Katalog

9 NİSAN 2022 CUMARTESİ Herkese Bilim Teknoloji Dergisi’nin katkılarıyla hazırlandı. Avustralya’daki Queensland Üniversitesi’nden araştırmacılar açıkladı: Bellek dostu selenyum gzersizin beyinde yeni nö- Yeni bir araştırmaya göre, pek çok gıdada bulunan bir mineral olan selenyum ronlar oluşturabildiği bi- yaşlanmış beyinlerde öğrenme ve hafızayı artırabilir, felcin yol açtığı bilişsel Eliniyor ancak bunun nasıl bozuklukları ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir. gerçekleştiği tam olarak aydın- Hollywood yıldızlarının yıllar geçse de yaşlanmaması, hatta genç- lik hallerinden daha iyi görünmelerinin sırrı da böylece çözüldü. latılmış değil. İleri yaşta egzer- sizin beyne etkisi üzerine yapı- zama Nda YOl CUl Uk gerçek Old U! lan araştırmalar sonucunda, se- lenyumun kanda taşınması için kilit önemde bir proteinin mik- tarının fiziksel aktiviteyle arttı- 30 yıl geriye ğı ortaya çıktı. Avustralya’daki Queensland Üniversitesi’nden araştırmacı- lar yürüttüğü yeni çalışmada, gidebilir Siniz selenyum takviyesi alımının egzersizle aynı etkilere yol açıp ngiltere’nin Cambridge kentin- gençleştirmenin yanı sıra, yaş- açmayacağı incelendi. İdeki Babraham Enstitüsü’nden lı hücrelerin işlevini kısmen geri Prof. Wolf Reik liderliğindeki bi- kazanmayı başardığı belirtildi. lim insanları, geliştirdikleri tek- Nöron üretimi arttı ‘Dolly’ tekniği nikle hücresel bazda biyolo- sel gerilemenin tersine çevrildi- çiren farelere selenyum takvi- Meyveler, kuruyemişler, seb- Cell Metabolism’de yayınla- jik saati 30 yıl geriye götürdü. Prof. Reik’in ekibi, 53 yaşında- ğini ifade ediyor. Ayrıca araştır- yesi verildiğinde söz konusu bi- zeler ve et içeren dengeli bir nan çalışma, selenyum takviye- Enstitüden yapılan açıklamada ki cilt hücrelerinde daha ön- macılar, inme sonrasında görü- lişsel becerilerin normale dön- beslenme düzeninin selenyum sinin nöron oluşumunu artıra- “Araştırma, insan cilt hücreleri- ce Dolly adlı klonlanan koyunda lebilen, hafıza ve öğrenme yete- düğünü ifade ediyor. alımı açısından ideal olduğu, bileceğine ve yaşlı farelerde bi- ni 30 yıl ‘zaman atlamalı’ ve iş- kullanılan teknik olan IPS tek- neğini etkileyen bilişsel gerile- özellikle nörolojik rahatsızlıkla- lişsel becerileri iyileştirebilece- levlerini kaybetmeden hücrele- niğini ilerleterek kullandı. Çalış- Fazlası sağlığa zarar me üzerinde selenyumun bir et- rı olan yaşlılarda selenyum tak- ğine işaret ediyor. Yeni nöron rin yaşlanma saatini geri döndü- mada elde edilen hücrelerin 23 kisi olup olmadığını da test et- Araştırmacılar, elverişsiz sağ- viyelerinin faydalı olabileceği üretimi seviyelerinin, insanlar- ren bir yöntem geliştirdi” denil- yaşındaki birinden gelmiş gibi lık durumu veya yaşlılık nede- ti. Genç farelerin, öğrenme ve ifade ediliyor. da olduğu gibi farelerde de yaş- di. Çalışma sonucunda biyolo- görünen ve davranan cilt hücre- hafıza görevlerinde başarılı ol- niyle egzersiz yapamayanlarda lanmayla birlikte hızla düştüğü- jik yaşın moleküler ölçümlerini lerine dönüştüğü tespit edildi. bilişsel işlevi artırmak için kul- duklarını ancak felç geçirdikten https://scitechdaily.com/ nü belirten araştırmacılar, fare- sonra artık bu görevleri yerine lanılabileceğini belirtirken selen- natural-mineral-may-reverse- lere selenyum takviyeleri veril- yum fazlasının sağlığa zararlı ola- getiremez durumu geldiklerini memory-loss-and-boost- diğinde nöron üretiminin arttı- OYUNCU CeNgiz BOzkUrt belirten araştırmacılar, felç ge- bileceği konusunda da uyarıyor. learning ğını ve yaşlanmaya bağlı biliş- ‘Set bitince yaşlanmaya köpeklerin boyutları bağlı ağrılar hayata dönerim’ Yarattığı karakterlerle sevilen oyunculardan biri neden bu kadar hareketle olan Cengiz Bozkurt şu sıralar bazı kanallarda farklı projelerle gündemde. Oyuncu şimdilerde önlenebilir “Orta, Kafa, Aşk” ile değişik bir tipi canlandırıyor. değişken? aşlanmanın en can sıkıcı Y yanlarından biri de dinme- u günlerde nereye karakter haline getirdiği- yen kemik, eklem ve kas ağrıla- Şbaksak onu görüyo- niz Erdal Bakkal’ı canlandı- rı. Peki önlemenin yolu yok mu? ruz sanki. Aynı anda üç rıyorsunuz. Sizce o neden Yeni bir araştırmaya göre hafta- dizide üç farklı karakter- bu kadar seviliyor? da en az bir kez tenis oynamak, le karşımıza çıkan Cen- - Kaybedilen mahal- EMRAH koşmak, yüzmek ya da işinizin giz Bozkurt, bir oyuncu- le kültürünü ve onun kilit KOLUKISA bir parçası olarak bedeni zorla- nun en çok hayal ettiği noktasındaki bakkal ger- yıcı şeyler yapmak uzun erimde şeyi başarmış biri; çünkü çeğini çok farklı bir dil- kronik kas ve iskelet ağrılarının hayranları onu magazin sayfala- le ele alıp, komedinin sınırları- önlenmesine yardımcı oluyor. rından ya da sivri çıkışlar yaptı- nı zorlamamız, seyircinin, özel- raştırmacılar 15 yıl kadar ön- Tüm memeli türleri arasında vücut boyutları en ğı sosyal medyadan değil, hafı- likle genç seyircinin ve kafaca Ace IGF1 olarak adlandırılan çok değişkenlik gösteren hayvanların köpekler 10 yıl incelediler zalarımıza kazıdığı karakterlerle genç kalan seyircinin çok hoşu- gendeki bir mutasyonun evcil kö- İngiltere’deki Portsmo- olduğu belirlendi. Peki, köpek türleri arasındaki anımsıyor. na gitti ve kült bir hayran kitle- peklerdeki boyut farklılıklarında uth Üniversitesi’nden Dr. Nils Sohbetimize tam da oradan si yarattı. bu farkın genetik kaynağı ne olabilir? önemli bir rolü olduğunu buldu. Niederstrasser’in son araş- başlıyoruz. n Yarattığınız karakterlerle Sonraki çalışmalarda köpeklerin tırmasında, 50 yaş üzerinde- n Yeni sezonu özel bir plat- duygusal bağ kuran bir oyuncu olmak üzere 1.400’den fazla ka- köpeklerin ise orta büyüklük- vücut büyüklüğünü belirlemede ki 5 bin 802 kişinin verileri 10 formda izleyiciyle buluşan “Or- musunuz? Örneğin en sevdiğiniz nid (köpekler ve akraba türler) te olma eğiliminde olduğu tes- etkisi olan başka genler de tes- yıl boyunca incelendi. Bu süre- ta, Kafa, Aşk” benzerine rastla- karakter hangisi? genomunu analiz etti. pit edildi. nin bitiminde katılımcıların ya- pit edildi ancak türler arası de- madığımız bir format aslında. Bu - Yok canım, hayır. Kostüm Çalışmada incelenen görece rısına yakını kas-iskelet ağrıla- projede sizi çeken ne oldu oyun- gibi bir şey. İşim bittiğinde sette ğişkenlikten sorumlu gen var- Ataları Sibirya’dan eski türlere ait genomların ço- rı çektikleri yönünde bildirim- cu olarak? bırakıp tabii ki kendi hayatıma yantı kesin olarak belirlenemedi. IGF1 genindeki varyasyonlar- ğunda “küçük” versiyonun iki de bulundu. Yine aynı üniversi- - Tam da dediğiniz gibi, sıra- dönüyorum. Ama işimi yaparken 30 bin yıl önce kurtlardan ev- la, köpeklerde ve yabani kanid- kopyasının bulunduğunu belir- teden Dr. Nina Attridge, her tür- dışı bir proje olması ve bugüne sezgilerime ve hissiyatıma gü- cilleştirilen ilk köpeklerin de lerde vücut büyüklüğünü karşı- ten araştırmacılar, bu versiyo- de bedensel etkinliğin ağrılar- kadar görmediğimiz türden bir venir, iç sesimin söylediğini uy- boyutları kendi aralarında fark- laştırıldığı çalışmada bu gende- nun muhtemelen ortak bir ata- da bir azalmaya yardımcı oldu- format olması benim için “Orta, gularım. Yer aldığım çoğu proje- lılık gösteriyordu. Fakat günü- ki bir varyantın özellikler öne dan miras kaldığını ifade ediyor. ğuna ancak uzun erimde yalnız- Kafa, Aşk”ın en büyük cazibesiy- yi ve karakteri sevdiğim, oyna- müzde türler arasında kimi ırk- ca yüksek düzeylerde fiziksel çıktığı belirtiliyor. Araştırma- “Büyük” versiyonun ne zaman di. Engin’le de çok iyi partner ol- mak istediğim için kabul ediyo- etkinliğin kas ve iskelet ağrıla- larda 40 katı bulan aşırı boyut duk, gerisi geldi. rum. O yüzden en sevdiğim gibi cılar, söz konusu varyantın iki evrimleştiği ise belli değil. Araş- rı riskini azalttığına dikkat çe- değişkenliği son 200 yıldaki ye- n Canlandırdığınız futbol yo- bir şey söylemek istemem ama versiyonunu tespit etti. Çalış- tırmacılar, yaklaşık 53 bin yıl ön- kiyor. Araştırmada dans etme, rumcusu karakteri için belli biri- Erdal Bakkal’ın yeri seyirci gö- ni türler geliştirme çalışmala- mada incelen tüm türlerde, bu ce Sibirya’da yaşamış bir kurdun yürüyüş, gerinme ve bahçe iş- ni model aldınız mı? zünde de farklı sanırım. rıyla ortaya çıktı. versiyonlardan birinin iki kop- bu versiyonun kopyasını taşıdığı- leri, orta derecede zorlayıcı be- - Bir tek insan yok ama futbol n Hayatta nelere değer verir- Nature’da yayımlanan yeni yasına sahip köpekler 15 kilog- nı ve ilk köpeklerin ataları olan den etkinlikleri kapsamında yer analiz programlarını izleyip jar- siniz? Oyunculuk dışında neler bir çalışmada köpek türleri ara- ramdan daha hafif olma eğili- kurtların belki de günümüz kurt- alırken, çamaşır yıkamak, elekt- gona hâkim olmaya çalıştım. Bir ya da kimler var hiç vazgeçmem sındaki boyut çeşitliliğinin ge- mindeyken diğer versiyonun larından daha küçük boyutlara rikli süpürgeyle temizlik ve tek de maçı canlı yayımlayamayıp diyeceğiniz? netik kaynağını ortaya çıkar- iki kopyasına sahip olanların sahip olduklarını ifade ediyor. başına yapılan kimi başka işler stüdyoda sanki radyo yorum- - Ailem, çocuklarım mayı amaçlayan araştırmacılar, genellikle 25 kilogramdan daha bedeni zorlamayan hafif etkin- cusu gibi sunanları izledim; ve yakın arkadaşlarım. likler olarak değerlendirildi. ilk köpekler, kurtlar, çakallar ağır oldukları görüldü. İki ver- https://www.nature.com/artic- en çok onlar işime yaradı. n Sinemada çalış- les/d41586-022-00209-0 n Futbolla aranız nasıl? mak istediğiniz bir ve 230 modern köpek ırkı dahil siyonun birer kopyasına sahip Kadınlarda - Beşiktaşlıyım ama yönetmen var fanatik değilim. Stad- mı? oran yüksek yuma 2-3 kez gitmi- - Yurtdışın- Dr. Niederstrasser, “Her tür- şimdir; o da önem- da Coen kar- de bedensel etkinlik hiçbir alış- li Beşiktaş maçla- deşlerle ça- Kirli h AvA Spermi öld Ür Üyor tırma yapmamaktan iyi olsa da, rına. Sette çalış- lışmak ister- hafif bedensel etkinliklerin sü- mıyorsam mil- dim. Nuri Bil- inli erkekler arasında yapı- reğen ağrıların gelişiminde uzun li maçları ve ge Ceylan’la Ç lan bir araştırmaya göre ha- erimli bir etki yaratmadığı görü- banttan da olsa geçen kış va kirliliği, özellikle de sperm lüyor. Bu yüzden fiziksel etkin- Beşiktaş maç- Erzurum’da hareketliliği ve spermin doğru liğin yalnızca zorlayıcı olmak- larını mutlaka iz- çalıştık. Sa- la kalmayıp, haftada en azın- yöne ilerleme yetisi üzerinde et- lerim. nırım önü- dan bir kez uygulanması da ge- kili oluyor. JAMA dergisinde ya- n Başka bir müzdeki yıl rekiyor. Ayda bir kez bisiklete yımlanan 30 bini aşkın erkeğin dizide, sizin Cannes’da binen ve onun dışında yalnızca incelenmesine dayanan araştır- aslında efsa- Cengiz Bozkurt gösterile- ev işleriyle uğraşan bir kişi bi- manın sonuçları, havadaki ince neleşmiş bir cek. ze göre hareketsiz sınıfına giri- toz partiküllerinin kontrol altın- yor” diyor. da alınması halinde erkek do- Araştırmada kalıcı ağrıla- ğurganlığının artabileceğini ve ra kadınlarda daha sıklıkla ta- kISa ... kISa ... kISa ... kISa ... düşük sperm hareketliliği (aste- nık olundu. Bunun olası bir ne- nozoospermi) riskinin düşürü- deni hormonal farklılıklar. Ge- n Covid-19’un Omicron ifade edildi. lir düzeyinin daha düşük olma- lebileceğini gösterdi. varyantının etkisindeki Yeni n Japon hükümeti, Covid-19 sı ise bu kişilerin sigorta kapsa- gün önce hangi oranda 2.5 mik- ler, kirliliğin etkilerinin, sperm Zelanda’da, öğretmen ve dok- salgını vaka sayılarının düşüş mı dışındaki sağlık hizmetlerine Kalitede düşüş torlara zorunlu aşı uygulama- eğilimini koruması sonrası ön- rometreden küçük, 2.5 ve 10 oluşumunun 90 günlük ilk aşa- ulaşmalarını güçleştiriyor. sının iptaline ilişkin açılan da- lemlerini yumuşatma kararı al- Tongji Tıp Üniversitesi araştır- mikrometre arasında ve 10 mik- masında (spermatogenez) parti- va, yüksek mahkeme tarafın- dı. Kyodo ajansının haberine macıları yaş ortalaması 34 olan rometre büyüklüğündeki parti- küllere maruz kalındığında daha dan reddedildi. göre ABD, İngiltere ve Hindis- 33 bin 876 erkeğin veri kayıt- küllere maruz kaldıkları ince- büyük olduğunu gösteriyor. Bu n ABD’nin Indiana eyaletin- tan dahil 106 ülke çıkışlı “otu- larını inceledi. Bunlar 340 Çin lendi. Bu şekilde partikül büyük- da araştırmacılara göre partikül- deki bir ördek çiftliğinde kuş rumu olmayan yabancıların ül- kentinde yaşayan, hava kirlili- lüğü ve kötü sperm kalitesi ara- lerin spermi genetik düzeyde et- gribi tespit edildi. Indiana Hay- keye giriş yasağı” kaldırılacak. ğine çeşitli derecelerde maruz sında bir bağlantı ortaya çıktı. kilediği anlamına geliyor. van Sağlığı İdaresi’nden yapı- n Irak’ın güney ve batı ille- kalan ve eşleri yardımcı üreme Buna göre çapı 2.5 mikrometre- lan açıklamada, hayvanlardan ri başta olmak üzere birçok böl- teknikleriyle Ocak 2013 ve Ara- den daha küçük olan partikülle Association of Exposure to Par- numune alındığı, laboratuvara gede etkisini gösteren kum fır- lık 2019 arasında hamile kalan maruz kalındığında, sperm ha- ticulate Matter Air Pollution gönderilen bu numunelerin so- tınası Kerkük kentinde onlarca erkeklerdi. Daha sonra ise katı- nuçlarının, virüs açısından var- kişinin boğulma tehlikesi geçir- reketliliği yüzde 3.6 düşüyor. Bu With Semen Quality Among lımcıların semen örneği vermek sayımsal olarak pozitif çıktığı mesine neden oldu. oran 10 mikrometrelik partikül- Men in China, JAMA Network, için hastaneye gitmelerinden 90 lerde yüzde 2.4 civarında. Veri- 17.02.2022.