Katalog

6 AĞUSTOS 2022 CUMARTESİ DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 Erdoğan ve Putin, üç hafta sonra Rusya’da buluştu, görüşme dört saat sürdü Kuzeyden notlar Balkanlar: Avrupa’nın diğer barut fıçısı soçi’de r uble gazı osova yönetiminin, bölge- neğin var”, deki Sırp nüfusu, Sırbistan demişti “Ya Kplakaları yerine Kosova yarınki sa- Erdoğan ile Putin, Soçi’de bir araya plakalarını kullanmakla yüküm- vaşı kaza- geldi. Ortak bildiride, tahıl sevkıya- lü kılması Balkanlar’ı yeni bir nıp yeryüzünün hükümdarı ola- tı için İstanbul Mutabakatı’na uyu- savaşın eğişine getirdi. Gerili- caksın ya da o savaşı kaybe- min yükselmesi üzerine Koso- dip göklerin hükümdarı ola- lacağı belirtilerek Suriye’nin top- va yönetimi kararı bir ay ertele- caksın.” Kral Lazar da gökle- rak bütünlüğüne vurgu yapıldı. diğini duyurdu. Krizin boyutunu rin hükümdarlığını seçecek ve anlamak için Kosova’nın Sırplar bu uğurda Kosova’da bilerek umhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, açısından taşıdığı öneme bak- Türklere mağlup olup hayatı- Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile mak gerekiyor. nı feda edecekti! Sırbistan’ın Cdün Soçi’de bir araya geldi. İkili en son 1878’de tam bağımsız olma- üç hafta önce Tahran’da görüşmüştü. Görüş- sından sonra Sırp milliyetçileri, 28 Haziran mede Suriye’deki güvenli bölge konusu, terör 28 Haziran’a özel bir önem ve- Osmanlı tarihindeki I. Kosova saldırıları, ateşkes diplomasisi, tahıl korido- recekti. I. Dünya Savaşı’nın kı- Savaşı’nın hangi yıl yapıldığı so- vılcımını çakan Avusturya Ma- ru ve Akkuyu’da devam eden nükleer santral rulsa belki önemli bir kısmımız caristan Veliahtı Ferdinand ile projesi de dahil iki ülke arasındaki ikili ilişki- “1389” yanıtını veririz. Fakat “I. eşinin Saraybosna’da bir Sırp ler masaya yatırıldı. Kosova Savaşı, tam olarak han- milliyetçisi tarafından öldürül- gi ayın hangi günü yapıldı” diye İki liderin Rus Sanatoryum’daki yaklaşık Erdoğan Putin mesi de 28 Haziran’a denk ge- sorsam, muhtelemen “Bu ayrın- dört saat süren görüşmesi sonrası ortak bir tirilecekti. tıyı kim bilecek” türü yanıtlarla bildiri yayımladı. Açıklamada, “Libyalılar ara- karşılaşırım. Çünkü tarihe me- sında mümkün olan en geniş mutabakat te- Kutsal bölge raklı bir Türk için bile bu kada- suriye’nin kuzeyi derken uykuya yatmış sorun kritikleşti... melinde serbest, adil ve muteber seçimlerin rı, ayrıntıdır. Fakat Sırbistan’da Kosova, Sırplarca hem dini düzenlenmesinin önemini vurgulamış ve BM kime sorsanız I. Kosova hem de milli açıdan kutsal kabul himayesinde yürütülen Libya liderliğindeki Savaşı’nın 28 Haziran 1389’da edilen bir bölge. O nedenle Sır- ve Libya sahipliğindeki siyasi sürece destek- olduğunu bilir. Çünkü bu sava- bistan yönetiminin Kosova’dan Soçi’den önce Karabağ lerini yinelemişlerdir.” şın Sırp tarihindeki önemi biz- tamamen vazgeçmesi çok zor. dekinden fazladır. Zira ortaçağ- Ayrıca, Kosova’daki Sırp nüfu- Bildiride, iki lider Ukrayna’dan tahıl ve gı- umhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile “topraklarını kurtarma” söyleminden vazgeç- daki Sırbistan Krallığı, bu sa- sun hakları, Sırbistan’ın vazgçe- danın taşınmasına yönelik İstanbul Mutaba- CRusya’nın lideri Vladimir Putin, miyorlar. İlk savaşta işgal edilen Azerbay- vaşla bağımsızlığını kaybederek meyeceği bir konu. katına varılmasında iki ülke arasındaki ya- Soçi’de görüşmeye ha- can topraklarına yerleştirilen, ikinci sa- Osmanlı’ya bağımlı bir prens- En az bunlar kadar önemli bir pıcı ilişkilerin rol oynadığını teyit ederek zırlanırken görece sa- vaşın ardından Ermenistan’a dönmek lik haline gelmiştir (1459’da konu da Bosna Hersek’in, Yu- “Rusya’nın tahıl, gübre ve gübre üretimi için kin olan Karabağ bölge- zorunda kalanların durumları içler acı- Semendire’nin de alınıp Sırbis- goslavya Federasyonu’nun bir si yeniden hareketlendi. sı. Ekonomisi büyük sorunlar yaşayan hammaddenin kesintisiz ihracı dahil, İstan- tan doğrudan Osmanlı’ya bağla- federe birimi olmasına karşılık İki lider Tahran’da yapı- Ermenistan’ın yardımları yetersiz. Erme- bul Mutabakatı’nın ruhuna uygun şekilde uy- nıncaya kadar). İkincisi, savaşın Kosova’nın Sırbistan bünyesinde SERTAÇ lan temaslarda, kap- nistan basınına yansıyan haberle- gulanmasının altı çizildi” denildi. gerçekleştiği 28 Haziran, put- bir özerk bölge olmasıydı. Ulus- EŞ samlı ve ağır konu re göre, en iyi ücret askerlikte. Rus basınının görüşmenin ardından yayım- perestlik döneminde Sırplar’da lararası hukukta, federe devlet- başlıklarını görüşmeyi sür- Karabağ’a askerlik yapmaya Güneş Tanrsı Vid’in günü ve lerin ayrılmasına onay verirken ladığı haberlere göre Türkiye Rusya’ya, sa- dürme kararı almışlardı. İki gidenlere yüksek maaş bağ- gün dönümü idi. Sırplar Hristi- özerk bölgelerin ayrılması konu- tın aldığı gaz için Rus Rublesi’yle ödeme yap- ülke diplomasisi gündem lanıyor. Ancak ilgi gösteren yan olduktan sonra da 28 Hazi- sunda netlik yoktu. O nedenle mayı kabul etti. RIA Novosti’nin aktardığı- konularını çalışırken Ka- pek yokmuş. Ermenistan’ın ran, Hıristiyanlık görüntüsü al- Kosova’nın, ABD’nin girişimi ve na göre Rusya Başbakan Yardımcısı Alek- rabağ Ermenileri Azerbay- kendisi açısından cephe tında başka şekillerde kutlan- açık müdahalesiyle Sırbistan’dan sandr Novak, iki ülkenin kendi para birimle- can askerlerine saldırdı. gerisinin durumu iç açı- maya devam etti. Kosova Sava- ayrılmasını Sırbistan da Rusya riyle ticaret yapma üzerinde uzlaştığını, buna İkinci Karabağ cı değil. Ancak Azerbaycan şı bu tarihe denk gelince Sırp- da kabul etmedi. Burası Batı ile Savaşı’ndan sonra, yenil- zaferin ve kaynaklarının et- Türkiye’nin Ruble ile yapacağı gaz ödemesiy- lar, bu tesadüf üzerinden bir Rusya’nın yeni bir çatışma alanı- giye karşın Paşinyan ülke- kisiyle giderek güçleniyor. le başlanacağını belirterek “Bu aşama, finan- destan yazdılar. Bu destana gö- na döner mi, bunu eylülden itiba- sindeki seçimleri kazandı. Ba- Bu durumda elde tek araç sal ve parasal ilişkilerimizi geliştirmek gi- re Tanrı, I. Kosova Savaşı önce- ren göreceğiz. tı yanlısı Paşinyan için Moskova olarak Karabağ Ermenileri kalı- bi yeni fırsatlar sunuyor” dedi. Edinilen bilgi- si Sırp Kralı Lazar’a, “İki seçe- denizberktay@yahoo.com fazla zaman ayıramıyor çünkü Ukray- yor. Anlaşmaya göre silahtan arındı- ye göre Putin’in, Akkuyu Nükleer Santralı’nı na savaşı ve ambargolar daha önemli. Bu rılmaları gereken Karabağ Ermenileri Rus gündeme getirmesi üzerine Erdoğan da ucuz ortamı değerlendirmek isteyen Paşinyan, askerlerinin geçici kontrolündeki bölgeyi Kosova ile Sırbistan arasındaki olan Rus petrolü kartını masaya sürdü. Azerbaycan ve Türkiye ile ilişkileri olabil- işgal etme girişiminde bulunuyor, Azerbay- diyalog süreci, 31 Temmuz diğince normalleştirmek istiyor. Paşinyan can askerlerine ateş açıyor. Azerbaycan’ın akşamı yaşanan gerginlik Güvenlik Konseyi toplandı hükümeti kendisine hedefler de koymuş. müdahalesi ile Karabağ Ermenileri yeni ka- gibi farklı nedenlerden Öte yandan Rus liderin görüşme öncesin- Ekonomi Bakanı Vahan Kerobyan, Türki- yıplar yaşıyor. Herkes “itidal” önerisi ya- sık sık kesintiye de Güvenlik Konseyi’ni toplaması dikkat çek- ye ile normalleşmenin gerçekleşmesi duru- parken Rusya, hemen Azerbaycan’ı suç- uğruyor. munda ekonomilerinin yüzde 30 büyüyece- luyor. Anlaşılan Bakü, sorunun diplomasi ti. Kremlin’den, üst düzey askeri yetkililerin ğini, demiryolu olmadan gelişmiş bir sana- masasında kısa sürede çözülmesini, Mos- de katıldığı konsey toplantısında bugün yapı- yinin hayal olduğunu söylüyor. Başbakan kova ise süreci uzatmak istiyor. lacak Türkiye-Rusya görüşmesinin gündemi- Yardımcısı Mehr Grigoryan ise ulaşım bağ- Soçi’ye yüklü gündemle giden nin değerlendirildiği açıklandı. Ayrıca Krem- lantılarının açılması konusunda Ermenis- Erdoğan’ın dosyalarına, son anda Karabağ lin sözcüsü Dmitry Peskov, Türkiye’nin Suri- tan ile Azerbaycan’ın tutumlarının birbirine da eklenmiş oldu. ye konusunda haklı güvenlik endişeleri oldu- yaklaştığını anlatıyor. Türkiye-Azerbaycan ilişkileri açısından ğunu ve bunları dikkate alacaklarını açıkladı. Ama bir sorun var: Karabağ Ermenileri. Ka- anlamlı bir bilgi daha: Bakû’dakı özel birlik Peskov, “Suriye’nin toprak ve siyasi bütünlü- sım 2020’de sona eren çatışmalarda ciddi komutanı Bahtiyar Ersaya tümgenerallikten ğünü tehlikeye atabilecek” adımlardan kaçın- insan ve silah kaybına uğramalarına karşın korgeneralliğe yükseltildi. manın önemli olduğunu söyledi. AB Komisyonu KurtI ve v ucIc’i Brü Ksel’e d Avet etti Çin, ABd ile savunma görüşmelerini iptal ederken Pelosi’ye yaptırım uygulayacak İki lider Kosova için buluşuyor osova Başbakanı Albin Kur- Miroslav Lajcak’ın da bulunacağı ti ile Sırbistan Cumhurbaş- kaydedildi. Kosova hükümetinin Kkanı Aleksandar Vucic, iki ül- sö konusu kararı açıklamasının ke arasında çıkan gerilimin ardın- ardından Kosova’daki Sırplar, 31 dan18 Ağustos’ta Brüksel’de bir Temmuz akşamı ülkenin kuzeyin- araya gelecek. Kosova’da yaşayan deki sınır geçişlerini kapatmıştı. Sırplar dahil herkesin Kosova kim- Kosova hükümeti de Sırbistan’la lik kartı ve araç plakası edinmesi- olan sınır kapılarına giden yolla- ne yönelik karar, bölgede tansiyo- ra konulan tüm barikatların kal- nun yükselmesine yol açmıştı. dırılmasının ardından Sırbistan’la Avrupa Birliği (AB) Komisyo- krize neden olan uygulamayı 1 nu sözcülerinden Peter Stano’nun Eylül’e erteleme kararı almıştı. verdiği bilgiye göre, AB Dış İliş- Sırbistan, 2008’de tek taraflı ba- kiler ve Güvenlik Politikası Yük- ğımsızlığını ilan eden Kosova’yı Pelosi sek Temsilcisi Josep Borrell, iki li- kendi toprağı olarak görüyor. deri Brüksel’e davet etti. Vucic ve AB’nin arabuluculuğunda 2011’de Kurti’nin daveti kabul ettiği, Bor- başlatılan Belgrad-Priştine Diya- rell ile birlikte toplantı yapacakları log Süreci, ilişkilerin normalleş- belirtildi. Toplantıda AB Belgrad- mesini ve nihayetinde iki ülkenin Çin’den ‘provokasyona’ sert yanıt Priştine Diyaloğu Özel Temsilcisi birbirini tanımasını amaçlıyor. in, egemenlik anlaşmazlığı içinde olduğu mın içeriğine ilişkin bilgi verilmedi. lı yürüttüğü tatbikatlarla, adanın çevresinde fii- ÇTayvan’ı ziyaret eden ABD Temsilciler Mecli- li bir blokaj oluşturmuş durumda. Pekin, tatbikat- Görüşmeler iptal edildi si Başkanı Nancy Pelosi’ye yaptırım uygulayaca- larla, egemenlik ihtilafı içindeki tarafların uzun yıl- ğını bildirdi. Dışişleri bakanlığından yapılan açık- Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan başka bir lar barış halinin korunmasını sağlayan fiili deniz ve l ABD Dışişleri Bakanı Antony Blin- ve birliklerimizin hareketini koordine açıklamaya göre ABD ile savunma alanında 3 di- lamada, Pelosi’nin Çin’in kaygılarına ve muhale- hava hattının ötesine geçerek statükoyu güç yo- ken, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey etmeliyiz” ifadelerini kullandı. fetine rağmen Tayvan’ı ziyaret etmekte ısrar et- yalog mekanizması iptal edilirken, yasadışı göç, luyla değiştirebileceği mesajını veriyor. Çin’e ait Lavrov ve Çin Dışişleri Bakanı Vang l İsrail ordusu, abluka altındaki Gaz- adli işbirliği, sınır ötesi suçlar, uyuşturucu ile mü- tiği, bu davranışın Çin’in içişlerine müdahale ol- savaş uçakları ve gemileri, 1955’te ABD tarafın- Yi, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ve son ze Şeridi’nde bazı hedefleri vurduğunu duğu, egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ih- cadele ve iklim değişikliği alanlarındaki beş diya- dan fiili deniz ve hava hattı olarak belirlenen, Tay- günlerde yaşanan Çin-Tayvan gerilimi- bildirdi. Ordu, Gazze’ye saldırı nedeniy- log mekanizması da askıya alındı. Savunma ala- nin ardından ilk kez bir araya geldi. le İsrail içinde “özel durum” ilan etti. lal ettiği, tek Çin ilkesine aykırı olduğu ve Tayvan van Boğazı’nı ikiye ayıran Orta Çizgi’yi geçerken, l ABD’de Beyaz Saray yakınlarına l Tayland’ın eğlence merkezleri ve Boğazı’nda barış ve istikrara zarar verdiği vurgu- nında, Çin ile ABD arasındaki Cephe Komutan- 1995-1996’daki İkinci Boğaz Krizi’nden beri ilk kez düşen yıldırım, dört kişinin yaralanma- barların yoğun olduğu Çonburi bölge- ları Görüşmeleri, Savunma Politikası Koordinas- landı. Açıklamada, “Çin, Pelosi’nin kötü niyetli Tayvan Adası yakınlarına güdümlü füzeler fırlattı. sına yol açtı. Olay yerine gelen acil du- sinde bir gece kulübünde çıkan yan- provokasyonuna yanıt olarak, ona ve aile üyeleri- yon Görüşmeleri ve Askeri Deniz İstişare Anlaş- Öte yandan Tayvan Savunma Bakanlığı, Çin Halk rum ekipleri, parkın bir kısmını kullanı- gında en az 14 kişi yaşamını yitirdi, ması Görüşmeleri’nin artık yapılamayacağı belirtil- ne yasalar uyarınca yaptırım uygulama kararı al- Kurtuluş Ordusu’nun (PLA) Tayvan Boğazı’na 68 ma kapattı. Durumları kritik olan yara- 40 kişi yaralandı. mıştır” ifadelerine yer verildi. Açıklamada yaptırı- di. Öte yandan Çin ordusu, altı bölgede eşzaman- savaş uçağı ve 13 gemisi gönderdiğini duyurdu. lılar civardaki hastanelere kaldırıldı. l Fransa Başbakanı Elisabeth Bor- l Yunanistan İstihbarat Teşkila- ne, ülkede yaşanan tarihi kuraklık ne- tı başkanı Panagiotis Kontoleon, ül- deniyle vatandaşları su kullanımında kesinde yaşanan casusluk skandalı dikkatli olmaya çağırdı. sonrası dün istifa etti. Kontoleon’un l Alman Lufthansa şirketi ile Ver- yerine Dışişleri Bakanlığı Genel Sek- di Sendikası’nın yer personeli için ücret Bill Gates’in yatları Marmaris’te reteri Themistoklis Demiris’in getiri- artışı öngören toplusözleşme görüşme- leceği öğrenildi. lerinde anlaşmaya vardığı bildirildi. eknoloji şirketi Microsoft’un kurucu orta- tamaranda korumalar ile personel olmak üze- l Macaristan Başbakanı Viktor l Güney Kore, ilk ay keşif aracı Tğı ve dünyanın sayılı zenginlerinden Bill re toplam 35 kişinin kaldığı tahmin ediliyor. Orban, ABD’nin Teksas eyaletinde KPLO’yu uzaya fırlattı. ABD’li uzay şir- Gates’e ait, kiralık süper yat ile lojistik des- Bill Gates’in yatta olup olmadığı ise henüz bi- Amerikalı muhafazakârlara seslendi. keti SpaceX tarafından, Falcon 9 roke- tek gemisi, Muğla’nın Marmaris ilçesine geldi. linmiyor. Gates geçen sene Bodrum ve Göko- ti ile ABD’nin Florida eyaletindeki Cape Orban, büyük alkış alan konuşmasın- İş insanı Bill Gates’in “Lana” adlı lüks yatı ve va kıyılarını ziyaret ederken bir halıcıdan eski da, “Batı, bir medeniyetler çatışması- Canaveral Uzay Kuvvetleri Üssü’nden ‘Lana’ya eşlik eden “Wayfinder” adlı katama- Osmanlı kilim ve halıları aldığı ve yaklaşık 35 na kilitlenmiş durumda. Washington fırlatılan ay keşif aracı, Güney Kore’nin ve Brüksel’deki kurumları geri almalı Ay misyonuna yönelik ilk adımı oldu. ran, Emel Sayın Koyu’na demirledi. Yat ve ka- bin Avro ödeme yaptığı öğrenilmişti.