Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 1 MART 2022 SALI 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER usya’nın Ukrayna’ya saldırısı ve gelişmesi için zorunlu gördüğü sal- pa, Batı ve Dünya için birdenbire ye- sonrasındaki gelişmeler, “Üçün- dırı muhatapları açısından, Sovyet- niden büyük bir tehdit haline geldi. Rcü Dünya Savaşı” ile tüm insanlığı ler çökmüş, Radikal Siyasal İsla- Sonuç olarak SSCB’nin çökmesin- UKRAYNA yeryüzünden silip atmazsa dünya “İkinci mın temsil ettiği iddia edilen İslam den sonra işlevsiz kalan NATO, yeni- Soğuk Savaş” dönemine girdi diyebiliriz. Uygarlığı’nın sözde saldırısı engel- den işlev kazandı... Bir gerçeği hemen vurgulamalıyım: lenmiş, Çin ise henüz düşman kimli- “İkinci Soğuk Savaş” dönemi başladı. SAVAŞI VE Türkiye, dünyanın bu yeni dönemi- ğiyle hedef tahtasına oturtulmamıştı. (Bu çözümlemem üzerine, Putin’in ne bu rejim içinde ve bu iktidar yöne- Böylece “Soğuk Savaş” döne- hangi gerekçelerle Ukrayna’ya girdiği- timinde girerse tam bir felaketle kar- mindeki “Dünya Düzeninin” askeri ni anlatmama bakarak beni Rusçuluk- JEOPOLITIĞI şılaşacak ve bugünkü sorunlarımız, örgütü NATO da düşmanı olan Sov- la etiketleyenler bu kez de Putin’in attığı ‘İkinci Soğuk Savaş’ karşılaşacağımız yeni sorunlar karşı- yetler Birliği ve Varşova Paktı çök- adımların NATO’ya yeniden işlev kazan- sında hiç kalacaktır. müş olduğu için işlevsiz kalmıştı. dırdığını ve “İkinci Soğuk Savaş” dönemi- ve ‘İkinci Yeni Dünya DR. VIOLETA STRATAN ILBASMIŞ HHH Ama NATO, yeni Rusya ni başlattığını söylememi de Amerikancı- Sovyetler Birliği’nin çökmesi, Soğuk Federasyonu’nu da askeri açıdan çev- lıkla suçlarlarsa hiç şaşırmayacağım.) GAZETECI-ARAŞTIRMACI Düzeni’nde ‘Gerçek Savaşı bitirmiş, “Yeni Dünya Düzeni” ku- relemek için eski Varşova Paktı üyesi HHH rulmuştu. olan yeni devletleri de kendi örgütüne Gelelim “Gerçek Yeni Türkiye”ye: krayna’ya yönelik Rus saldırısını Yeni Türkiye’ Bu düzen, Huntington’ın “Uygarlık- katmaya devam etti. Erdoğan/AKP iktidarı ve “Şahsım Reji- Uve Ukrayna’nın Rusya için önemi- lar Çatışması” dediği farklı kimliklerin Bu siyasetin tetiklediği olaylar mi” kendi dönemlerini “Yeni Türkiye” di- ni anlamak için öncelikle Rusya’nın ve Ve bu silahlı saldırı, ABD’nin Irak, birbirlerine düşmanlaştırılması esa- şöyle gelişti: ye nitelediler ve bir yandan ülkenin tüm Ukrayna’nın iç ve dış sorunlarına göz Libya, Suriye işgallerinde ve ABD ile sına dayanıyor ve Fukuyama’nın “Ta- 1) NATO’nun genişlemesinden rahat- kaynaklarını sömürdüler, bitirdiler, öte NATO’nun Libya müdahalesinde ge- atmak gerekir. rihin Sonu” dediği, kapitalizmin (em- sız olan Putin, Huntington’ın dünya si- yandan da bunu yapabilmek için Temel rekçe olarak kullanıldı. peryalizmin), demokrasi ve refah ilke- yasetine armağan ettiği(!) “Kimlik siyase- Hak ve Özgürlüklerin canına okudular. Bu arada dünya egemenliği açısından, leri ile maskelenmiş egemenliğini ilan tini” kullanarak Rusların çoğunlukta ol- Bu “İkinci Soğuk Savaş” döneminde Ukrayna’nın dil ve ABD’nin gerçek rakibi olarak Çin ortaya ediyordu. duğu ve Ukrayna’dan bağımsızlıklarını Türkiye’yi konumlandırmak için ne he- kimlik sorunları çıkmıştı ama bu iki ülke arasındaki eko- Bu “Yeni Dünya Düzeni”nin egeme- ilan etmiş bulunan Donbas bölgesindeki defleri ve ideolojileri ne de bilgileri ve SSCB’nin 1991’de dağılmasıyla, 15 nomik ve mali ilişkiler o kadar yoğun ki ni ABD idi. iki şehri işgal etti. becerileri yeterli. henüz çatışmanın ve gerginliğin dünya- bağımsız cumhuriyet ortaya çıkmıştır. Huntington’a göre ABD (Batı), bu gü- 2) Putin, Donbas bölgesiyle yetinme- İşte tam bu sırada 6 partinin “Güçlen- yı nasıl ve ne biçimde etkileyeceği çok cünü sürdürebilmek için de (Komü- di, Ukrayna’yı işgale başladı... dirilmiş Parlamenter Sistem” bildirge- Bağımsızlık, Ukrayna ve Ukraynalı- açık değil. nizmi çökerttiğine göre) önce İslam 3) Bununla da yetinmedi, Finlandi- si imzalandı ve Türkiye’nin önünde yeni- lar için dönüm noktası olmuştur. Geç- (Bir yandan ABD’nin pek çok üretimi Uygarlığı’nın, sonra da Çin Uygarlığı’nın ya ve İsveç’i, NATO’ya girmemeleri için den bir “Demokrasi Umudu” belirdi. mişten gelen birçok sorunu devralma- Çin’de yapılıyor ama öte yandan Çin de saldırılarını püskürtmesi gerekiyordu. tehdit etti... Erdoğan/AKP iktidarının büyük bir sı yanında, bir devlet olarak etnik, din- oradan kazandığı paraları yine ABD’ye İslam Uygarlığı’nın sözde saldırısı 4) Ve son olarak da ordusunu nükle- felaket olan “Yeni Türkiye” sloganı ile sel, siyasal, ekonomik sorunlarla yüz- borç olarak veriyor.) Usame bin Ladin’in öldürülmesi ve El er silahlar konusunda hazırlığa geçirdi- yarattığı yıkıma karşı bu umudun müj- Sonuç olarak, 2000’lerin ikinci on yı- Kaide’nin esas gövdesinin küçük parça- ğini ilan etti. leşmiştir. Azınlıklar arasında Lehler, delediği “Gerçek Yeni Türkiye” bun- lında, Huntington’ın Batı’nın (ABD’nin) lara ayrılmasıyla önlendi. Böylece Rusya Federasyonu, Avru- dan sonraki yazımın konusu olacak. Yahudiler, Bulgarlar, Macarlar, Ro- manlar vardır. En yüksek sayıda olan ise Rus kökenli azınlıktır. Bu durum, Ukrayna için hem yerel hem de dış kaynaklı birçok soruna neden olmak- tadır. Kırım dahil, doğuda, güneydoğu- da nüfusun çoğunluğu Rus etnik köke- Soğuk savaşçılara gün doğdu nine (Rusça konuşan), ülkenin orta ve batı kesiminde nüfus çoğunluğu Uk- rayna etnik kökenine (çoğunlukla Uk- Rusya kritik bir dönemde ABD propagandası için malzeme Gürcistan’da yaşananların kopyası. DR. A. MURAT ŞENER raynaca konuşan) sahiptir. vermekle kalmadı, uluslararası kamuoyunu da karşısına SIYASET BILIMCI Bu iki grubun farklı kültürel, toplum- Ukrayna feda edildi aldı. Ayrıca direnişin uzaması, Ukrayna ulusal kimliğinin sal, etnik unsurları, siyasi açıdan da aşı- Nisan 2021’den itibaren NATO’yu us ordusunun Kiev’e girdiği Rusya’ya karşı daha da pekişmesini sağlar. rı kutuplaşmalar yaratmaktadır. Dolayı- gündeminden düşürmeyen Ukray- bu süreçte, kazananın ABD ol- sıyla, ülkenin doğu ve güneyindeki et- na lideri Zelenski’nin “Yalnız bırakıl- Rduğunu şimdiden söyleyebili- nik nüfus, Rusya’yla yakınlaşmayı arzu- dık” demesi, durumu baştan doğru riz. Rusya bu hamlesiyle, düne ka- larken, batısı ve merkezi, Avrupa Birliği tahlil edemediğini gösteriyor. 6 Ni- dar varlığı, işlevi tartışılan NATO ve ve paylaştığı değerlerle yakınlaşmak is- san 2021’de NATO Genel Sekreteri ciddi nüfuz ve güven kaybı yaşayan temektedir. Bu durum, genel seçimlerde Stoltenberg, NATO’nun Ukrayna’nın ABD’yi tekrar dünya sahnesine ta- Ukrayna iç politikasına doğrudan yansı- özgürlüğünü ve sınır bütünlüğünü şıdı. Değişen jeopolitik konjonktür- maktadır. Ülkenin batısı ve merkezi, Ba- desteklediğini söylemekle yetinmiş- de güç kaybeden, çok kutuplu, daha tı, ABD, NATO yanlısı adayları destekler- ti o kadar. Rusya da Zelenski’nin bu dengeli bir dünya düzenine direnen ken güneybatısı ve doğusu Rusya’ya ya- kışkırtıcı üslubunun, Ukrayna için ABD’nin eli kuvvetlendi. Soğuk Sa- kın politikacılara oy vermektedir. geri dönüşü olmayan sonuçlar doğu- vaş parametreleri üzerinden Güney racağını belirtmişti. Pasifik ve Avrupa siyasetini yönlen- Ukrayna’nın Rusya için Aslında Ukrayna hiçbir zaman dirmeye çalışan ABD Başkanı Joe Bi- önemi NATO nezdinde korunması gere- den için Ukrayna’nın işgali, tepside Ukrayna’nın, 2013’ten sonra politik ken stratejik bir unsur olmadı. sunulan fırsat niteliğinde. Biden, 10 ve ekonomik açıdan hızla Batı’ya yö- Zelenski’nin dengeleri gözetmek ye- Haziran’da İngiltere Başbakanı Bo- nelmesi, Rusya’yla arasındaki ilişkile- rine, Rusya’ya tümden sırt çevirmesi ris Johnson’la, Roosevelt ve Churchill rin kökten değişmesine neden olmuş- ve kışkırtıcı sözleri, ABD’nin de teş- arasında 1941’de imzalanan Atlantik tur. Jeostratejik konumu, olumlu iklim vikiyle Ukrayna’yı ateşe attı. Bildirisi’ni güncellemişti. ri, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya şan Putin, durumu kınamış, Rusya koşulları, nüfusu, doğal kaynakları, alınması üzerinden tansiyonu için Gürcistan ve Ukrayna’nın kırmı- büyük tarımsal ve endüstriyel potansi- Dışarıya genişlemez Gürcistan’ın aynısı yükselten söylemler, bu bağlam- zı çizgi olduğunu belirtmişti. 8 Şubat yeli olan, “sınır bölgesi” anlamına ge- Rusya’nın tutumu, ABD’nin “ar- 14-15 Haziran 2021’de NATO zir- da anlam kazanıyor. Rusya lideri 2008’de, açık bir şekilde silahlanma len Ukrayna, her zaman Rusya’nın ilgi ka bahçesi” olan Latin Amerika’da vesi ve AB görüşmelerinde “Ameri- Putin, kendi “arka bahçesi” olan yarışına vurgu yapmıştı. alanı içinde olmuştur. Avrupalı yaşam izlediği politikadan farklı değil. Fa- ka Geri Döndü” vurgusu yapmıştı. Ukrayna’da, kendisine ters siya- NATO’nun askeri altyapısının Rus standartları ile Rusya’ya ekonomik ba- kat işgal gereksiz. Putin için olum- Batı ittifakı ve NATO’nun oluşumun- set izleyen ve güvenlik riski oluş- sınırına yaklaşmasının Rusya’yı kar- ğımlılık arasında tarihsel olarak sıkış- da tarihsel temel taşı olan Atlantik suz sonuçlar doğurabilecek nitelik- mış, gel gitler yaşamıştır. turan bir hükümet istemiyor. şı önlemler almaya ittiğini vurgula- te. Rusya kritik bir dönemde ABD Bildirisi’ne 80 yıl sonra duyulan ih- SSCB’nin dağılmasının ardından NATO’nun genişleme politikası- mıştı. Ardından, 2-4 Nisan tarihlerin- tiyaç, Soğuk Savaş’a yaptığı atıf açı- propagandası için malzeme vermek- 31 yıl geçmesine rağmen Rusya, Uk- nın parçası olma ihtimali bulunan de Bükreş’te düzenlenen NATO zir- le kalmadı, uluslararası kamuoyu- sından simgeseldi. rayna üzerindeki emellerinden vaz- eski Sovyet topraklarını kontrolü vesinde, Gürcistan ve Ukrayna’nın ABD’nin dünyayı Soğuk Savaş nu da karşısına aldı. Ayrıca, direni- geçmemiştir. Rusya lideri Putin’in, altında tutmaya çalışıyor. NATO’ya bir gün mutlaka alınacağı- üzerinden okuması, Rusya’nın da şin uzaması, Ukrayna ulusal kim- “SSCB’nin dağılması, 20. yüzyılın en Bulgaristan ve Romanya’nın nın açıklanması, Rusya’nın kaygı- liğinin Rusya’ya karşı daha da pe- benzer tutum içine girmesine se- büyük felaketiydi” demesi, bunun ka- 2004’te NATO’ya, 2007’de Avrupa larını doğrular nitelikteydi. Bugün bep oluyor. Rusya’nın Ukrayna’ya kişmesini sağlar. Çatışma kısa sü- nıtıdır. Eski Sovyet cumhuriyetleri ba- Birliği’ne üyeliğinin ardından, Mü- Ukrayna’da yaşananlar, bu tarihsel müdahalesinden bir ay önce baş- re içinde, Ukrayna dışına taşmadan ğımsız devletler olsa bile, Rusya onları layan Biden’ın kışkırtıcı demeçle- nih Güvenlik Konferansı’nda konu- sürecin devamı ve Ağustos 2008’de son bulacaktır. büyük bir toprak kaybı olarak görmek- tedir. Ukrayna, NATO veya AB’den ge- len herhangi bir askeri tehlikeye kar- şı, Rusya için “kalkan ülke” olarak gö- rülmektedir. Zbigniew Brzezinski’nin, ünlü “Büyük Satranç Tahtası” eserin- CHP’nin onur anıtı 1 Mart Tezkeresi de belirttiği gibi, “Ukrayna olmadan, Rusya bir Avrasya imparatorluğu ola- TBMM’de 363 oyla temsil edilmesine gü- kili konuşmasında “Amerikan gemileri zımı dinledikten ve anayasanın ilgili mad- mayacaktır”. MUSTAFA ÖZYÜREK venen ABD, tezkerenin kabulünü bekle- ve askerleri için geldikleri gibi giderler”, desini inceledikten sonra “Özyürek haklı, ESKI CHP GRUP BAŞKAN VEKILI meden harekete geçmişti. Tezkere öncesi “Amerika’dan değil Allah’tan korkun” tezkere kabul edilmedi” diye kararını bil- İlk adım mı? Türk kamuoyu barış isteyenlerle ABD yan- ifadeleri hafızalara yer etti. CHP Genel dirdi. AKP’lilerde hüzün, CHP’lilerde coşku Rusya’nın, “dünyanın kalbi” dediği yıl önce, 1 Mart 2003 tarihinde lıları olarak bölünmüştü. AKP ve yandaşla- Başkanı Deniz Baykal, “Emperyalist bir vardı. Meclis’te TBMM’de, 1 Mart’taki giz- 19AKP Hükümeti, ABD’nin Irak’a sal - topraklar içinde Ukrayna da vardır. rı, ABD’den yana konumlanırken, CHP’nin devletin komşu bir ülkeye saldırmasına li oturumdaki konuşmaları ve kimlerin na- dırmak için Türkiye coğrafyasını üs ola- Putin yönetiminde Rusya, eski Sov- öncülüğündeki barış yanlıları ise ABD’nin destek olmak, TBMM’ye yakışmaz” şek- sıl oy kullandığının bilinmesini istemeyen rak kullanmasına izin veren bir tezke- yet coğrafyasına yeniden hâkim ola- savaş açmasında üst olmanın “kirli sa- linde etkili bir konuşma yaptı. AKP, aradan 19 yıl geçmesine rağmen, tu- reyi TBMM’ne sunmuştu. Tezkerede 60 bilmek için dünya sahnesinde tek- vaşa” katılmak olacağını savunuyorlardı. tanakların açıklanmasını engelliyor. Oysa bin Amerikan askerinin, 255 savaş uça- rar küresel süper güç olmak iste- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer baş- Tutanaklar yayımlanmıyor gizlilik süresi 10 yıl. ğının, 60 helikopterin topraklarımıza ko- mektedir. Ukrayna’yı işgali, strate- kanlığındaki MGK net bir destek kararı Yapılan kapalı oylamada 533 katılım, nuşlanmasına izin isteniyordu. jik hedefi olan Bağımsız Devletler açıklamayıp konuyu TBMM’ye bırakıyordu. ABD tepkili 264 kabul, 250 ret, 19 çekimser oy kulla- Tezkerenin hazırlanmasından önce, Abdul- Topluluğu’nun mevcut yapısı yerine 1 Mart 2003’ün tarihi bir gün olacağı nıldı. Anayasanın öngördüğü 267 salt ço- Beklemediği sonuca şaşıran ve tepki lah Gül başkanlığında yeni kurulan AKP hü- geçerek, Avrasya Birliği’nin inşasını anlaşılıyordu. AKP görüşmelerin gizli ol- ğunluğa ulaşılmadığı için kabul edilmemiş gösteren ABD, tezkere çıkmayınca güney- kümeti, ABD ile uzun müzakereler yapmıştı. tamamlamasının ilk adımıdır. masını istiyordu. CHP, halk bilgilensin, oldu. Oylama sonucu açıklanınca, kabul den Irak’a girdi. 1.5 milyondan fazla sivilin Türkiye’den istediği sözleri alan ABD, İs- Halford Mackinder’in kuramın- toplantı açık olsun diyordu. oylarının, hayır oylarından fazla olması ne- ölümüne, milyonlarca kadının dul ve ço- kenderun Limanı’na gemilerle asker çı- CHP Genel Sekreteri Önder Sav, da, “kalpgâh” olarak tanımladığı böl- deniyle AKP’liler coşku ile alkışladılar. cukların yetim kalmasına sebep oldu. karmış; Mardin, Hakkâri ve Van’da depo- oturumu yöneten Meclis Başkanı Bü- CHP Grup Başkanvekili olarak anaya- 1 Mart’ta inanarak tezkereye hayır de- ge olan Rusya’nın varlığı ve süreklili- lar kiralamış, bazı koyları çıkarma yapmak lent Arınç’tan usul hakkında söz iste- sanın 267.maddesine göre tezkerenin ka- miş bir milletvekili olarak, Amerika’nın ği, ancak Ukrayna ve diğer Doğu Avru- üzere düzenlemiş, İskenderun Limanı’na di. Arınç’ın usul görüşmesine müsa- bul edilmediğini söyleyerek itiraz ettim. Emperyalist savaşına ortak olmaktan, mil- pa ülkelerini kapsayan, iç ve kenar hi- hangi silahların boşaltıldığını görmek için ade etmesi CHP’nin görüşlerinin otu- Meclis Başkanı Arınç oturuma ara vere- yonlarca masum insanın ölümüne yol limana girmek isteyen CHP milletvekilleri- lal olarak kabul edilen toprakların yar- rum kapanmadan kamuoyu ile payla- rek, beni ve AKP Grup Başkanvekili Salih açan savaşa Türkiye’nin karışmasını önle- ne ABD askeri izin vermemişti. dımıyla devam edebilir. şılmasına fırsat verdi. Önder Sav’ın et- Kapusuz’u odasına davet etti. Benim itira- mekten onur duyuyorum. Ancak, verilen sözlere, AKP’nin Mâhnur ve İlhan kend karakterler olan anne “Önasya’nın ççe grmş uygarlıklarına eğlmek,” “Köpek, adamın elndek şşey saran gazete babalarından eşlerne, sevgllerne onlarla baş yararlanmanın ötesnde br anlam kazanıyor kâğıdını yaladı, sonra adamın yüzüne dern br etmeye çalışırken anlaşablecekler, brlkte br Erdoğan Özer’n şrnde. Çünkü o, günümüzü mnnetle baktı. Adamın başka br kâğıt çnde dostluk köprüsü kurablecekler m? kavramanın nesnel koşullarını, bu toprağın getrdğ kıymayla ekmek karnını doyurmaya tarhsel yazgısında buluyor. Kısır ve yoz sapmalara yetmemşt. Bell m olur? karşı, halkımızın hayat sürecyle bütünleşmeye Gece yarısı, köpekle adamın yan yana altına Yeter k lşkde taraflar lle de kend ktdarını çağrıdır Erdoğan Özer’n şr. sığındıkları yaprakları boyun bükmüş ağaca dayatmaya kalkmasın, o kırılgan sınırlar keskn nceck br yağmur tıpırdıyordu. K…. kasabası “Erdoğan Özer, söyleyecek sözü olan br ozan. uçlu kalemle değl suluboyayla çzlsn k kesknlğ blmem kaçıncı uykusunda homurdanarak Kültürlü, dkkatl, dle egemen. Fener ne yana Kitap okuduğunuzu biliyoruz. gderlmş olsun. Çünkü herkes, çeştl zamanlarda devnrken, adamla köpek br yılı aşkın br süredr tutacağını biliyor.” • Hasan Hüseyn yaşamına gren nsanlarla br ordu kurmuyor mu, adamın mutlu ve mutsuz tüm gecelern her lşkde komutanlığını yaptığı ordular onları “Özer'n şr tema'larındak çeştllğ. Şrn paylaştıkları yerde, fabrka lojmanlarının savaşa sürüklemyor mu? kapsamını genş tutarak br toplumun ve o ortasındak bakımsız parkta gecey dnlyorlardı.” toplumun nsanlarının serüvenn yansıtmayı Sz Kavşakta’da, çne heyecanla dalacağınız, Alper Akçam’dan “btrm futbol öyküler”... sürprzlerle dolu br roman labrent beklyor. amaçlıyor.” • Doğan Hızlan 12,5x19,5 - 480 sayfa - Roman 12,5x19,5 - 112 sayfa - Şr 12,5x19,5 - 160 sayfa - Öykü