Katalog

11 HAZİRAN 2022 CUMARTESİ EkonoMi [email protected] 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR Av RO sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 16.9900 17.8500 21.0320 24.24 2.543 6717.18 1004.89 25.5 kuruş 51 kuruş 64.6 kuruş 2.59 28.47 puan 120.13 lira 20.1 lira İktisatçılar Hazine, TCMB, BDDK’nın ekonomiyle ilgili yeni adımlarını yorumladı Günü kurtarma çabası Asgari ücret, tüm Prof. Dr. Konukman, “Model buysa önlemler zenginlere dö- ücretler artırılmalı.. 12 ay nük olacak” derken Prof. Dr. Karatepe, “Faiz kavramını kul- vet, sadece Saray’dan gelen 100 bin TL üzeri tüketici lanmadan kredi faizlerini artırma çabası” yorumunu yaptı. buyruklu sınırlı meslek grupla- kredilerde en çok vade Erı kamu çalışanları için değil, tüm sayısı. Önceki 24 aydı. nın altında olan kredi kartları için KP iktidarının ekonomi yö- çalışanlar, sendikalı işçiler de içlerin- netimi önceki gece mali pi- asgari ödeme tutarı yüzde 20, limi- de olmak üzere, “Asgari ücret, tüm ti 25 bin liranın üstünde olan kre- Ayasalarla ilgili bir dizi dü- ücretler artırılmalı” değil mi? DİSK’in zenlemeyi art arda açıklarken, dün di kartları için yüzde 40 olarak ye- tüm çalışanların durumlarına, işsizlik niden belirlendi. Konut ve ticari yaşanan gelişmeler ve değerlendir- patlamasına, yoksullaşma, yoksun- meler bunların boşa çaba olduğu- kredilere yönelik düzenleme daha laşmaya dayalı araştırması raporu- nu ortaya koydu: sonra açıklanacak. nun verilerine itirazı olan var mı? Artık Saray’a en yakın bilinen sendikalar, n Hazine ve Maliye n SPK: Borsa İstanbul nezdinde “Em- meslek gruplarının örgütlenmelerini, Yüzde 40 Bakanlığı: Önceki ak- tia Pazarı”nın kurulduğunu ve altın kamu çalışanlarını kapsamak üzere il- şam “Türkiye ekonomi sertifikası ihracına ilişkin çalışmala- Limiti 25 bin liradan faz- gili örgütlenmelerden gelen açıkla- la olan kredi kartları için modeli” çerçevesinde ra başlandığını bildirdi. Ayrıca halka malar, eleştiriler, istemler arasında bir asgari ödeme tutarı atılacak yeni adımların arzlarla ilgili yurtdışı ihraçlardaki üc- farklılık yok gibi. MUSTAFA silsile halinde olacağını retlerde indirime gidildi. Örgüt tabanlarının çaresizlik, yok- ÇAKIR belirten bakanlık, gelire n Merkez Bankası: Türk Lirası cin- sulluk, yoksunluk kapsamlı isyanları- nın bütünleşmesi kapsamında, farklı endeksli senet (GES) ih- (KKM) sisteminde sıkıştılar, döviz- şılamadan kurlardaki yükselişin sinden ticari nitelikteki nakdi kre- sesler çıkarmak, söz söylemenin ola- de bozulma yok. Bu eğilimi kırmak önüne geçemezsiniz. Zaten bu ne- raç edeceğini duyurdu. Dün sabah dilere yüzde 10 düzeyinde uygula- nağı kalmadı. Cumhurbaşkanı, huku- ise serbest piyasa kurallarından ta- istiyorlar. İyi de bütün gelişmeler denle kurlar açıklamalar sonrası nan zorunlu karşılık oranını yüzde ken Başkan Erdoğan’ın kankası bili- şunu gösterdi: Dövizde kalan kaza- kısa sürede eski seviyesine geldi” viz verilmeyeceğini, TL kullanımı- 20’ye yükseltti. nen konfederasyon başkanları, hangi nı ve cazibesini artıracak uygula- nıyor. Ayrıca hangi cazip öneriyi dedi. Merkez Bankası’nın düzenle- çalışanlar grubunun örgütlerini temsil KKM’de sıkıştılar getiriyorsun da ‘Senedimi al’ diyor- meleriyle de şirketlerin kullandı- malara devam edileceğini bildirdi. ediyorlarsa olsunlar, dil, üslup farkı ile Ayrıca yurtdışı yerleşikler için tah- Atılan adımları yorumlayan isim- sun? İçi boş. Enflasyonla ilgili çö- ğı kredilerin maliyetlerinin artırıl- aynı çıkışları, isyanları yansıtmak zo- lerden Prof. Dr. Aziz Konukman, züm de yok. Model buysa önlemler dığını belirten Karatepe şuna dik- sisli swap enstrümanı hizmete so- runda kalıyorlar. Geleneksel en rahat muhalefet emekçilerinin sesi olarak kulacağı belirtildi. Akşamüstü ise gelirin düştüğü ortamda tüketimi- zenginlere dönük olacak. Zaten Ha- kat çekti: “Bir taraftan yurttaşın bilinen DİSK’in durumları saptayan ni kartla sürdürmeye çalışan insan- zine ve Maliye Bakanı Nebati bunu krediye erişimi zorlaştırılırken, di- GES’in nasıl işleyeceğine ilişkin araştırma raporları ile, gerçek verile- ayrıntılar netleşmeye başladı. lara sınırlama getirildiğini, ticari Kızılcahamam’da açıkladı.” ğer yandan faiz kavramını kullan- re dayandırılmış çıkışları geleneksel kredilerde de talep genişlemesinin Öncelikle GES’e ilişkin yorum madan kredi faizlerini artırmaya n BDDK: Bakanlık açıklamadan ön almış oluyor. Bize de güne uyarsa durdurulmaya çalışıldığını belirtti. yapan Prof. Dr. Yalçın Karatepe, yönelik çaba içindeler. Çözüm ol- sonra kredilerin kısılması için va- paylaşmak düşüyor hepsi bu. GES’in ise daha çok elinde döviz bu- “Yurttaşın döviz talebini azaltmak maz.” Karatepe ayrıca, SPK’nin deleri yeniden düzenledi ve 50-100 İsterseniz Buca’dan bir özel ha- lunduran zenginleri ilgilendirdiğini istiyorlar. Ancak dış ticaret açığın- ücret indirimi adımını ise bindeli bin TL arası krediler için 24 ay, ber ile söze girelim. Yerel gazete- kaydeden Konukman şöyle devam dan, dış borç ödemesinden kaynak- oranlar nedeniyle komik bulduğu- 100 bin lira üzeri krediler için 12 den aktarım haberin özetine gö- re iki çocuk babası Aytaç Şen. Bu- etti: “Çünkü kur korumalı mevduat lanan döviz talebi var. Bunları kar- nu belirtti. l ANKARA aya çekti. Ayrıca limiti 25 bin lira- ca Mezarlığı’nda kendini asarak inti- har etmiş. Arkasından bıraktığı veda mektubunda da ölümünden kimsenin Türkiye’nin risk primi sorumlu olmadığının altını çizerek fa- ’Resmi işsiz’ 3.9 milyon kişiye ulaştı izle borçlanmış olmanın altından kal- 841 baz puanı gördü kamadığını anlatmış. Sokaktaki sıra- ÜİK’in dün açıkladığı “İşgücü İs- Geniş tanımlı işsizlik oranı (atıl iş- dan bir insanın yaşamından yansıyan Ttatistikleri, Nisan 2022” raporu- gücü oranı) önceki aya göre 0.7 puan konomi yönetiminin TL varlıkları yesinde başlayan dolar/TL daha son- gerçeğe bakınca, DİSK’in en son ve- na göre 15 ve daha yukarı yaştaki ki- azalarak yüzde 21.7 oldu. DİSK-AR’ın Eözendirmeyi ve yabancı para var- ra 17-17.23 arasında hareket etti. riler üzerinden dün yayımlanmış araş- şilerde işsiz sayısı geçen nisanda ön- hesaplamasına göre geniş tanımlı iş- lıkları caydırmaya yönelik açıkladığı Günü de 17.10 seviyesinde kapadı. tırmasının sonuçlarını hafife almanın ceki aya göre 65 bin kişi artışla 3 mil- siz sayısı 8 milyon 107 bin kişi. Bu bir dizi adımın ardından Türkiye hisse Önce yükselen Borsa İstanbul ise olanağı kalmıyor değil mi? yon 853 bin kişi, işsizlik oranı (dar ta- sayı önceki ay 8 milyon 211 bin, sal- senetleri piyasası alıcılı seyrederken, günü yüzde 1.11 düşüşle kapattı. Öte DİSK’in geniş kapsamlı araştırma- nımlı) 0.1 puanlık artışla yüzde 11.3 gın öncesi Nisan 2019’da 6 milyon bankacılık endeksi genele göre daha yandan Türkiye’nin 5 yıllık risk pri- sının en çarpıcı verilerini özetlersek, oldu. İşsizlik oranı erkeklerde 0.1 pu- 512 bindi. TÜİK’e göre gençlerdeki güçlü performans sergiledi. Dolar/ mi (CDS) dün 841 baz puana çıkarak pendemi döneminden günümüze ge- an düşüşle yüzde 9.7, kadınlarda 0.3 işsiz oranı da 0.8 puan düşüşle yüzde TL’de ise önceki gece yaşanan dü- 2008’den bu yana kaydettiği zirveyi niş kapsamlı işsiz sayımızda 1.6 mil- puan artışla yüzde 14.5 oldu. 20 oldu. l Ekonomi Servisi zeltme geçici oldu. Dün güne 17 sevi- yeniledi. l Ekonomi Servisi yoncuk gibi küçücük(!) bir artış söz konusu. Kadın işsizliği sayıları artı- şının genel ortalamanın üzerinde ol- KİPTAŞ Genel Müdürü Ali Kurt, Türkiye’de yaşanan konut krizini yorumladı duğunu da unutmamak gerektiğine göre, kadın işsiz artış oranının yüz- de 29.5 oranına çıktığını unutmamak gerekiyor. HHH Üretim süreci desteklenmeli Çalışma çağı işisiz artış oranları ise yüzde 11.3’e çıkarken atıl işsiz ça- ürkiye’de hem maliyet hem fi- lışma çağı nüfusumuz yüzde 21.7’ye çıkmış. Nisan ayından mayıs ayına yat hem üretim kaynaklı ko- kadar ise sadece(!) 65 bin kişilik bir Tnut krizi tırmanırken çözüme işsiz artışı ile yüz yüze kalmış oluyo- yönelik öneriler de artıyor. ruz. Artık 3 milyon 853 bin kişilk bir Çalışmalarını anlatmak için ba- işsizimizin varlığının gerçeği ile yüz- KISA... KISA...KISA... sınla buluşan İstanbul Konut İmar leşmiş oluyoruz. Geniş tabanlı işsiz Plan AŞ (KİPTAŞ) Genel Müdürü sayımıza gelince bir aydaki artışımız n Akaryakıt sektörü kaynaklarının ak- Ali Kurt da bu konuda özellikle ko- 107 bin olarak gerçekleşmiş. Son bir tardığına göre, bugün itibarıyla litre fiya- nut üretim sürecine dikkat çekti. aylık geniş tabanlı 1 milyon 595 bine tı benzinde 2 lira 18 kuruş, otogaz 55 ku- ulaşan işsiz artışımızla, toplam işsiz Sorunun teşhisinin yanlış yapıldı- Ali Kurt ruş zamlandı. Buna göre İstanbul’da or- sayımızın varlığı 8 milyon 107 bin gibi ğını belirten Kurt şu vurguyu yaptı: talama fiyat benzinde 28.41 TL, otogaz- ‘İstanbul Yenileniyor’ projemizde dudak uçuklatan sayıya ulaşıvermiş. da 12.40 TL’ye yükseldi. Motorine ise Şimdi bir de gerçek enflasyona iliş- yurttaşa fiyat verir ve 90 gün sü- ‘KDV sıfırlansın’ pazartesi günü zam bekleniyor. İnşaatta maliyet kin piyasadan alınmış verilere bir göz re tanırdık o fiyat üzerinden anlaş- “Satışta bir sorun yok ki neden n Tüm Otobüsçüler Genel Başkanı atmak gerek. Çay’daki son artışlar mak için. Şimdi 15 gün süre tanı- Mustafa Yıldırım, artan akaryakıt mali- bunu kolaylaştırmak için kredi gi- yüzde 106.6 arttı üzerinden toplam artış oranının yüzde yoruz çünkü fiyatlar her hafta deği- yetleri ve düşen yolcu sayısını hatırlata- bi destekler veriliyor? Onun yerine 100.28 gibi bir orana varmış olduğu- rak “Sektörün yüzde 35-40’ı kontak ka- şiyor” dedi. Kurt ayrıca sosyal ko- ÜİK’in dün açıkladığı “İnşaat üretimi kolaylaştırıcı teşvikler ve- na bakılırsa. Artış oranları yüksek, ya- TMaliyet Endeksi, Nisan 2022” patmak yani batmak üzere” dedi. nutlarda yüzde 8-18 arasında deği- şamsal değerde vazgeçilemez yiye- rilsin de ev fiyatları ucuzlasın. Sa- n İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başka- raporu, bu sektördeki maliyet şen KDV’nin sıfırlanmasını istedi. ceklerden bir demeti paylaşırsak yu- tışa yönelik kampanyaların her se- artışlarının özellikle malzeme- nı Şekib Avdagiç, İTO Meclisi’nde yaptığı murta yüzde 82.15, süt yüzde 161.74, ferinde fiyatları daha da artırdığı- konuşmada “Birlikte artı değer ürettiği- de hız kesmeden devam ettiği- ‘Engelleme çok’ yoğurt yüzde 125.44, un yüzde 77.14, nı kaç kez gördük. Yüzde 25’lik ki- ni gösterdi. miz mesai arkadaşlarımızı enflasyona ez- bir tek açıklaması zor Ezine pey- KİPTAŞ’a yönelik siyasi engelle- ra zammı sınırı da boş dairelerdeki dirmemek için gerekli tedbiri almak mec- Buna göre, inşaat maliyet en- nir -yüzde 157 (Bir yıl öncesinin sütü melere de değinen Kurt şöyle ko- kiraları artıracak.” deksi, geçen nisanda önceki buriyetindeyiz” dedi. üzerinden yapıldığı için acaba olabi- nuştu: “Bakan beyle çok sorun ya- Maliyetler düşürülmeden krizin n Rekabet Kurulu, Trendyol’un 15 aya kıyasla yüzde 6.12, Nisan lir mi?) özel örnek, ayçiçeği en ucuzu şamıyoruz ama kraldan çok kral- çözülemeyeceğini söyleyen Kurt, 2021’e kıyasla yüzde 106.6 art- Haziran’a kadar “nihai ve kabul edilebi- yüzde 25’lik artış oranı ile, kıyma yüz- cılar var. Özellikle ilçe belediyele- lir” özellikler içeren revize taahhüt metni tı. Yıllık oranı Mart 2022’de yüz- de 103.39 oranında pahalılanmış. 100 metrekare bir evin maliyeti- ri yurttaşa büyük zarar veriyor. Ör- de 101.57 idi. Bu kapsamda ni- TÜİK’in artık kimselerin inanama- vermesine karar verdi. Aksi takdirde so- nin 850 bin TL ile 1 milyon TL ara- neğin Güngören Belediyesi, siya- dığı enflasyon verileri ile bile yüzde ruşturmada “geçici tedbir” alınması tekli- sanda bir önceki aya göre mal- sında olduğunu belirtti. Arsayla 73.5’e ulaşmışsa, söylenebilecek bir zeme endeksi yüzde 7.47, işçi- fine geçilecek. si nedenlerle bizleri engelledi ve 5 birlikte KİPTAŞ’ın bu daireyi en başkaca sözümüz olabilir mi? n Cumhurbaşkanlığı, 12. Kalkın- lik endeksi yüzde 1.35 yükseldi. ay bekletti. Bu nedenle kentsel dö- az 1.5 milyon liraya satabileceği- Ayrıca bir önceki yılın aynı ayı- ma Planı Genelgesi’ni dünkü Resmi nüşüm bekleyen yurttaşın masra- ni söyleyen Kurt, “Dar gelirli nasıl Gazete’de yayımladı. Genelge ile 2024- na göre malzeme endeksi yüz- fı yüzde 30 arttı. Eskiden İBB Mec- alacak bunu? 4 bin 250 lira ile ge- de 133.71 işçilik endeksi yüzde 2028 dönemini kapsayacak 54 adet özel lisi KİPTAŞ’ın arkasındaydı, şimdi Yüzde 25’lik sınır işyeri çiniyor insanlar. Bu nedenle sos- ihtisas komisyonu ile 26 tane çalışma 43.75 arttı. karşısında.” l Ekonomi Servisi yal konut yapamıyoruz. Örneğin grubu oluşturuldu. kirasına da uygulansın ürkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu Satın alma için T(TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, Ülker’den ceza yorumu: Üç harfliler zam yapmadı dün yazılı bir açıklama yaparak Covid-19 salgı- iştahımız uyandı nı döneminin etkisini yeni yeni atlatan esnafın, yüksek kiralarla mücadele ettiğini aktar- ıldız Holding Yönetim Kurulu Başka- ciro hedefliyor. 1 milyar lira kazansa n Ciromuz 2020’de yüzde 34 ar- dı. Palandöken şu çağrıyı yaptı: “Kira- Ynı Ali Ülker ve Başkan Yardımcısı ve yüzde 2.5, 2 milyar lira kazansa yüz- tışla 100 milyar TL’ye yükseldi. Bu cılar için büyük sorun olan astro- Üst Yöneticisi Mehmet Tütüncü, holdin- de 5 kâr yapar. Bu kârlar olmak zo- cironun yüzde 40’ı yurtdışı kay- nomik kira artışlarına çözüm için gin yeni strateji ve hedeflerini açıkla- runda. Yeni mağaza açacaksanız, bu- naklı gelirlerimizden. konutlarda yapılan yüzde 25’lik dı. Ülker, odak alanlarını gıda ve pera- nun yatırım maliyeti var. n 2021 yılı ihracatımız 678 mil- sınırlamanın işyerlerine de getiril- kende olarak sıraladı. Şok’un da sahibi n Üç harfli diye bahsedilen market- yon dolar oldu. Geçen yıl yurtiçi ve mesi gerekiyor. Konuttaki kiracı- olan Ülker, Rekabet Kurumu cezalarına lerdeki fiyat artış ortalaması enflasyo- yurtdışı toplam yatırımlarımız 2.2, lar için sevindirici ve rahatla- yönelik ise “Bu dönemde hiçbir market nun yüzde 7-8 altında. 5 yılda 7 milyar TL oldu. tıcı olan bu düzenleme es- zam yapmadı. İddialı söylüyorum. Aldığı n Biz 90 liraya alıp 100 liraya satı- n Türkiye’deki şirketlerimiz için nafımız için de yapılma- üzerine ekstra bir fiyat koyarak satma- yorduk.100 liraya aldığımızı 110 lira- 2022 yılı bütçelenen yatırım tuta- Mehmet Tütüncü Ali Ülker lı. Aynı avantaj esnafımız dı” dedi. Ülker ve Tütüncü’nün konuş- ya satıyoruz. Kâr marjımız geriye çe- rı 2.5 milyar TL. Satın alma konu- için sağlanmalı ve birkaç masından bazı başlıklar şöyle: kildi aksine. Üretici maliyeti arttığı sunda iştahımız tekrar uyandı. Tür- yıllığına devam ettirilme- n Çok para kazanıyorlar yorumla- için zam yaparsa onların da önünü aç- Ülker: Yıldız Holding üstünde ‘güneş batmayan’ kiye’deki şirketleri inceliyoruz. li.” l Ekonomi Servisi rı yapılıyor. Mesela Şok 40 milyar lira manız gerekiyor. l Ekonomi Servisi Bendevi Palandöken dev global bir Türk şirketi haline dönüştü.