Katalog

1 MART 2022 SALI 14 KÜLTÜR Türkiye’nin üçüncü ödenekli tiyatrosu Bakırköy Belediye Tiyatroları uzun bir aradan sonra perdelerini açtı. ‘Ustam ölmüş, Ferhan Şensoy’un yazdığı, Orhan Kemal Aydın’ın Gaziantep BBŞT’de yönettiği ve oynadığı “İstanbul’u Satıyorum ‘Keşanlı Ali Destanı’ 1987” sezon sonuna kadar ıllardır söylediklerimizi bir kez daha yinelemek zorundayız: Müşfik Kenter Sahnesi’nde ÖZNUR YYüzölçümü büyük, nüfusu yo- OĞRAŞ ÇOLAK seyircisiyle buluşacak. ben satarım’ ğun ve eğitimdeki başarısı sınırlı olan ülkemizde tiyatro sanatının yaygın- laşması için geçmiş yıllarda birçok gi- iyatroseverlerin ve Bakırköylüle- rişim yapılmış ve hepsi de sonuçsuz rin açılmasını özlemle beklediği bırakılmıştır. TBakırköy Belediye Tiyatroları ye- İki hafta önceki yazımda da belirtti- niden “perde” dedi. ğim gibi, yurt düzeyinde tiyatro çalış- Tiyatro önce pandemi nedeniyle ka- maları da yapan Halkevleri 1951’de, panmıştı, sonra ise grev sebebiyle... Dört birçok sanat yanında tiyatro sanatına da eğilen Köy Enstitüleri de 1954’te, ay süren ayrılık, emekçinin hakkını al- dönemin iktidardaki partisi tarafından masıyla son buldu. Perdelerini yeniden kapatılmıştı. açan tiyatronun hem oyuncuları hem 1960’lı yıllarda Muhsin Ertuğrul’un, de seyircisi mutlu. Benim için bu tiyat- ülkenin çeşitli yörelerindeki merkezler- ronun önemi başkadır, çocukluğum ve de, hem tiyatro okulu olarak işlev gö- gençliğimin ilk yılları burada geçti di- recek hem de oyun çalışmalarıyla yö- yebilirim. Mutluluk ve hüzün arasında re seyircisine hizmet verecek Böl- bir duyguyla, büyük bir heyecanla git- ge Tiyatroları kurma düşüncesi, ya- sa tasarısı olarak TBMM’ye ulaştırılmış tim bir ustanın oyununu seyretmeye. Aytekin Özen ama hiçbir zaman tartışma gündemi- Bir de sahnede iki büyük usta olunca, oyunda Mimar Sinan’ı ne getirilmemiştir. 1960’ların sonuna seyir keyfi bir başka; Aytekin Özen ve canlandırıyor. doğru, oluşma aşamasındaki Dostlar Orhan Kemal Aydın... Tiyatrosu’nun, “bölge tiyatrosu” anla- Ferhan Şensoy’un yazdığı Orhan yışında bir topluluk olarak Anadolu’da Kemal Aydın’ın yönettiği ve oynadığı kurulmasına sıcak bakılmamış, özel ti- ‘SONSUZLUĞU YAKALAMIŞ BIR EVRENSEL ŞAHSIYET’ “İstanbul’u Satıyorum 1987” bugüne yatro olarak ününü Genco Erkal’ın bi- gönderme yapıyor. reysel çabalarıyla bugün de sürdüren stanbul’u Satıyorum 1987” adlı oyunun- bunlardan biri: Yaptığı olağanüs- Özen, “oyun, günümüz gün- Dostlar İstanbul’a yerleşmek zorunda “Kimdir İstanbul’un esas sahi- “İda Mimar Sinan’ı usta oyuncu Aytekin tü yapıtlar ve yeni bir çağ başla- celliğinde olsaydı nasıl olurdu” kalmıştır. bi?” “Kim satabilir koskoca bir şeh- Özen canladırıyor. Tüm yaşam değerle- tacak nitelikteki görkemli eser- sorusuna ise şöyle cevap ve- rinin metalaştığı-insansızlaştığı, ahlaksal leriyle mimarlık alanında ikon ol- riyor: “Türk tiyatrosuna, gele- ri?” sorularının da sorulduğu oyun- Büyükşehir Belediyesi deyimlerin özünden saptırıldığı, her şeyin muş Mimar Sinan. (Sinan bin Ab- neksel tiyatronun kalıpların- da cevap çok net tabii: Satan sattı, parayla ölçüldüğü-paraya-ranta dönüştü- dülmennan) Ömrü boyunca top- dan yola çıkarak oluşturduğu, Şehir Tiyatroları çözüm alan aldı. 1987’de- ğü, bu çarpık insan ilişkilerinin çarpık kent- lumsal yaşama, eserlerindeki üs- eserleri ve dilde geliştirdiği olabilir mi? ki İstanbul’un bugün leşmeye zemin hazırladığı şu günümüzde, tün nitelikleriyle katkı sunan ya- kendine özel eleştirel bakışıy- Öte yandan, Kültür ve Turizm yerinde yeller esiyor. kalkıp Mimar Sinan gelse bize ne der? İşte ratıcı-yenilikçi-devrimci bir kişili- la oluşturduğu tiyatrosuyla bir Bakanlığı’nın bir genel müdürlüğü bu oyunun konusu: Mimar Sinan, gücü elin- ğinin yanı sıra sadece kendi dö- ekol/okul olmuş büyük ustala- Ortaoyuncular’ın ilk Aytekin Özen de bulunduran rantçılara karşı, İstanbul’un neminin değil aynı zamanda ge- rımızdan Ferhan Şensoy’un bu olarak merkezden yönetilen Devlet kez 1987’de sahne- yağmalanmasını önlemek, evlerinin ve ya- lecek nesillerin de vazgeçilmez, sarsılmaz- eserini, günümüze uyarlamak gibi bir ge- Tiyatroları’nın ülkenin tüm kentlerine lediği “İstanbul’u Sa- şadıkları toprakların ellerinden gitmeme- neredeyse tartışılmaz düzeyde bir ilham lişigüzel çalışma pek hoş olmazdı bence. yetişemeyeceği, dahası, “yerleşik sah- tıyorum” adlı oyun si için halkı direnmeleri konusunda onlara kaynağı olmuş, ayrıksı, seçkin, sonsuzluğu Bu aynı zamanda oyunun yönetmeni Or- ne” adı altında çeşitli illerde açılan ti- şimdi düşününce destek verir. Ne var ki, halk, rantçıların bu yakalamış bir ‘evrensel’ şahsiyet.” han Kemal Aydın’ın görüşüydü ve hepimiz Orhan Kemal Aydın yatroların bir bölümüne sanatçı kadro- çıkar çatışmasında, onların küçük paralarla Özen, oyunun yazıldığı dönemdeki ekip olarak bu sadakate saygı duyduk.” resmen ustalar geçi- su bile sağlayamadığı bilinmektedir. kandırılmasına, onların zorbalıklarına, gözü toplumsal gerçeklere alan açtığının altını Müzik seçimlerinin Özgür Çalı’ya ait ol- İstanbul BBŞT, Darülbedayi’den bu di gibi, kimler yokmuş ki; Ferhan Şen- dönmüşlülklerine karşı koyamaz. çiziyor ve ekliyor: “Oyun kendi içinde bir duğu oyunda, Aytekin Özen, Orhan Ke- yana süren 100 yılı aşkın geçmişiy- soy, Erol Günaydın, Rasim Öztekin, Özen, canlandırdığı karakteri şöyle an- anlatım bütünlüğüne, bir görsel drama- mal Aydın, Mustafa Sercan Yener, Yunus le dev bir tiyatro kurumu olarak et- Baykal Kent ve Münir Özkul. latıyor: “Yeryüzü uygarlıklarının yapıtaşla- turjik estetiğe sahip. Bu haliyle bile gü- Emre Kılınç, Burç Ara, Eda Özdemir, Emre kinliğini sürdürüyor. Bakırköy Beledi- Münir Özkul’u oyunda bugün Mimar rını oluşturan dehalar/dâhiler vardır. Bilim nümüzün toplumsal gerçekliğine de hitap Sırımsı, Ercan Koçak, Gözde Ayar, Kadir ye Tiyatroları, Kocaeli BBŞT, Eskişe- insanları, sanatçılar, sofistike liderler, dev- edecek ve eksikliği pek o kadar görülme- Hasman, Murat Şenol, Özge Çatak, Sev- Sinan olarak ekrandan seyrediyoruz. Yi- hir BBŞT ve Anadolu’nun başka kent- rimciler vb. gibi. Canlandırdığım karakter de yecek sağlamlıkta bir yapıt” diyor. da Karabulut rol alıyor. ne ekrana yansıtılan Ferhan Şensoy’a lerindeki birkaç belediye destekli top- ise finalde bu sefer biz seyirciler selam luluk da kurumlaşmış durumda. Bele- oynanması için öyle gelişigüzel ver- siler de o dönemin isimleri. Oyunun olarak bile fazlasıyla ‘güncel’. Bu neden- veriyoruz. diyelerin üstleneceği tiyatro hizmetinin mediği ‘mit’i yaygındır tiyatro camia- konusu gereği günümüze gönderme- le, politik kişilerin isminin o veya bu ol- büyük seyirci kitlelerine ulaşma olasılı- ğı büyük. Ne ki belediyelerin yönetimi Taşlaması bol... sında. Nöbetçi Tiyatro da onun tedri- ler da var tabii. ması bir şeyi değiştirmiyor; seyirci kafa- bağlamında siyasal erkin dört yılda bir Sazlı sözlü, hem zehirli hem hiciv- satından geçmemin gururu ve ayrıca- Aydın, “Oyunda özellikle herhangi bir sında anında oyunu güncelliyor” diyor. el değiştirmesi “kurumlaşma” sürecini li diliyle bize bu kadim şehrin 30 yıl- lığı ile mi bu ‘mit’i kıranlardanım bil- güncelleme yapmak istemedim ve yap- Aydın, 1984’Te “Nöbetçi Tiyatro” ile yıpratan bir olgu. Bu iki nedenle, bele- da değişen yüzünü ve de değişmeyen miyorum. Ama oyunun textini ken- madım. Ama, oyunun finalini ne şekil- başlamış tiyatroya. Ferhan Şensoy ilk ho- diye tiyatroları hem destekleniyor hem hırslı hırsızlarını anlatan kahkahası de değiştirmek istediğimi korkarak ken- cası ve ustası. Aydın, “Oyunu ilk oyna- disinden istediğim de “Ben ancak sa- de işleyiş süreçleri endişeyle izleni- da taşlaması da bol oyun Müşfik Ken- na gönderirim” demişti. Hâlâ üzerin- disine anlatınca ‘-Tamam yapabilirsin.’ dığımızda o hayattaydı ve onunla oyun yor. Doğal ki özlenen ve olması gere- ter Sahnesi’nde tiyatroseverlerle se- demişti, mutluluktan ağlamıştım. Bunun üzerine gerek izin aşamasın da gerek- de ev adresim olan Kraft posta zarfını ken, hangi siyasal parti egemenliğinde olursa olsun, belediyelerin tiyatro hiz- zon sonuna kadar buluşacak. dışında da sadece bir iki yerde söylem se prova sürecinde yaptığım konuşma- saklarım odamda” diyor. metini yansız ve sürekli olarak verme- Aydın, oyunu yönetmeye karar verdi- ve espri anlamında minik göndermeler larda çok heyacanlıydım. İzlemesini çok sidir. Demokrasinin gerektirdiği bu ol- Günümüze göndermeler... ğinde, Ferhan Şensoy daha göçmemiş- var. Ayrıca oyun, o günün politik kişi- istiyor ve heyecanla o günün gelmesini gunluk aşamasına ülkemizde henüz ti yıldızlara... Ferhan Şensoy’un oyunu- Oyunda bir güncellemeye gitmemiş likleri üzerine söylemde bulunduğu için bekliyordum. Olmadı” diyor. bütünüyle ulaşıldığı söylenemez. nu kendi tiyatrosu dışında sahnelemek Aydın, bu sebeple oyunun adını us- günümüze getirmeye çalışmak saçmala- Aydın, ustasıyla artık oyunun finalin- o kadar kolay değil, vermez yani usta tasından izin alarak yazıldığı tarihi maktan öteye gitmeyecekti. Oyunun te- de helalleşiyor. Ferhan Şensoy’un çok Gaziantep BBŞT ilk oyununu kimseye. de ekleyerek “İstanbul’u Satıyorum ması İstanbul’un rant uğruna yağmala- kullandığı o güzel sözüyle: “Ustam öl- tiyatro dönemini açtı Aydın, “Ferhan Abi’nin, oyunlarını 1987” koymuş. Oyunda geçen siya- nıp, satılması olduğu için, sadece ‘tema’ müş, ben satarım.” 27 Mart 2021’de kurulan GBBŞT önce sınav düzenini kurmuş, haziran sonunda 20 oyuncuyu da içeren kad- rosunu oluşturmuş. Dahası, yazarlık Refik Salih, Londra Klasik Müzik ve oyunculuk kurslarının verileceği üc- ‘Dalgakıran’ 5 Mart’ta prömiyer yapıyor retsiz bir tiyatro okulunun ilk adımları- nı atmış. 2021-2022 tiyatro dönemini apı Kredi bomontiada Sah- Yarışması’nda ödül kazandı Gaziantep kentinin tarihine ilişkin şar- Yne, Craft Tiyatro’nun ilk oyu- kılı-danslı “Güvercin Çocuklar” oyu- kan Üniversitesi Konserva- ni gönüllü çalışmalarıyla çocuk- nu “Dalgakıran” ile 5 Mart’ta sa- nuyla açan topluluk, Haldun Taner’in at 20.30’da perdelerini açıyor. Si- Otuvarı yüksek lisans öğrenci- lara aktaran Refik Salih, 2017 yı- başyapıtlarından “Keşanlı Ali Destanı” mon Stephens’ın yazdığı ve Çağ si Refik Salih, 40 ülkeden piya- lında Eğirdir Müzik Festivali kap- ile 24 Şubat’ta seyirci karşısına çıktı. Çalışkur’un yönettiği tek kişilik nistlerin katılımı ile online dü- samında kırsal kesimde yaşayan 20 kişilik bir kadroyla sunulan ünlü oyunda sanatçı Serkan Altunorak zenlenen Londra Klasik Müzik çocuklara piyano eğitimi verdi. rol alıyor. Oyun, hayata inanmakta yapıtın yönetmeni Mehmet Çevik, de- Yarışması’nda piyano dalında Türkiye, Avusturya, Malezya, zorlananların, kaybedilenlerin, kay- kor ve kostüm tasarımcısı Rabia Kip master kategorisinde mansiyon Çin, Amerika Birleşik Devletle- bettiklerimizden ibaret olmadığının Telek, ışık tasarımcısı Cafer Yiğiter. hikâyesini anlatıyor. Koreografi Korhan Başaran imzası- ödülüne de- ri, Alman- “Dalgakıran” oyunu, 19 Mart ve 26 nı taşıyor. Oyunun Taner’in metni ka- ğer görüldü. ya, Güney Mart tarihlerinde 18.00 ve 20.30 se- dar vazgeçilmez olan müziği de bes- Altı ya- Kore, Rus- anslarında Yapı Kredi bomontiada teci Yalçın Tura’nın… şında piya- ya, İsveç ve Craft Sahne’de izlenebilir. “Keşanlı”nın bir üstün-yapım ola- no eğitimi- Fransa’nın rak sahnelenmesi gerektiğini düşünen ne başla- da araların- Taner, yaklaşık 60 yıl önce, İstanbul yan Refik Sa- da bulun- Devlet Operası ile görüşmüş. Tura’nın Beşir Ayvazoğlu lih, Trakya duğu 40 ül- müziğinin Cemal Reşit Rey tarafın- dan armonize edilmesi önerilince oyu- Devlet Kon- keden piya- ‘Abdülmecid Efendi’nin nunu geri çekmiş. Devlet Tiyatro- servatuva- nistlerin ka- Edebi Çevresi’ni anlatıyor su Genel Müdürü Cüneyt Gökçer’in, rı Piyano tıldığı Lond- akıp Sabancı Müzesi’nde Sabancı oyunun müziğinin kendi bestecileri ta- Ana Sanat ra Ulusla- rafından yeniden yazılması gerekti- SHolding’in desteğiyle devam eden Dalı’ndan rarası Kla- ği düşüncesine de katılmamış. Böy- “Şehzade’nin Sıra Dışı Dünyası: Abdül- mezun ol- sik Müzik lece, “Keşanlı”, ancak 1964 yılının 31 mecid Efendi” sergisi kapsamında ger- du. Piyano eğitimi sırasında Slo- Yarışması’nda Haydn Piyano Mart’ında, özgün metin-özgün mü- çekleştirilen etkinlikler, şair, yazar ve ven piyanist Marina Horak’tan ve Konçertosu No:4 HB 8 eserini zik bütünlüğü korunarak Gülriz Sururi gazeteci Beşir Ayvazoğlu’nun “Abdül- ve Engin Cezzar Tiyatrosu tarafından, Consenza Konservatuvarı’ndan seslendiren piyanist, 23-24 yaş mecid Efendi’nin Edebi Çevresi” baş- Genco Erkal’ın rejisiyle İstanbul’da lıklı bir konferansıyla devam ediyor. Prof. Roberto Issoglio’dan mas- aralığı master kategorisinde piya- Karaca Tiyatro’da sahnelenebilmiş. Bugün, saat 16.00’da çevrimiçi ola- terclass eğitimi aldı. no dalında mansiyon ödülünü ül- Seyircinin coşkuyla izlediği yapıt, Türk rak gerçekleştirilecek konferans, Os- Müzik alanındaki tecrübeleri- kemize getirmeyi başardı. tiyatrosunda, toplumsal-politik yakla- manlı hanedanının kendisinden önce- şımı yansıtan ilk epik-müzikal olarak kilere göre çok iyi yetişmiş, zihni dün- çığır açmış. yaya açık mensuplarından biri; hat- Gaziantep BBŞT’nin “Keşanlı” yapı- ta belki de en seçkini olan, döneminin Melike Şahin’den ‘live’ ‘RÜSTEMOĞLU CEMAL’İN TUHAF mında, yeni bir kuruluş olmanın zorla- edebi hareketleri- elike Şahin’in “live” albümü ya- dığı koşullar nedeniyle, canlı orkest- ni de yakından ta- Myımlandı. Şarkıcının Türkiye ve ra eşliği kullanılamamış. Müziğin özen- HİKÂYESİ BEYLİKDÜZÜ’NDE kip ederek des- li bir bant kaydıyla değerlendirildiği bu Avrupa’yı kapsayan “Merhem” turnesi teklediği için sa- BB Şehir Tiyatroları’nın oyu- Osmanlı İmparatorluğu’nun çalışmanın başarı düzeyi, ancak oyunu kapsamında, ülkemizin en önemli sah- nat dünyasında İnu “Rüstemoğlu Cemal’in son demlerinde, Girit’teki yurt- izleyebilen eleştirmenlerin yorumlarıyla nelerinden Harbiye Açık Hava Tiyatro- geniş bir çevreye Tuhaf Hikâyesi” bugün saat larından sürgün edilen bir aile- belgelenebilecek. Tiyatrosu olan kent- su, Bostancı Gösteri Merkezi ve Zorlu ve yüksek itibara 20.30’da Beylikdüzü Atatürk nin İstanbul’a Çanakkale’ye ve lerimize işte bu yüzden eleştirmen ge- PSM’de verdiği ilk konserlerden derledi- sahip Abdülmecid rekli... İstanbul ve Ankara dışında oyun Kültür ve Sanat Merkezi’nde nihayet Ayvalık’a uzanan ma- ği seçkileri 25 Şubat’ta dinleyicilerin be- Efendi’nin edebi- izleyip de değerlendirme yapan eleştiri sahnelenecek. ceralı yolculuğu. Rüstem’in, yat ve dönemin ğenisine sunuldu. Merhem: İlk Konserler yazarlarına bu yüzden saygım büyük... Cengiz Toraman’ın yazıp Cemal’in ve hayatlarındaki di- adlı bu yeni “live” albüm, sanatçının çok aydınları, sanat- Levent Üzümcü Gaziantep BBŞT’nin başarılı ve uzun yönettiği oyunda, Esen Koçer, ğer insanların kimi zaman gü- çılarıyla kurduğu sevilen parçalarının yanı sıra şimdiden ömürlü olmasını diliyorum. Levent Üzümcü rol alıyor. lünç kimi zaman hüzünlü ama sımsı- yakın dostluklara dinleyici favorilerinden olmayı başarmış Oyunun konusu ise kısaca şöyle: cak hikâyeleri. Ayvazoğlu odaklanacak. bir “Firuze” cover’ı içeriyor!