması bu raporda yer alan di-
doğurmayan” sözde halkoylamasıyla mas-
Devleti”nin kuruluşu ve bunun sonucu
lojik mirasın kazılarak ortaya çı-
bi işlenmiş peri bacaları, vadiler, ğer önemli başlıklardır. kelenen bir sivil darbe daha yaptı ve “Şah-
olan ekonomik ve toplumsal yıkım, sağ
sım Devleti”ni kurdu.
karılmaması” önerisinde bulun-
dağlar yerüstü değerleridir. Yon- Tüm bunlar yetmezmiş gibi bir-
iktidarların ülkeyi nasıl bir felakete gö-
makta. Kapadokya doğal yapı-
tularak yapılmış kaya odaları, kaç gün önce yol yapımı için ağır
türdüğünü somut olarak göstermiştir. VE MUTSUZ SON:
sı ve kültürel doku zenginliğiy-
mezarlar, manastırlar, kiliseler, tonajlı iş makineleri alana girdi. Böylece “Şahsım Rejimi” diyalektik 30) Sağ siyaset doruk noktasında-
olarak bir süre için, sağcı partilere ikti- ki hedefini gerçekleştirerek “Şahsım
le gezegende henüz benzeri ol-
köyler kimliğimizdir. Doğal mirasa zarar vererek, altın-
dar yolunu kapatmış görünüyor. Devleti”ni kurunca ülke her konuda du-
mayan varlığımız olup ona zarar
daki kültürel dokuyu önemseme-
İşte bu yazı dizisinde bu süreci siyasal vara tosladı; diyalektik etkileşim yeni-
Tek kelimeyle kötülük
vermek akıl tutulmasıdır.
den yeni yol açıyor. Adeta zücca-
etki ve tepki ilişkilerini belirten diyalektik den “Demokratik, Laik ve Sosyal Hukuk
Kapadokya bölgesinde ilk yerle-
UNESCO’nun Kapadokya için ciye dükkânına girmiş fil gibi. Bu
bir yaklaşımla anlatmaya çalıştım. Devleti” rejimini gündeme getirdi.
şim MÖ 5000-6000 tarihlerinde ol- 2014 yılında yayımladığı raporu
yapılan tek kelimeyle kötülüktür.
Ortalama toplumsal aklımız
SEVGİ ÖZKAN te kurallara uyulmamasının hata ye-
rine artı bir bireysel beceri sayıldığı
SOSYOLOG/YÖRET VAKFI YK ÜYESİ
düzende hak hukuk kültürüne dayalı
demokrasi de o kadar var olabiliyor.
erak etme”, “Bir şey olmaz”
Hiçbir olay tek başına kaza veya
“Mve “Allah korusun” türü temi-
kader değil, toplumların ortalama
nat ve temennilerin insanlarda bilgi-
aklı gelişmişliğinin göstergesi ol-
ye dayalı önlem, dikkat, sorumluluk
duğundan, insana saygıyı, bilgiyi,
ve de düşünme gücünün yerini aldı-
toplumsal yaşamın kurallarına uy-
ğı bir toplumda yaşıyoruz. Böyle bir
mayı da önemsemek, dert edinmek
toplumda akla gelmeyen olaylara kur-
gerekiyor.
ban gitmenin kader gibi algılanma-
sı da normal sayılıyor. İnsana akıl ve
Kader algısı
sorumluluk yüklendiği kabulüne rağ-
Bireysel sorumluluk, her şey-
men yaygın bilgisizlik ve sorumsuz-
Yüzüncü yılda işbirlikçiler
den önce “Kimse kurala uymuyorsa
luktan doğan bir tablo, her alanda
ben de uymam” zihniyetini kırmak-
karşımıza çıkmakta.
si, rütbelerinin sökülmesi, idam ka- şı verilen Milli Mücadele ve Kurtuluş
REMZİ KOÇÖZ
la başlıyor. “Kader böyleymiş” algı-
Geçmiş yıllarda gazete haberi ola-
rarı gibi 7 aylık süreç irdelendiğinde Savaşı’nı kirleterek, Atatürk ve Cum-
sıyla, yaz kış, her yıl aynı tanımla-
EMEKLİ EMNİYET MÜDÜRÜ rak yayımlanan bir araştırmada son
şunu söylemek mümkündür: Musta- huriyet karşıtı oluşumları destekle-
malarla duyurulan kaza haberleri-
iki üç yılda yaşanan ve kader olarak
fa Kemal Paşa’ya mücadele ve kurta- yip yeşerterek işbirlikçilerin idealin-
Ağustos 1922’de Büyük
nin “kader” diye nitelenip geçilme-
yorumlanan faciaların en inanılmaz
rıcılık rolünü Padişah Vahdettin de- deki yeni bir dinci/halifeci düzen ge-
30Zafer’in ardından 1 Eylül’de
si, her yıl, her mevsim tekrarlanan
örnekleri yer almıştı. Bu örnekler
ğil “tarih ve de Türk ulusu” verir. Kur- tirmek üzere emperyalizmin değir-
Uşak kurtulmuş, sonrasında diğer
ve asla önlenemeyen bir akılsal ata-
tarıcılık rolüne kuruculuk rolünü ise her alanda bilgi, dikkat ve sorumlu-
menine su taşıyan yeni yeni planlar/
kentler ve son olarak 18 Eylül’de Er-
letin dışa vurumu gibi oluyor.
kendisi ekler. projeler üretildi.
luğun daha çok devreye girmesinin
dek düşman işgalinden kurtarılmıştır.
Padişah, Tanrı iradesine dayanarak
İşe, kişisel çıkarlarını vatanının üs- “Haber” diye geçtiğimiz “kader” di-
gerekliliğini ortaya koyuyordu.
Eylül ayı Ege’de bir başkadır. Kurtuluş
verdirdiği fetvalarla milli hareketi la- tünde tutarak tahtı, rahatı, keyfi için
ye algıladığımız görünür/görünmez
yıldönümlerinde özellikle Ege’de tüm
netlerken Mustafa Kemal Paşa için işgalciler önünde eğilen, işbirliği ya-
Facia zemini kazaların değişmeyen mevsimsel da-
il ve ilçeleri büyük bir heyecan sarar.
millet iradesiyle hareket etmekten
parak emperyalizme destek olanlara
ğılımı, aslında çok şey anlatıyor. Zira
Yaygın bilgi eksikliği ve sorum-
Hele bu eylül günleri işgalden kurtulu-
başka bir yol yoktur. iade-i itibar vermekle başladılar. Son-
çocuklarımız, insanlarımız hep ay-
suzluklar zinciriyle oluşan olaylar,
şun 100. yılı ise coşku bambaşkadır.
Hanedan üyeleri yanında Sadrazam
rası vicdan muhasebesi!
nı bilgi ve dikkat eksikliğiyle ve göz
bireylerin kendisi dışında bir sorum-
Bu coşkuyu özellikle geçen günlerde
Ferit, Tevfik ve Salih paşalar, bakan- Türk tarihi açısından kurtuluşun
İzmir başta olmak üzere tüm Ege ya- lu arama alışkanlığına dayalı maze- göre göre oluşan çoğu da önlenebilir
lar, valiler, Ali Kemal’ler gibi mütare-
100. yılında özellikle 100 yıl öncesine
şarken tüm Türkiye’ye de yaşattı. kazalara kurban gidiyorlar.
ret kültürüne dönüşerek herkesin
ke basınının kalemşorları, Şeyhülis-
ilişkin süreç acı ve ibretlik belgelerle
Aslolan kurtuluş destanını mille-
Bu durumda özellikle başta rol
kendi vicdanında aklanmasına yol
lam Dürrizade ve Mustafa Sabri’ler, dolu. Bir ulusun varlığı ve onuru yeri-
tin sahiplenmesidir. Onun dışında
İskilipli Atıf gibi hocalar ihanet ya- açıyor. Bu nedenle bireyi, kendisi- modeli olarak yönetimde etkili olan-
ne kendi kişisel çıkar ve saltanatlarını
100 yıl önce olduğu gibi günümüzde
rışlarında o kadar çokturlar ki hain- düşünenlerin tavizleri, teslimiyetleri, ların, devleti idare edenlerin yasa-
nin çeşitli zaman ve yerlerde sorum-
de tabii ki kurtuluşun halk tarafından
ler ve işbirlikçiler say say bitmez! Mil-
ihanetleri tarihe ve de Türk ulusunun
suzluk ortamına yaptığı katkının dü- lara olduğu kadar kendi yapıp ettik-
coşku ile sahiplenilmesinden rahat-
li Mücadele karşıtı işbirlikçi cemi-
vicdanına havale edildi. Atatürk, Cum-
rüst bir analizini yapmakla sorumlu lerine de dikkat etmeleri çok önem
sızlık duyanlar olacaktır.
yetler, Sevr Antlaşması çerçevesin-
huriyeti kurarak bunların üzerine bir
kazanıyor. Bu gerçekleşmeden,
tutan yurttaşlık kültürünün, gelişti-
de Anadolu’nun işgalini savunarak
çizgi çekti ve yoluna devam etti.
rilmesi önem kazanıyor. “doğru” davranışların “hatalı” olan-
Hainler bitmez!
ayaklanmaları destekleyen “Osmanlı-
Tarihi nasıl çarpıtırsanız çarpıtın
Kurallara uymama alışkanlığıy- lardan daha etkili olacağı bir toplu-
Mustafa Kemal Paşa, Samsun’a bir cı, Kürtçü, hilafetçi, şeriatçı, mandacı,
onu yok edemezsiniz, hele hele em-
la hata yapmayı marifet sayanlardan ma dönüşmek şimdilik mümkün gö-
asayiş sorunu için duyulan ihtiyaç- bölücü” zihniyete sahiptiler.
peryalizme karşı kurtuluş mücade-
oluşan ortalama toplum aklı, sonuç- rünmüyor. Böyle bir toplumda da
tan dolayı İstanbul hükümeti tarafın- lesi ile o tarihi yazan Mustafa Kemal
ta her yeri potansiyel bir facia zemi- kimsenin maddi manevi güvenliği
Tarihi çarpıtmak
dan gönderilir. Samsun öncesi 6 ay Atatürk ise onun ışığında boğulur, ta-
nine dönüştürüyor. Özellikle trafik- söz konusu olamaz.
ve sonrası 50 gün geçmeden iki kez
Gerçek böyleyken işgalci güçler rihin tozlu sayfalarındaki kendinize
İstanbul’a geri çağırılması, azledilme- yanında bu işbirlikçi zihniyete kar- özel yerinizi alırsınız!
İkisi de ilkokul beşinci sınıf
Mücadele dolu doksan yılı geride Türk Devrimi’nin en önemli atılımı,
öğrencisi, farklı kültürlere sahipler
bırakan Prof. Dr. Coşkun Özdemir, hiç kuşkusuz, tüm yurttaşlarına
ancak zamanla bu iki çocuk
bu kitapta kendi hayatının sağladığı çağdaş, laik, nitelikli,
arasında sıcak bir dostluk
muhakemesini yapıyor. Yaşamının bilimsel ve ücretsiz eğitimdir.
kuruluyor. Yeter'in yazdıkları
her anına sinen aktif siyasi kimliği Henüz Kurtuluş Savaşı sürerken
zaman zaman Özgür'ü üzüyor,
ve kişiliği onu ilgi çekici tartışma-
toplanan Eğitim Kongresi, tüm
birtakım sorular uyandırıyor onun
ların da merkezine koyuyor. dünyaya Türkiye Cumhuriyeti’nin
kafasında.
"Eski Türkiye" ile "Yeni Türkiye"
temelinin bilim ve eğitim
Bunları annesine, babasına
Ktap okuduğunuzu blyoruz.
arasındaki uçurumun hüznü, olacağını ilan etmiştir. Ne yazık ki
yöneltiyor, çoğu kez açık seçik
özlemi, şaşkınlığı ve öfkesi bu
bu anlayış, karşıdevrim süreciyle
yanıt alamıyor. Yeter ise Özgür'ün
kitapta. Tabii her şeye rağmen bir birlikte aşındırılmış, kazanımlar
yazdıklarına şaşırıyor, onları
Cumhuriyetçinin asla vazgeçme-
birer birer yok edilmiştir.
kendince yorumluyor. Onun da
yen tavrı da...
kafasında sorular çiçekleniyor.
16x24 -324 sayfa- İnceleme-Derleme
13,5x20,5- Roman- 96 sayfa 13,5x21-239 sayfa-Anı