Katalog

14 HAZİRAN 2022 SALI EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 Hükümetin tüketimi kısma adımları ekonomistlere göre durgunluğu körükleyecek Fedakârlık yine yurttaştan ‘Güzel olan hiçbir Enflasyonla mücadele için tüketici kredilerinin vadeleri kısal- eser yıkılmaz’ tıldı, asgari ödeme tutarları artırıldı. Esnaf, tüketici ve ekono- eçen cumartesi günü, İnşa- mistler kararların tüketiciyi mağdur edeceğini söylüyor. at Mühendisleri Odası İstanbul GŞubesi’nde, “tadı damağımda ka- üşen alım gücü yurttaşı kre- dığı bu önlemlerin tüketiciyi cezalan- lan” bir etkinliğin içinde kendimi bul- di ve kredi kartı kullanma- dırdığını söyleyen Koçal, “2022 yılba- dum. Sıcaklığını çok uzun süreçler unut- Dya mahkûm ederken hükümet şından itibaren atılan bütün adımlar mayacağımı biliyorum. Engin-Erhan enflasyonla mücadelenin yolunu tü- dar gelirliyi ezdi” diye konuştu. Karaesmen çiftini ODTÜ’den bilmeyen ketici talebini kısmakta Bu adımlarla hem enflasyon hem de yoktur demek büyük haksızlık olur. On- ları, ülkemiz ve dünya ölçeğinde inşaat arıyor. Kredilerin vadele- stagflasyonun aynı anda yaşanacağını başta, mühendisliğin her dalından zirve- rini kısaltan, banka ve si- söyleyen Prof. Dr. Duran Bülbül ise alı- lere ulaşmış birçok kuşaktan birden bi- gorta vergileri ile kredile- nan kararları gizli faiz artışı olarak yo- lim insanı kadar, katlanan sayılarla mü- ri pahalandıran ve kredi rumladı. Bülbül şöyle konuştu: ALİ CAN ziğin, güzel sanatların her alanından o kartlarındaki asgari öde- “Kredi maliyetlerini artırarak ban- POLAT kadar insan tanıyor ki.. me miktarını artıran hü- kaların faizleri yükseltmesini sağla- Etkinlik şekil olarak Erhan Karaes- kümetin kararları, dar gelirliyi daha men’in öğrencilerinin yayımlanmış yazı- yacaklar. Direkt olarak tüketimi kı- larını derleme gibi bir çılgınlığa kalkışma- da zor durumda bırakacak. sıyoruz, diyemiyorlar piyasaya doğ- larının sonucu çıkan kocaman kitabın ta- rudan müdahale etmiyorlar da böy- nıtımı üzerinden düzenlenmişti. Etkinliğin Gizli faiz artışı le yan yollara başvuruyorlar. Talebi içinde yaşadığımız gerçek sürpriz ise iki Ekonomistlere göre bu kararlarla Tür- kısmak enflasyonu durdurmaz çün- çılgın bilim insanının, sanatın her alanı- kiye enflasyon içinde durgunluk ya- kü enflasyonun sebebi arz kıstlılığın- na bulaşmış çiftin yaşamlarının her kesi- ni stagflasyona bir adım daha yaklaş- dan ziyade girdi maliyetlerindeki ar- minden, yetişmelerinde çılgınlıkları ile ör- tı. 2022 Nisan itibarıyla bireysel kre- tış. Önce sorunun ne olduğunu doğru nek olmuş, kendileri gibi de çılgınlığa bu- laştırdıkları bir salona sığamayan sayıda di borcu olanların sayısı 36 milyon 52 saptamak lazım. Piyasada zaten bir katılımcının, topunun birden çok coşkulu bin kişiye ulaşırken toplam kredi bor- durgunluk vardı, şimdi bu durgunluk olarak hem anılarını hem de yetiştirilme- cu ise bir yılda 902.5 milyar liradan daha da artacak ve üretilen ürünlerin leri üzerinden sevinçle katkılarını anlat- 1 trilyon 137 milyar liraya çıktı. Yüz- satışı düşecek” dedi. maya hazır olmalarıydı. de 73’ü aşan enflasyon ve artan döviz Taksit limitlerinin artırılmasını ta- Saatlerle, oturduğum koltuğa kilitlen- Enflasyon ‘asgari’yi kemirdi kurları nedeniyle sürekli gelen zamla- lep ederken talebin kısıtlanmasına miş, satır aralarını kaçırmamak üzere ra karşı ancak kredi kartlarıyla ayakta dinledikten sonra bile, asıl salon toplan- yönelik önlemleri değerlendiren Tür- mekçinin maaşındaki erime hızlanı- le açıkladı. DİSK Genel Başkanı Arzu tısının ardından keyifle kim bilir kaç saat kalan yurttaş, şimdi krediye ulaşmak- kiye Esnaf Sanaatkârları Konfederas- Eyor. Devrimci İşçi Sendikaları Kon- Çerkezoğlu, asgari ücret tespit komis- sürmüş özel sohbetin içinde olamamanın federasyonu Araştırma Merkezi (DİSK- yonunu toplantıya çağırarak, “Enflas- ta da sıkıntıya girecek. Bu önlemlerle yonu Başkanı Bendevi Palandöken hayıflanmasıyla söylenip durdum. Raylı AR) ‘enflasyon Asgari Ücreti kemirdi’ yon her ay tırmanırken işçiler, memur- dar gelirlinin açlığa mahkûm edildiğini ise bu sınırlandırmalar ile esnafın da sistemin kapanması sonrası saatlere ka- başlıklı bir araştırma yayımladı. Buna lar ve emekliler ise altı ayda veya yılda söyleyen Tüketici Dernekleri Federas- zor günler yaşayacağını belirtti. Pa- lamamak gibi bir kaygım söz konusuydu. göre asgari ücretlinin gıda enflasyonu bir zam alıyor. yonu Genel Başkanı Aziz Koçal, yurt- landöken, şöyle konuştu: Erhan Hoca ise açılışta kurduğu, başlığa yüzde 120-135 arasında seyrederken Böylece emek gelirleri enflasyonun taşın kredi kartı ile lüks tüketim yap- almak gereğini duyduğum “Güzel olan alım gücündeki kayıp ise 2022 ayının altında kalıyor, yoksullaşıyoruz. Se- ‘Esnaf zora düşecek’ madığını aksine zaruri ihtiyaçları kul- hiçbir eser yıkılmaz” cümlesi ile, yıkılma- ilk beş ayında 5 bin TL’yi aştı. Araştır- ne başında 4.253 TL olarak belirlenen yan yapılar, kubbeler, sanat eserleri ile landığını belirtti. “Esnaf zaten sadece kredi kartlarıy- mada 2022 yılında toplam kaybın 20 net asgari ücret sadece mayıs ayında başta müzik, sanatın her alanına dönük Koçal, “Maaşlar yetmiyor. Açlık sı- la ya da direkt kredilerle satışlar ya- bin lirayı aşacağı belirtildi. DİSK üye- bin 516 TL eridi. Gerçek enflasyonu işin sırrını özetleyivermişti. nırı asgari ücreti ezdi geçti. Kredi par hale gelmişti. Şimdi o da elinden leri, araştırmayı zamların durdurulma- bırakın TÜİK’in enflasyonuna göre bile Çok uzun yıllar Cumhuriyet gazete- sı ve asgari ücrete zam yapılması ta- yılın ilk beş ayında 5 bin liramız cebi- kartı harcamaları zorunlu ihtiyaçlar alınacak bu esnafı zor duruma sokar. si çatısı altında yaşanmış birlikteliklerin lebiyle İstanbul Çalışma ve İş Kurumu mizden uçtu” diye konuştu. için kullanılıyor” dedi. Hükümetin fi- İnsanlar daha az borçlansın istiyorlar üzerine, ikisi bir arada en son ODTÜ’de İl Müdürlüğü önünde yaptıkları eylem- l Haber Merkezi nans kuruluşlarını korumak için al- ama nakitleri yetmiyor bir şey almaya.” yaptığımız “Üç kuşak söyleşisinin” içeri- ği eklemlenmişti. Birden sonuncusu dün sabah olmak üzere, son aylar derken son günlerde yaşamakta olduğumuz do- Ödemeler dengesi yılın ilk dört ayında 21.1 milyar dolar açık verdi ğa felaketleri, depremler, seller üzerin- den yaşananlara ilişkin bilimsel açıkla- maların dilinin, doğruluklarının ne kadar da kolay okunabileceğine bir kez daha tanıklık etmiş oldum. HHH Cari açık hızlı koşuyor Sevgili hocalarımız için düzenlenen et- kinlikte, bilimsel verilerle, sanatsal ve- 6 AYDA 4’ÜNCÜ OLDU erkez Bankası tarafından dün riler arasındaki kopmaz bağlar üzerin- den o kadar çok anlatıma tanıklık etmiş- Maçıklanan “Ödemeler Denge- Hızlı tren biletine tik ki. Dünün bilim uzmanlarının yaptıkla- si Gelişmeleri-Nisan 2022” raporuna rı açıklamaların öylesine çoklu, sıklı vur- göre geçen yılın nisan ayında 1 mil- yüzde 30 zam gulamaları ile buluşuluyordu ki.. Tamam yar 515 milyon dolar olan cari açık geçmişten günümüze yüzyıllar içinde iş- laştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın bu yılın aynı ayında 2 milyar 737 lenen, bilime aykırı insanlık suçları üze- Uzamları art arda gelmeye devam milyon dolara ulaştı. Yılın ilk dört rinden gelinen, gerçekliklerin sonuçları ediyor. Yılın ilk yarısında üç kez ayında ise cari açık 9 milyar dolar- var. İnsanların kirli çıkarları adına işledik- zamlanan Yüksek Hızlı Tren (YHT) dan 21.1 milyar dolara yükseldi. Ay- leri suçların sonsuzluğu üzerinden geli- biletlerine yüzde 30’luk bir artış da- nen kaçınılmaz sonuçlar söz konusu.. Bi- rıca Nisan 2022 sonu itibarıyla son ha geldi. Böylece bilet fiyatları al- lim dili ile doğaya karşı işlenmiş suçların bir yıllık cari açık 25.7 milyar dola- tı ayda dört defa zamlanmış oldu. iki ayaklı karşılıkları var. rı aştı. Bu rakam Mart 2022 sonunda Doğal dengelerin bu suçlar sonucu Ocak ayında yüzde 20, mart ayın- 24.5 milyar dolardı. Aylık gelişmede, bozulması ile bağlantılı yaşanan iklim de- da yüzde 10, nisan ayında yüzde 15 ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret ğişiklikleri bir ayaksa, ikinci daha ağır oranındaki zamların ardından gelen açığının 2.7 milyar dolar artarak 4.4 suçların ayağında, kirli kazançlar uğru- yüzde 30’luk zamla fiyatlar yıl başı- milyar dolara yükselmesi etkili oldu. na doğaya aykırı yapılaşmaların, iş cina- TİM’de başkan Gültepe na göre yüzde 133 yükselmiş oldu. yeti sayılacak öldürücü, yaralayıcı, vuru- Son zamla birlikte, Konya-İstanbul Yüzde 30 ek satış cu sonuçları söz konusu. En son Anka- ürkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) ki toplam ihracatı yüzde 33.2 artışla arası 235 liraya çıkarken Ankara-İs- ra’daki ölümlü dere taşmaları, selleri ak- Öte yandan Merkez Bankası ihra- Tyeni başkanı İstanbul Hazır Gi- 123.3 milyar dolar oldu. Etkinlikte ve- tanbul (Kadıköy) arası 151 lira olan lın alması zor. Ancak bir gün önce debi- catçılara sağladığı TL reeskont kredi- yim ve Konfeksiyon İhracatçıları Bir- da konuşması yapan eski başkan İs- bilet fiyatı da 195 lira oldu. si düşük akan bir derenin bir gün sonra liği (İHKİB) Başkanı Mustafa Gülte- mail Gülle, “dört yıllık kısa bir süre- lerinde vadeyi 720 güne kadar uzattı. insan canı alan doğal afete, sele dönüş- pe oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tay- de sekiz yıllık icraat yaptık. ‘Biz İsma- Ayrıca ihracat tutarının “en az yüzde mesi gerçekten de kirli çıkarlar adına ağır yip Erdoğan’ın katıldığı TİM Genel il Başkan’a ulaşamadık’ diyecek hiçbir MALİ PİYASA KARIŞIK 40’ının Merkez Bankası’na satış yü- yapılaşma suçlarının eseri. Kurulu’nda İhracatın Şampiyonları ihracatçı yoktur” dedi. kümlülüğüne ek olarak, bu yükümlü- Şeytan dürtüyor; yılların parlak beledi- Ödül Töreni’yle 2021’de en fazla ihra- TİM’de 27 sektörün konsey başkan- ye başkanlığı vitrini üzerinden gerçeğin- lük gereği döviz satışının yapıldığı ta- Dolar ve risk cat yapan ilk 10 firmaya ödülleri veril- ları belirlendi. Daha önce aday olarak de Saray’ın zorlu operasyonu ile, yolsuz- rihte en az yüzde 30’unun bir banka- di. İlk 3’e Ford, Toyota ve Türkiye Pet- isimleri geçen Çetin Tecdelioğlu, demir lukların pıtrak gibi sonuna ulaşılamama- primi yükseldi ya satılmasını ve bir ay süreyle satışı rolleri girdi. Toplantıda ‘Türkiye’nin İlk ve demir dışı metallerde, Adil Pelister, sının bedeli görevden kapalı kapılar ar- yapılan döviz tutarının yeniden satın ali piyasalar yeni haftaya hare- 1000 İhracatçısı 2021’ araştırmasının kimyevi maddeler ve mamullerinde, Ah- kasında alınmış, hesaplaşılmamış olma- Mketli başladı. alınmamasını taahhüt etmesi” gerek- sonuçları da açıklandı. Buna göre ilk met Güleç, mobilya kâğıt ve orman ürün- sının payını nereye koyacağız? Ege kı- Bu kapsamda Türkiye’nin dolar cinsi liliği getirildi. l Ekonomi Servisi 1000’de yer alan şirketlerin 2021’de- lerinde sektör konsey başkanı seçildi. yılarında çok küçük ölçeklerdeki dep- tahvilleri, enflasyondaki artış, TL’deki remler sonrasında yaşanan yıkımları na- değer kaybı ve piyasa genelindeki en- sıl açıklayacağız? Bilim adına gerçekleri dişelerin etkisiyle gerilerken, beş yıllık bilenler hep susabilirler mi ki.. Kuşkusuz AZİZ KONUKMAN’A GÖRE GES’İN FATURASI HALKA CDS’leri yeni haftanın ilk gününde 837 susmamalılar.. baz puana yükseldi. S&P Global’den alınan verilere göre CDS’ler bir yıl ön- ce 375 bp seviyesinde bulunuyordu. “İki kurum özelleşebilir’ MERKEZ BANKASI ESKİ BAŞKANI Dolar/ TL ise yeni haftanın ilk gü- nünde yukarı yönlü hareket etti. Gü- harcama gerçekleşecek. Bu tür bir öde- Veysel Ulusoy MUSTAFA ÇAKIR ne 17.24’te başlayan, anlık işlemler- Ekonomist Gazi Erçel nek üstü harcama Kamu Mali Yönetimi ve de 17.39’u gören dolar/TL günü ise ktidarın dövizi kontrol altında tutabilmek Kontrol Yasası’na göre yasadışı bir harca- Yeditepe Ulusoy’a 17.28’de kapattı. hayata veda etti İiçin getirdiği gelire endeksli senet (GES), madır. Yasal olması için ek bütçenin çı- soruşturma açtı tıpkı kur korumalı mevduatlarda (KKM) ol- kartılması gerekiyor. Ek bütçe iki şekil- erkez Bankası eski başkanların- duğu gibi Hazine’ye yeni yük de kaçınılmaz oluyor: Ya mevcut aha önce Türkiye İstatistik Ku- Mdan, ekonomist, yazar Gazi Er- TEDAVİ GÖRÜYORDU bindirecek. İktisatçı Prof. Dr. bütçe tertiplerinde öngörülenin Drumu tarafından suç duyurusun- çel vefat etti. Uzun süredir karaci- Aziz Konukman, Devlet Hava üstünde bir harcama söz konuysa da bulunulan Enflasyon Araştırma- ğer rahatsızlığı yaşayan Gazi Erçel, Nurettin Özaltın Meydanları İşletmesi (DHMİ) ya da başlangıçta öngörülmeyen ları Grubu kurucusu Prof. Dr. Vey- geçen haftalar içinde yakalandığı ile Kıyı Emniyeti Genel Müdür- yeni bir harcama nedeniyle yeni sel Ulusoy’a şimdi de görev yaptığı COVID-19’a yenildi. 1945 doğumlu yaşamını yitirdi lüğü (KEGM) için aktarılan ha- bir bütçe tertibi ihtiyacı doğmuş- Yeditepe Üniversitesi tarafından so- Gazi Erçel, IMF İcra Direktör Yardım- Gazi Erçel edavi gördüğü hastanede önceki sılat payı asgari tutarı karşıla- ruşturma açıldı. Üniversite yöneti- cısı, Hazine Genel Müdürlüğü görev- sa. Örneğin KKM’lerde olduğu gi- Tgün yaşamın yitiren iş insanı Nu- madığında aradaki farkın Ha- mi tarafından basına “izinsiz” verdi- lerini yürüttü. Yaşar Holding’te Yö- bi. Ayrıca gerek KKM’lerde gerek- rettin Özaltın (59) dün son yolculuğu- ği bir röportaj ve kurumun ‘bina ve netim Kurulu Üyeliği, Tütünbank Genel Müdürlü- zine tarafından karşılanacağı- se de GES’te stopaj alınmıyor. Bu Aziz Konukman na uğurlandı. Rahatsızlığı nedeniyle kaynaklarını izinsiz ve amacına ay- ğü yapan Erçel, 1996-2001 yılları arasında Mer- nı söyledi. da vergi harcamalarının daha da bir süredir tedavi gören Özaltın, Özal- kırı” kullanmasıyla ilgili savunma- kez Bankası Başkanlığı yaptı. İstifa ederek ayrıl- “Devlet iç borçlanma senetleri- artması demek.” tın Grup ve Gloria Otelleri’nin sahi- sını istenen Ulusoy, savunma ver- dığı Merkez Bankası Başkanlığı’ndan sonra çeşit- nin bir anaparası bir de faiz ödemesi var. Konukman, hasılatın mutlaka öngörülen- biydi. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu meyeceğini duyurdu. Soruşturmada li gazetelerde ve Dünya’da köşe yazarlığı yapan Faiz ödemesi bütçeden yapılıyor. Gerçek- den daha düşük olacağını da belirterek ile Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ankara’nın baskısı olduğundan şüp- Gazi Erçel, pek çok kentte düzenlenen seri panel leşen hasılat öngörülenden düşük olunca bunun ileride bu iki kurumun özelleştiril- Nuri Ersoy’un da katıldığı cenaze, si- helenen Ulusoy, “Üniversite yöneti- ve toplantılarda da görüşlerini dile getirmişti. aradaki farkı ödeyeceksin. Bu bir nevi fa- mesine de kapı açabileceğine işaret et- yaset ve iş dünyasından tanınmış mi toplanmıştır, mutlaka bu yanlış- iz” diyen Konukman, şunları söyledi: ti ve “Ya bu iki kurumdan hasılat aktarı- isimleri bir araya getirdi. Bu isimler tan döneceklerdir. Ama ben bu ka- mı yapılamazsa. İktidar da çıkıp gelin si- N 998****54 Suriye Arap Cumhuriyeti arasında Mehmet Ağar, Cavit Çağ- rarı kendi kinleriyle alanların da ce- Yasadışı harcama lar, Eyüp Aşık, Fettah Tamince, Me- ze hisse vereyim, ortak olun derse ne ola- Kimliğimi kaybettim. Hükümsüzdür. zalarını bulmalarını istiyorum ve bu- tin Güneş yer aldı. “Bu yeni uygulama nedeniyle bütçe baş- cak? Yani bu iki kurum ileride özelleştiri- lacaklarına inanıyorum” dedi. AVVAD ALMUHAMMED langıcında öngörülen ödeneğin üstünde lebilir” diye konuştu. l ANKARA