Katalog

10 TEMMUZ 2022 PAZAR 10 HABER/YORUM ürk Tarih Kurumu’nun istihkâmlar verilecek, on- yük erkânıharp reisleri olan (kişi) nazik daveti üzerine, dan sonra sulh muahede- Schlieffen’tir, o şöhret almıştır. Ci- “TCumhuriyet’in 5. yılı mü- si yapılacak. Umumi ola- han Harbi’nin planlarını da o yap- nasebetiyle toplanan bu birleşimi- rak bu kayıtlar altında gö- mıştır. Schlieffen, planlarında de- mizde huzurunuzda bulunuyorum. rülüyordu. miş ki: Bana ‘İstiklal Savaşı ve Lozan Mu- ‘Cihan Harbi olacaktır. Bu Cihan ahedesi’ üzerine konuşma konusu Savaşta kaza- harbini kazanmak için, vaktiyle hazır- verilmiştir. Bunlar üzerinde tarih lıkta ve harekâta başlayışta düşman- nılan, masada malumatı vereceğim. Sırası gel- larımıza takaddüm etmemiz lazım- Tanrı’nın da işi zor! dikçe ben de fikirlerimi söylerim. yitirilen boğazlar dır, onlardan evvel davranmamız la- Şimdi, arkadaşlarım, adından baş- İsmet İnönü Bir maddesi vardı Mondros zımdır.’ üçük bir çocuk Tanrı’ya mektup layayım. İstiklal Savaşı münasebe- Mütarekesi’nin: Müttefikler, emni- Alman askeri literatüründe bir ta- yazmış, şöyle diyor: “Sevgili Tanrım tiyle toplanmış bulunuyoruz. İstik- yetlerinin lüzum gösterdiği yerle- bir vardır. Erkânıharp reisleri, ku- anlatıyor: İstiklal Kniye bu kadar çabalıyorsun, bırak in- lal Savaşı eseridir, Türkiye Büyük ri işgal edeceklerdir diye bir hak alı- mandanlar, daima siyasi fikir tek- sanları gözetlemeyi, ye iç keyfine bak.” Millet Meclisi. Cumhuriyet, İstiklal yorlardı. İstanbul ve Çanakkale bo- lif edecekleri zaman o mukaddeme- Gerçekten çocuk haklı, düşünün dünya- Savaşı ve Lozan Savaşı’nın neticesidir; Birinci Cihan ğazlarını işgal etmek hakkını alıyor- yi yaparlar: nın nüfusu 7 milyara yaklaşıyor ve Tanrı Savaşı’nın neticesi değildir. lardı. Söyleyerek, ama umumi ola- ‘Biz askeriz, devletin siyasette ne ğun müttefeki olan Almanlar ve di- tek tek insanları gözetmek, günah mı, se- Birinci Cihan Harbi bitmiştir. On- rak bir prensip kararı kabul ettirmiş- karar vereceğini bilmeyiz. Salahiye- vap mı yapıyor deftere kaydetmek zorun- ğer devletlerden evvel, Mondros dan sonra galip müttefikler, Türkiye lerdi: Müttefikler, emniyetlerinin icap timiz de yoktur. Fakat, eğer bir har- da. Ayrıca cennetinde ve cehennemin de Mütarekesi’yle harbe nihayet ver- ile yaptıkları mütareke münasebetiy- ettirdiği stratejik noktaları işgal ede- be girmek ihtimali var ise, siyasi mü- pek çok melek çalıştırıyor, bu da başka miştir. Mondros Mütarekesi’nin im- le başka kararların tatbikini istiyorlar ceklerdi. zakerenin neticesi bir harbi doğura- bir sorumluluk. zasında cepheden gelmiştim, İstan- kanaati hâkim olmuştur. Gerek idare Mondros Mütarekesi’nden son- caksa, o harpte muzaffer olmak için bul’daydım. Bu arada Tanrım benden söylemesi edenler içinde, gerekse devlet rica- ra boğazlar, tabiatıyla açıldı ve İn- birtakım hesaplara riayet etmemiz kendini senin yerine koyan, kararlar alan Murahhasımıza Mondros’ta ya- li içinde, esaslı olarak, hiç aldanma- giliz donanması içeri girdi. Sonra lazımdır. Vaktiyle, şu kadar zaman- yani senin sırtın- pılan nazik muamele ve şifahen ya- dan, o zamanın büyük kumandanla- mütareke hayatı başladı. Mondros da bize haber vereceksiniz harbe gi- dan geçinen pek pılan görüşmelerin bıraktığı tesir ile rından Büyük Atatürk, bu müşahe- Mütarekesi’ni yapan hükümet de bir riyoruz, diye... vs.’”* çok eleman var iyimser bir hava yayılmıştı. İngiliz- deyi yapmıştır. Bu müşahede, bü- müddet sonra çekildi, başka bir hü- İsmet İnönü ama bazıları da ler çok insaflı ve haklı olarak eski yük bir mücadeleyle milletin malı ol- kümet geldi. Biliyorsunuz, Birinci Ci- Y.N. devam edecek. bazı sorular so- Türk dostluğunu aramaktadırlar. Bu- muştur. han Harbi’ne biz, İttihat ve Terakki * Cumhuriyetin 50. yıldönümü do- ruyorlar. Örne- na göre muamele göreceğiz. Türkiye hükümeti zamanında girmiştik. Bizim layısıyla Türk Tarih Kurumu’nca dü- ğin: Yemen’de, muharebeden sonra böyle muamele Nazik galipler, naif muharebeye girdiğimiz zaman olan Sudan’da binler- zenlenen seminerin bu ilk konfe- görecek, ümidi galip idi. 1914’te, Alman büyük askerlerinin mağluplar ransı İsmet İnönü tarafından 23 ce kadın-çocuk Mondros Mütarekesi, ruhi te- planlarında söyledikleri kayıtlara gö- Ekim 1973 salı günü TTK’de ve- karnını doyurmak Birinci Cihan Harbi, imparator- sir olarak o şartlar altında karşılan- re harp, Almanya için bile kaybolun- ve yaşamak için luk tarafından imzalanan Mondros dı. Mütarekenin şartları içinde, her rilmiş olup; 1993’te Lozan Barış muş sayılmak lazım gelirdi. ekmek ve su pe- Mütarekesi’yle hitama ermiştir. On- mütarekede, harbi kaybedenlerin Antlaşması’nın 70. yıldönümü onu- Cennet ve cehennem şinde. Onları gör- dan sonra, onun muahedeleri ge- runa Atatürk Araştırma Merkezi’nce kaybetmeyi kabul ettikleri tabii ka- lir. Mondros Mütarekesi’nin tarihi 30 İlk saldıran kazanır mı? dükçe hiç mi canın acımıyor? Ayrıca Tan- yıtlardan başka, silahlar teslim olu- “İstiklal Savaşı ve Lozan” başlığıyla rım senin dağlarında yetişen coca yapra- Ekim 1918’dir. Türkiye, imparatorlu- nacak, lazım olan cephanelikler vs. Moltke’den sonra, Almanların bü- kitaplaştırılmıştır. ğını laboratuvarlarda en yaygın, en paha- lı uyuşturucu kokaine çeviren ve dünyayı bir uyuşturucu cehennemi haline getiren- enedik Venedik ola- tur. lerin ellerini kollarını sallayarak dolaştıkla- lı böyle bir Kurban Kentin mucizesi de bu rını, deli paralarla sürekli partiler düzenle- VBayramı yaşamadı. yanıtta gizlidir. diklerini neden görmüyorsun? Neden bu Üç hafta önce ibadete Aşk yoksa Venedik de dünyada da onları cehennem ateşlerinde açılan bu efsane şehrin ilk yakmıyorsun, uyuşturucu kullanan gen- yoktur! ve tek camisinde ilk bay- Kuruluşu Hz İsa’dan da cecik insanların ölümünü seyrederken hiç ram namazı dün kılındı. öncelere gidiyor. 400 yıl mi acı çekmiyorsun? Venedik, Diyanet Bir de her felaketin senin tarafından in- önce basılmış haritalar- Vakfı’nın cami portföyü Venedik’e kurban... sanları cezalandırmak için geldiğini söy- la gezilebilen dünyanın bir içinde değil. leyenler var. Örneğin bizim buralarda gü- kaç kentinden biri. AILELER ILK GÜNE ZIYARETLE BAŞLADI İtalya İslam de ön veya son yargı için de ina- rül gürül akan sularına, inatla HES ya- İstihdam sınırlılığı ve ki- Cemaatleri’nin bağışlarıyla yapı- pıp kurutanlar var. HES’i yapanlar dere nılmaz ölçüde kök söktürücüdür. raların yüksekliği yüzünden genç lıp hizmete açıldı. İtalya’da 1.4 kuruyunca, “Tanrı böyle istedi” diyorlar. Venedik, karadan gelene baş- nüfus kenti terk ediyor. Nüfusun Edirnekapı Şehitliği’nde milyon Müslüman yaşıyor. Şu gözetlediğin dünyada su kadar ken- ka görünür, havadan gelene boşluğunu Japon turistlerin dol- Ancak caminin Venedik’i her di yolunu bulan hiçbir şey yoktur. Sana- başka ve denizden gelene ise duracağına kesin gözüyle bakı- bayram buruk geçiyor yıl ziyaret eden 30 milyon dola- yi Devrimi’nden bu yana o kadar atık bi- bambaşka bir “algı” sunar. lıyor. yındaki turistin de ilgisini çekme- rikti ki sonunda dereler, nehirler kuruma- Gezginler gezgini Marco Po- 1850’lerden bu yana kentin ehit aileleri, Kurban Bayramı’nın ilk gününde Edirne- si bekleniyor. ya başladı. Kuruyan derelere gözetlediğin lo Venediklidir. Ama onun bi- sulara gömüleceği söylenip du- Şkapı Şehitliği’ni ziyaret etti. Sabah erken saatlerde Cami, “Bir kenti tanımak, iba- insanlar inatla ev yaptılar, cami bile yaptı- le Venedik’i hakkını vererek ya- ruyor. şehitliğe gelen aileler, şehitlerin gömüt başında dua et- det dahil onu her anlamda yaşa- lar ama su yolunu bulur; kafası kızdı evle- şayabildiği kuşkuludur. “Görün- Şehrin ne zaman batmış ola- ti. Gömütlere çiçek eken ve temizlik yapan aileler, bir- maktır” diyenlere hürmeten hiz- ri, camileri önünde sürükledi. Ev ve cami mez Kentler”de Kubilay Han’ın cağının hesapları hala sürüyor. birleriyle de bayramlaşarak orada bulunanlara ikram- mete açılmış değil. yapanlar bunun senin işin olduğunu söy- kendisine verdiği öğüt bunun ka- Bütün köprüler, meydanlar, larda bulundu. İstanbul’daki jandarma birliğinde görevli Zira Venedik, ukalalığa, akılda- lediler. Bu kadar da iftira atılmaz ki. nıtıdır: kanallar ve duvarlar sevgililerin bazı subayların da şehitliğe gelerek dua ettiği, şehit ya- neliğe dünyada en az müsaade Gelelim senin yarattığın dünyaya, ya- “Meltem sana çamur dolu bir bir daha ortadan kaybolamaya- kınlarıyla bayramlaştığı görüldü. edebilecek belki de tek kenttir. rattığın birbirinden şifalı otlara, meyvele- nehir ağzının kokusunu da getir- cağı biçimde kurulmuş. Van’ın Bahçesaray ilçesinde 2020’de meydana gelen çığ Çünkü bu kent geçmiş zaman- re, sebzelere dadanan birileri var. Kendi- se sen, hep kendi durduğun yer- Bu nedenle, gezi rehberleri bu düşmesi sonucu şehit olan Jandarma Uzman Onbaşı Cihat ları peşine takıp, şimdiyi de ku- lerini senin yerine koyup otların, sebzele- den göreceksin onu...” kentte kaybolmadan dolaşmanın Erat’ın annesi Safiye Erat, “Bayramı kutlayamıyoruz. Her caklayan ve geleceğe kolları- rin hatta hayvanların genleriyle oynayan- Ve o yüzden de “çift kemerli tek yolunun “sevgili kovalamak” nı uzatmış olan emsalsiz bir mu- lar. Sen de görüyorsun Tanrım, hormon- bayram kurbanını kestikten sonra yola çıkardı. Erzurum ve pencere önlerindeki ipek püskül- olduğunu ama eğer iki sevgili cizedir. lu yiyecekler nedeniyle ergenlikteki erkek Bayburt’taki yakınlarını ziyaret ederdi. Onunla gurur duy- lü sedirleriyle telkâri saraylardan arasında bocalayanlar varsa bir Eşi bulunmaz bir tarih rüyası, çocukların memeleri büyüyor, hiç günah- dum hep. Yine gurur duyuyorum evladımla. Mükemmel bir söz etmek; bir avlunun kafes- üçüncüsüyle muhakkak burada bitip tükenmek bilmeyen bir mi- sız yeni doğmuş çocuklarda kalp hasa- evlattı” ifadelerini kullandı. l Haber Merkezi li kapısı ardında uzanan, üzerin- karşılaşacağı”nı yazıyor. mari şölendir: lıkları oluyor, büyümeye başlayan çocuk- de beyaz bir tavus kuşunun kuy- Kızıl Papaz diye de bilinen Ve- Venedik’i tanımak; behemehal lar da sürekli dikkat dağınıklığı ve yerle- ruğunu açtığı çimenliği, döner su nedikli Vivaldi’nin vaazlarını ve orada hayatın her halini yaşa- rinde duramama hastası oluyorlar. Adı da fıskiyelerinin suladığını” söyle- konserlerini verdiği kilise bura- maktır. Buna işret dahil ise iba- var hiperaktif çocuklar. Düşünsene Tan- mek Venedik’in ihtişamını anlat- dadır. detin de dahil olması gerekir. rım bu çocuklara yatıştırıcı ilaçlar verili- maya yetmeyecektir. İtalyan İslam Cemaati’nin ca- Tarihin ilk camisini inşa eden- yor. Daha altı yedi yaşlarındalar. Marco Polo biraz bizim Mimar mi açmaya karar vermesi de lerin düşüncesi belki de bundan. Ama Tanrım en kötüsü dünyanın tüm Sinan gibidir. Venedik onun için belki de denge kurmak için. (Daha önceki gecici mescit ka- nimetlerinden milyarları bulan insan nüfu- tek tek taşlarıyla anlatılabilecek (NOT: Henüz bir devlet büyü- ANNELERIN NÖBETINDE ALTINCI BAYRAM panalı yıllar olmuş.) sunun sadece yüzde 12’si faydalanıyor. bir köprüler ormanıdır. ğümüz , “öldürülmek doktorlu- Elde kent kılavuzu, gondolla- Gerisi vallahi de billahi de sürünüyor. Bili- Marco Polo’ya sorarlar: ğun ve sağlıkçılığın fıtratında var” ra binmekten özenle kaçınarak, yorum diyeceksin ki “İnsanlar da akıllarını ‘Evlat hasretimiz bitsin’ - Peki o köprüyü taşıyan taş demediği için sevinmeliyiz, ko- geçmiş zamanları sünger gibi kullansınlar!” Haklısın ama bu senin cen- hangisidir? nulu yazımın bilgisayar kazası- emmiş granit kaldırımlarda, ken- net cehennem hikâyen öyle çok tekrarla- iyarbakır’da çocukları terör örgütü PKK tarafından Yanıtlar: na uğraması üzerine “oluşmuş” tin üzerinde kurulduğu 118 ada- nıyor ki sonunda insanlar bu dünyada bi- Dkaçırılan aileler, 2019’da başladıkları evlat nöbetin- - Köprüyü taşıyan şu veya bu bir son dakika yazısıdır. Oluş- yı birbirine bağlayan merdiven- raz yaşayıp öbürüne geçmek için çırpını- deki altıncı bayrama da buruk girdi. taş değil, taşların oluşturduğu masını, bayram tatili için gitti- li, merdivensiz tam 220 köprüsü- yorlar. Evet, bu dünyada iyi yaşamayı biz 2019’da 16 yaşındayken kaçırılan oğlu Yusuf için eylemi- kemerin kavisidir. ği Venedik’ten arayıp bayramı- nü tek tek arşınlamak ve yorulup de isteriz diye başkaldıranlar var ama her ni sürdüren Celil Bektaş, üç yıldır evladından ayrı bayram Bu yanıt soranları kızdırır: mı kutlayan ve bu arada bu ken- her meydan “cafe”sinde bir kah- şeyin nedeninin senden olduğunu söyle- geçirmenin üzüntüsünü yaşadığını belirterek “Diyecek ke- - Neden taşları anlatıp duru- tin yeni açılan ilk ve tek camisin- ve içip adını telaffuz edemediği- yenler o kadar çok ki yani hepsi bu fakir lime bulamıyorum. İçimiz buruk, evlatlarımız yok. Evlatları- yorsun! Bizi ilgilendiren tek şey de bayram namazı kıldığı “müj- niz yemeklerden yiyip içkilerden zengin eşitsizliğini senin yarattığını söylü- mız olmayınca bayram da yok bize. İçimiz el vermiyor. Artık içmek falan Venedik’in keyfine var, o da kemer. desini” de veren yeğenim İrfan yorlar. Bu nedenle yatlarında güneşinin, yeter, bu annelerin babaların hasreti bitsin. Bütün çocukla- varmaya yetmez. Marco Polo cevap verir: Sarı sayesindedir. Bir bölümü denizin tadını çıkaranlar sana dua edi- ra sesleniyorum; bakın anneleriniz, babalarınız perişan. Siz Çünkü Venedik ilk izlenim için - Taşlar yoksa kemer de yok- 20.07.1995 tarihli yazımdandır.) yorlar mı bilmiyorum? Çünkü dua etmek orada perişansınız, biz burada perişanız. Gelin, bu annele- senden yardım istemek hep fakirlerin işi. rin, babaların hasretleri bitsin” dedi.l Haber Merkezi Çok tuhaf şeyler de var. Örneğin Nijerya’da ahali açlıktan öle yazmış ama KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK [email protected] 10 TEMMUZ 2022 denizindeki bin bir çeşit balığı tutup ye- SAYI: 35337 miyorlar, neden mi senin elçilerin ba- İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına lık yemenin günah olduğunu söylemiş- ALEV COŞKUN ler. Ben Türkiye’de yaşıyorum, bizde de emrettiğin gibi domuz yemek yasak. Oy- Genel Yayın Yönetmeni sa en ucuz et domuzlardan elde ediliyor. Arif Kızılyalın Neyse ki papalar domuz etini yasaklama- Yazıişleri Müdürleri mışlar, pek çok yerde insanlar bu saye- de karınlarını doyuruyorlar. Papalar de- İklim Öngel Özgür Soyer (Sorumlu) dim de aklıma geldi, senin papalarından biri ortaçağda kedilerin şeytan olduğunu Reklam Genel Müdürü: Esra Bozok söylemiş ve ahali kedi avına çıkmış, son- ra ne mi olmuş, bilmen gerekir Avrupa’da l l l Gece : Aslan Yıldız Ekonomi: Jale Özgentürk Eğitim: Figen Atalay veba salgını nedeniyle milyonlarla insan l l Kültür Sanat: Yazgülü Aldoğan Fotoğraf: Uğur Demir ölmüş. O papa şimdi cennette mi? Sevgili Tanrım senin adına o kadar çok l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güzeltepe Mahallesi, Abidin Daver Sokak, yolsuzluk yapılıyor, o kadar çok insan No: 14 Çankaya/Ankara Tel: (0312) 442 30 50 ölüyor ki bu işe bir el atman gerekiyor. l Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu Tanrım biliyorum seni epeyce yordum. Halit Ziya Bulvarı 1352 Sok. 2/3 Pasaport - İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Kusura bakma, çünkü çok canım acıyor, Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), ülkemin usul usul bir cehenneme dönüş- Emre Kongar, Şükran Soner, Işık Kansu, Miyase İlknur, Mine Kırıkkanat, tüğüne tanık oluyorum. Bir cennet, ce- Arif Kızılyalın, Mustafa Büyüksipahi henneme çevriliyor ve seni referans gös- l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer teriyorlar. Buna da canım sıkılıyor. Şimdi Kurban Bayramı günlerin ve sürekli beni Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. bulan bir cümle var: “Bayram benim neyi- No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 e-posta: [email protected] me kan damlar yüreğime”. Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI [email protected] 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 e-posta: [email protected] Yaygın süreli yayın Baskı: l İstanbul: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Yenibosna mh. 29 Ekim Cd. no: 11A/41 Bahçelievler/İstanbul Tel : 0212 454 35 10. l Ankara : İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Saracalar mh. 57. cd. no: 21/A Akyurt/Ankara Tel : 0312 353 29 61. l İzmir: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Fatih mh. 1199 sok. no:1/7 Sarnıç-Gaziemir/İzmir Tel : 0232 483 96 60. l Mücadeleyi sürdürüyoruz! Adana: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Levent mh. 1791 sok. no: 33/A Yüreğir/Adana Tel : 0322 346 36 25. l Trabzon: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Organize sanayi Bölgesi no: 2 Arsin/Trabzon Tel : 0462 711 40 20. Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. NAMAZ VAKİTLERİ İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı İstanbul 03:38 05:35 13:15 17:14 20:46 22:33 Desteğinizi bekliyoruz. Ankara 03:30 05:22 12:59 16:56 20:26 22:10 İzmir 04:02 05:49 13:22 17:15 20:44 22:24 Bilgi hattı: 0312 231 1923