Katalog

31 TEMMUZ 2022 PAZAR KÜLTÜR 11 67 yaşında hayatını kaybeden Türk müziğinin şerifleri, akşam şe- AA rifleri, Allahaısmar- efsanesi İlhan İrem, son yolculuğuna uğurlandı ladık” gibi sözcük- leri de sevmez. “Bunların yerine basarım merhaba- yı, olur biter” der... Bir de “merhaba” sözcü- Merhaba... ğü eski harflerle yazıldığın- Dinmeyen da yelkene benzer. Merhaba- alikarnas Balıkçısı’yla, yı sevmesinde bunun da etki- iki kez karşılaştım. Ço- si vardır! Hcuktum. İzmir’deydik. İl- kinde “misafirlikteydik.” İkinci- Çocuklara yanıtlar sinde evimize gelmişti... Ben Yıl 1967. Bodrum orta- altı, o altmışlı yaşlarındaydı. okul çocukları, hastalanıp İlk karşılaşmadan belleğim- İstanbul’a giden Balıkçı’ya alkışlarla ... de kalan çatallı, pürüzlü, tut- Atatürk Kültür mektup yazar, sorular sorar. kulu, devasa bir ses... Bizi gö- İşte Balıkçı’nın verdiği kimi ya- rünce öyle bir kocaman “Mer- Merkezi’nde nıtlar: (Bunların tümü 23 Ocak haba!” çekti ki benim ödüm düzenlenen tö- 1979 tarihli Cumhuriyet’te ya- koptu! Birkaç gün sonra bizim rende salonu yımlanmıştır.) evde bir telaş bir telaş... Cevat Deniz sevgisi ne zaman baş- Şakir Kabaağaçlı, “Merhaba” dolduran se- ladı? dediğinde yeri göğü inleten o venleri, sanat- “Saburluk durup durur- yazar bize geliyormuş. ken yedi metre boyunda çiçek Geldi. Kapıyı ben açtım. çıyı dakikalar- açar. ‘Saburluk bu çiçeği aç- Elim, kocaman eli, ince uzun ca ayakta al- masını ne zaman aklına koydu’ parmakları arasında kayboldu. kışladı. diye sorulur mu hiç! Ben mi (Çook yıllar sonra Sevgili Azra denizi, deniz mi beni ne zaman Erhad, bana o ellerin, yeryü- seçtiğini vallahi bilmiyorum...” zünün en güzel elleri olduğunu Turunçgilleri yayarken karşı- anlatacaktı!) Baş köşeye otur- laştığı güçlükler? du. Vee gürül gürül anlatma- lhan İrem, son yolculuğu- Ziraat Bakanlığı, gümrük, or- ya başladı. Hiç susmadı! Şim- na imza sözü “ışık ve sev- mancılarla mücadelesini anlat- di bugün bile gözümün önün- İgiyle” uğurlandı. Usta sa- tıktan sonra en acı anını söy- de: Elleriyle ve kocaman açtı- natçının vasiyeti Türk bayra- ler: “İstanköy’den Bodrum’da ğı kollarıyla anlatıyordu. Ha bi- ğına sarılı tabutuyla Atatürk çok güzel olacak bir çeşit ya- re oturup kalkarak, havalara Kültür Merkezi’nde (AKM) tö- seminden bir saksı çiçek getir- fırlayarak anlatıyordu. En çok dim; şehadetnamesi yok diye, Bodrum’u, Bodrum’un denizi- ren düzenlenmesi ve Aşiyan merasimle saksıyı denize attı- ni, doğasını, Bodrum’un insan- Mezarlığı’nda toprağa veril- lar. Yahu kurak yerde bir yap- larını anlatıyordu. Herkes onu mekti; tüm vasiyeti dün yeri- rak getirmemişlerin saksıyı de- dinliyordu. ne getirildi. nizde öldürürken gözümün Ben daha o güne dek böy- AKM’deki tören önüne idam sehpası geldi. İlham İrem’in “sevecenler” diye seslendiği hayranları gözyaşlarını tutamadı. le bir adam görmemiştim. Ak tam saat 12.00’de Gözlerim yaşardı. Ama kırama- düşmüş saçları çok uzun, çok dılar gönlümü. Çabam hız al- başladı. Yaklaşık isyankâr, çok darmadağınıktı. dı.” (Bu yanıtta günümüzü dü- Üzerine çok bol gelen panto- 800 kişilik tiyat- sanatçı. Onun güzel ve yobazlara karşı laik Cumhu- şünmeden edemedim!) lonu, her ayağa kalkışta düşü- ro salonunu dol- özel sesi, sözlerinin ya- riyetten yanaydı. İlhan İrem’i En Sevinçli anı? yordu. Sık sık havaya saçılan ORHUN duran sevenle- nı sıra, gerçekten insa- poptan ve senfonik rock’a “Bütün Bodrum benim için o uzun parmaklar, pantolonun ATMIŞ ri, sanatçıyı daki- Sanatçılar, siyasiler ve sevenleri törendeydi. çok sevinçli bir anıdır” dedik- na huzur veren, düşün- uzanan gizemli yolculuğunda kemersiz beline yapışıyordu. kalarca ayakta al- ten sonra bir de örnek verir: Her fırlayışta, gömlek de isyan düren ve iyi hissettiren gerçekten hiçbir seveni unut- kışladı. Cenaze törenlerinde Bodrum’da “Carmen” eseri- ediyor, her seferinde pantolo- türülene kadar yine gözyaş- bir sesti. İlhan İrem’in mayacak... ni Türkçeye çevirirken İspan- genellikle karşılaştığımız al- nun içine sokuşturmaya çalı- ları ve alkışlarla takip edil- yerini elde ederken hakkıy- yol güzelinin saçlarına mimoza şıyordu. Bol bol küfür ederek kışların da ötesine geçildi. İl- ‘Duruşunu bozmadı’ di. İlhan İrem daha sonrasın- la elde ettiğini bize hissetti- taktığını okur. Neden Bodrum- konuşuyordu. Çok geçmeden han İrem için; en az 10 daki- da Bebek Camisi’ndeki cena- n MURAT MERİÇ (Müzik ya- riyor. Yani hiçbir suni katkı biz çocuklar “hadi odanıza” di- lu kızlar da takmasın diyerek ka alkışlar kesilmedi, kim- ze töreninin ardından Aşiyan zarı): Bir tek buna hazırlık- yok; tümden doğallığıyla ve ye kışkışlandık... Kapı aralığın- Paris’ten mimoza tohumu ge- se yerine oturmadı. Ardından Mezarlığı’nda toprağa verildi. lı değildim. Hep yanımızda ol- dan, rüzgârlarla, dalgalarla ya- tirtip her yere eker. Günün bi- kendisinin hakkıyla elde etti- ışıklar kapandı, “Olanlar Ol- rışan o ses bana ulaşıyordu. rinde iki Bodrumlu kızın saçla- du. 78’de Çanakkale’de kon- ği bir yeri var. Sanatçılığının muş” şarkısının konser kay- Üstelik, anlattığı o ilginç şey- rına mimoza taktığını görünce ‘İstanbul’a emanet’ serinde görmüştüm onu. İlk yanı sıra kişiliği, sanatçı du- lerden çok, sadece küfürleri ve en büyük sevinci olur! dı gösterildi, “Anlasana” şar- İlhan İrem için yapılan ko- aldığım plak da onun plağıy- ruşuyla herkesin kalbini ka- ayıp sözcükleri duyar ve seçer kısı ise İrem’in fotoğraf- nuşmaların hepsinde bel- dı. Küpe taktığı için TRT’ye zanan bir insan. Keşke İlhan olmuştum! Ah o mavililik larıyla birlikte din- li sözcükler ön pla- çıkarılmadı, Eurovision’a şar- İrem gibi isimleri daha fazla Mosoleum’un British lendi. İki şarkı- na çıktı: “Cesur- kısı gitti ama kendisi götürül- görseydik de bugünleri gör- Merhaba’nın öyküsü Museum’da bulunmasına çok yı da hep bir du”, “Sözü- medi. Ama duruşunu hiç boz- meseydik. O artık İstanbul’a kızan Balıkçı, bir gün İngiliz Geçen yazıdan sözüm var: ağızdan söy- nü esirgeme- madı. Dik duruşundan taviz Kraliçesi’ne mektup yazar: emanet. Anekdotlara devam... Mer- ledi tüm “Mosoleum’un derhal ait ol- di”, “Dik dur- vermedi. Çevre ve barış hare- haba öyküsünü, Balıkçı şöy- salon. Tö- duğu yere, Halikarnas’a geri yol- le anlatıyor: du”, “Öncüy- ‘Yobazlara karşı...’ ketinde hep öndeydi. Bakıyo- rende su- layın. O ancak Arşipel mavisinin “Çook eski zamanlarda uzun dü”, “Cum- n MURAT BEŞER (Müzik ya- rum salona, çok sevdiklerim önünde güzeldir.” yolda karşılaşan iki seyyah, di- nuculuğu huriyetçiy- zarı): Geçmişe dönüp şöyle bir burada. Hepimizi birleştiren ğerine zarar vermeyi düşünme- Mektubuna kısa sürede ya- İrem’in di”, “Ata- baktığımızda acaba kaç tane bir orkestra şefi gibiydi İlhan diğini düşmanca bir niyeti ol- nıt gelir: “Geri yollamamız dostların- türkçüy- İlhan İrem var? Gidenler ki- İrem. Bir gün bir yerde bulu- madığını anlatmak için, yayla- imkânsız. Ancak bulunduğu dan Er- dü”, “Mua- me benzer ya da İlhan İrem’e şacağız nasılsa. Onu, o imza rını gerip, oklarını uzağa atar yeri Arşipel mavisine boyadık.” han Ko- dili yoktu”... ve ‘Mir heba’ yani ‘Okum boşa İyi ki bu topraklara ve haya- benzeyenler var mı diye bir cümlesiyle uğurlamak istiyo- nuk yaptı. gitsin’ derlermiş. Zaman içinde tımıza dokundun Halikarnas O konuşma- şey sorduğumuzda sanırım rum: Işık ve sevgiyle usta. Her konuş- bu söz, ‘Merhaba’ olarak gir- Balıkçısı! lardan bazıla- yanıtlanması çok zor bir şey miş konuşma dilimize...” (Bu yazıda Bodrum macının da ‘Savaş verdi’ rı şöyle: sormuş olurum. Tahmin edi- Balıkçıya göre merhaba de- Belediyesi’nin “Bodrum’un dile getirdi- n EKREM İMA- n GÜVEN ERKİN ERKAL yorum ki doğruya en yakın mek “Benden size kötülük gel- Mavi Merhabası” kitabından ği gibi o da sa- MOĞLU (İBB Baş- cevap da İlhan İrem’in muadi- (Müzik yazarı): Eğer istesey- mez” demektir. Ayrıca “Sabah yararlandım. ) natçının ne ka- kanı): Bugün, ne di ışık ve sevgiyle sözcükleri- linin olmadığıdır... Önce 70’li dar iyi bir in- Huren İrem’e (solda) yazık ki yine bir yıllardaki pop şarkıları, son- ni kullanarak çok büyük bir san olduğun- yakınları destek oldu. değerimizi, sa- rant da elde edebilirdi ama ra 80’li 90’lı yıllardaki kon- dan ve tevazu- natçımızı, İstan- sept albümleri, yani senfonik bırakın bunu yapmayı, sah- Burhaniye Kitap Fuarı’nda sundan söz et- bulumuzun bir kıymetlisini, te peygamberlere karşı bu tip rock’a kadar uzanan müziği... ti. Konuk, İlhan İrem’in eşine memleketimizin bir kıymetli- O bir öncüydü. Batı’da filiz- söylemlerin arkasına sığınıp düşkünlüğüne vurgu yapar- sini kaybetmenin üzüntüsü- karanlık dünyalar inşa eden- Ayşe Kulin’e yoğun ilgi lenmiş olan ve bize daha son- ken salon Huren İrem’i de al- nü yaşıyoruz. Gerçekten in- ra gelmiş olan müziği ilk ça- lere karşı büyük savaş verdi. kışladı. Törende İrem’in çoğu sanların aklına kazınan, duy- Teşekkürler İlhan İrem, iyi urhaniye Be- lanlardan, konsept albüm çı- KONUK hayranı gözyaşlarını tutama- Blediye Başka- guları yerleştiren, sözleriy- kartan ilk müzisyenlerden bir ki hayatımızda vardın, iyi ki YAZAR dı. Tabutu salondan araca gö- nı Ali Kemal De- le düşündüren çok özel bir bundan sonra da olacaksın. tanesiydi. Bu ülkede gerici ve LüTfi veciler çok ba- ÖZGÜNAYDIN şarılı işler ya- pan bir başkan. Kiminle konuştuysam onun yaptıklarını anlattılar. Sinan Karahan’ın koordinatörlüğünde düzenlenen kitap fuarında ül- kenin en önemli yazarları kül- hem de söyleşi yaptı. Bu seksen- tür sanat insanları söyleşiler gös- lik yüce gönüllü kadını saygıyla izle- teriler konferanslar veriyorlar. Ya- dim. Upuzun iki sıralı imza için bek- zarlar çok rahat biçimde kitaplarını leyenlerden izin istedi, kalktı, kon- imzalıyorlar. Ören’de çok güzel bir ferans alanına gitti söyleşisini yap- mekânda yayınevleri için çok gü- tı, tekrar geldi ve imzaya devam et- zel stantlar yapılmış. Ayşe Kulin ön- ti. Saat 23.00’e kadar hiç ara ver- ceki gün hem kitaplarını imzaladı, meden imzaya devam etti. Kuşadası’nda yazarlar şenliği uşadası Belediyesi ile Kuşada- Ksı Yazarlar Platformu (KUYAP) ‘Yıldızlı işbirliğinde düzenlenen 5. Kuşa- dası Yazarlar Şenliği başladı. Do- Geceler’ kuz gün sürecek olan etkinlikte Candan 24 Kuşadalı yazar okurlarıyla bu- Erçetin başladı luşarak kitaplarını imzalayacak. urkcell Vadi’nin “Yıldızlı Ge- Etkinliğin açılışına çok sayıda Tceler” konser serisi önce- kitapseverle birlikte Kuşadası Be- ki gün Candan Erçetin’le başladı. lediye Başkan Yardımcısı Oğuzhan Külliyatının en önemli şarkıları- Turan da katıldı. KUYAP Sözcü- nı seslendiren Erçetin, konserin sü İsmail Tezgel, “Değerli Belediye ikinci yarısında dinamik şarkılarını Başkanımız Ömer Günel, bize des- söyledi. Konser programı: Fatma tek olmaya devam ediyor. Amacı- Turgut - Bugün, Haluk Levent - mız sadece yazarlarımızı okuyucu- Yarın, Berkay - 2 Ağustos, Yüz- larla buluşturmak” dedi. Kuşadası yüzeyken Konuşuruz - 3 Ağus- Belediye Başkan Yardımcısı Oğuz- tos, Öykü Gürman - 4 Ağustos, han Turan ise “Kuşadası Belediye- Oğuzhan Koç - 5 Ağustos, Ke- si olarak sanata ve edebiyata des- nan Doğulu - 6 Ağustos, Sertab tek vermeyi sürdüreceğiz” diye Erener - 7 Ağustos. konuştu. l İZMİR / Cumhuriyet