Katalog

9 ŞUBAT 2022 ÇARŞAMBA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 13.6300 15.5400 18.5020 20.76 2.007 5396.89 801.09 6.5 kuruş 4.4 kuruş 14.1 kuruş Sabit 9.56 puan 43.93 lira 7.37 lira Türkiye’deki ağır ekonomik kriz, emekçileri hem yoksullaştırıyor hem ekmeğinden ediyor Sıradanlığın Karakışta işsiz kaldılar başatlığı Geçen yıl, işsizlik ödeneği almak için İŞKUR’a lkede adaletsizlik, güvensizlik, iş- MİGROS’TA DİRENEN İŞÇİLERE GÖZALTI sizlik, yoksulluk, eğitimsizlik, yol- başvuran emekçi sayısı 1 milyon 471 bin 673 kişi oldu. Üsuzluk, çevre kirliliği, doğa yıkı- Bu ödeneği alabilenlerin oranı ise yüzde 44’te kaldı. mı, kamu hizmetlerinde aksama, enf- lasyon, siyasal, kültürel, ekonomik he- ürkiye İş Kurumu (İŞKUR) zandı. Hak kazanma oranı yüz- men her alanda sorun, sorunlar yuma- tarafından dün yayımlanan de 50.6 oldu. Geçen yılın tümün- ğı oluşmuş durumda. T“2022 Yılı Ocak Ayı İstatis- de ödenek almak için en çok baş- Doğal afetler dışında kişilerin bencilliği, tutkuları, beceri, yetenek eksikliği, olma- tik Bülteni”, 2021 yılında da iş- vuru yapılan il 346 bin 146 kişi yan niteliklere sahipmiş sanıları, narsi- ten çıkarmaların tam gaz sürdü- ile İstanbul oldu. Bu ili 104 bin 47 sizm, sorunlar yaratıyor, ağırlaştırıyor. Ki- ğünü, işsizliğin Türkiye’nin en kişiyle Ankara, 83 bin 752 kişiy- şilerin, karşılıklı dayanışma, destek, çıkar büyük ve kronik toplumsal soru- le İzmir, 67 bin 992 kişiyle Bursa sağlama, liyakat, ehliyet aranmadan belli nu olmaya devam ettiğini bir kez ve 64 bin 582 kişiyle Antalya iz- orunlara getirilmeleri, hak etmedikleri un- daha gösterdi. ledi. Bunun yanında, 2021 yılında vanlara sahip olmaları, sorunların kayna- Buna göre, geçen yıl işveren- ğı olduğu gibi başarısızlığı da getiriyor. ödenek almak için başvuranların ler tarafından işten atıldığı için Sıradan kişilerin, ülke, kurum, örgüt, 1 milyon 7 bin 899’unu erkekler, firma hangi düzeyde olursa olsun ba- İŞKUR’a işsizlik ödeneği almak 463 bin 774’ünü kadınlar oluştur- şatlığı, toplum yararı değil de kişisel çı- amacıyla başvuran emekçi sayı- du. Başvuranlara yaş grubu açı- kar beklentileri, kayırmacılığı, biat etme- sı 1 milyon 471 bin 673 kişi oldu. sından bakınca, ilk sırayı yüzde yi, yalakalığı yaygınlaştırıyor; tersine se- Bu sayı 2020 yılında 1 milyon 510 20.1 payla 25-29 yaşın aldığı or- leksiyon iyilerin dışlanmasına, tasfiyesine şçi eylemleri büyüyerek devam edi- Çok sayıda polis otobüsü depoya gi- bin 856 kişiydi. yol açıyor. Düzey, sıradan başata göre taya çıkıyor. Bu grubu yüzde 17.4 İyor. Depo, Liman, Tersane ve Deniz İş- derken, işçiler “Direne direne kazana- belirlendiğinden başarısızlık, sorunların payla 30-34 yaş, yüzde 15.4 payla çileri Sendikası (DGD-Sen) üyesi Migros cağız”, “İşçiler burada Özilhan nerede” 3.2 milyon işsiz ağırlaşması da kaçınılmaz sonuç oluyor. işçilerinin, yüzde 8 zam teklifine kar- sloganları attı. DGD-SEN’den yapılan 35-39 yaş takip ediyor. Yine, 15- Yine 2021 yılında, ilgili yasal Ayrıksı, istisnai örnekler dışında eğitim şı İstanbul’un Esenyurt ilçesinde kendi- açıklamada, Genel Başkan Neslihan 19 yaş grubunun payı yüzde 1.15, düzeyi, kişilerin nitelikleri hakkında da düzenlemede “ağır maddeler” içer- lerini depoya kapatarak sürdürdükleri Acar, 2 sendika yöneticisi ve 150’den 65+ yaşın payı yüzde 0.12 oldu. belirleyici oluyor. Eğitim, yalnız öğren- eyleme polis müdahale etti. Çok sayı- fazla işçinin gözaltına alındığı belirtildi. diği için özellikle işçi örgütleri- Öte yandan İŞKUR’a kayıtlı işsiz meyi, bilgi edinmeyi değil kişinin düşün- daki işçi gözaltına alındı. İşçiler, işveren Yemeksepeti işçileri de kamuo- nin eleştirdiği, birçok emekçinin me yeteneğini, yaratıcılığını da geliştiri- sayısı, Ocak 2022 sonu itibarıy- yönetiminin talepleri konusunda adım yundan destek için boykot çağrı- de başvurmamasına neden olan yor; bağımsız davranmasını, etik değer- atacakları yönünde söz vermeleri üzeri- sı yaptı. Çağrıya birçok ünlü isim- la 2021’in aynı dönemine kıyas- şartları karşılayarak ödenek alma- lere uymaya özen göstermesini de sağ- ne dün eyleme ara vermişti. Ancak yö- den de destek geldi. Öte yandan la yüzde 9.2 artarak 3 milyon 184 ya hak kazanan işçi sayısı ise 647 lıyor. Eğitim, kişinin kavrama yeteneğini, netimin sözünü tutmaması üzerine işçi- Beylikdüzü’nde bulunan Darinda ço- bin 738 kişiye çıktı. bin 684 kişide kaldı. Böylece hak akılcı davranışını, zihinsel işlevlerini de ler iş bırakma eylemini kaldıkları yerden rap fabrikasındaki işçilere yapılan Bu sayı kadınlarda yüksek ol- geliştirdiğinden, eğitimle IQ (Intelligence kazanma oranı yüzde 44 oldu. Bu sürdürdü. DGD-Sen’den yapılan açıkla- zam da asgari ücret zammının altın- mada depo içinde direnen 120 işçiye iş- da kalınca işçiler iş durdurarak eyle- du ve yüzde 15.1 artışla 1 milyon Quotient) zekâ arasında ilişki bulunuyor. oran 2020’de yüzde 33.7, 2019’da ten atıldıklarına dair mesaj geldiği, 400 me geçti. Yüzde 70 zam talebiyle iş Eğitim düzeyi, IQ yüksekliği konusunda 595 bin 307 olarak gerçekleşti. yüzde 51.8’di. 2021 yılı aralık işçi ile depo içinde direnmeye devam bırakan işçiler, “Masa başında çalışan karine, dayanak oluşturur. ayında ise ödenek almak için 148 Erkeklerde ise yüzde 3.8 artışla 1 ettiklerini duyurdu. DGD-SEN sosyal kadın işçilere en az 6 bin TL maaş” Kurnazlıkla zekâyı ayırt etmek gerekir. bin 774 kişi başvururken 75 bin milyon 589 bin 431 kişi oldu. medyadan işçilerin gözaltına alındık- ve “Ütücü işçilere en az 6 bin 500 TL Kurnaz bencildir; isteklerini elde etmek, 341 kişi ödenek almaya hak ka- l Ekonomi Servisi ları anlara ilişkin görüntüler paylaşıldı. maaş” talepleriyle işverene seslendi. kişisel amacına ulaşmak için kandırma- ya yönelik, dürüst olmayan yollara baş- vurur, tutarlı davranmaz, söylemiyle ey- lemi çelişir, kendisini olduğundan fark- Üreticiler elektrik, su, gübre ve mazot zammı nedeniyle üretimden kaçıyor lı gösterir, kurumlandırır. Zekâ, kurnazlı- ğı reddeder. Albert Einstein yalnız fizikçi değil, gözlemcidir de. “Ne kadar çok bilgi / o kadar küçük ego. Ne kadar az bilgi / o ‘Tarladaki yangın sürüyor’ kadar büyük ego” gözlemlerinin sonu- TÜRKIYE KAMU-SEN: cudur. Sıradanlık, unvan, makam, övgü, ürkiye’de yüzde 50’leri bulan gösteriş düşkünlüğüne güdülerken; zekâ alçakgönüllülüğe, erdemli davranmaya Tenflasyonun en önemli kalemle- Enflasyon farkı yönlendirir. rinden birini oluşturan gıdada kötü Kişilerin eğitimi hakkında bilgiler, ye- günler kapıda. Çiftçinin en önemli tenekleri, davranış güdüleri, IQ düzey- her ay verilsin girdilerinden biri olan motorine ge- leri hakkında ipuçları verir. Yükseköğre- len 80 kuruşluk zamla birlikte bir ürkiye Kamu-Sen Araştırma Ge- nim, lisansüstü eğitim, akademik unvan- Tliştirme Merkezi, 2022 Ocak ayı- yıllık artış yüzde 134’ü lar, kişinin gerçek eğitim düzeyi hakkın- na ait asgari geçim endeksi sonuç- buldu, motorinin litresi da tam bilgi vermez. Üniversitelerin eği- larını açıklandı. Buna göre, ocakta 15 TL’yi geçti. Sulamada tim düzeyleri arasında büyük nitelik far- dört kişilik bir ailenin masrafları yüz- kı olduğu gibi, alınan dereceler de farklı- kullanılan elektriğe ge- de 14.71 oranında zamlandı. Türkiye lık yaratır. Önde gelen bir üniversiteden len yüzde 92’lik zam ve ALİ CAN İstatistik Kurumu’ndan alınan Ocak başarı göstergesi pekiyi, AAA, 90-100 13 bin TL’yi bulan gübre POLAT 2022 fiyatlarına göre yapılan araş- puan ortalamayla mezun olan ile vasat fiyatları nedeniyle üreti- tırmada çalışan tek kişinin yoksul- altı bir üniversiteyi orta, C, 60-70 pu- ci bu yıl üretimden kaçıyor. Birçok luk sınırı 5 bin 584 TL hesaplanırken an arası dereceyle bitiren de diplomalı- üründe üretimin gerileyeceği belir- dır; ancak arada kalite, nitelik farkı var- dört kişilik bir ailenin asgari geçim tilirken ocak ayında yüzde 55.6 olan dır. Kamuda, özel kesimde, yükseköğ- sınırı ise 11 bin 898 TL olarak açık- renim kurumlarında görev alanların eği- gıda enflasyonunun gerilemesi değil landı. Sonuçları değerlendiren Tür- tim düzeyleri, dereceleri, hatta giriş pu- kiye Kamu-Sen Genel Başkanı Ön- artması bekleniyor. anları hakkında bilgi, şeffaflık gereğidir. der Kahveci, enflasyon farkı için altı Bu konuda da açıklama yapılmamakta, ay beklenmeden her ay ortaya çıkan ‘Seraları ısıtamıyoruz’ diplomalar devlet sırrı olarak kamudan farkın maaşlara yansıtılması talebin- Bahar dönemi ekimlerinin yapıl- gizlenmektedir. de bulundu. l Ekonomi Servisi ralardaki üretimin de düştüğünü ğını belirterek “Yaşanan ekonomik maya başlandığı dönemde bu zamla- Görevlerini tam yapmayanların, biat eden- söyleyen Demirtaş, yazın domates krizden çıkışın tek yolu tarımdır” rın geldiğini söyleyen Türkiye Zira- lerin, yasalara, etik değerlere uyumlu değil KOBI’LER KORUNSUN bile bulunamayacağını belirtti. “Isı- dedi. TMMOB Ziraat Mühendisleri atçılar Derneği Başkanı Hüseyin De- de talimatla hareket edenlerin, araç olarak tamıyoruz ki seraları. Biz ısıtama- Odası Yönetim Kurulu Başkanı Baki kullanılanların, onurlarını koruyamayanların, mirtaş, “Mazot ve elektrik bizim en yınca da verim düşüyor, normalde Remzi Suiçmez de bu zamlarla üre- övgü düzenlerin eğitim düzeyleri açıklansa, temel giderlerimizdir” dedi. Gübre TOBB elektrikte çoğunun vasat, hatta vasat altı olduğu gö- patlıcanın dalında 25-30 ürün alınır- timin düşeceğini belirtti. Özellikle fiyatlarının durulduğu yolunda id- rülecek, kanıtlanacaktır. ken şimdi 2-3 ürün alınıyor. Sonra elektrik zamlarından sonra çiftçiye dialar olduğunu belirten Demirtaş, indirim istedi Emperyal güçler ülkede yalnız siyasal, da markette neden 35 TL diye isyan verilen desteklerin boşa düştüğü- “Duruldu deniyor ama yine 12-13 ekonomik açılardan değil, kültürel olarak şletme sahipleri ve esnaf, kaba- ediyoruz. Market raflarındaki yangı- nü söyleyen Suiçmez, “Bakan sa- bin TL civarında geziyor. Bu ucuz- hegemonya kurmaya, etkilemeye yönelir. İran elektrik faturalarından dert- ladı demek değil. Temel girdiler bu nı söndürmek istiyorsanız önce tar- dece hububat üreticilerine mazot 12 Eylül siyasal, 24 Ocak Kararla- li. Cumhurbaşkanlığı kanadından ge- ladaki yangını söndürmek zorunda- ve gübre için 50 TL vereceğini söy- kadar artmışken bu artışlar sokak- rı ekonomik YÖK, vakıf üniversitelerinin len “yeni adım” açıklamasının ardın- taki vatandaşın cebine yansıyacak sınız” diye konuştu. lüyor ama birincisi bu iki kalem yaygınlaştırılması da kültürel darbedir. dan Türkiye Odalar ve Borsalar Birli- elbette. Bu girdi maliyetleriyle gıda Tarım uzmanı Ali Ekber Yıldırım bütün üreticilerin ana kalemidir; Sorun yalnız imam hatip liselerinin des- ği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğ- teklenmesi değil, vakıf üniversitesi enf- enflasyonunun düşmesi hayal bile ise Türkiye’de çiftçiye 23 milyar TL neden diğerlerine yok? İkincisi de lu indirim çağrısı yaptı. Hisarcıklıoğ- lasyonudur. Vakfın, eğitim, sağlık, sa- edilemez” dedi. destek verilirken sadece hububat it- son 80 kuruşluk zam bile bu deste- lu, Twitter hesabından yaptığı açık- nat gibi kamu hizmeti alanlarında kamu- Elektrik zamlarının ardından se- lamada, “Elektrik fiyatlarıyla ilgili ül- halatı için 50 milyar TL harcandı- ği silip götürdü” dedi. ya katkı, hizmet götürme amacıyla yeter- ke genelinde iş insanlarımızdan da li mal varlığı, örgütlenmesi ve amaca ye- gelen şikâyet ve sıkıntılar karşısın- terli gelire sahip olarak kurulması gere- da Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbra- Bakan Nureddin Nebati, Londra’da yabancı fon yatırımcılarıyla buluştu kir. Ne yazık ki itibarlı bir kurum olma- him Kalın’ın açıklamaları olumlu bir sı gereken vakıf da bir alalamadır. Vakıf- gelişme. Talebimiz, elektrik fiyatların- ların çok büyük bölümü gerçekten vakıf da indirime gidilmesi ve özellikle kü- olma niteliğine sahip değildir. Kamu des- ‘Dolarizasyon ‘Yabancılar anlayamaz’ çük işletmelerin korunması” ifadele- teği için vakıf statüsü verilmektedir. rini kullandı.l Ekonomi Servisi Vakıf üniversitelerinin büyük bölümü riski artıyor’ ürkiye’nin yeni ekonomik modelini an- mi Modelimizi açıklamaya ve detaylandır- yeterli öğretim kadrosundan, mal var- Tlatmak için Londra’da yabancı fon yatı- maya devam ediyoruz” paylaşımı yaptı. redi derecelendirme kuruluşu lığından, gelirden yoksun olarak kurul- LITRE FIYATI 15 TL’YI GEÇTI rımcıları ve banka yöneticileriyle bir araya KMoody’s, AKP hükümetinin çare makta, ağırlıklı olarak giriş puanı düşük gelen Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Hazine yalanladı bulamadığı dolarizasyon sorunun yıl öğrenci kabul etmektedir. Yeterli eğitim Benzine yine Nebati, yabancı yatırımcılara kurun mev- Bloomberg’de toplantıya katılan ba- sonuna kadar daha da büyüyeceği- almadan, bir bölümü merdiven altı olarak cut seviyesini koruyacağı mesajını verdi. zı kaynaklara dayanarak yapılan haberde, ni duyurdu. Moody’s’e göre ABD Mer- da nitelendirilen üniversitelerden diplo- Londra’daki temaslarına ilişkin sosyal kez Bankası’nın (Fed) yapacağı faiz ar- Nebati’nin yatırımcılara kurun mevcut sevi- ma alanlar sıradanlaşmanın başka bir et- zam: 71 kuruş medya hesabı Twitter üzerinden payla- tırımları önümüzdeki dönemde geliş- yelerde kalacağı mesajını verdiği belirtildi. keni olmaktadır. karyakıta art arda zam gelme- mekte olan ülkelerin yerel para birim- şımda bulunan Nebati, önceki günkü pay- Enflasyon artışı konusunda ise Nebati’nin, Siyaset, kamu yönetimi, özel girişim Aye devam ediyor. Enerji Petrol lerinde kayıplara neden olacak. Kuru- laşımında “Bugün Londra’da çeşitli ban- yabancı yatırımcılara Türkiye’deki enflas- sıradan kişilerin başatlığından kurtula- Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sen- mun dün yayımlanan raporunda yük- kaların ve yatırımcıların üst düzey yöne- yonun yabancıların kültürel olarak anlaya- maz, liyakat ve ehliyet sağlanamazsa so- dikası, (EPGİS) benzinin litre fiya- sek enflasyonla ve TL’deki değer ticileri ile yaptığımız bire bir görüşmeler mayacağı sebepten yükseldiğini söyledi- runlar çözülemez, ülke orta gelir tuzağın- tına 09/02/2022 tarihinden itiba- kaybıyla mücadele eden Türkiye’de çok olumlu geçti. Türkiye Ekonomi Mode- dan da kurtulamaz. ği öne sürüldü. Ancak Hazine ve Maliye Ba- ren 71 kuruş zam geldiğini açıkladı. de döviz mevduatının toplam mev- limizi aktarıp karşılıklı görüş alışverişinde kanlığı toplantıdan basına yansıyan “enf- Zamla birlikte Ankara’da benzinin lit- duata oranının 2022 sonuna kadar bulunduk” demişti. lasyon” değerlendirmesine ilişkin açıklama re fiyatı 15.27 lira, İstanbul’da 15.18 yüzde 65’e ulaşabileceği belirtildi. Nebati dün ise yine sosyal medyadan yaptı. Bakan Nebati’nin böyle bir ifadesi- T.C. İstanbul Üniversitesi öğrenci liraya, İzmir’de 15.29 liraya çıka- Türkiye’de döviz mevduatı 2020’nin “Londra’da 2. gün programımızda yabancı nin olmadığını bildiren bakanlık, söz konu- kimliğimi kaybettim. Hükümsüzdür. cak. Dün de motorine 80 kuruş zam sonunda yüzde 47, geçen yıl yüzde fon yatırımcıları ve uluslararası banka yö- su ifadenin katılımcının yanlış anlamasın- gelmişti.l Ekonomi Servisi 63 seviyesindeydi. Nevroz Göktaş neticileriyle görüşüyoruz. Türkiye Ekono- dan kaynaklandığını açıkladı.