Katalog

25 MAYIS 2022 ÇARŞAMBA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR Av RO sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 16.0600 17.2100 20.1380 26.97 2.375 6476.47 968.58 23 kuruş 36 kuruş 18.8 kuruş 0.27 puan 5.90 puan 140.53 lira 20.33 lira Enflasyonun mutfaktaki yangını konuta sıçradı, barınma krizi her geçen gün büyüyor Kira desteği çağrısı Sığınmacı sorunu ir sorunu çözmek için kavramla- Yurttaş yüzde 100’ü aşan artışlar nedeniyle kirasını ödeyemeye- ra, sorunun nereden kaynaklandı- cek duruma geldi. Hükümetten ufukta henüz bir çözüm yok. İşçi Bğına, bakış açılarına açıklık getir- mek gerekir. ve memur temsilcileri maaşlara kira desteği verilmesini istiyor. Sığınma ile göç farklı amaçlıdır. Ülke- nı sıra konut bulamama sorunu ol- rtan enflasyonla birlikte eri- sinde iç savaş, kargaşa, siyasal baskı nedeniyle yaşamları, varlıkları ciddi şekil- yen alım gücünün mutfakta duğuna dikkat çekti. Memurların ar- de tehlikeye düşmüş kişilerin sığınma, il- yarattığı yangın evin tamamı- tık tayin istemediğini ve atandığı şe- A tica hakları vardır. Sığınma geçicidir, ül- na sıçradı. Satılık ev almayı hayal- hire göre işi bırakmayı bile düşün- kede yeniden yaşanır düzen kuruldu- lerinden bile çıkaran orta ve düşük düğünü söyleyen Bozgeyik şöyle ko- ğunda geri dönüş amaçlıdır. Göç de ise gelirlilerin şimdi bir ki- nuştu: “Memurlar bu kiraları öde- amaç yerleşme, sürekliliktir. Sığınmadan ralık sorunu var. Dört ay yemez duruma geldi, ücretlere kira söz ediliyorsa, sığınmanın nedenleri, ge- içinde Türkiye’nin her desteği şart oldu.” çerliliği ortadan kalktığında beklenen ge- ilinde yüzde 100’ün üze- ri dönüştür. Maliyet vurgusu Ortadoğu’da 1980 sonrası yaşanma- rinde artan kiralar, bü- ALİ CAN Hem ev sahipleri, hem de kiracı- ya başlanan kargaşa, iç savaş, işgal gi- yük şehirlerde işçi ve POLAT rişimleri ABD’nin Büyük Ortadoğu Pro- larla sürekli muhattap olan emlak- memurun gelirlerinin jesi (BOP) kaynaklıdır. ABD, BOP’u ye- çılar ise kısa sürede bir çözümün üstüne çıktı. Hükümet kiraya üst sı- terli görmemiş, Atlantik sahiline kadar mümkün olmadığını belirtiyor. İn- nır ve fahiş artışa cezayı tartışırken Kuzey Afrika’yı kapsayacak şekilde ge- şaat maliyetleri düşmeden konut ar- emekçi örgütleri kira desteği veril- nişletmiştir. Amaç, bu ülkelerde ABD zının artmayacağını söyleyen İzmir mesi gerektiğini açıkladı. Emlakçıla- güdümünde idareler oluşması, arala- Emlakçılar Odası Başkanı Mehmet ra göre ise maliyet artışları nedeniy- rında işbirliği kurulması, kurulacak or- Bozgeyik, “Özellikle İzmir’de dep- tak kurumlarla bölgenin siyasal ve eko- le yeni ev yapılamadığı için fiyat ar- rem, konut stoğunu eritti. Hâlâ yı- nomik açıdan ABD’nin hegemonyası al- tışı durdurulamayacak. kılmayı bekleyen binalar var. Yıkı- tına alınmasıdır. Emperyal güçler, ken- lanların yerine de yenisi yapılamı- di ülkelerindeki tepkilerden çekinerek iç ‘Zamlar dondurulmalı’ yor, çünkü müteahhitler maliyetler- savaş çıkarmayı, vekâlet savaşlarını, si- Kira sorununa karşı bir süredir lah onlardan, insan gücü hedef ülkeden le baş edemiyor. Kira ve konut krizi- Meclis’te öneriler getiren ve çözüm Perakendeci de sınırlama istedi fason tipi savaşları yeğlerler. ABD hedef ni çözmek için önce enflasyon düşe- için verdikleri araştırma önergesinin ülkelerde mevcut düzene karşı olanla- cek, sonra dolar düşecek, sonra ko- aliyet artışlarının organize pera- Özellikle sabit ve dar gelirli kesimlerin AKP ve MHP oylarıyla reddedildiğini rı kışkırtarak, destekleyerek kargaşa, iç nut yapımı başlayacak bunlar da en Mkende sektörünü zora soktuğu- alım gücünün daha da düşmemesi için hatırlatan CHP Antalya Milletvekili savaş çıkararak amacını gerçekleştirme az iki yıl sürer” dedi. nu söyleyen Birleşmiş Markalar Derne- önerilerimiz şöyle: politikası izler. ABD’nin bölgede kışkırt- Çetin Osman Budak, kira zamlarının Ankara Emlakçılar Odası Başkanı ği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, enflas- 4 Konut ve işyerlerindeki kira artış- ma, kargaşa çıkarma sloganı “Arap Ba- en az üç yıl dondurulmasını önerdi. Hakan Akçan da kiralık konutta pi- yonla mücadele için kiralara müdahale larında TÜFE ortalamasına bir üst sınır harı” olmuştur. New York ve Berlin’de bu yöntemin yasaların tıkandığını belirterek çö- istedi. Organize perakende için kira ve belirlenmesi; Suriye bölgede önemli geçiş ülkesidir. denendiğini belirten Budak, “Bunun züm önerilerini şöyle sıraladı: “Mev- AVM’lerdeki genel giderlerin en önem- 4 Mülk sahiplerine kira gelirleri için İran, Suriye geçişiyle Lübnan’la yakın iliş- yanı sıra yabancılara konut satışının cut kiracılar için artışlara bir sınır li maliyet kalemlerinden biri olduğu- belli bir süre vergi muafiyeti ya da in- ki kurarak, Hizbullah örgütünü destekle- en az bir yıl dondurulması da fiyatla- getirilmeli. Yeni kiralayacaklar için nu söyleyen Öncel, “Özellikle cadde dirim getirilmesi; yerek İsrail için tehdit oluşturuyor. Pro- rı düşürür” dedi. de her mahallenin bir kira üst sını- mağazalarının kiralarında yasal sınırın 4 AVM’lerde genel giderlerle ilgi- jenin bir yan amacı da İsrail’in güvenliği- ni artırmak, bu amaç için Suriye’de ABD Memurlar için şehir değiştirmenin rı belirlenmeli. Bunlar belki fiyatla- üzerinde keyfi artışlarla karşı karşıya li yönetmeliğin perakende sektörünün kalıyoruz. Kira artışları önümüzdeki ay- beklentileri doğrultusunda tamamla- yanlısı bir hükümet oluşturmaktır. ABD kâbusa dönüştüğünü söyleyen Ka- rı durdurur. Düşürmek kısa sürede önce Beşşar Esad’ın ikna yoluyla yöne- larda çok daha yakıcı bir sorun olacak. narak bir an önce yürürlüğe girmesi. mu Emekçileri Sendikası Eşbaşkanı imkânsız zaten. Onun için önce in- timi bırakmasını denemiş, Esad direnince Mehmet Bozgeyik ise pahalılığın ya- şaat maliyetlerine bakmak lazım.” iç savaş, iç kargaşa çıkarmış, Türkiye’ye insan akınına yol açmıştır. Dolar 16.00 TL sınırını geçerken uluslararası risk primi de 730 puana çıktı Projede Türkiye’ye Ortadoğu’da ku- rulması planlanan düzenin örnek ülkesi olma işlevi uygun görülmüş; insan akı- mının Batı Avrupa’ya yönelmesini önle- me, tampon ülke görevi de verilmiştir. Ülkemize gelen Suriyelilerin amaçla- Türkiye’nin riski büyüyor rı farklıdır. Bir bölümü gerçekten sığın- macıdır. Ülkelerinde istikrar sağlanma- ya, düzen kurulmaya başladığında ül- ükümetin çıkaracağını duyurduğu enf- rülerek süper bono söylemleriyle dövi- kelerine dönmektedirler. Bir bölümü, DARALMA SÜRÜYOR Hlasyona endeksli süper bono beklen- ze geçmek isteyenlerin talebinin kesil- daha iyi yaşam koşulları bulma ümidiy- tisi piyasalarda belirsizliği artırdı. Dal- mek istendiği belirtiliyor. Bir yoruma göre Beyaz eşya satışları le, gerçekten göç amacıyla gelmiş, yer- galı bir seyin izleyen piyasada dolar ise TL’deki değer kaybının durdurulmama leşmeye başlamışlardır. Büyük bölümü- 16.00 TL Avro ise 17.00 TL sınırını da aş- amacı kur korumalı mevduata geçişi ye- yüzde 22 geriledi nün amacı Batı’ya göç; Türkiye onlar tı. Türkiye’nin uluslararası risk primi ise niden hızlandırmak. Bu arada açıklanan için geçiş, transit ülkedir. Ellerinde ka- (CDS) 724 puanın üzerine çıktı. verilere göre Merkez Bankası’nın toplam eyaz eşya sektöründe ilk çey- lan son paraları da vicdansız insan ka- Kur korumalı mevduatta tıkanan hü- rezervi 13 Mayıs itibarıyla 102 milyar do- Brekteki daralma sürüyor. Tür- çakçılarına kaptırarak canları pahası- kümetin piyasada beklenti yaratan “enf- ların altına, uluslararası net rezervler ise kiye Beyaz Eşya Sanayicileri Der- Davos’tan gelecek haberleri izleyen Borsa na denizden, karadan Avrupa sınırlarını lasyon endeksli bonosu” dün de açık- 11.5 milyar dolara geriledi. neği (TÜRKBESD) sektöre iliş- İstanbul stabil seyrederken analistler, dünya zorlamaktadırlar. lanmadı. Önceki gün kabine toplantısın- kin Nnisan ayı verilerini açıkla- borsalarında oynaklığın devam ettiğini bildirdi. Tampon ülke görevi verilen dan süper bono açıklaması bekleyen pi- Faizde artış olmaz dı. Buna göre, Türkiye’de altı ana Türkiye’ye bu görev karşılığı finansal yasada dolar 16.00 TL’yi gördükten son- na yeni bir rekor kırarak bir gün içinde Öte yandan dünyada para politikaların- üründe beyaz eşya iç satışı nisan destek verilmektedir. Şeffaflık olmadı- 704’ten 730’a kadar çıktı. ra 15.70’e kadar gerilemişti. Ancak bek- daki sıkılaştırma sürerken, piyasada göz- ayında bir önceki yılın aynı ayına ğından bilgiler kulaktan dolmadır. Baş- lenen açıklama yapılmayınca dolar dün Bankacılık çevreleri hükümetin süper ler Merkez Bankası’nın yarın açıklayacağı göre yüzde 22 düşüşle 661 bin langıçta Türkiye’ye AB tarafından azar bono söylemiyle piyasada beklenti yö- 16.15 liraya kadar yükseldi. Avro 17.35 faiz kararında. Merkez Bankası’nın anke- 671 adede geriledi. Beyaz eşya azar kullanılmak üzere 6 milyar Avro TL’ye kadar yükselirken Türkiye’nin beş netimi yaptığını savunuyor. Hükümetin tinde de yer aldığı gibi genel beklenti ar- üretimi nisan ayında yüzde 7 ge- verildiği söylenmiş; açıklama övünme, 16.00 TL sınırını kabul ettiği de öne sü- yıllık risk primi (CDS) de 2008’den bu ya- tışın pas geçilmesi yönünde. rileyerek 2.81 milyon adede iner- Suriyeliler için 40 milyar USD harcandı- ken ihracat da yüzde 2 azalışla ğı yönünde olmuştur. Övünmenin geri 2.30 milyon adet oldu. tepmesi üzerine sığınmacılardan bir bö- lümü Yunanistan sınırına yığılmıştır. AB, l Ekonomi Servisi EBSO Başkanı Yorgancılar: Yurttaşın alım gücü düştü Türkiye’nin tampon görevi, geri itilerek sığınmacıların kabulü pazarlığı için iki yetkilisini konsey ve komisyon başkan- YATIRIMDA ÖNE ÇIKTI larını Türkiye’ye göndermiştir. Asgari ücret güncellensin Öneriler, önlemler geliştirmek için ta- Türkiye’de dövize rafların niyetini dikkate almak gerekir. Türkiye Batılılar için tampon, sığınmacı- ERMAN ŞENTÜRK yönelim artıyor ların büyük bölümü için transit ülkedir. Açlık sınırı raştırma şirketi Areda Sanayinin ge Bölgesi Sanayi Odası (EBSO), ASurvey’in, Nisan 2021 tarihin- E2021 yılında üretim ve satış rakam- de yaptığı ankete göre Türkiye larına göre belirlenen 100 büyük sana- lideri İstanbul 6 bin 500 lira halkının yüzde 57.4’ü altın, yüzde yi kuruluşunu açıkladı. Listenin ilk üçü ürkiye Odalar ve Borsalar Birliği İSMMO’da görev emel gıda fiyatlarında yaşa- 26.9’u gayrimenkul, yüzde 8.2’si Star Rafineri, Tüpraş ve Petkim oldu. T(TOBB) Sanayi Veritabanı verileri- Tnan artış, açlık sorununu da hız- dövize yatırım yapacağını belirt- EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ender ne göre sanayiinin liderlerini açıkla- la büyütüyor. Birleşik Kamu-İş mişti. Aradan geçen bir yılda dö- Yorgancılar, en büyüklerin açıklandığı dağılımı yapıldı dı. Üretim kapasitesi ve sektörlerde- Konfederasyonu’nun araştırma biri- viz yüzde yüzden fazla değer ka- toplantıda ekonomik gelişmeleri değer- ki etkinlik açısından ilk üç il İstanbul, mi Kamu-Ar, mayıs ayı için dört ki- zanırken araştırma sonuçları da lendirdi. Yurttaşların alım gücünün düş- stanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavir- İzmir ve Kocaeli oldu. Toplam 4 bin şilik bir ailenin açlık ve yoksulluk sı- değişti. Bu ay yapılan araştırma- tüğünü belirten Yorgancılar, önümüzde- İler Odası’nda (İSMMMO) seçimler sonrası olu- üründen 2 bin 463’ünde üretim ka- nırını açıkladı. Açlık sınırı 6 bin 500 da yurttaşın yatırım tercihleri ki ay içerisinde asgari ücretin güncel- şan yeni yönetim kurulu görev dağılımını yaptı. TL için hesapladığı açlık ve yoksul- pasitesi artarken sektörler ise maki- şöyle sıralandı: 42.9 altın, yüzde lenmesi gerektiğini belirterek “8 milyon Erol Demirel’in başkan olduğu İSMMMO’da, ye- luk sınırı açıklandı. Buna göre dört ne ve ekipman, kimyasal ürün ve gı- 27.9 gayrimenkul, 23.7 döviz. kişi asgari ücretle geçiniyor. İnsanlar ni görevlendirmeler şöyle oldu. Başkan Yardım- kişilik bir ailenin dengeli ve sağlıklı da ürünleri imalatı olarak sıralandı. l Ekonomi Servisi yaşamalı. İnsanlar kazandıkları parayla cısı Mahmut Şahin, Oda Sekreteri Halim Bursalı, beslenebilmesi için alması gereken İstanbul 1809 ürünle ilk sırada yer rahat olmalı” dedi. Oda Saymanı Yalçın Sütütemiz, Denetleme Ku- kaloriyi sağlayacak gıda maddele- alırken, onu 1028 ürünle İzmir, 772 Yorgancılar, peş peşe gelen zamlar ve rulu Başkanı Yılmaz Bolgün, Disiplin Kurulu Baş- rinden oluşturulan bir sepete bir ay ürünle de Kocaeli takip etti. yüksek enflasyon ile mücadele için alın- süreyle ödenmesi gereken para ma- kanı ise Metin Gökdağ. KUVEYT TÜRK BİRİNCİ ması gereken önlemleri ise şöyle sıraladı: yıs ayı gıda fiyatlarıyla 295 TL arta- Cumhuriyetin 100. yılı olan 2023 yılın- rak 6 bin 465 lira olarak hesaplandı. Katılım bankalarının dan sonra önümüze daha sağlıklı baka- TL’nin değeri korunmalı Gıda dışındaki ihtiyaçlar için ya- KISA... KISA... bileceğiz. Kur korumalı uygulama Hazi- pılması gereken harcama 637 li- “Bizim yüksek enflasyonla, işsizlik ile kârı 5 milyarı buldu ne tarafından karşılanacağı için bu da ra artarak 12 bin 941 liraya yüksel- mücadele edebilmemiz için kat- l Hindistan buğdaydan sonra ülke içindeki fi- ürkiye’de faaliyette bulunan ka- çözüm değil. Türk Lirası’nın korunma- di, yoksulluk sınırı ise 930 lira daha ma değerli üretimimiz ve mar- yat artışlarını önlemek için altı yıldır ilk kez Ttılım finans bankaları yılın ilk sı için enflasyona endeksli bir uygula- artarak 19 bin 404 lira çıktı. Geçen kamızın olması lazım. Dünya şeker ihracatını kısıtlamayı planlıyor. çeyreğinde 4.9 milyar lira kâr el- yıl mayıs ayına göre ise açlık sınırı 3 ma yapılmalı.” ile karşılaştırdığımızda ma- l TÜİK verilerine göre nisan ayında trafiğe de etti. Katılım bankalarının kon- bin 34 lira, gıda dışındaki ihtiyaçlar Ege’de “üretimden satışlara” göre alesef geride kaldık. Huku- kaydı yapılan taşıt sayısı, bu yıl ilk defa ar- için yapılması gereken harcama ise solide olmayan finansal tabloların- 100 büyük sanayi kuruluşu 2021 yılı kun üstünlüğü, yargı bağım- tarak 118 bin 974 oldu. 5 bin 88 lira arttı. Ankara’da en fazla dan derlenen bilgilere göre, katılım sıralamasında, Star Rafineri zirvede ka- sızlığını, kurumların bağım- l Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası, alışveriş yapılan marketlerden der- bankalarının mart sonu itibarıy- lırken sırasıyla TÜPRAŞ, Petkim sızlığını mutlaka sağla- yapı tasarım yarışması kazananlarını ödül- lenen fiyatlara göre en yüksek artış la aktif büyüklüğü 812.1 milyar li- A.Ş., İzmir Demir Çelik, Abalı- mamız lazım. Dev- lendirdi. et- balık- yumurtada oldu. Bu ürün- ra oldu. Kuveyt Türk, 284.7 milyar oğlu Yağ Sanayi, Philsa Philip letimizde liyakatin l Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Ku- lerde aylık olarak harcanması gere- lira ile sektörün en büyük aktifine Morris, Abalıoğlu Lezita, JTI esas alınması, ni- rumunca (BDDK), bankaların “donuk ala- ken tutar bir önceki aya göre 183 li- sahip katılım bankası unvanını ko- telikli eğitim ve Tütün, Kocaer Haddecilik cak” olarak sınıflandırması için kabul edi- ra, son bir yılda ise 821 lira artarak rudu. l Ekonomi Servisi ve Özkan Demir Çelik yer demokrasi kültü- len eşik tutar 100 liradan 2 bin 500 liraya 1745 liraya kadar yükseldi. rünü uygularsak Ender Yorgancılar aldı. l İZMİR yükseltildi.