Katalog

6 MART 2022 PAZAR DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 Kiev ile Moskova’nın insani koridor kararına karşın sahada çatışmalar dinmiyor Siviller ateş hattında Putin’in cesareti estane ağaçlarıyla çevrili kordon boyu usya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırı- Geçici ateşkesin uygulanmamasına yönelik taraflar birbirini suçladı. Zelenski, uzanan Prymorsky Bulvarı, Karadeniz’e sı sürerken insani kriz tablosu gide- Kbakıyor. NATO’nun Ukrayna hava sahasını kapatma kararı almamasına sert tepki gösterdi. Rrek ağırlaşıyor. Gözler Karadeniz hat- Kordonun ortasında, limana en hâkim po- tında kritik önemdeki Mariupol’e çevril- zisyonda karşınıza ilk çıkan yer “Londonska- miş durumda. İki ülke heyetlerinin hafta ya Oteli” oluyor. arasında Belarus’ta ikinci tur görüşmeler- Çehov, Puşkin, Mayakovski gibi büyük yazarlara, şairlere ev sahipliği yapan, kris- de vardıkları insani koridor için geçici ateş- tal avizeleri, vitraylarıyla göz kamaştıran ote- kes uzlaşısı ise sa- lin berisinde de gene en görkemli yerde T.C. haya tam yansımı- konsolosluğu var. yor. Dün Ukrayna DENİZ DENİZ Televizyonlarda şehri kuşatan kara Rus heyetinden yapı- BERKBERKTATAYY gemilerini gördüğümde aklıma hep 2000’ler lan açıklamalarda KİEV’DEN KİEV’DEN başından kalan bu Odessa’nın “başka za- 3. görüşmenin ya- manlar” görüntüsü geliyor. BİLDİRİYBİLDİRİYOROR rın yapılacağı du- Karadeniz’in hırçın sularına bakan, sıra sı- yuruldu. ra 19. yüzyıl binalarının yer aldığı kordonda o Savaşın onuncu zaman yalnız turistler vardı. gününde dün Ukrayna’nın doğu ve güney Vızır vızır her gün THY uçakları inip kalkı- bölgeleri yine yoğun çatışmalara sahne ol- yor, Odessa Limanı’ndan düzenli olarak İs- tanbul ve Tel Aviv’e feribot seferleri yapılı- du, Rusya birliklerinin kuşatması altındaki yordu. başkent Kiev’de de kaygılı bekleyiş sürdü. Ukrayna’nın dünyaya en açık liman kentiy- Savaşın başlamasından bu yana dün, ilk di Odessa. kez Rus kuvvetlerinin kuşatmasında bulu- Bavul ticareti ile nam salan yoğun deniz nan iki bölge olan güneydeki Mariupol ile trafiğinin yerini bir gün savaş gemilerinin ala- Volnovaha’da yerleşim yerlerinden tahli- cağı hiç aklıma gelmese de Ukrayna’nın en yelerin yapılması için yerel saatle sabah derin fay hatlarından birinde bulunduğumu o 9’dan öğleden sonra 4’e kadar ateşkes zaman da fark etmiştim. ilan edildi. Ancak Ukrayna ordusu, öğle sa- “Eski casusların, kanun kaçakçılarının, siya- atlerinde Rus askerlerinin ateş açması so- ‘Casus diye öldürdüler’ si muhaliflerin ve isyancıların kurduğu bir kent nucunda tahliye işleminin durdurulduğunu Odessa” diye yazmışım o tarihte de (Öteki Rusya’nın Odessa’yı alması halinde, hem nun yaklaşık 10 bin askerinin öldüğünü sa- Ukrayna ve Rusya arasındaki gö- belirtti. Ukrayna Başbakan Yardımcısı İri- Karadeniz’e Yolculuk, 18 Ekim 2006); “Bu- Ukrayna’nın denizle bağlantısı kopartılmış vundu. Ayrıca Rusya’nın 269 tank, 39 uçak rüşmelerin ilk turuna Kiev heyeti gün de en çok mafyasıyla meşhur. Rehber ki- na Vereşçuk da Rusların ateşkesten yarar- olacak hem de Rus kuvvetleri Odessa’nın ve 40 helikopter kaybettiği belirtildi. üyesi olarak katılan Denis Kireev’in tapçıkları bile kentin ciddi bir mafya karargâhı lanarak ilerlemeler kaydettiğini savundu. yakınındaki Moldova Cumhuriyeti’ne ulaşa- Ukrayna Savunma Bakanı Oleksiy Rezni- Ukrayna Güvenlik Servisi tarafın- olduğunu not etmeden geçemiyor.” Rusya’dan da Ukrayna’ya yönelik ateşkese rak ayrılıkçıların denetimindeki Transdinyes- kov, Rus ordusunun lojistik imkânları açı- dan öldürüldüğü iddiası da günde- uymama suçlaması geldi. ter bölgesine karadan bağlantı sağlayabile- sından çöktüğünü, Rus askerlerinin kitleler me yansıdı. Bazı Ukrayna merkez- Çözülen dünya düzeni li medya kuruluşlarının haberine gö- cek. Çatışmaların yoğun olduğu bir diğer şe- halinde teslim olmaya başladığını savundu. Kentin kuruluşunda dahi aslında bir ni- Çıkarma gemileri görüldü re, ulusal istihbarat servisinin elinde hir Harkov’da ise önceki gece boyunca so- Rusya Savunma Bakanlığı ise Ukrayna’da zamsızlık, haydutluk ve “vahşi Batı” düze- Yine güneyde önceki gün Kırım Kireev’in “vatana ihanette bulundu- kak çatışmaları vardı. Sabah saatlerin- 2037 askeri altyapı tesisinin imha edildiği- ni vardı. Yarımadası’nın kuzeyindeki Her- ğuna” dair kanıtların olduğu öne sü- deyse Ukrayna askerlerinin Har- ni duyurdu. 66 uçak, 56 İHA’nın imha edil- Çariçe Katerina, Osmanlı’dan aldığı “Hacı- rüldü. Ukrayna medyasının iddiaları, son il merkezini ele geçiren kov yakınlarında Ruslara karşı diğini belirtti. bey” kalesi yerinde ikinci bir St. Petersburg in- Gazeteciler Kireev’in gözaltına alınırken diren- Rus kuvvetlerinin batıya, taarruza geçtiği kaydedildi. Bu arada Ukrayna Devlet Başkanı Volo- şa etmek hayaliyle Avrupa’nın dört bir yanın- diği, bu sırada istihbarat tarafından Nikolayev’e doğru ilerledi- Birleşmiş Milletler dimir Zelenski, Rus askerine atıfla, “18-20 dan her dil, din, millete mensup insana dave- yaralandı vurularak öldürüldüğüne işaret etti. ği de gelen haberler ara- (BM), Ukrayna’da 24 yaşlarında, çocuk denecek yaştalar, ne için tiye çıkarmış; ihtilallerden, savaşlardan, aç- İngiliz Sky News kanalı baş- sında. Nikolayev Ha- lıktan kaçan, kolay zengin olmak isteyen, ye- Şubat’tan bu yana ölen savaştıkları, neden yabancı ülkeye gittik- muhabiri Stuart Ramsay ve dört vaalanı, Rus ve Ukray- ni bir yaşam düşleyen ya da macera arayan ve yaralanan sivillerin leri açıklanmamış. Rusya onlara, ölümden ğı gerekçesiyle sert çıktı. Önceki gün dü- meslektaşının, Ukrayna’da yara- na kuvvetleri arasında kim varsa Fransız, İtalyan, Yunanlı, Polonyalı, zenlenen NATO dışişleri bakanları zirvesi- sayısının bini geçtiğini başka bir şey verebilirdi” dedi. Yakın bir landığı belirtildi. BBC’nin haberi- Slav, Yahudi herkese kucak açmıştı. birkaç kez el değiştirdi. açıkladı. Ukraynalı yet- gelecekte savaş nedeniyle yurtdışına göç ne işaretle “Uçuşa yasak bölge oluşturma- ne göre, gazetecilerin aracına Putin’in “Orası bizimdir. Bizim tarihi, kültü- Ukraynalı yetkililer, ülke- yı reddederek Ukrayna şehirlerinin ve köy- kililer, can kaybını önce- etmiş olan vatandaşlarına ülkelerine dön- ateş açıldığı kaydedildi. Ate- rel, ruh mirasımızdır” diye yeri göğü inlettiği nin Karadeniz kıyısındaki ki gün en az 2 bin olarak me çağrısında bulunabilecek hale gelmeyi lerinin daha fazla bombalanması için yeşil şin Rusya güçlerince açıl- yerler böyle yerler aynı zamanda... en büyük liman kenti Odes- ışık yaktı” ifadesini kullandı. “Bugünden iti- dığı iddia ediliyor. duyurmuştu. Ukrayna Ge- umduğunu dile getirdi. Sadece Odessa değil, adı bile “sınır” anla- sa açıklarında Rus çıkarma nelkurmay Başkanlığı ise sa- Zelenski, diğer yandan NATO’ya ülke- baren insanlar sizin yüzünüzden de ölecek. mına gelen Ukrayna’nın tümü kültürel ve je- gemilerinin görüldüğünü aktardı. Sizin zayıflığınız yüzünden” diye konuştu. vaşın ilk on gününde Rus ordusu- nin hava sahasını kapatma kararı almadı- opolitik bir fay hattı. Batı bu nedenle, duvarın yıkıldığı 1989’dan bu yana Ukrayna’ya hep “tampon bölge” gözüyle baktı. 2004-2013 arası gerçekleşti- Putin, Kiev’in NATO’dan uçuşa yasak bölge talebine tepkisini sürdürüyor rilen AB’nin doğu genişlemesine Ukrayna bu yüzden alınmadı. Bugün sınırları belirsiz olan bu tampon bölgede sırf Ukrayna’nın değil, 20. yüzyıl so- nu ile 21. yüzyıl başını şekillendiren dünya ‘Yaptırım savaş ilanı gibi’ düzeninin de çöküşüne tanık oluyoruz. 1815’te uluslararası sorunların “konsensüs”le çözülmesini hedefleyen Viyana Kongresi’nden krayna tarafından ülkede uçuşa ya- bu yana uluslararası ilişkileri hep trafik kural- Usak bölge ilan edilmesi talebine karşı ları misali belli kodlar düzenliyor. önceki gün NATO’dan ret kararı gelirken SAVAŞTAN KAÇIŞ Viyana düzeni, I. Dünya Savaşı’na değin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ko- sürdü. Büyük imparatorlukların dağılmasıyla nuya ilişkin “Bu yöndeki herhangi bir ha- şekillenen iki dünya savaşı arasındaki döne- reket, tarafımızca, kararı alan ülkenin ça- me dek uluslararası sistem ve düzeni çıplak Binlerce kişi tışmaya dahil olması şeklinde değerlendi- “güç politikaları” yönlendirdi. ABD askeri birlikleri önceki gün rilecektir” dedi. Böyle bir kararın alınma- II. Dünya Savaşı’nın ardından ise “büyük Polonya’da objektiflere yansımıştı. savaş trajedileri” yaşanmaması adına uluslar sı halinde bunun sadece Avrupa için değil sınır yolunda üstü işbirliklerine güç verildi. AB’nin temelle- tüm dünyada büyük bir felakete yol aça- ri atıldı ve barış güvencesi olarak demokra- bileceği görüşünü dile getirdi. usya’nın saldırıları nedeniyle sınırdan siler öne çıkarıldı, diplomasiye ağırlık verildi, Batı’nın yaptırımlarının hedefinde- kü basın toplantısında, ABD’nin Rusya’nın maliyetleri karşılamadığı gerekçesiyle 8 RPolonya’ya geçen Ukraynalıların sayı- “askeri güç yoluyla” egemenliğin ihlali tabu ki Rus havayolu şirketi Aeroflot’un ka- doğalgaz ihracatına yaptırım uygulaması Mart’tan itibaren Belarus hariç tüm ulus- sının dün itibarıyla 1.5 milyona yaklaştığı mertebesine çıkarıldı. lararası uçuşlarını askıya aldığını bildirdi. dın çalışanlarıyla bir araya gelen Rus li- durumunda Moskova’nın enerji piyasaları- belirtildi. Gün içinde en az 106 bin kişinin der, Ukrayna’ya yönelik “özel askeri ope- nı sarsacağını savundu. Rusya’ya karşı yap- Öte yandan Rusya Dışişleri Bakanı Ser- sınırı geçtiği aktarıldı. Bunun son 10 gün- Demokrasilerin krizi rasyon” kararını çok zor aldığını söyledi. tırım kararı alan batılı ülkelerin “ekonomik gey Lavrov, Viyana’da İran ile yapılan deki en yüksek sayı olduğuna işaret edil- Soğuk Savaş sonuna kadar işleyen bu “Rus ordusu, Ukrayna askeri altyapısını nükleer görüşmelerin sonunda olası bir di. Çoğunluğu kadın, çocuk ve yaşlılardan haydutluk” yaptığını belirtti. düzenin duvarın düşüşünden sonra sürek- yok etme görevini neredeyse tamamladı” anlaşmayı desteklemek için ABD’den en oluşan aileler toplanma merkezine götü- li başkalaştığını ve 11 Eylül’ü izleyen dönem- Lavrov, İran’ı hatırlattı az dışişleri bakanları düzeyinde güvenlik rüldü. Macaristan, Moldova, Slovakya’ya ifadesini kullandı. Ukrayna saldırısı son- de yol boyunca değerler ve kurumların içleri- Peskov ayrıca, Moskova ve Washing- rası Batı’dan gelen hamlelere yönelik ko- garantileri talep etti. Müzakereler sonra- da çok sayıda kişinin geçtiği belirtiliyor. nin boşaltıldığını, pratikte neredeyse II. Dün- ton arasında diplomatik kanalların mev- Öte yandan bazı kaynaklar, Ukrayna’dan nuşan Putin, “Yaptırımlar savaş ilanı gibi” sı ortaya çıkacak anlaşmayı Rusya’ya uy- ya Savaşı öncesi yalın güç siyasetine dönül- yorumu yaptı. Ayrıca Putin, bir kararna- cut olduğunu sözlerine ekledi. Yaptırım- gulanacak yaptırımların İran ile işbirlikle- düğünü görüyoruz. çıkan aralarında bu ülkelerin vatandaşları- lar sonucu kiralık uçaklarına el konulma- Yascha Mounk bunu The Atlantic dergi- nın da olduğu yaklaşık 50 bin kişinin Rus- me ile hükümeti, Rusya’ya karşı “dostça rine zarar vermemesi koşuluyla imzalaya- sinde, Ukrayna savaşıyla eşzamanlı çıkan sı riskiyle karşı karşıya kalan Aeroflot ise ya ve Belarus’a gittiğini duyurdu. olmayan eylemlerde bulunan” ülkelerin cağını duyuran Rus bakan, Tahran’ın nük- yazısında çok net anlatıyor. listesini hazırlamakla görevlendirdi. dün yaptığı açıklamada, birçok ülkenin leer görüşmelerde ABD’den açık cevaplar “Putin’in Ukrayna’ya girdiği saatlerde” di- Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov ise dün- hava sahasını kapatması sebebiyle artan istediğini aktardı. yor özetle Mounk, “Son 16 yıldır demokrasi- lerin sürekli gerilediğini kaydeden Freedom İsrail Başbakanı House’un da son raporu çıktı. 2000’ler ba- MEDYA ÜZERİNDEN şında dünya nüfusunun yarısı ‘özgür ülke’ Bennett Moskova’da kategorisindeyken, bugün sadece 10 kişiden KAPIŞMA Erdoğan-Putin görüşecek 2’si özgür sayılabilcek ülkelerde yaşıyor.” srail Başbakanı Naftali Bennett, Rus Devlet Demokrasilerin krizi karşısında diktatörle- krayna savaşı, basına yönelik İBaşkanı Vladimir Putin ile Moskova’da gö- rin de maskelerini indirmekte artık sakınca Ukısıtlama hamlelerine de sah- umhurbaşkanlığı Sözcü- uluslararası hukuk çerçeve- rüştü. Ardından, Ukrayna Devlet Başkanı Vla- görmediklerini kaydeden Mounk, “Putin’in ne oluyor. Rusya ile Batılı med- dimir Zelenski ile de telefonda konuştu. Ben- Csü İbrahim Kalın, Cumhur- sinde korunması. Rusya’nın bundan böyle uluslararası hukuku açık bi- ya kuruluşları yayınlara karşılık- başkanı Tayyip Erdoğan’ın, dile getirdiği kaygılar, talepler nett, ardından Alman Şansölyesi Olaf Scholz çimde çiğnerken emellerini gizlemek zorun- lı yasak getirdi. Daha önce Face- ile görüşmek üzere Berlin’e gitti. Rusya-Ukrayna savaşına iliş- her neyse bunların da savaş da hissetmediğine” dikkat çekiyor. book tarafından Rus medya ku- kin, “Bugün (dün) görüşme- yoluyla değil müzakere yoluy- İsrail Başbakanı Bennett, dün, Rusya Ukrayna savaşında bir yanda otokrasiler, ruluşlarının sayfalarına kısıtlama- Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüş- ler AB Başkanı’yla ve Kanada la ele alınması ve değerlendi- diğer yanda demokrasiler var, deniyor ya... lar ve engeller getirilmişti. Rus- Başbakanı’yla devam edecek. rilmesini istiyoruz” dedi. Bu doğru değil. mek üzere Moskova’ya gitti. Kremlin Söz- ya Federal Bilgi Teknolojileri de Yaşanmakta olan, demokrasilerin güç cüsü Dmitriy Peskov, Rusya Devlet Başka- Yarın (bugün) da Sayın Putin’le Kalın, gazetecilerin “Tür- harekete geçerek Facebook’u Erdoğan, geçen yıl eylül kaybıyla 19. yüzyıl tarzı güç politikalarına fü- bir görüşmesi olacak” dedi. kiye, Rusya’ya karşı yaptı- nı Vladimir Putin ve İsrail Başbakanı Nafta- Rusya’da tamamen engellen- ayında Soçi’de Putin ile bir tursuzca U dönüş yapılması. li Bennett ile Kremlin’de görüştüğünü bil- rım kararı almayı düşünüyor di. Öte yandan Amerika’nın Sesi, araya gelmişti. Putin bu cesareti kendinde “özgür Batı”nın ‘Yaptırım planı yok’ mu” sorusuna şu yanıtı ver- dirdi. Görüşmenin içeriğine yönelik bilgi BBC ve Deutsche Welle gibi ba- önde gelen isimleri, liderleri ile işbirliği yapa- Kalın, Erdoğan’ın Rusya-Ukrayna savaşı- veren Peskov ise “Ukrayna etrafındaki du- di: “Şu anda bir yaptırım planımız yok. Biz tılı ülkelerin medya kuruluşları- rak buldu. na ilişkin önceki gün Ukrayna Devlet Baş- bu savaşın bir tarafı olmak istemiyoruz.” rum müzakere edildi” dedi. Bennett’in Pu- nın internet siteleri de Rusya’nın Oğul Bush 11 Eylül’ü izleyen günler- kanı Volodimir Zelenski ve İngiltere Baş- tin ile yaklaşık üç saatlik bir görüşme ger- Öte yandan Cumhurbaşkanı Recep Ukrayna operasyonlarında yan- de Putin’i Maine’deki evinde ıstakoz ziya- bakanı Boris Johnson ile telefon görüşme- Tayyip Erdoğan, Sırbistan Cumhurbaş- lış bilgiler yaydığı gerekçesiy- çekleştirdiği kaydedildi. l Haber Merkezi fetlerine davet ediyordu, Berlusconi Sar- si yaptığını hatırlattı. Rusya tarafına sa - le engellendi. Ayrıca, Rusya’nın kanı Aleksandar Vucic ile telefonda gö- denya’daki villasında Rus liderle sefahat vaşın bitmesi ve müzakerelerin başlama- Ukrayna’ya karşı savaşına aykı- rüştü. Görüşmede, Rusya’nın Ukrayna’ya âlemleri düzenliyordu. Almanya’nın sosyal rı bilgiler yayımlayanlara 15 yıla sı yönünde çağrı yaptıklarını belirten Kalın, saldırısı dahil bölgesel meseleler ve Tür- demokrat kökenli eski başbakanı Schröder, Kuzey Kore’den kadar hapis cezası uygulanaca- “Bizim temel ilkemiz Ukrayna’nın toprak kiye-Sırbistan ilişkileri ele alındı. Gazprom’un Batı lobiciliğine soyunmakta ğı yasa tasarısı Rusya parlamen- bütünlüğü, egemenliği ve siyasi birliğinin hiçbir mahsur görmüyordu. l ANKARA/Cumhuriyet 9. füze denemesi tosu tarafından onaylandı. Bu- Bunlar olurken Putin içeride basın özgür- nun üzerine Alman kamu yayın- lüklerini boğuyor, muhalefeti eziyor; tehlike- uzey Kore’nin dün füze denemesi yap- cıları ARD ve ZDF, dün Rusya’dan li bulduklarını zindanlarda çürütüyor, zehir- Ktığı belirtildi. Japonya Savunma Ba- haber yapmayı durdurdu. Batı liyor, öldürüyor; Çeçenistan, Gürcistan ve kanlığı, “Kuzey Kore’nin Japon Denizi (Do- Musk’tan kısıtlama yok medyası CNN ve CBS Kırım’da dehşet saçıyordu. ğu Denizi) yönüne balistik füze fırlattığı- News ise Rusya’da ya- Obama bunlar yaşanırken “Rusya ile iliş- merikan uzay mekiği ve roket üretici- lerinden kendisine, Rus haber kaynakları- nı” duyurdu. Tokyo’nun deneme nedeniy- yın yapmayı bıraktık- kileri resetlemek”ten bahsediyor; aklıselim Asi SpaceX’in kurucusu, Tesla’nın CEO’su na erişimin kesilmesi talebi geldiğini söyle- le Pyongyang yönetimine diplomatik no- larını açıklarken Blo- Merkel Moskova ile Berlin’in geleneksel ya- Elon Musk, Twitter hesabından paylaştı- di. Talebin Ukrayna’dan gelmediğini vurgu- ta verdiği de aktarıldı. Bazı kaynaklar, de- omberg ve BBC gaze- kın ilişkilerini sürdürmekte sakınca görmü- ğı mesajlarda, Ukrayna’da önceki gün aktif layan Musk, silahla tehdit edilmedikçe böy- nemenin, 9 Mart’taki Güney Kore başkan- tecilerinin oradaki ça- yordu. hale getirdiği uydu interneti sistemi projesi le bir şey yapmayacağını kaydetti. “Mutlak lık seçimlerinden önce yapılmasına dikkat lışmalarını geçici ola- Putin cesaretlenmesin de kim cesaretlen- Starlink’te, Rus haber kaynaklarını engelle- ifade özgürlüğü taraftarı olduğum için üz- çekti. Kuzey Kore, bu yıl başından bu yana rak askıya alacaklarını sin? Devam edecek. meyeceğini belirtti. Musk, bazı dünya lider- günüm” ifadelerini kullandı. Musk belirtti. 9. füze denemesi yapmış oldu.