Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 5 TEMMUZ 2022 SALI 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER NATO’nun ötesinde bir şey!.. radigmatik ve radikal bir dönüşüme PROF. DR. MİTHAT BAYDUR Güney Kıbrıs’ın bir misafir veya gözlemci statüsü çerçevesin- gidiyor. Rusya, Soğuk Savaş’ın biti- AKADEMİSYEN de NATO tatbikat ve zirvelerinde yer almasının, önümüzdeki minde stratejik bir ortak iken artık senelerde Türkiye’nin önemli baş ağrısı olacağı da aşikâr. adrid’de NATO zirvesi yapıldı. bir tehdit unsuru. Sadece Türkiye için değil, her mentolarda oylanma aşamasına gelin- kusuz sormak gerekiyor. Üst per- Mülke için bunun bir iç politika Yeni düzen ceye kadar metne sadakatin gözlemle- deden asla İsveç ve Finlandiya’nın açılımı var, bir de dışarıda tekabül et- Yine Kissinger’ın ifadesiyle “400 neceğini söylüyor. (Metne sadakat ol- NATO’ya kabul edilmeyişine da- tiği somut sonuçlar var. Her ülke ken- yıldır Avrupa kültürünün bir parça- mazsa yaptırımı belli değil.) ir sert açıklamalar yaparken di iç politikası çerçevesinde bir “zafer” sı olan Rusya’nın, yeni Avrupa gü- 3- Kuşkusuz İsveç ve NATO’nun genişleme politikasını İs- olarak kabul etme eğilimindedir. Tür- venlik mimarisinin de bir unsuru ol- Finlandiya’nın NATO’ya davet edil- veç ve Finlandiya’yla birlikte du- kiye de böyle söylüyor. İsveç de böyle ması beklenmelidir” çıkarımına rağ- mesi ABD ve NATO açısından önem- racağına ilişkin bir izlenim içeri- söylüyor. NATO Genel Sekreteri Stol- men, yeni stratejik konseptte Rusya liydi. Bu konuda mesafe alındı. de ve dışarıda oluştururken imza- tenberg de böyle söylüyor... artık hedefte Müzik yasağı 4- Rusya’nın iyice köşeye sıkıştırıl- ladığınız mutabakat belgesi bir NA- Güney Kıbrıs’ın bir misafir veya ması isteniyordu. ABD ve NATO açısın- TO belgesi olarak bile sayılmamakta- Rusya’nın çevrelenmesi gözlemci statüsü çerçevesinde NA- A. CELAL BİNZET dan realize oldu. (Rusya’nın artık, NA- dır. Bu itibarla asla bir zafer değilse O halde tablo siyah veya beyaz değil. TO tatbikat ve zirvelerinde yer al- TO ile 1340 kilometrelik sınırı olacak. de Türkiye’nin Batı dünyasından tü- İkisinin ortasında bir renk olmalı. Öy- masının, önümüzdeki senelerde aştan söylemeliyim ki müzikle dinle- Bu sınır St. Petersburg’un 150 km öte- müyle kopmak istemeyişinin ancak le ya!.. Grinin sayısız tonları var. Ya- Türkiye’nin önemli baş ağrısı olaca- Byici olma dışında profesyonel bir iliş- sinde). bir tezahürü olarak kabul edilebilir. ni aslında “muğlak” bir alan var. Tıp- ğı da aşikâr. kim yok. Öncelikle müziğin, ses bağla- 5- Rusya’nın, güneyden asırlardır sı- 8- Diğer yandan Biden bu ay için- kı ABD’li ünlü politikacı teorisyen, H. Zirvede, NATO üyesi olmayan Gü- mında doğada kendiliğinden var olan bir cak denizlere inme hedefi vardı. Bu de bir Körfez turu yapacak. Ülkemiz- Kissinger’ın ifadesiyle “yapıcı muğlak- ney Kore, Avustralya, Yeni Zelan- Tartus ve Hmeymim’e rağmen tam ger- olgu bilgisinin altını çizmeli. Neredeyse lık” egemen bu tabloda. deki Muhammet bin Salman ve BAE da ve Japonya’nın da bulunması ve çekleşmedi. Şimdi Rusya kuzeyden de insanlık tarihiyle koşut bu olgunun ön- ziyaretleri de bu çerçevede ele alın- Hemen fazla karışıklığa meydan ver- bu dört ülke ile ayrı toplantılar ya- çevrelenme politikasına tabi tutuluyor. celikle insan sesi aracılığıyla ortaya çık- meden somut sonuçları maddeler ha- malı. Ama anlaşıldığı kadarıyla Su- pılması, çekişme ve muhtemel çatış- tığı da ayrı bir gerçek. Uygarlığın ilerle- udi prensten bir döviz girişi işare- linde yazmayı deneyelim: Türkiye’ye tecrit maların sadece Karadeniz, Kafkasya mesiyle bu kez değişik müzik aletleri- 1- İsveçliler hemhal oldukları terör ti gelmedi. Oysa aynı Salman Mısır 6- F-16’lar konusu, sanki bir lü- ve Rusya’nın İskandinav sınırlarıy- nin bulunmasıyla giderek zenginleşen odaklarına destek olmayacaklarını be- ile 8 milyar dolar tutarında 14 anlaş- tufmuş gibi ele alınıyor. Oysa NA- la kalmayacağının da tipik ve trajik bir eylem karşısında olduğumuzu unut- ma imzaladı. Yani Türkiye hâlâ adı yan ettiler. TO çerçevesinde F-35 projesinden çı- göstergesi. mayalım. Müziğin ilk çıkış noktasının 2- Türkiye ise ilk kez PKK dışında, konmamış bir tecrit yaşıyorsa da yi- karılan bir Türkiye, eğer F-16’ları Maalesef yeni küresel çöküş ve ar- doğrudan insan bedeni oluşu nedeniy- ne Batı ittifakı içinde tutulmaya ça- PYD/YPG yapılanmasını da metne koy- da alamazsa bu “müttefiklik” değil, dından gelen yeni düzenler, çatışma- le daha eski ve yaygın olduğunu söyle- durması sonucunda bunun önemli bir “muarızlığa” girer. lışılıyor. sız ve savaşsız olmuyor!.. Bu zirve, mekte sakınca yoktur. Bu denli yaygın kazanım olduğunu ve sürecin parla- 7- İktidarımıza da şu soruları kuş- NATO ve Transatlantik ittifakı pa- sanki NATO’nun ötesinde bir şey!.. olunca dinlerin konuya el uzatmasını doğal karşılamak gerekir. Her biri kendi amaçları doğrultusunda müziği kullan- mak isteyecektir kuşkusuz. ‘Şeytanın sesi’ Toplumsal cinnetin anatomisi Müziğin her toplum için az ya da çok önemi bulunuyor. Özellikle dinler eski na yaklaşılırken bu grupların sokağa çıka- ARTUN DAYIOĞLU Toplumsal cinnetin her geçen gün çığ gibi büyüdüğü ülke- çağlardan beri sürdürdükleri bir alışkan- ARAŞTIRMACI rak yaptıkları eylem ve söylemler oldukça lıkla kimi kural ve ritüellerini ezgilere mizde, sağduyu bentlerinin aşıldığına, öfkenin ve nefretin dikkat çekici. Sokakta kendi adaletlerini sarıp sarmalayarak akılda kalmasını ko- toplumumuzu ele geçirdiğine üzülerek tanık oluyoruz. edenini tinerle yakan 28 yaşındaki bir sağlama iddialarının provasını yapmak is- laylaştırma yolunu seçmişlerdir. Ancak Bgençten hastasına hastane bulamadığı teyen bu grupları seçimlere yaklaşıldıkça burada da işlerin çoğu zaman söylemler- çaresizliğin uzun süre birikmiş dışavurumu riyle kendinden olmayanları sindirmek için isyan ederek Sağlık Bakanlığı önünde daha çok göreceğiz gibi gözüküyor. den saparak farklı yollara gittiği bir ger- ve kimse tarafından görülmeyen insanların için çabaladığı zamanlardayız. Bu du- kendini ambulansına kilitleyen şoföre, SMA çek. Son aylarda belli bir coğrafyada ya- fark edilme dürtüsü olarak yorumlamak ge- ruma verilebilecek son örnek, İstanbul hastası bebeğinin can çekiştiğini haykırarak Yıkıcı sonuçlar rekiyor. Ancak bu olaylar yaşanırken cinne- Üniversitesi’nde düzenlenecek “Onur şananlara bakılırsa değinilen sapma- intiharı düşünen çaresiz bir babaya kadar 20 yıllık AKP politikaları, bir yandan mil- tin iki farklı boyutuyla karşı karşıya olduğu- Pikniği” etkinliğine dinci, faşist grupların yayılan bir cinnet haliyle karşı karşıyayız. nın hiç de olumlu olmadığı görülüyor. yonları açlık sınırının altına iterken bir muz gerçeğiyle bir kez daha yüzleşiyoruz. saldırısı ve linç tehditleri olarak gösteri- İçine itildiği tarikat sarmalından çıka- Afganistan’da yönetimi ele geçiren Tali- yandan da küçük ve mutlu azınlıklar ya- Sokağa çıkan çıplak insanların psikolojik lebilir. Bu gruplar, onlar gibi düşünme- mayan tıp öğrencisi Enes Kara’yı, Gala- rattı. İnsan sömürüsünün normalleştiği, ban örgütünün geçen yıldaki uygulama- sorunları olduğunu anlayarak, onlara o an- yen insanları ahlaksızlığın kaynağı ola- ta Kulesi’nden kendini atarak intihar eden insanca, özgür biçimde yaşamanın, hak- ları arasında yaşanan müzik yasağı in- da yardımcı olunması gerekirken bu çare- rak nitelendirip, polis denetiminde ölüm 23 yaşındaki genç avukat adayını, Akde- ça bölüşmenin birçok insanın hayallerinde sanlık adına utanç vericidir. Afgan yöne- siz insanları evire çevire döven, aşağılayan tehditleri savurarak sindirmeye çalış- niz Üniversitesi’nde bulunan yurtlarda bir bile yer almadığı, yasaların sadece yan- timinin bu sanat dalıyla uğraşanları öl- ve sokakta çıplaklığı toplumsal ahlakın bo- maktadır. Hükümete eleştiri yöneltilebi- ay içinde umutsuzluğa yenilen üç gencimi- daşlar için geçerli olduğu ülkemizde, top- dürmesi, aletlerinin açık alanlarda ya- zulmasıyla açıklamaya çalışan bir grupla lecek en ufak çaplı basın açıklamaları- lumun her kesiminden birey yaşam ve ge- zi ve nicelerini toplumsal cinnete kurban kılması barbarlığın bir göstergesi olmalı. da karşı karşıyayız. Toplumun geleceği açı- na bile izin vermeyen Emniyet’in ise bu- vermeye devam ediyoruz. lecek kaygısı içinde sıkışmış durumda. Köktendinciliğin, düşmanlığının gerisin- sından hangi grubun daha tehlikeli olduğu na benzer linç olaylarını sadece izlemek- Bu durum insanlarımız için acı olduğu de yatan nasıl bir inançtır? Bu anlayışa Derin çaresizlik üzerine düşünmemiz gerekiyor. le yetindiğini görmekteyiz. kadar ülkemiz açısından da oldukça tehli- işaret eden Louis Massignon dokuzuncu Türkiye bir taraftan toplumsal cin- Bu acı tablo kötüleşirken her geçen gün keli boyutlara doğru ilerlemekte ve sonuç- yüzyılın mistiği Hallaç’tan bir öyküyle Kendi adaletini sağlamak net haline itilirken bir taraftan ise cinne- sokakta çıplak vatandaş olaylarına yenile- larının toplumsal açıdan yıkıcı olacağı gö- yanıt verir soruya: Bir kaval sesi duyan Çeşitli grupların kendi inançlarına ti “yok edecek” dinci, faşist gruplar so- ri ekleniyor. Arka arkaya yaşanan bu olay- rülmektedir. Bunun tek çözümü AKP’nin müritlerinden biri Hallaç’a sorar: “Bu ne- ları, giderek zenginlerin iktidarına dönüşen göre toplumsal adaleti kaba kuvvet- kaklarda yeniden boy göstermeye baş- seçimleri kaybetmesi midir, işte bu konu AKP’nin toplum kesimlerinde yarattığı derin le sağlamaya çalıştığı, ölüm tehditle- lıyorlar. AKP iktidarının son zamanları- üzerinde dikkatlice düşünmek gerekiyor. dir?” Yanıt: “Şeytanın sesidir. Dünyanın yok olup gitmesini istemediğinden ağlı- yor. Şeytan geçici olana tutulmaya lanet- lenmiştir. İşte bu yüzden ağlar durur.” Oysa bu inanç sisteminde var olan yay- gın görüşe göre bu dünya geçicidir. Asıl Hayvancılık açısından karakeçiler olan gerçekliğin dışında ütopyaya daya- lı bir yaşamdır. Köktendincilerin müzik yaprağı yemez. Kirli suyu asla içmez. Bu yüzden de CAHİT KAYA düşmanlığının gerisinde yatan nedenin veterinere en az gereksinim duyan hayvandır. Ve- teriner ve ilaçtan da tasarruf edilmiş olur. kaynağı buralara uzanıyor galiba. lkemizin yüzde 75’i tarıma elverişli olmayan, Temiz beslendiği için sütü anne sütüne en yakın Üekilip biçilmeyen yerlerdir. Buralardan nasıl ge- hayvandır. Çok hareketli hayvan olduğu için eti de Sanatla yükselmek lir elde edebiliriz? çok az yağlıdır. Yaz kış, soğukta sıcakta, karda buzda doğada Söz konusu sanat alanıyla ilgili ki- karnını doyurabilen tek besi hayvanı karakeçidir. şilerin öldürülmesi, aletlerin yakılıp Et verimi Sıfıra yakın maliyeti var. Dağlık bölgelerdeki meşe, yok edilmesi geçici(!) olduğu var sa- Ülkemizin yüzde 75’i tarıma elverişli değil de- karaçalı dikeni, ardıç, böğürtlen, diğer hayvanların yılan dünyaya, yaşama karşı bir du- miştik. Buralarda 200 milyona yakın karakeçi bes- yemediği dikensi bitkilerle beslenen tek hayvan. ruştur. Sözüm ona böyle davrana- leyebiliriz. Şu anda 7 milyon karakeçi var. Yüz mil- İnek, koyun gibi hayvanlardan yüzde seksen rak ölüme ve sonrasına övgüler di- yon beslemiş olsak, bir keçi ortalama 30 kg et ve- farklı beslenirler. Onların yemediklerini yerler. Ke- zilmektedir. Böylelikle toplumun or- rir. Seksen milyona böldüğümüzde kişi başı 37 kg çilerin olmadığı yerleri dikensi bitkiler kaplar. Böy- tak ezgiler aracılığıyla estetik olgun- yıllık et demektir. Ülkemizde, şu anda, kişi başı or- lece meraları genişletirler. luğa ulaşmasının önünü kesmek iste- talama 7-8 kg et tüketiliyor. Dünya ortalaması 40 Bin karakeçi makilik, ormanlık alanlarda 25 bin kg. Biz yalnızca karakeçiyle dünya et tüketimi or- dikleri bilinmez mi! Gerçeklikten ka- işçinin yapacağı temizliği yapar. Böylece hem dev- talamasını yakalıyoruz. Keçiler sayesinde meralar çışı perdelemek için müziği yasakla- letin parası boşa gitmemiş olur hem de ülke eko- genişleyeceği için koyun, sığır eti de artacaktır. manın, sınırlandırmalar getirmenin nomisine büyük bir gelir sağlarlar. Keçinin en çok sevdiği, Anadolu’nun zeytini olan gerisinde Taliban köktendinciliğiy- Orman yangınları, genelde büyük çamların oldu- meşe palamudu ve yaprağıdır. Al sana doğal yem. le ters düşmeyen inanç sahiplerinin ğu yerde çıkmaz; otluk, fundalık alanlardan orman- Dalında kuruyan palamutlar, yapraklar eylül ayın- bulunduğu acı bir gerçektir. Bilinçte lara sıçrar. Keçiler buralarda insanların yapamaya- dan aralık sonuna kadar, rüzgâr ve donla yavaş yaratılan bu dağınıklığın daha kolay cakları budama ve temizliği yaparak orman yangın- yavaş dökülürler. Karakeçiler bunları yerler. yönetilebilir bir toplumun kapılarını larının çıkmasına, yayılmasına, engel olurlar. Yan- Siz önce yasakları kaldırın ardından keçinin açacağına kimsenin kuşkusu olma- gın çıktığında da büyük ağaçlara sıçramadan sön- kılının, derisinin işlenmesi, para etmesi için sın. Çağdaşlık ise karanlığa karşı sa- dürülme olasılığı artar. altyapıyı hazırlayın. Böylece hayvancılığın ge- Keçiler başka bir hayvanın ağzının değdiği otu, lişmesinin yolu açılır. natın her alanıyla yükselmektir. İster klasik, ister modern. Braas’tan çatınız için farklı renk, doku ve modellerde çarpıcı tasarımlar.