Katalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr 16 NİSAN 2022 CUMARTESİ EkonoMi 11 Mart ayında gelir yüzde 15.6, gider yüzde 102.3 arttı. 69 milyar lira açık oluştu Bütçede ‘bahar’ bitti Düğününüz kâbusunuz Martla ilgili bütçe sonuçlarına bakıldığında, “örtülü ödenek” harcamalarının katlanarak arttığı, “borç verme” olmasın.. kaleminde büyük bir yükseliş yaşandığı da görüldü. n iyi niyetli haber yayın akışları için- de bile sayısız kez aynı haberleri azine ve Maliye yıla göre, 8.1 milyar TL’den Edinlemek zorunda kalmaktan yorul- manın ötesinde bıkkınlık içindeyiz.. Altı- Bakanlığı’nın mart ayıy- 63.4 milyar TL’ye, cari trans- nın ölçülemeyecek düşük ağırlıktaki gra- Hla ilgili dün açıkladığı ferler ise 133.7 milyar TL’den mıyla yapılacak takıların fiyat listeleri en merkezi yönetim bütçe verile- 223.9 milyar TL’ye yükseldi. çok kulağımızı tırmalayanlar arasındalar. ri, geçen şubat ayında Merkez 4 Nereye harcandığı giz- MUSTAFA Bir de bir evin en sınırlı yaşanabilir kılın- Bankası’ndan aktarılan 49.3 li tutulan, eski adıyla “örtü- ÇAKIR ması yolunda içine döşenmesi olmaz- milyar TL ile kurumlar vergi- lü ödenek” yeni adıyla “gizli sa olmaz buzdolabı, çamaşır makinesi, sindeki “olağandışı” artışla oluşan hizmet gideri” harcamaları katla- televizyonla başlayan yatak, mobilyaya bahar havasının sona erdiğini orta- narak artıyor. Ocakta 57.1 milyon uzanan kocaman listenin maliyet hesap- ları dudak uçuklatıyor. Üstüne düşledi- ya koydu. TL, şubatta 169.1 milyon TL olan ğiniz en ucuzundan düğünün giderlerin- bu tür harcama martta 788.5 mil- deki patlamayı ekleyin. Üstüne konuklar ‘Faiz dışı’ da açıkta yon TL’ye yükseldi. Bu büyük ar- arasında, masadan masaya birkaç keli- Buna göre mart ayında 2021 yılı tışla birlikte ilk üç aylık harcama melik kutlama sözcükleri arasında yaşa- mart ayına kıyasla bütçe geliri yüz- da 1 milyar 14 milyon TL’ye çıktı. nacak yorgunluğu ekleyin.. de 15.6 artarak 156 milyar lira, gi- Temsil ve tanıtma giderleri de şu- Değer mi? Düğününüz kâbus olacak der yüzde 102.3 artarak 224.9 mil- bata göre 12 milyon TL’den 35.3 gibi.. Yıllara sarkacak taksitli borçları- yar lira ve açık 69 milyar lira oldu. nı ödeme yıpranışında, büyük düşler- milyon TL’ye çıktı. 4 SGK’ye “görevlendirme gider- Bütçe geçen yılın mart ayında 23.8 le kurduğunuz evliliğiniz kısa sürede ka- leri” kapsamında “makam, tem- 10 milyar TL ceza çınılmaz yaşanacak şiddetli kavgalar- BOTAŞ’a para aktı milyar lira fazla vermişti. Faiz dı- sil, görev ve kadrosuzluk tazminat- la, arada çok güçlü ortaklıklara daya- şı denge ise Mart 2022’de 42 mil- 4 “Görevlendirme giderleri” ola- ütçenin önemli gelir kalemlerin- ları karşılığı yapılan ödemeler” yıl lı uyum kurulamamışsa kısa sürede ay- yar lira açık olarak gerçekleşti. Yi- rak adlandırılan görev zararla- Bden para cezaları, yılın ilk üç ayın- başından bu yana 1.2 milyar TL’ye rılığa bile dönüşebilir. Seçimlerini aklıyla ne martta faiz giderleri yüzde 89.3 rı martta 14.7 milyar TL, üç ay- da yüzde 76.7 artışla 9 milyar 976 ulaştı. Ziraat ve Halk Bankası’nın yapabilmiş 70’li yıllardan kuşaklar ola- milyon lira oldu. Martta ise yurttaş artışla 26.9 milyar lira, vergi gelir- da 41.8 milyar TL oldu. Mart- içerisinde bulunduğu mali kurum- rak size çok aykırı gibi gelebilecek öne- yüzde 14 artışla 2.6 milyar lira ceza leri yüzde 64.5 artışla 127.4 milyar ta Türkiye Kömür İşletmele- ların “görevlendirme gideri” de üç rilerim işinize yarayabilir.. ödedi. Cezalarda yıllık tahmin 23.1 lira oldu. İlk üç ayda ise gelir yüz- ri Kurumu’nun 300 milyon TL, HHH ayda 3.9 milyar TL oldu. milyar lira olarak ilan edilmişti. Bu Bizim 1960’lardan 68’lilere uzanan de 75.1 artışla 602.5 milyar lira, gi- BOTAŞ’ın 1.7 milyar TL “görevlen- 4 Dış ülkelere yapılan yardım- kapsamda, yine ilk üç ayda yüzde kuşağımızda düğün yapmaya kalkışmak der yüzde 77.9 artışla 571.5 milyar dirme gideri” oluştu. BOTAŞ’ın üç lar kapsamında ismi açıklanma- 80.1 artışla 5.4 milyar liralık “idari”, gibi bir düşümüz hiç yeşermedi. Elbette lira ve bütçe fazlası 30.8 milyar lira aylık gideri de 5 milyar TL. Ayrıca yan “diğer ülkelere” yapılan yar- yüzde 81.5 artışla 4.3 milyar lira “ver- beyaz gelinlik, siyah takım elbiseler dü- oldu. Diğer detaylar ise şöyle: BOTAŞ’a şubatta 14.6 milyar TL, dımlar şubatta 4 milyon TL’ydi. gi”, yüzde 28 artışla 199.4 milyon li- şümüzden hiç vazgeçmedik. Nikâh sa- 4 Borç verme kalemindeki bü- martta 37.8 milyar TL borç verildi. Martta 128.7 milyon TL’ye çıktı. ralık “yargı” ve yüzde 33.5 düşüşle lonuna sığamayan, caddelere sokakla- yük artış dikkat çekti. İlk üç aylık Yıl başından bu yana verilen borç Üç aylık dönemde ise 198.7 mil- 85 milyon liralık “diğer” tür para ce- ra taşan düğün davetlilerimizin olması- dönemde borç verme kalemi geçen 52.4 milyar TL oldu. yon TL oldu. l ANKARA zaları ödendi. l Ekonomi Servisi nın sıcaklığından mutluluk payımızı faz- lası ile aldık. Akıllı kadınlarımız sonradan beyaz tuvalet olarak kullanabilecekleri gelinlik modellerini seçtiler. Duvaklarının Tarım-ÜFE’de aylık artış yüzde 12, yıllık artış yüzde 84 tüllerini doğacak çocuklarının beşikleri- ne yapılacak süslü sineklikler olarak kul- Krediyle konut lanmayı seçtiler. Sizlere azıcık yorucu ve pahalı gi- Sebze meyve cep yakıyor bi görünebilir. Ancak birbirleri ile uyum- satışı martta lu olabilecek yakınlarımızı, dostlarımı- üksek maliyetler nedeniyle çift- olduğu alt gruplar ise yüzde 208.09 ile zı buluşturan yemekleri en ucuz mali- yüzde 39 arttı Yçi üretim yapamaz hale gelirken lifli bitkiler, yüzde 148.76 ile sebze ve yetlerle evlerimizde yapmayı seçtik. Ço- TÜİK’in dün açıkladığı “Tarım Ürünle- kavun-karpuz, kök ve yumrular, yüzde ğumuz kadınlar, anneleri tarafından ma- ço olarak büyütülmüş, kendilerini en ile- ÜİK’in dün açıkladığı “Konut Satış İs- Sonuçları yorumlayan isimlerden İstan- ri Üretici Fiyat Endeksi, Mart 2022” 110.56 ile tahıllar (pirinç hariç), bakla- raporu ise gıda harcamalarında zorla- giller ve yağlı tohumlar oldu. rici, devrimci saysalar bile, erkekleri ma- Ttatistikleri, Mart 2022” raporuna gö- bul İnşaatçılar Derneği Başkanı Nazmi Dur- çoluktan kurtarmayı beceremedik. Si- re, Türkiye genelinde konut satışları ge- bakayım, şu konuları vurguladı: “Döviz kur- nan yurttaşları daha zor bir dönemin Yine dün açıklama yapan Tür- zin kuşaklar bizden çok daha deneyim- beklediğini ortaya koydu. kiye Ziraat Odaları Birliği çen martta bir önceki yılın aynı ayına kı- larında devam eden istikrar, tasarruflarını li, başarılı olabilirsiniz. Erkeklerle mutfa- yasla yüzde 20.6 artışla 134 bin 170 adet pozitif değerlendirmek isteyen yatırımcıları Buna göre Tarım-ÜFE’de, (TZOB) Genel Başkanı Şem- ğı bile zevkle paylaşabilirseniz çok daha 2022 yılı mart ayında önce- si Bayraktar, 30 Mart-11 oldu. Bu kapsamda ipotekli (krediyle alı- yine gayrimenkul alımına yönlendirdi. Ayrı- başarılı sonuçlar alabilirsiniz. nan) konut satışı yüzde 38.8 artarak 30 ca satışların büyük oranda nakit olarak ger- ki aya (aylık) kıyasla yüzde Nisan’da markette 40 Üstüne üstlük bizim kuşağın sağın çok 12.02, 2021 yılı aralık ayı- ürünün 29’unda fiyat ar- bin 271’e çıktı. İlk üç ayda ise genel ko- çekleşmesi dövizden çıkan tasarrufların di- güçlenip, solu yok etmeye çok kararlı nut satışı yüzde 21.7 artışla 320 bin 63, rekt gayrimenkule yönlendiği şeklinde yo- na (üç aylık) kıyasla yüzde tışı, 10’unda fiyat azalışı olunan bir sürecin gerçeklerinden, öde- 46.31, Mart 2021’e (yıllık) kı- görüldüğünü bildirdi. Bay- ipotekli konut satışı yüzde 44.7 artışla 68 rumlanabilir. İpotekli satışların toplam sa- mek zorunda kalınan ağır bedellerden, bin 342’ye ulaştı. tışlar içindeki payı yüzde 22’de kaldı.” Dur- yasla yüzde 84.11 ve 12 aylık raktar, ayrıca girdi maliyet- Şemsi Bayraktar tehditlerden uzaktasınız. Evinizdeki ye- ortalamalara kıyasla yüzde 36.59 lerinin düşürülmesi gerektiğini bakayım ayrıca arz sorununa dikkat çekti. meğe katılmış en değerli konuklarınızın Dövizden çıkan geldi Öte yandan dün Resmi Gazete’de ya- artış gerçekleşti. Yıllık artış geçen şu- belirterek “Hal Yasası ile zincir mar- sadece bu buluşmaları üzerinden kurgu- Yabancıya konut satışı ise martta yüzde batta yüzde 68.49’du. Aylık artışın ketlere tanınan üreticiden doğrudan yımlanan torba yasayla yabancılara ko- lanmış, idamların istendiği, ağır işkence- 31 artarak 5 bin 567’ye, ilk üç ayda yüzde nut veya işyeri alımında uygulanan KDV yüksek olduğu alt gruplar sırasıyla ürün alma yetkisi daha sıkı denetlen- lerle kıyıldıkları zamanlarda değiliz. 45.1 artarak 14 bin 344’e ulaştı. Mart ayın- yüzde 18.17 ile turunçgiller ve yüzde melidir. Denetim de yasak savma ka- istisnasında gayrimenkulü elde tutma HHH da konut alan yabancılar arasında ilk üç sı- süresi bir yıldan üç yıla çıkarıldı. 17.38 ile sebze ve kavun-karpuz, kök bilinden olmamalı” dedi. Sizin gelin adayı genç kadınlar ola- rada İranlılar, Iraklılar ve Ruslar yer alıyor. ve yumrular oldu. Yıllık artışın yüksek l Ekonomi Servisi l Ekonomi Servisi rak, kültürel birikimlerinizle altın yeri- ne gerçekten mitolojinin içine katıldığı gümüş takılardan armağanlar almış ol- mak, sık sık takmak isteyeceğinize ina- BİSAM’a göre ‘sağlıklı gıda’ harcaması martta 4 bin 453 liraya çıktı nıyorum. Sizi sevenleri trajikomik göz- le görülemeyen düşük gramajlı altın ta- kılar yerine aynı paralarla sevip takabile- ceğiniz, üstünüzde gururla görebilecek- leri gümüş takılar almaya yönlendirme- ye ne dersiniz? Günde en az 148 lira şart İnanmayacaksınız ama, ağırlıkları yaşla ilerleyen cilt duyarlılıkları yüzünden taka- madığım çok sevdiğim takıları hâlâ kim- irleşik Metal İş Sendikası Sı- ve 14 bin 978 TL, Mart 2021’de 2 genç için 1266, 4-6 yaş arası bir SEDDK’DEN YENİ KARAR selere vermedim. İğne oyası ülkenin her Bnıf Araştırmaları Merkezi (Bİ- bin 716 TL ve 9 bin 395 TL idi. Öte çocuk için 820 lira. Günlük harca- köşesinden topladığım, en güzelleri ai- SAM), “Açlık ve Yoksulluk Sınırı, yandan dört kişilik bir ailenin sağ- malarda Mart 2022’de en yüksek le büyüklerimden miras, elleri ile işlenmiş ‘Zorunlu trafik’te Mart 2022 Dönem Raporu”nu dün lıklı beslenmesi için günlük yap- maliyet grubunu süt ve süt ürünle- ipekten olanları baş tacı, renkli yemeni açıkladı. ması gereken harcama tutarı da ri grubu 46.95 liralık harcama ge- koleksiyonlarım, özel gecelerde, söyleşi- aylık artışa zam Bu kapsamda BİSAM’ın TÜİK Mart 2021’den Mart 2022’ye 90.53 reksinimi ile oluşturuyor. Et, ta- lerde erkeklerin kravatları gibi boynum- igortacılık ve Özel Emeklilik madde fiyatları üzerinden yaptığı liradan 148.45 liraya yükseldi. vuk ve balık grubu için yapılması dan hiç eksilmemişken, dolap gözlerine SDüzenleme ve Denetleme hesaplamaya göre dört kişilik bir Yine raporda şu tür saptamalar gereken minimum harcama tutarı sığmadıkları halde, gönlüm dağıtmaya Kurumu (SEDDK), halen tavan elvermiyor, cimriliğim sürüyor. Evinizdeki ailenin sağlıklı beslenmesi için ay- yapıldı: “Yetişkin bir erkeğin sağ- ise 31.03 lira. Sebze ve meyve için fiyat uygulanan zorunlu trafik buluşmalarda size de çok keyifli sohbet- lık yapması gereken harcama tu- lıklı bir biçimde beslenmesi için yapılması gereken günlük harca- sigortası (Karayolları Motorlu lerin ardından ulaşabilirler. tarı (açlık sınırı) Mart 2022 için 4 tüketmesi gereken gı- ma tutarı da 25.04 liraya ulaştı. Araçlar Zorunlu Mali Sorumlu- HHH bin 453 lira oldu. Açlık sınırı üze- daların aylık kar- Ekmek için yapılması gereken har- luk Sigortası) prim tutarlarının Bugünlerde size en çok yapılan, akıl- rinden hanehalkı tüketim har- şılığı 1210 li- cama tutarı günlük 11.64 liradır. 1 Mayıs’tan itibaren her ay yüz- cı olma adına önerilerin başındaki der- de 2.25 artırılmasına karar ver- camaları esas alınarak yapı- radır. Bu de- Katı yağ ve sıvı yağ ise 10.21 lira- diniz, yıllar süren pandemi paniği, bek- di. Bu oran daha önce 2022 yılı lan hesaplama sonuçları- ğer yetiş- lık masraf yapılması gereken ürün lemesinin ardından, düğün maliyetleri için yüzde 1.5 ilan edilmişti. Ay- na göre yoksulluk sınırı 15 kin bir ka- gruplarıdır. Yumurta için 2.91, şe- üzerinden gelen “Düğününüzü erteleyin” rıca hatırlanacağı gibi SEDDK önerisi değil mi? Çok akılcı, mantıklı gibi bin 405 liraya yükseldi. dın için ker, bal, reçel ve pekmez için ise bu tutarları 1 Şubat itibarıyla bir gelen önerilerin başında ise ağacın ma- Bu rakamlar sırasıyla ge- 1158, 15- 6.90 lira harcama yapılması gere- kerelik yüzde 20 artırmıştı. liyetinin çok yüksek olması ile bağlantılı, çen şubatta 4 bin 330 TL 18 yaş bir kiyor.” l Ekonomi Servisi l Ekonomi Servisi evinize almak zorunda olduğunuz en kı- sıtlı mobilyadan başlayan, kullanacağı- nız peçetelere, davetiyelere kadar uza- nan fiyat patlamaları değil mi? Mantık- lı gerekçe ise yine pandemi bağlantı- ‘Dövizle işlemden vazgeçin’ ‘Çok kısıtlı bir süre’ yasaklandı lı dünya ve ülkemiz ölçeğinde orman- lara girilememesi, yasal kesimlerin ya- azine ve Maliye Bakanı Nureddin venin.” Nebati ayrıca enflasyonu kalıcı icaret Bakanlığı, yanıltıcı fiyat bil- mesi gerekecek. pılamaması bağlantılısı en haklı yüksek HNebati, dün Samsun İş Dünyası Bu- olarak ortadan kaldıracaklarını belirtti. gisi veren reklamlar ile indirimli Tüketicinin ani bir karar vermesini odun fiyatları, birkaç ay sonra hızla dü- luşması programında ilginç açıklamalar- Tsatış içeren şikâyetler üzerine, sa- sağlamak amacıyla gerçeğe aykırı ola- şebilirmiş. Bilemediğiniz en uzunu al- da bulundu. ‘Yüzde 40’ başlıyor tıcı ve reklam ajansları için kılavuz rak bir mal veya hizmetin sadece tı ay bir yıl içinde odun fiyatlarıyla bağ- Döviz kurlarının kontrol altında ol- Öte yandan dün, ihracatçıların hazırladı. “çok kısıtlı bir süre içinde be- lantılı tüm ürünlerde yaşanacak düşüş- duğunu iddia eden Nebati, iş dünyası- Buna göre, teslimat için lirli şartlar altında sunulaca- TCMB’ye yapılacak döviz satışına ilişkin ler kaçınılmaz önemde olacaklar. na çağrı yaparak “Yatırımlara devam, uygulama talimatında değişikliğe gi- yapılması gereken zorun- ğı” belirtilemeyecek. Yurt- Doğruya doğru da ucuza satılan ikin- çok ucuz kredi veriyoruz. Verdiğimiz lu ve makul masraflar hari- dışına yönelik hizmetler dı- dildi. Buna göre ihracatçının dö- ci el mobilyaları, ailelerinizden kalan kredileri sıkı bir şekilde takip edi- viz gelirlerinden TCMB’ye satış cinde, tüketicinin malı edi- şında fiyatlar Türk Lira- eskileri alıp, cilalatıp, döşemelerini ye- yoruz. Bu kredilerle amacımız bel- nebilmesi için ödeme yap- sı olacak. Tüketicinin yaş, zorunluluğu yüzde 25’ten yüz- nilemiş olarak çok daha kaliteli, güzel li: TL’ye güvenin, TL ile işlem ya- de 40’a çıkarıldı. Uygulama 18 ması gerektiği durumlarda, cinsiyet, sağlık durumu gi- olarak yeniden yaratamaz mısınız? Ye- pın. Bu ülke, TL’ye güveni yakala- o mal için “bedelsiz, beda- bi özellikleri, ilgili mevzua- Nisan’da başlıyor. Ocak ayın- ni derme çatma yapılacaklardan çok yan bir sürece girdi. Bundan da alınan kararla, ihracatla elde va, ücretsiz” gibi tanımlama- tı nedeniyle vergi, resim, harç daha kaliteli, uzun ömürlü mobilyaların sonra döviz kredisi, dö- larda bulunulamayacak. Genel fi- veya ücretin hesaplanamama- edilen dövizin yüzde 25’inin sahipleri olabilirsiniz. Siz siz olun, sakın vizle işlem yapmaktan Merkez Bankası’na satıl- yat indirimine ilişkin reklamlarda, mal sı durumunda bu unsurların fiyata da- “Düğününüzün kâbusunuz olmasın..”a vazgeçin, ülkemize gü- ve hizmet kategorilerinin ve bunlarla hil olmadığı reklamlarda açıkça belirti- izin vermeyin. ması zorunlu hale getiril- Nureddin Nebati venin, paramıza gü- mişti. l AA ilgili fiyat indirimlerinin açıkça belirtil- lecek. l AA