Katalog

17 MAYIS 2022 SALI EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 15.6000 16.2100 19.1650 26.39 2391 6088.03 918.75 5.5 kuruş 10 kuruş 18.2 kuruş 0.32 28.44 puan 22.97 lira 3.01 lira AKP’nin akıldışı ekonomi politikaları, ödemeler ve bütçe dengesine darbe vuruyor y Çifte açık krizi bü üdü Ahmet Say’ın Merkez Bankası’na göre cari denge geçen mart ayında 5.5 oğlu Fazıl Say milyar dolar, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na göre bütçe ni- san ayında 50.2 milyar TL açık verdi. üzikolog ve yazar Ahmet Say’ın ödün vermeyen devrimci kim- ürkiye ekonomisiyle ilgili açık- gili açıklanan ödemeler dengesi bi- Mliğini yaşamını paylaşan her- lanan her yeni veri, AKP iktida- lançosu oldu. Buna göre geçen yılın kes iyi bilir. Uğurlanırken haklarını he- lal ederek veda eden kalabalıklardan, Trının uyguladığı politikalar ne- mart ayında 3 milyar 325 milyon do- gözleriniz, kulaklarınızla tanık olmuşsu- deniyle özellikle 2018 yılından bu lar olan cari açık bu yılın aynı ayın- nuzdur. Cumhuriyet gazetesi ailesi, ya- da yüzde 67 artışla 5 milyar 554 mil- yana ağır bir krizin içinde sürükle- nında solda, halkın yanında, hak yo- yon dolara yükseldi. İlk üç aylık nen toplumu daha zor günler bekle- lunda duruşları ile paylaşmış çok kala- (ocak-mart dönemi) cari açık da yüz- balık dostlarının doğrudan tanıklıkları diğini gösteriyor. de 139.6 artışla 7 milyar 544 milyon ile de öğrendiğim çok fazla birbirinden Bunlardan biri de dün Merkez değerli gerçekler var. dolardan 18 milyar 74 milyon dolara Bankası tarafından Mart 2022 ile il- Bire bir, yüz yüze, ortak söyleşiler- yükseldi. Ayrıca Mart 2022 sonu iti- le de yer almamızla katlanan çok faz- Bütçede ‘serbest düşüş’ barıyla son bir yıllık cari açık da 24 la bir o kadar değerli anıları da eklemle- milyar 223 milyon dolara çıktı. Bu mek gerek. Çoğunluğu 1990’da Berin Dolar/TL 15.67, Nisan 2021’de 18.5 milyar TL olan fa- MUSTAFA ÇAKIR rakam Şubat 2022’de 21 milyar 994 Nadi’nin kuruluşunda doğrudan rol üst- iz gideri bu yıl 19.1 milyar TL’ye yüksel- milyon dolardı. lendiği, İlhan Selçuk’un yaşam koşul- CDS 718’e baktı ktidarın uyguladığı iktisatın temel ku- di. İlk dört ayda ise 67.5 milyar TL’den larını çok fazla değiştirmek zorunda kal- İlgili raporda sonuçları yorumla- İrallarına ters politikaların bütçeye ağır 103.9 milyar TL’ye çıktı. öviz kurları yeni haftaya da mış olması günlerinden sözü açıyorum. yan Merkez Bankası, mart ayıyla il- faturası, Nisan 2022 verileriyle daha n Nisan 2021’de 76.3 milyar TL olan Dyükselişle başladı. Dolar/ TL, Cumhuriyet gazetesinin iflas masasın- net şekilde ortaya çıkmaya başladı. vergi geliri bu yılın aynı ayında 136.2 gili şu vurguyu yaptı: “Bu gelişme- yaklaşık 10 gündür devam eden dan kurtarılarak geri alınması operas- Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın milyar TL oldu. İlk dört ayda ise 331.4 de, ödemeler dengesi tanımlı dış ti- yükselişle kur korumalı mevdu- yonu sonrasında, yaşatılması güçlük- dün açıkladığı sonuçlara göre, Nisan milyar TL’den 591.4 milyar TL’ye çıktı. caret açığının 3 milyar 356 milyon lerini paylaşmak sorumluluğunu duyan atın açıklandığı 20 Aralık’tan be- 2022’de Nisan 2021’e kıyasla gider ABD Doları artarak 6 milyar 342 dostlarının arasında başı çekenlerden- ri ilk kez dün 15.65’in üzerine çık- KKM büyük yük yüzde 93.6 artışla 214.3 milyar lira, ge- di. Her fırsatta yanında duruşlarını unu- milyon ABD Doları’na yükselmesi tı ve 15.67’yi zorladı. Analistler ise lir yüzde 75 artışla 164.1 milyar lira- n İktidarın dövizdeki artışı kontrol et- tabilir miyim? kamunun yön belirleyici olduğu bu etkili olmuştur.” Ayrıca Rusya’nın mek için uyguladığı kur korumalı mev- ya çıkarken açık ise 16.9 milyar lira- Cumhuriyet gazetesinin özel günlerin- kur politikasına yönelik özellikle Ukrayna’yı işgalinin ardından ar- dan 50.2 milyar liraya yükseldi. Faiz dı- duat sistemi bütçeye nisanda 4.5 mil- de, dünya çapında ünlü sanatçı, müzi- orta vadeli risklerin arttığına dik- şı denge de 1.7 milyar lira fazladan 31 yar TL, mart ve nisanda ise 16.2 milyar tan enerji fiyatlarının ticaret açı- ğin dâhi bestecisi, piyano virtüözü Fa- kat çekiyor. milyar lira açığa dönüştü. İlk dört ayda TL yük getirdi. ğında sert büyümeye yol açması zıl Say’ın, ülkemiz ile dünya ölçeğin- Ayrıca Türkiye’nin beş yıl vadeli ise gider yüzde 81.9 artışla 786 milyar n Örtülü ödenekten nisanda 314.2 da cari açığı artıran en önemli et- de her yerde konserden konsere en sı- borcunu iflasa karşı korumanın ma- milyon TL, dört aylık dönemde ise 1.3 lira, gelir yüzde 75.1 artışla 766.6 mil- kışık yıllarında Cumhuriyet konserlerin- kenler arasında sayılıyor. Örneğin liyetini gösteren CDS’ler (risk pri- yar lira oldu. Geçen yılın aynı dönemin- milyar TL harcama yapıldı. de gönüllü görevli olması sadece bir ay- Mart 2021’de 3.3 milyar dolar olan mi) 718 baz puanı aşarak Refinitiv de 5.9 milyar lira fazla veren bütçe ise n BOTAŞ’ın görevlendirme gideri de rıntı. Ahmet Say’ın insanlık onurlu duru- Türkiye’nin enerji ithalatı bu yıl verilerine göre 2008’den bu yana bu yıl 19.4 milyar lira açık verdi. Diğer ilk dört ayda 5 milyar TL oldu. Ayrıca şu derslerinden yine gönüllü payını al- rekor seviyeye çıktı. mart ayında 8.4 milyar dolara ulaş- detaylar ise şöyle: BOTAŞ’a borç verme kaleminden sade- mış oğlunun, babasının gösterdiği yol- ce nisan ayında 5.7 milyar TL aktarıldı. tı. l Ekonomi Servisi n İktidar “Faize karşıyım” dese de lardan yürümesinin meyveleri sınırsız gi- biydi. Büyük Zonguldak madenci dire- nişinde, birlikte hem açıkoturuma katıl- mıştık hem de insanların içinde olmak ZAM TUFANI SÜRÜYOR için çırpındıkları konserlerinden birini daha, gönüllü Türkiye işçi sınıfının yiğit Sırada çay, kahve temsilcilerine sunuvermişti. HHH şeker ve alkol var Sözün özü, Ahmet Say’ın dava arka- daşları, halkın yanında olma değerle- aşta temel gıda ürünleri ve akar- 2 milyon 1 milyon ri ile verdikleri zorlu savaşımda inandık- Byakıt olmak üzere pek çok ürü- 325 bin kişi 519 bin kişi ları her şeyi, oğul Fazıl Say’ın kimliğinde ne art arda zamlar durmuyor. TÜİK’e göre TÜİK’e göre de görmüş olmalarının tanıklıklarını se- Bloomberg’in haberine göre hafta erkek işsiz kadın işsiz vinçle, onur duyarak paylaşırlardı. Dö- sonu yaş çay alım fiyatlarının açık- sayısı sayısı nemin tarihi süreçleri içinde Cumhuriyet lanmasının ardından Çaykur, çaya okurları Fazıl Say’ın gazetemize doğru- ortalama yüzde 43.71 oranında zam dan yazı yazdığı yılları da anımsayacak- yaptı. Haberde, sektör paydaşlarının, lardır. Ben konserlerinde en çok, çağ- son yıllarda sürekli zarar açıklayan daş müziğin olağanüstü tınıları ile sıra- Çaykur’un gelecek ay çaya yüzde dan insanların, sokakların ses tınıları- 10-15 oranında bir zam daha yapabi- nı paylaştığı eserlerindeki Anadolu ez- leceği iddiası aktarıldı. Tekel Bayileri Türkiye’de işgücüne dahil olmayan nüfus 31 milyon 52 bin kişi gilerinin paylaşımının gücünü kulağımı Platformu Başkanı Özgür Aybaş, sos- açarak kaçırmamaya çalışırdım. Elbette yal medya hesabından Mey grubu Anadolu topraklarının ezgilerini en güç- rakı, votka ve viskilere zam geldiğini lü, ünlü ustalarıyla da onur duyarak pay- duyurdu. Aybaş, Cumhuriyet’e yap- laşma fırsatlarını hiç kaçırmazdı. tığı açıklamada ise Türk kahvesine Kısacası babası için yaptığı beste- yüzde 21, küp ve tozşekere ise yüz- 1.8 milyon kişi ‘ümitsiz’ yi kamuoyu ile ilk kez paylaşmak, Fa- de 20 zam geldiğini söyledi. zıl Say kimliğine yaraşır bir eylem. Ba- ba-oğul kimlik bağlarının gücünün do- ÜİK’in dün açıkladığı “İşgücü İs- la işgücüne dahil olmayan nüfus 31 mil- ğal yansıması. Çok saygı duyduğum, Ttatistikleri, I. Çeyrek: Ocak-Mart, yon 52 bin kişi. Bu sayı önceki çeyrekte hayranlıkla eserlerini izlediğim her iki ki- Açlık sınırı 2022” raporu, Türkiye’nin en büyük ve 30 milyon 599 bindi. Bu kapsama da- şinin, kopmaz bağlarının yumurta-tavuk temel sorunu işsizliğin çarpıcı detayla- hil edilen ve kendini “iş bulma ümidi ilişkisindeki kadar gerçekçi, somut gös- rını bir kez daha gün yüzüne çıkardı. olmayanlar” olarak ifade edenlerin sa- 4 bin 750 TL tergesi. O katılamadığım görkemli uğur- Mevsim etkisinden arındırılmış veri- yısı ise birinci çeyrekte 1 milyon 767 lamanın sesli görüntülerini zevkle pay- İSK’e bağlı Birleşik Metal İş Sen- laşmak isterim. lere göre 2022 yılı birinci çeyreğinde iş- bin kişi olarak açıklandı. Bu sayı bir Ddikası Araştırma Merkezi’nin ENFLASYON ZİRVESİ Baba Say’ın dostları içinde büyü- siz sayısı önceki çeyreğe kıyasla 50 bin önceki çeyrekte (Ekim-Aralık 2021) 1 Türkiye İstatistik Kurumu madde yen oğul Say’ın yetişmesi yıllarında ken- kişi artarak 3 milyon 845 bin kişi ol- milyon 645 bin, Ocak-Mart 2021’de 1 Bakan Nebati konut fiyatları üzerinden yaptığı hesap- di çocuklarını büyütür gibi onurlanan ki- du. İşsizlik oranı (dar tanımlı işsizlik) milyon 714 bin kişiydi. lamaya göre dört kişilik bir aile- mi dostlar adına da bir örnek verebilmek sektörü ile buluştu ise 0.1 puanlık artışla yüzde 11.4’e yük- nin sağlıklı beslenmesi için aylık için, aramızda ayrılmış çok fazla insanın KATİ kötü durumda seldi. İşsizlik oranı erkeklerde 0.3 pu- yapması gereken harcama tutarı insana dair pek çok güzelliği paylaştık- azine ve Maliye Bakanı Nured- TÜİK verileri üzerinden özel bir çalış- nisanda 4 bin 750 TL oldu. Açlık ları yıllardan, Uğur Cankoçak ile Oktay an artışla yüzde 10.2, kadınlarda ise 0.4 Hdin Nebati dün Cumhurbaşkan- sınırı üzerinden hanehalkı tüke- Kurtböke’nin anılarından bazı satır ara- lığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde puan düşüşle yüzde 13.7 oldu. Genç nü- ma yapan DİSK-AR ise “Çalışma çağında- larını paylaşmadan olmaz. Fazıl Say, ba- tim harcamaları esas alınarak ya- konut sektörü temsilcileriyle bir ki 64 milyon kişinin 20.8 milyonu kayıtlı fustaki işsizlik oranı ise genelden yüz- bası Ahmet Say’ın evlerinde dostları ile pılan hesaplama sonuçlarına gö- araya geldi. Nebati, toplantının ar- de 21.4’ten yüzde 21.1, kadınlarda yüz- ve tam zamanlı istihdam (KATİ) ediliyor. yaşadıkları sohbetlerin içinde büyümek- re ise yoksulluk sınırı 16 bin 431 dından yaptığı açıklamada, “enflas- Her 100 kadından sadece 18’si KATİ’de. de 29.7’den yüzde 26’ya inerken, er- ten duyduğu mutluluğu çok fazlası ile lira olarak gerçekleşti. yonla mücadelede vatandaşları ra- keklerde yüzde 17.9’dan yüzde 18.5’e KATİ oranı genelde yüzde 32.5, erkekler- aktarmaktan da hiç sakınmazmış.. Baba- Nisan’da günlük harcamalarda hatlatacak adımların atılması husu- de yüzde 47.1 ve kadınlara yüzde 18.1 çıktı. Yine birinci çeyrekte atıl işgücü oğlu tadında ilişkilerden söz ediyorum.. en yüksek maliyet grubunu süt sunda kapsamlı bir görüşme” yap- Bu kadar saygı, sevgi dolu duygular oranı (geniş tanımlı işsizlik) ise aynı düzeyinde. TÜİK resmi istihdam oranla- tıklarını belirtti. Nebati, sosyal med- ve süt ürünleri oluşturdu. Ekmek içinde uğurlanan bir büyük sanatçımı- rı ise aynı sırayla yüzde 46.6, yüzde 64 kalarak yüzde 22.6 oldu. için harcama tutarı ise günlük ya hesabından “Çözüm alternatifle- zı daha, elbette onur duyarak uğurluyo- Yine TÜİK’e göre birinci çeyrek itibarıy- ve yüzde 29.5” dedi. l Ekonomi Servisi ri üreterek yenilikçi uygulamalar ge- 10.99 lira olarak hesaplandı. ruz.. Yolu açık, ışıklar içinde olsun.. liştiren, iyi niyetli ve cesur girişim- lerde bulunan kurumlarımızı sonuna kadar destekleyeceğimizin altını çi- Şahinler Holding Başkanı Şahin turizmde büyümeye devam edeceklerini açıkladı zerek stokçuluğa ve fırsatçılığa ke- sinlikle müsamaha göstermeyeceği- mizi ifade ettik” dedi. Güven sağlanırsa yatırım patlar RUSYA’DAN ÇIKACAK Türkiye’ye çok döviz kazandıran sek- BÜLET ECEVİT FLO, Reebok tör olduğunu vurgulayan Kemal Şahin, ahinler Holding, turizmde yeni yatı- “Türkiye’nin, yıllık turizm geliri pande- için masada Ş rımlarla büyüyecek. Antalya’da 30. yı- mi öncesinde 35 milyar doları aşmıştı. usya’ya yönelik ambargo nedeniy- lını kutlayan Megasaray Club Belek’in Bu yıl bu rakama yaklaşacağımızı umu- Rle bu ülkeden çıkmaya karar ve- ikinci otelini Konyaaltı sahilinde Mega- yoruz” diye konuştu. Türkiye’nin yaşa- İSMMMO’da ‘Çağdaş ren İngiliz spor giyim markası Ree- saray Westbeach adıyla açacaklarını makta olduğu ekonomik sorunlara iliş- bok, Türk ayakkabı üreticisi FLO ile söyleyen yönetim kurulu başkanı Kemal kin soruları da yanıtlayan Şahin, “Yük- masada. Rus Kommersant Gazete- Demokrat’lar kazandı Şahin, Kayseri Erciyes’te ise kış turizmi- sek bir enflasyon var. Ben bunun siya- si anlaşmanın tamamlandığını açık- ne gireceklerini açıkladı. setini de yapmayayım ama kitlelerin stanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ladı ancak FLO Yönetim Kurulu Baş- Megasaray Belek’in 30. yılını bir törenle kut- Şahinler Holding olarak dört kıtada ye- geliri düştü. Türkiye’de buna rağmen İOdası’nın (İSMMMO) 25. genel kurulunun kanı Mehmet Ziylan henüz anlaşma- layan Şahin, “Yıl sonuna kadar yapacağımız di sektörde faaliyet gösterdiklerini ve 1 alım gücü yüksek insanlar var. Umarım ardından yapılan seçimin galibi büyük fark- nın gerçekleşmediğini, görüşmelerin yatırım 100 milyon doları bulacak” dedi. milyar dolar ciroya ulaştıklarını anlatan Türk insanı da tatil yapma imkânı bu- la Çağdaş Demokrat Muhasebeciler Birliği ve sürdüğünü söyledi. Ziylan, görüşme- ğiz. 1 Haziran’da ünlü Konyaaltı’nda sahi- Şahin, dolaylı istihdamla birlikte 30 bin lur.” ifadelerini kullandı. başkan adayı Erol Demirel oldu. Lütfi Kırdar lerin Reebok’ın Rusya’daki 100’den linde 800 yataklı Megasaray Westbeach’in kişiye iş olanağı sağladıklarını belirtti. 30. Şahin, turizm sektörüne yatırım konu- Kongre ve Sergi Sarayı’nda İSMMMO’nun 25. fazla mağazasına yönelik olduğunu açılışını gerçekleştireceğiz. Konsept olarak yılı nedeniyle düzenlenen törende konu- sunda ise şöyle konuştu: “Türkiye’ye ya- olağan genel kurulunun ardından önceki gün söyledi ancak olası bir anlaşmanın burada gastronomiyi ön plana çıkaracağız. şan Şahin, hem sanayide hem de turizm- tırımcı değişik yerlerden yine geliyor ama seçimler yapıldı. Farklı listelerin yarıştığı se- büyüklüğüne ilişkin bilgi vermedi. Tekstil yatırımı için yeni yerler arıyoruz.” de yeni yatırımlar yapmaya devam ede- Avrupalılar biraz çekiniyor. Güvensizlik çimde Çağdaş Demokrat Muhasebeciler Bir- FLO mevcut durumda Rusya’ya top- ceklerini söyleyerek şu bilgileri verdi: var, o arayı kapatmamız yazım. Avrupa’ya liği altı koltuk, Meslekte Birlik Grubu iki kol- tan satış gerçekleştiriyor ancak ken- ‘Enflasyonu yenmeliyiz’ “Turizmde Megasaray ve DAS 3917 otel hukuk garantimiz var gibi mesajlar giderse di mağazası bulunmuyor. tuk ve Bağımsız Mali Müşavirler bir koltuk el- markalarımızla büyümeye devam edece- Turizm sektörünün de ihracat gibi Türkiye’ye çok yatırım gelir.” l ANTALYA de etti. l Ekonomi Servisi