Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
13 MART 2022 PAZAR
6 HABER
Sedef Kabaş ve
Üç görüşle
NATO’nun yanlışlığı
113 yıl önceki telgraf
ve kışkırtıcılığı
eyse ki Batı’da dürüst, düzgün dav-
ranan yorumcular var. Bunlardan Da-
Nni Rodrik, ABD’nin saygın ekonomis-
ti, aynı zamanda küresel ekonomi, teknolo-
ji - siyaset ilişkileri analisti, çok net yazdı:
Ukrayna ve Batı, ülkenin, Avrupa ekono-
misine ve Batı askeri ittifakına dahil edil-
mesini, hem ekonomisini hem de güvenli-
ğini destekleyeceğini gördü. Fakat Vladi-
PAZAR YAZILARI
mir Putin, bu hareketleri Rusya’nın güven-
lik çıkarlarına aykırı buldu gördü. Bu size
azeteci, yazar, TV
tuhaf mı görünüyor, o zaman varsayalım ki
programcısı Sedef Ka-
Meksika, Rusya ile askeri ittifak tasarlasay-
Gbaş, TELE1 TV’deki
dı ABD nasıl tepki verirdi?
konuşması sırasında tek-
Rodrik, bugünkü durumu “güvenlik ikilemi”
rar ettiği bir atasözü nedeniy-
kavramıyla izah ediyor. Büyük güçler ulusal
le cezalandırıldı ve Bakırköy
güvenliklerini vurguladığı bir küresel siste-
Cezaevi’nde 49 gün tutuk-
min temelde kırılgan olduğunu ve savunma
lu kaldı. Cuma günkü duruş-
önlemlerini saldırgan önlemlerden ayırt et-
mayla salıverildi ancak ken-
menin imkânsız olabileceğini söylüyor: Her
disine 2 yıl 4 ay hapis ceza-
iki tarafın daha güvenli hale gelme girişimleri,
sı verildi. diğerinin güvensizliğine katkıda bulunur ve kı-
Bu yazımızda Sedef Kabaş sırdöngüyü sürdüren karşı önlemleri tetikler.
tutuklamasıyla paralel bir ör-
nek olay olarak 113 yıl önce-
İstikrar ve barış mezara mı?
ki bir telgraftan söz edece-
ABD ve NATO, diyelim ki hem ekono-
(*) 1909 yılı nisan ayında
ğiz. Telgrafta açıkça Osman- mik hem de güvenlik açısından Ukrayna’yı
gönderilen telgrafın o günkü
Batı’ya “ilhak etme”yi kendileri için uygun
lı Devleti’nin sadrazamına ha-
İstanbul 36. Asliye Ceza Mahkemesi,
orijinali aşağıdadır:
gördüler. Fakat bu kararları, NATO’nun
karet ediliyordu. Sonra ne ol-
Kabaş’ı cumhurbaşkanına hakaret su-
Rusya sınırlarına dayanması ve Rusya’nın
du? Konuyu özetleyelim:
çundan iki yıl dört ay hapse mahkûm
“Der’aliyyede tarafdaran-ı
“güvensizleşmesi” (veya kendini güvensiz
23 Temmuz 1908’de İkin-
ederek tahliyesine hükmetti. Kabaş
görmesi) sonucu üretiyordu. Bu da Ukray-
istibdadın Sadr-ı azamı Tev-
ci Meşrutiyet ilan edildi, ar-
49 gün sonra özgürlüğüne kavuştu.
na işgalini gündeme getirdi. Putin, Ukray-
fik Paşa’ya meftunu hürriyet
dından seçimler yapıldı ve 17
na için Batı’nın Rusya ile savaşmayı asla
olan ve bu uğurda kanlarının
Aralık 1908’de Osmanlı Mec-
göze alamayacağını da görüyor. ABD/NA-
son damlasını akıtmaya her
razama aşağıdaki telgrafı rarlayan gazeteci Sedef
lisi (Meclis-i Mebusan) çalış-
TO, ilk hamleyi yaptıkları için, Ukrayna ko-
anu zaman müheyya bulu-
gönderdi: Kabaş’a gelince, bu ata-
maya başladı. Osmanlı tari-
nusundaki bu “mahcubiyetlerini”, ekono-
nan seksen beş bin nüfusu
hinde çalkantılı bir dönem ya- sözü “cumhurbaşkanı-
mik ambargo ile Rusya’yı köşeyle sıkıştır-
mütecaviz ve fedakârlık ve
“Yüksek makamdaki
şanıyordu.
na hakaret” olarak de-
ma politikalarıyla, silahlanma ve yardımlar-
dilaverliği ile müştehir kaza-
keyfi yönetimin sadraza-
la telafi etmeye çalışıyorlar.
ğerlendirildi. Sabaha kar-
mız sekenesinin hadim ve
mı Tevfik Paşa’ya,
Sert telgraf Ukrayna’yı yönetenler de, bu küresel
şı polis tarafından evin-
mahsul-i istibdad olan ka-
Hürriyete âşık olan ve düşünceyi ve gerilimi algılayamadıkları için
İstanbul’da gerici unsur-
den apar topar alınıp Em-
binenize zerre kadar itima-
bu uğurda kanlarının son de ülkelerini bu hegemonya savaşının dı-
lar bir araya gelerek 31 Mart
niyet Müdürlüğü’ne götü-
dı yoktur. Sadaret maka-
şına çıkaramadılar. Liderlik yapamayanlar,
damlasını akıtmaya her
1909’da ayaklandılar. Ellerin-
rüldü, mahkemeye çıka-
mını mezar taşınıza yazdır-
ülkeye ve millete kıymayı göze aldılar.
an hazır bulunan 85 bin
de yeşil bayraklarla ve şeri-
rıldı ve mahkeme kendisi-
mak için kabul ettiğiniz ise Tabii belki Rodrik’in vurgulamaktan kaçın-
nüfusu aşkın, fedakârlık
at isteriz bağırışlarıyla Meclis’i
ni tutukladı.
üç gün de kâfidir. Yok, va- dığı nokta şu: Saldıran, sürekli olarak raki-
ve yiğitliği ile ünlü ilçemiz
bastılar. Adalet Bakanı Na-
bini Moskova’ya doğru sıkıştıran, 1990’lar-
Atasözünü tekrarlamak,
tanı mahv ve milleti dereke-i
vatandaşlarının yıkım ve
zım Paşa ve Lazkiye milletve-
Ali Haydar Bey Ahmet Tevfik Paşa da genişlememe sözünü tutmayan ABD ve
tutuklanma gerekçesi ya- süfliyete indirmek ve kan
zorbalık ürünü hüküme-
kili Emir Aslan Bey’i Meclis’in
NATO’dur. Kadim Rusya düşmanlığı, ekono-
döktürmek için deruhte et-
pıldı. Ardından kendisine
mak istiyorsanız üç gün de
tinize zerre kadar güve-
kapısının önünde öldürdüler.
mik kültürel - sanatsal yaptırımlar ve Rusya
tiniz ise bu alçaklıktır, hain-
2 yıl 4 ay ceza verildi. Hukuk
yeterlidir” diyen, “Görevi kan
ni yoktur.
Bir gün sonra Binbaşı Ali Ka- ile ilgili her şeyden nefret hallerinde yeniden
liktir. Cezasız kalmaz. Sükût
tamamen ortadan kaldırıldı.
Sadrazamlık makamını me- döktürmek için aldıysanız bu
buli Bey, Yıldız Sarayı önünde hortlamıştır. Bu açıdan ABD’nin, NATO’nun
et, yoksa indireceğiz.”
alçaklıktır, hainliktir” diyen;
zar taşınıza yazdırmak için Avrupa’ya ve dünyaya istikrar ve barış ge-
saldırıya uğradı ve linç edildi.
Umum ahali namına
bununla da yetinmeyip “Gö-
kabul ettiyseniz üç gün de Tarih yazacaktır tirme olasılığı çok çok zayıftır.
İstanbul’da sokak çatışmala-
Ödemiş Belediye Reisi
revden ayrıl, yoksa indirece-
yeterlidir. Yok, vatanı yok et-
rında ölenlerin sayısı 30’u ge-
Söyleyecek fazla bir şey
Ali Haydar
mek ve milleti alçak ve bağ- ğiz” diyen Ödemiş Belediye
1998: ‘Soğuk Savaş
çiyordu. yok; zorba yönetim, istibdat
Başkanı Ali Haydar Bey’e ne
nazlık derecesine indirmek ve
Padişah Abdülhamit, Ahmet
yönetimi olarak tarihe geçen
(Bu telgraf Sadrazam Tevfik yeniden başlar’
yapıldı?
kan döktürmek için üstünüze
Tevfik Paşa’yı sadrazamlığa
Abdülhamit yönetimi, bele-
Paşa’nın evrakı arasında bu- Bugün yaşanan sorunun kökleri 90’lı yıl-
aldıysanız bu alçaklıktır, hain-
getirdi. Tevfik Paşa’nın isyan
diye başkanına herhangi bir lunmuştur. Bkz: İsmail H. Da- lara gidiyor. NATO, Sovyet Sosyalist Cum-
Sonucu ne oldu?
liktir. Cezasız kalmaz. Görev-
eden gericileri destekleyece-
huriyetler Birliği çöküp dağıldığında, NATO
nişment, Sadrazam Tevfik
ceza uygulamazken 113 yıl
den ayrıl, yoksa indireceğiz.
ği sanılıyordu. Bir yandan da Görevden alındı mı? Ken-
önce dağılan Varşova Paktı üye ülkelerini
Paşa’nın Dosyasındaki Res-
sonra bir gazeteci sadece bir
Halkı adına Ödemiş
Hareket Ordusu Rumeli’den disine ceza verildi mi? Hapse ittifaka almayacağını açıklamıştı.
mi ve Hususi Vesikalara Göre
atasözünü tekrar ettiği için
İstanbul’a doğru hareket et- Belediye Reisi Ali Haydar atıldı mı? 90’lı yılların ilerleyen tarihlerinde bu ka-
31 Mart Vakası, İstanbul, 1974.
demokratik olduğunu iddia
rarını iptal etti ve 1999’da Polonya, Maca-
7 Nisan 1909 Belediye Başkanı Ali Hay-
mişti.
Telgrafı çeken Belediye Baş-
edenler tarafından cezaevine
ristan ve Çekoslovakya’yı aldı.
(26 Mart 1325)” (*)
Rumeli ve Anadolu’dan dar Bey, görevden alınma-
kanı Ali Haydar Bey hakkında
atılıyor; ayrıca kendisine 2 yıl Bu, Rusya ile Batı arasında yeniden “bü-
sadrazama ve Meclis’e telg- dı, kendisine ceza verilmedi
bkz. Alev Coşkun - Yasemin
4 ay ceza veriliyor. yük gerilim ve nüfuz bölgeleri savaşları”nın
raflar gönderiliyordu. İş- Sadrazama gönderilen telg- ve görevini sürdürdü. Telgraf,
Coşkun, Ödemiş’ten Zirveye
başlangıcıdır.
“İstibdat rejimi”, 113 yıl ge-
te Tevfik Paşa’nın Sadra- rafta onu “keyfi ve zorba yö- doğal bir protesto olarak ka-
Tırmananlar, Ödemiş Beledi-
1998’de New York Times’ın ünlü yaza-
ride mi kaldı, yoksa bugün
netimin sadrazamı” olarak ni-
zam olduğu günlerde, Nisan bul edildi. yesi, Yıldız Kent Müzesi Yayı-
rı Thomas L. Friedman, bu NATO geniş-
de devam mı ediyor?
1909’da Ödemiş Belediye teleyen, “Sadrazamlık maka- Bu telgraftan 113 yıl son- nı, 2012, s.33-47.)
lemesi üzerine bir yazı yazdı. Amerikan -
Başkanı Ali Haydar Bey sad- mını mezar taşınıza yazdır- ra sadece bir atasözünü tek- Bunu tarih yazacaktır...
Sovyet ilişkileri ve Sovyetler’in durdurul-
ması konusunda tarihsel roller oynayan,
Amerika’nın büyük devlet adamlarından
biri olarak nitelendirilen George Kennan,
Amerikan Senatosu’nun bu genişleme ka-
Bakan ‘yeni atama’ dedi, mahkeme ‘ek atama’ diye dÜZeLtti
rarını şiddetle eleştiriyordu, özetle:
“Bence bu yeni bir soğuk savaşın başlan-
gıcı.. Rusların yavaş adımlarla buna olumsuz
tepki vereceğini ve politikalarını etkileyeceğini
düşünüyorum. Bence bu trajik bir hata. Bu-
MEB’e yargıdan kötü haber
nun için hiçbir sebep yoktu. Kimse kimseyi
tehdit etmiyordu. Ciddi bir kaynağımız ne de
nin bu kararı oybirliği ile alması- si’ndeki davaya savunma gön- gönderilmesine hükmedildi. Ka-
SEFA UYAR niyetimiz olmasa da genişleme kararı ile.. bir
nı haklılığımızın yargı tarafından deren bakanlık da söz konusu rarın iptal edilmesi durumunda
dizi ülkeyi korumak için imza attık... Elbette
Rusya’dan kötü bir tepki gelecek ve ardın-
ğretmen adaylarının 2020 tescili olarak yorumluyoruz ” dedi. atamanın ek değil, yeni atama halihazırda yapılan 15 bin ata-
dan (NATO’cular) Rusların tepkisini ‘Rusla-
ÖKPSS puanı üzerinden 20 bin MEB, 2021’de yalnızca 20 olduğu iddiasını yineledi. Mah- ma da iptal olacak ve bakanlı-
rın böyle olduğunu her zaman söyledik’ di-
atama yapılmasına tepki göster- bin öğretmen atanacağını duyu- keme ise atamanın yürütmesi- ğın yeni bir karar alması gere-
yecekler ama bu tamamen yanlıştır.”
mesi üzerine gerçekleştirilen 15 runca 2020 KPSS’ye giren öğ- nin durdurulması istemini red- kecek.
Büyük bir politikacı, bunları 1998’de
bin atamanın ek atama olup olma- retmen adayları tepki göster- detti. Temyize taşınan dosya- Kararı Cumhuriyet’e değer-
söylüyor!
dığı tartışmasına mahkeme nokta miş ve tepkiler üzerine 15 bin ya bakan Ankara Bölge İdare lendiren avukat Erdem Cömert,
koydu. Ankara Bölge İdare Mah- öğretmen daha atama kara- Mahkemesi 1. İdari Dava Daire- “Bölge idare mahkemesinin
ABD ve NATO tetikledi
kemesi, Milli Eğitim Bakanı Mah- rı almıştı. Atamalarla ilgili 2021 si, yerel mahkemenin kararını ‘Bu bir ek atamadır’ tespiti çok
Son olarak Newsweek’ten Ted Galen
mut Özer’in “15 bin yeni atama- KPSS puanının da değerlendiril- “15 bin öğretmen alım ilanının önemli. Mahkemenin bu kara-
Carpenter’in yazısını anımsatayım.
dır, ek atama değil” diyerek sa- mesini ise Bakan Özer, “15 bin ek atama niteliğinde olduğu an- rı oybirliği ile almasını da haklı-
Başlık: NATO ve ABD, Ukrayna savaşı-
Muazzez Çığ’a:
vunduğu atamanın, “ek atama” yeni atamadır, ek atama değil” laşılmaktadır” diyerek bozdu ve lığımızın yargı tarafından tescili
nın tetiklenmesine yardımcı oldu... Özet-
olduğu tespitinde bulundu. Avu- diye savunmuştu. dosyanın yeniden değerlendi- olarak yorumluyoruz” dedi.
le: “Rusya’nın işgali her ne kadar Ukrayna ve
kat Erdem Cömert, “Mahkeme- Ankara 8. İdare Mahkeme- rilmek üzere yerel mahkemeye l ANKARA NATO provokasyonuna abartılı bir yanıtı ol-
‘Örnek Türk
sa da… Hem Bush yönetiminde hem de Ba-
rack Obama’da savunma bakanı olarak gö-
Kadını’ ödülü rev yapan Robert M. Gates, 2014’te ‘Gür-
cistan ve Ukrayna’yı NATO’ya dahil etmeye
ritanya Türk Kadınları
çalışmanın gerçekten aşırı olduğunu’ kabul
İstiklal Marşı için tek yürek oldular
BDerneği’nce, dünyaca ün-
etti. Bu girişimin, ‘Rusların kendi hayati ulu-
lü Sümerolog Muazzez İlmiye
sal çıkarları olarak gördükleri şeyi pervasız-
stiklal Marşı’nın kabulünün kuyla okudu.
ca görmezden gelme’ vakası olduğunu ya-
Çığ’a “Örnek Türk Kadını” ödü-
İ101. yıldönümü nedeniyle yü- Başkan Soyer, “İstiklal Mar-
zıyordu. Gerçekten de öyleydi..”
lü verildi. Türkiye’nin Londra
Dani Rodrik’in saptaması ile bitireyim:
rüyüş düzenlendi. Yürüyüşe ka- şımız hürriyetin her şeyden kıy-
Başkonsolosluğu himayesinde-
“ABD ve Avrupa politikacıları kurallara
tılan İzmir Büyükşehir Belediye- metli olduğunu ve en güçlü di-
ki etkinliğe Mersin’den bağla-
dayalı bir uluslararası düzenden söz ettikle-
renişin bağımsızlık için oldu-
si Başkanı Tunç Soyer, “İstiklal
nan Muazzez İlmiye Çığ, yaşam
rinde, bu düzenin nasıl kendi ülkelerinin çı-
Marşı, esaret altına alınmak is- ğunu anlatır. ‘Korkma’ diyerek
felsefesini, “Çalışmak, çok ça-
karlarına uygun inşa edildiğini unutuyor ve
başlar. Bağımsızlığımızı savun-
tenen bu vatanın umudu oldu.
lışmak! Çocuklar mutlaka evde
yaptıkları çeşitli ihlalleri görmezden geliyor-
Emperyalizme karşı mücadele maktan, bu cennet vatanı ko-
sevgi görmeli ve sevgiyle büyü-
lar. Batılı olmayan pek çok ülkedeki sıra-
rumaktan, cennet doğasına sa-
eden bir vatanın sembolü oldu”
meli. İnsanlara, hayvanlara, do-
dan insanların, Batılı güçleri fırsatçı, ikiyüz-
hip çıkmaktan, zeytin ağaçla-
diye konuştu.
ğaya sevgi çok önemli” diye- lü ve tamamen bencillikle motive ettikleri-
rına sahip çıkmaktan korkma-
Başkan Soyer ve CHP’li ba-
nin farkında değiller ya da bu gerçeğe şa-
rek anlattı. Çocukluğu ve genç-
dık, korkmuyoruz” ifadelerini
zı ilçe belediye başkanla- şırıyorlar.”
liği Birinci ve İkinci Dünya Sa-
kullandı. Not: Dani Rodrik’in yazısı: www.project-
rının da bulunduğu yakla-
vaşı yıllarında geçen, Kurtuluş
syndicate.org/commentary/new-world-or-
şık 500 kişilik grup, Cumhuri-
Savaşı’na ve Cumhuriyetin ila-
Buca’da tören
der-avoiding-zero-sum-competition-by-
yet Meydanı’nda toplanıp Ko-
nına tanıklık eden Çığ, Türk ka-
dani-rodrik-2022-03
Buca Belediyesi, İstiklal
nak Atatürk Meydanı’na yürü-
dınlarının yaşadığı değişimlerle
Thomas Friedman’ın yazısı: www.ny-
Marşı’nın kabulünün 101. yılını
dü. İzmirliler, İzmir Büyükşehir
lediye Başkan Yardımcısı Barış da bu süreçte atılan en önemli
ilgili, “Cumhuriyetin ilanından
times.com/1998/05/02/opinion/foreign-af-
kutlamak ve milli şair Mehmet
Belediyesi’nin yanı sıra Ödemiş,
Özreçber, “Kurtuluş Savaşı’nda adımlardan biridir” dedi.
sonra Türk kadınının hayatında
fairs-now-a-word-from-x.html
Akif Ersoy’u anmak için tören
Tire, Torbalı, Karşıyaka, Seferi-
Başkomutan Mustafa Kemal Ardından, törene katılan
en büyük yenilik ‘kadın-erkek Ted Carpenter’in yazı link’i: www.
düzenledi. Folklor Müzik Genç-
hisar ilçe belediyelerinin bando-
ve Genelkurmay Başkanı İsmet Bucalılar tek yürek olarak Ban-
eşitliği’ oldu. Şimdi biz bu dev- newsweek.com/us-nato-helped-trigger-
lik Derneği halkoyunları ekibi-
ları ve İzmir Büyükşehir Beledi- ukraine-war-its-not-siding-putin-admit-it-
Paşa, vatan sevgisini ve inancı do 35 Grubu’nun eşliğinde
rimin en yüksek çağını yasa-
nin zeybek gösterisi ile başla-
yesi korolarının eşliğinde İstik- opinion-1685554
güçlendirmek için büyük çaba İstiklal Marşı’nı hep bir ağızdan
maktayız” ifadelerini kullandı.
yan törende konuşan Buca Be-
lal Marşı’nı hep bir ağızdan coş-
göstermişlerdir. Milli Marşımız okudu. l İZMİR/Cumhuriyet
‘İSTİBDAT İDARESİ’
SADEcE 1909’DA MI?
YOKSA 2022’DE DE Mİ?