Katalog

9 NİSAN 2022 CUMARTESİ 14 kültür/BU l MACA Suzy Storck, bugün 16.00 ve 20.30’da Moda SahneSi’nde Var” pankartı asılı. Bir grev kuzu- su armağan edilmiş kurumun çalı- şanlarına. Çadırların arasında mini mini dolandığımdan bir süre son- ra kuzunun adı, “Eren’in kuzusu” olarak anılmaya başlıyor. Çalışan- lar grevde olduğundan karın doy- muyor. Yan yan kuzuma bakıldığı- O ‘tanıdık’ hikâye nı hissediyorum; yanından ayrılmı- Yalan dünyasının yorum. Onu Kavaklıdere’nin en na- dide çiçekleriyle besliyorum. Bir sü- yalancıları ikâyenin tam tamına ne- re sonra bizim kuzu besili koça dö- rede geçtiğini coğra- nüyor. Kimseyi yanına yaklaştırmı- nı kitapları aynı zamanda yazarın yor. Başka çalışanların çocukları da “Hfi olarak belirtmenin hiç- yaşadığı çağın öyküsünü verir. onunla oynamak istiyor. Koşarak dört bir önemi yok!” diye başlıyor Suzy AStefan Zweig savaş yıllarında, dönmeye başlıyor. Grev kuzum, ma- Storck. Gerçekten de Suzy’nin yabancı bir memlekette, elinde hiçbir yısın 19’unda bağlı olduğu ipten kur- hikâyesi anonim bir yazgı gibi, aynı yardımcı belge olmadan kaleme aldı- tuluyor. Atatürk Bulvarı’nda yürüyen anda her yerde yaşanı- ğı “Dünün Dünyası”na yazdığı önsözü bando takımının önüne geçerek uygun KONUK şöyle bitirir: “Ey anılar, benim yerime adım ilerlemeye başlıyor. Bir iki... Bir yor. Toplumsal cinsiyet sizler konuşun, dilediğinizi seçin ve ka- iki... Kuzu marş! Onu bandonun önün- YAZAR rollerinin pembe pan- ranlıklarda unutulup gitmeden, hayatın den almak için bin bir türlü çaba! Kıya- jurlu hücrelerde, dan- SEBLA bir aynasını koyun ortaya.” Bizim gibi met kopuyor. Kuzuyu yaka paça yeni- tel oyalarıyla boğduğu KUTSAL çalkantısı bol ülkelerde anı kitaplarını den kurumun bahçesine getirdiklerin- bütün kadınların için- yayımlamak cesaret ister. Yanımızda de tek bir şey söyleniyor bana: “Afe- yöremizde rüzgârda savrulan çok sa- den geçiyor: Kadın annedir... Ka- rin Eren! İyi yetiştirmişsin onu!” “Yalan yıda eş, dost, tanış vardır da ondan... Dünyasının Yalancıları”nda Eren’in ku- dın itaatkârdır... Kadın fedakârdır... Bir de yakın tarihi ele almanın sancı- zusuna da rastladım. Kadın evcildir... Peki, bu etiketleri- ları çıkar ortaya. Oysa anılar sadece O dönem, yıllar sonra bir kitabın ni ve ödevlerini reddederek hür ira- bellek tazeleme kültürüne bir katkı de- sayfalarında acıların tarihi olarak or- desiyle bir yaşam kurabilir mi ka- ğildir. Aynı zamanda bir dönemin ta- taya çıktı. Sahte ihbar mektuplarıyla nıklığıdır. Geçtiğimiz günlerde ülke- dın? Kurmasına izin verilmezse is- vicdanların enkaz altında kaldığı gün- mizin tertemiz aydınlarından, dilbilim- ler yazılmalıydı elbette. Bu mirası iyi ki yan edebilir mi? İsyan etmesine izin ci, yazar Sevgi Özel’in “Yalan Dünya- Aziz Nesin Sevgi Özel’e vermiş. Türk verilmezse aklını yitirebilir mi? Ak- sının Yalancıları” yayımlanır yayımlan- Dil Kurumu’nun ne hale getirildiği- lı da kendisine değil, kolektif bilin- Suzy Storck rolünde maz kitapçıya koştum. Sayfaları he- ni yaz demiş ona. O da bu görevi yeri- Reyhan Özdilek oynuyor. ce zimmetli olduğuna göre, yitirirse yecanla çevirirken “Yalan Dünyasının ne getirirken aydın geçinenlerin karan- hesabı sorulur; o halde temkinli de- Yalancıları”nı neden bu kadar çok me- lıklarını yalan dünyasının içindeki vur- rakla beklediğimi anladım. Atatürk’ün guncu kafaları açık ederek anlatmış. lirmelidir! de, hiçbir destek almaksızın çıkar- da bana rağmen örgütlenen o şeyin kurduğu Türk Dil Kurumu’nun 12 Ey- Hatta yer yer fazla kibar davranmış! dığı üçüncü oyun oldu” diyor. ağırlığı’ sözleriyle anlatıyor. Finalde lülcülerce yerle bir edildiği dönem- Yerle bir edilen Türk Dil Kurumu’ndan Suzy’nin kâbusu de annemin gözyaşları içimde saklıdır. nasıl ayrıldığını, Dil Derneği’nin kurulu- Galatasaray Lisesi ve Galatasaray Suzy’nin kâbusu olan o düzen yıkılı- Suzy Storck kocası ve çocuklarıy- Dahası o yılların Ankarası tam da be- şuna nasıl büyük katkılar sağladığını, Üniversitesi’ndeki öğrencilik yılla- yor olabilir fakat bu Suzy’nin bilinç- la küçük evinde sıradan bir hayat nim çocukluğumu anlatıyordu. Kitapta yaşamak için editörlük yaptığını, ara- rından sonra Paris’te Université Sor- li olarak yaptığı bir şey değil. Bu, bir yaşıyor. En son doğan çocuğuyla il- küçük Eren’le de karşılaştım. larında son yirmi yılın en sağlam kitap- bonne Nouvelle’de tiyatro çalışmala- yerde, doğanın kanunu olarak ger- “Çocukluğum cennetimdi” der- larının olduğu 200’den fazla dosyayı gilenebilmek için artık çalışmıyor; sem, şüphesiz güzel bir zamana vur- rı alanında yüksek lisans yapan ve çekleşiyor diyebiliriz. Bir yerde biri- okurla buluşturmak için geceyi gündü- her sabah, “her şey gerektiği gibi iş- gu yapmış, onu avucumun içine al- ze kattığını okurken bu ülkede sağlam şimdiye kadar oyuncu, oyun çevir- ken enerji, patlıyor.” lesin diye” uyanıyor. “Zindanını ate- mış olurum. Annemle birlikte Türk kalmak için nasıl bedeller ödendiği- meni ve yönetmen yardımcısı ola- Suzy Storck’ta herkes kendinden şe verme” isteğini dizginleyerek gö- Dil Kurumu’nun merdivenlerinden ni bir kere daha anlıyorsunuz. Ve Sev- rak çalışan Reyhan Özdilek, Suzy’yi az ya da çok bir şeyler bulabiliyor. revlerini yerine getiriyor. Fakat çok tırmanır, çalışma arkadaşı Neca- gi Özel o soruyu çekinmeden soruyor: oyunu henüz izlemeyenler için şöy- Coğrafyanın, tarihin, isimlerin pek ti Cumalı’nın kızkardeşine, “Günay- “1923’teki Cumhuriyetten geriye eli- sıcak bir yaz günü, bir şeyler kont- dın, Mübeccel Hanımefendi teyzeci- le tarif ediyor: “Toplumun kendisi- de önemi yok. “Sonuçta hepimiz ay- mizde ne kaldı?” Bu soruya geçtiğimiz rolden çıkıyor... ğim” der, ardından bütün odayı selam- günlerde Cumhuiryet Kitap’ta Gam- ne dayattığı cinsiyet rollerine ken- nı sistem içinde yaşıyoruz ve bir Suzy Storck’u Türkçeye çeviren ve lardım. Sonra da Sevgi Özel’in odası- ze Akdemir’in söyleşisinde verdiği ya- di doğasından ötürü uyum sağlaya- çarkın içine çekilmenin ne demek Suzy rolünü oynayan Reyhan Özdi- na koşardım. Onun olduğu kata inin- nıt şöyle: “Kulluğu yeğleyenler topuz mayan fakat bu uyumsuzluğunu bir olduğunu, karşı gelebilmenin nasıl lek, Magali Mougel’in Les Guerrièrs ce Gülten Akın’ın odasının önünde kendisine dokunduğunda yurttaşlık ve manifesto olarak ortaya da koyama- da yıldırıcı olduğunu çok iyi biliyo- ses çıkarmamak için fren yapar, Sev- Ordinaires adlı başka bir oyunu- yurttaşlık bilincinden dem vuruyor!” gi teyzenin (Özel) kucağına zıplardım. yan, bütün bu duvarlar arasında sı- ruz. Kadın ya da erkek olarak bize Sevgi Özel bir kere daha iliklerimize iş- nu çevirmeye hazırlanırken, Gala- Sözlük kolunda faaliyetin hiç dinmedi- lemiz ikiyüzlülüğe başkaldırıyor! kışıp, hayatta kendisi için asla hayal dayatılan her şey yaşamın her anın- ta Perform’dan aynı yazarın ese- ği dönemdi. Sabahın er saatinden öğ- Sevda Şener hocam, tiyatro sana- etmediği o şeylerin başına gelme- da tepemizde duruyor” diyor oyun- ri olan Suzy Storck’u çevirme tek- leden sonra üçe kadar büyük bir cid- tını merkez alarak, “Dram sanatı insanı sini engelleyememiş bir kadın: Ev- cu. İzleyicilere, “Ben tam da bu sah- lifi gelince heyecanla kabul etmiş. diyetle çalışılırdı. Ardından radyonun eşiklerde sınar” derdi. O eşiği atlaya- lenmek, eş olmak, çocuk doğurmak. neyi yaşadım, böyle hissettim” de- “Oyunu çevirdikten sonra, Kemal sonuna kadar açıldığı eğlenceli bir za- mayan insan yenilir ya da tasfiye edi- man dilimine geçilirdi. Öyle anlardan lir. Yaşama sanatı da öyle... Maale- İçinde yaşadığı sistemin kendisini o dirten çok şey var oyunda. Sık sık Aydoğan’a ilettim metni. Okuyun- birinde, Ömer Asım Aksoy odaya gel- sef bu ülke aydınlarına hep sınanacak istemese de nasıl ona kancasını atıp bu şekilde geri dönüşler aldıklarını ca çok beğendiğini, sahneye koy- miş, kendini fark ettiremediği için bir eşikler, hendekler, çukurlar hediye et- mak istediğini söyledi. Ağustos ba- sonrasında makinenin dişlisine doğ- belirten Özdilek, sahnede Suzy’nin pusula yazıp kapının altından atmıştı! ti! Atlamasını bilenlere, bu serüvenin şı provalara başlayıp 4 Eylül’de prö- ru çekip, içinden çıkamadığı çark- yazgısını her defasında aynı şiddet- Yıl: 1980. Türk Dil Kurumu’nun ka- tanıklığını yapanlara, dik duranlara se- miyer yaptık. Böylece, Suzy Storck ta ezip, istemediği o şekli verdiğini te irkilerek, ürpererek, hissederek pısında kocaman, “Bu İşyerinde Grev lam olsun. Moda Sahnesi’nin pandemi sürecin- ‘Ben de katılsam ve orada yer alsam oynuyor. İzmir ilçesi Bir haber Güzel İşaret Çocuk Çalgıçlarla KAKURO BULMACA ajansı sanatlar›n Kar çalınan Elde yün Sevi Gümüş (kısa) bir dal› Boyun Nota durak fırtınası ince saz eğirmeye eğme işareti Kehribar çalgısı yarayan araç Entrika Sıcakta Satrançta vücutta bir taş ç›kan NASIL kızarıklık OYNANIR? Ayak Eski Mısır Bir nota 1-9 aras› tanrısı S›n›flama, Üflemeli tasnif rakamlar› bir çalg›, Gök Namuslu gayda kullanarak, “.. Zakoğlu” bo?luklar› (resimdeki doldurun. Mutluluk aktör) Bunu yaparken Cehennem karelerin Kayseri Halk›n Spor (kısa) toplam›n›n, Müzikal Mekke’de Kaynak a?a€› güldürü bir dağ Nikelin ba€l› hücredeki tabakas› simgesi say›ya e?it Bir haber Ağlayan, olmas›n› ajans › (k›s a) inleyen sa€l ay›n ve Bir nota Yay silahı bir rakam› sadece bir Pirinç le, Tümör bulg ur la ya - kere kullan›n. Kanaat p› lan ye mek Helyumun simgesi Bir bağlaç KELİME MERDİVENİ Orkide Bön, türü budala Avrupa Merdivenin ilk basama€›ndaki kelimeyi son basamaktaki Kurnaz Uzay Ajansı kelimeye ula?tırmak için birer harf de€i?tirin! ‹lâç, Cep tel ef o- Türkü, Eskrimde Bir nota Bir nota merhem nu mesajı ?ark› bir k›l›ç DORUK ÇABUK türü Param›z›n Anon im Or - M› s›r'›n pla - Güzel Bozukluk simgesi sanat tak l›k (k›sa) ka i?a reti Kal›n sicim Bir kıta Seher adı vakti Gönülda?, Futbolda Azerilerin yak›n ceza YALAN KURAL çalgısı arkada? vuru?u Eleştiri ve önerileriniz için: [email protected] SUDOKU BULMACA Yanlışlık Göz rengi Pozitif Rusya’da Ehemmiyet Hayat Türk elektrot bir nehir Anne ve Hafifçe Bir Dem ir yo lu DÜNKÜ BULMACALARIN pahalılığı, müzi€inde H Ekontr ol AKörpe bitki Z OLutesyum Ö Ebaba Atopallayan çikolata bindirim bir makam türü arabas› yaprağı simgesi Kamer “Hamdi ...” (resimdeki Bir spor ÇÖZÜMLERİ M A D L E N Atiyatro L K A N Bdal› O K S sanatçısı) Trans for ma- tör (k›sa) Sa€l›k Ba?l›ca kontrolü içece€imiz B irle T?ik Arap R A F O M U A Y E N E S U Emirl ikl er i Stephen Yetersiz Bir işte King miktarda romanı yeteneği olan B A E İ T M V A Z olan En fazla Boru sesi Deli Salahiyet Yaşlı, Buhran ihtiyar ZBir irmik A L YYetkili E T K İ kimse tatl›s› sat›c› Tan r› ve Keçi yolu, in san sev - K R İ Z Ppatika B A Y İ Ngi sind en yok sun luk Avanak, Tunus’un Bir nota bön plakası E NTuzağa A Y İ T N LGurbette A düşürülen Namuslu özlenen Bir renk Gözü aç›k, uyan›k Korunma A V Malt›na O R A K SSatrançta A K al›nm›? yer bir taş Soylu Macun ?ua Birden Uzaklık Kars ya- Engel A S İ L K K İbir artık IEn kısa Ş I N anlatır kınlarında harabelik Bir nota zaman “... Rona” Küçük (yitirdiği- A N İ A L İ Y E Kkanal, ark A N A L E T miz aktris) Çayın Suç, içindeki ‹man günah, etkin İ T İ K A T T E İ N H A T A kusur madde SARGI - KARGI - KARGA - KARMA - SARMA - SIRMA KIRIK - KIRIŞ - KARIŞ - KAYIŞ - KAYIK - KAYIN NASIL Her sat›r, her sü tun ve 3x3’lük ku tu bö lüml er ind e OYNANIR? 1’den 9’a kad ar say›lar bir kez kull an›lac akt›r.