Katalog

20 ŞUBAT 2022 PAZAR 8 İNCELEME Altılı masa toplantısının politik sonuçları ve beklentiler lamenter sistem için ilkeleri kapsayan bir sa sağlamaktır. metnin hazırlanması konusunda karara AKP ve Erdoğan’ın sürekli uluslarara- vardılar. sı mali kuruluşları dışlayan, onlara şiddet- Bu uzlaşı metni, 28 Şubat tarihinde ka- le karşı çıkan, onları faiz lobisi, dış güç- muoyuna açıklanacak. Bu sunum toplan- ler olarak niteleyen politikası böylece terk tısına meslek örgütleri, sivil toplum örgüt- ediliyor. Maliye Bakanı, Londra’ya gidiyor leri, barolar, insan hakları dernekleri ile iş ve faiz lobisinin temsilcileriyle toplantı- PAZAR YAZILARI dünyasının temsilcileri de davet edilecek- lar yapıyor. Bu durum, AKP’nin sıcak pa- eçen hafta siyasal yaşamımızda ler ve liderler, açıklanan bu uzlaşma met- ra konusunda içinde bulunduğu çaresizli- aşağıdaki konular öne çıktı: nini böylesi bir toplantıda imzalayacaklar. ği açık bir biçimde göstermektedir. G 1. Altı siyasal parti lideri, Millet Böylece altı parti lideri, kamuoyu önün- Faiz lobisiyle anlaşma zemini aranıyor... İttifakı’nı güçlendirmek için bir masa etra- de uzlaşma metnini kabul ettiklerini, ta- Ancak Erdoğan şimdi bunlara karşı nasıl fında buluştular, yemek yediler, uzun ko- ahhüt ettiklerini (üstlendiklerini) belirtmiş hitap edecek? Her olumsuzluğu dış güç- nuşmalar yaptılar. olacaklar. lere bağlayan Erdoğan, şimdi nasıl bir yol 2. Enflasyonun yükselişi, gıda fiyatları- Bu temel ilkeler metni, aynı zaman- izleyecek? nı yükseltti. Pahalılık etkisini sürdürüyor, da altı partinin seçimlerde birlikte hareket elektrik ve doğalgaz faturalarındaki anor- edeceklerinin de bir güvencesi oluyor. Dış politikadaki gelişmeler mal yükselişler vatandaşların tepkisine Altı partinin bu birlikteliği bugünkü si- Sıcak para gereksinimi, AKP’yi Ortado- yol açıyor. yasal yaşamımızda çok önemlidir. Hak ve ğu politikasında da yeni ilişkilere yönlen- lar tüm vatandaşları zorda bıraktı. Yüksek HDP’nin durumu 3. Elektrik faturalarındaki yükseliş ko- özgürlüklerin önünü açan, düşüncelerini dirdi. Özellikle FETÖ kalkışmasından son- doğalgaz ve elektrik faturaları çok cid- nusunda MHP Genel Başkanı Bahçe- özgürce konuşan, yazan, inandığı gibi ya- Altı siyasal parti liderinin toplantısına ra kanlı bıçaklı bir duruma gelinen Arap di şikâyet konusudur. Vatandaş, bu duru- HDP davet edilmemiştir. HDP ile ilişkiler, li, Cumhur İttifakı’nın temel düşüncesine şayabilen, hukuk devleti ilkelerini önce- dünyasıyla ilişkilerin düzeltilmesine yöne- mu protesto amacıyla elektrik faturaları- bir noktada Erdoğan ve Bahçeli’nin, Mil- karşı gelerek elektrik dağıtımının devlet leyen demokratik bir Türkiye idealinin de lik adımlar atıldı. nı yakıyor. başlangıcı sayılmalıdır. let İttifakı’nın çatlamasını sağlamak için eliyle yapılmasını istedi. Erdoğan geçen hafta, on yıldır ilişkile- Bugün, Türkiye’nin yaşadığı elektrik kri- 4. Ekonominin acil sıcak para gereksini- AKP zihniyetinin yarattığı “ucube baş- sürekli hamle yaptığı bir konudur. rin kesintiye uğradığı Birleşik Arap Emirli- zinin birçok ekonomik nedeni var. Ancak Ancak HDP’nin siyasal varlığı da inkâr mi, dış politikada yeni gelişmeler yaratıyor. kanlık sistemi”ne karşı olan altı siyasal kleri’ne (BAE) gitti. Bir dizi anlaşma imza- asıl neden, AKP’nin Cumhuriyet kazanım- edilemez. Tüm anketler, HDP’nin yüzde Bu konular çerçevesinde kısa çözümle- parti liderinin bu girişimi, AKP siyasal ik- landı. AKP ve yandaş basın, Abu Dabi’yi larını, fabrikalarını, altyapı tesislerini özel- meler yapalım. tidarının kötüye kullandığı siyasal gücün, 10 düzeyindeki kemikleşmiş oyunu ka- 15 Temmuz darbe girişiminin finansörlü- leştirme adı altında yandaşlara satma po- bul ediyor. demokrasi ve hukukun üstünlüğü ilkeleri ğüyle, Türkiye düşmanlığıyla, Erdoğan’ı litikasıdır. Bu nedenle Millet İttifakı siyasal bile- çerçevesinde sınırlandırılmasının hukuk- Altı partinin bir araya devirmeye çalışmakla suçluyordu... Vatandaşın elektrik faturalarına kar- sal çarelerini ortaya koyan adım olmalıdır. şenlerinin, bu konuyu kendilerine ve ittifa- Ne değişti de bunlar tekrar kardeşimiz şı öfkesi, Cumhur İttifakı’nı sarsan bir du- gelişi ka zarar vermeyecek bir biçimde çözebil- Kuşkusuz, bu bildiride Cumhuriyet fel- oldular? rum ortaya çıkardı. MHP Genel Başka- Siyasal hayatın en önemli unsurlarının me yetenekleri önem kazanıyor. sefesine, anayasanın asla değişmeyecek nı Bahçeli, yaşanan elektrik krizinin özel- Mısır’la da ilişkiler yumuşuyor. İsra- başında diyalog, koalisyon ve uzlaşma PKK terörü başka, HDP’ye oy veren ilk dört maddesine bağlılığı bildiren bir ta- il Başbakanı Isaac Herzog, mart ayın- leştirmeden kaynaklandığına işaret et- gelir. İleri Batı demokrasilerinde bu du- seçmen başkadır. HDP’ye oy veren seç- vır gereklidir. Tüm kamuoyu bunu içten- da Ankara’ya geliyor. Tüm bunlar “sıcak ti ve “Elektrik dağıtımını devlet yapmalı- rum her zaman temel ilkedir ve her nok- menin ezici çoğunluğu, PKK terör örgütü- likle bekliyor. dır” dedi. para” bulma arayışlarıdır. Batı dünyası- tada gerçekleşir. ne karşıdır. Bu gerçek unutulmamalıdır. Elektrik altyapı tesisleri, özelleştirme na işaret verme yönünde girişimlerdir. Bu Türk siyasal yaşamında 2018 genel se- HDP’nin ayrı bir cepheye itilmesini, Dikkat edilmesi gereken çerçevede Ankara-Şam yakınlaşması da adı altında yandaşlara, özel şirketlere ve- çiminde gerçekleşen “ittifak” ve 2019 ye- HDP’nin dışlanmasını engelleyen çözüm gerçekleşebilirse çok yararlı olur. rilirken bir tepki göstermeyen Bahçeli, noktalar rel seçiminde bu uzlaşının sürmesi so- yolunun bulunması, siyasi bir yetenek is- şimdi elektrik dağıtımının devlet eliyle ya- nunda büyükşehir belediye başkanlıklarını 28 Şubat günü açıklanacak uzlaşı met- temektedir. Öte yandan İşçi Partisi ile pılmasını istiyor. Seçim muhakkak muhalefetin kazanması, bu işbirliğini ya- ninde halk kitlelerinin beklentisi olan gün- HDP’nin yeni bir ittifak oluşumu için ara- Türk siyasal düzeni, ileride tarihsel açı- Ekonomik sıkıntılar, siyasal kararları et- pan partilerin siyasal yürüyüş ve tutumla- cel konulara yanıt aranmalıdır. Bu beklen- yış içinde oldukları unutulmamalıdır. dan analiz edilirken kuşkusuz bilim insan- rında önemli bir yol gösterici oldu. tiler şöyle özetlenebilir: kiliyor. AKP siyasal karar organlarının, HDP’nin de tüm Türkiye’yi kapsayan bir ları bu çelişki üzerinde duracaklardır. Geçen hafta eleştiri cephesindeki altı 1. Parlamenter sisteme dönüş nasıl olacak? ekonomi daha da kötüye gitmeden, alı- siyasal parti olması için PKK’ye mesafe nacak önlemlerle kimi kesimler için yapı- parti liderinin bir araya gelip bir masa et- 2. Geçiş döneminin düzenlenmesinin koyan, Cumhuriyet değerlerini benimse- Sıcak para ve dış güçler rafında görüşmeye başlamaları, önümüz- ayrıntıları neler olacak? lacak iyileştirmelerle, erken seçime gitme yen tavır sergilemesi gerekmektedir. deki genel seçim için önemli bir adımdır. 3. Gelecekte ortak politikaların saptan- Ekonomideki zorlu dalgalanma, Mer- yönünde yol aldığı görülmektedir. Bu altı partinin birleştiği masanın temel il- masındaki mekanizma nasıl işleyecek? kez Bankası döviz rezervlerinin erime- Türkiye artık seçim “sath-ı maili”ne (se- Yüksek enflasyon, artan 4. Güçlendirilmiş parlamenter sistem çim eğik yüzeyine) girmiş bulunuyor. kesi, “Tüm farklılıklarımıza karşın birlikte- si, dış borç vadelerinin gelmesi karşısın- fiyatlar ve elektrik faturaları yiz” düşüncesidir. Meclis kararlarıyla gerçekleşeceğine gö- da siyasal iktidar, acil sıcak para bulma- Kimi kesimlere verilecek ödünler ve ki- Bu ortak toplantı aynı zamanda güçlen- re, anayasanın bu konuda koyduğu kural Bugün Türk halkının en önemli sorunu, ya yöneldi. mi ekonomik önlemlerle bir ölçüde eko- nomik hayat düzeltilmeye çalışılıyor. Bu dirilmiş parlamenter sistemin temel ilke- gereğince, parlamento aritmetiğinde 360 her alanda yükselen fiyatlardır, pahalılıktır. Maliye Bakanı Nebati’nin geçen hafta- lerinin saptanması yolunda da önemli bir ve üzeri sandalye nasıl garanti altına alı- AKP’nin özellikle cumhurbaşkanlığı hü- larda Londra’da büyük sermaye kuruluş- durumda 2022 sonbaharında seçimlerin adımdır. nacak? kümet sistemine geçişten sonra uygula- ları yöneticileriyle toplantı yapmasının asıl yapılması çok büyük bir olasılıktır. Liderler, bu yönde çalışmaların sürme- 28 Şubat’ta açıklanacak bildirinin bu dığı kural tanımayan ekonomi politikaları, nedeni budur. Bu nedenle altılı siyasal parti ittifakının si ve altı partiyi temsil eden yetkili kişile- sorulara yanıt vermesi ve kamuoyunu do- döviz dengesini altüst etti. Amaç, Türkiye’nin acil gereksinimi olan 28 Şubat’ta açıklayacağı önlemler bildirisi rin bir araya gelerek güçlendirilmiş par- yurması gereklidir. Özellikle gıda alanında yükselen fiyat- sıcak parayı yüksek faiz oranlarıyla da ol- son derece önemlidir. Bu haftaki bulmaca ödülü Birini Asacaklar Darağacındaki Medya Selcan Taşçı Galeati Yayıncılık 06.02.2022 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan bul- 6 ŞUBAT 2022 - macanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında 1870 KAZANANLAR yapılan çekilişte Çetin Kartal’ın Küreselleşme Sürecinde Vedat Aykaç, Zeliha Kara- Devlet ve Ordu İlişkileri (Galeati Yayıncılık) kitabını kazananlar: toprak, Mehmet Burhan Öç, Ekin Büyükçiftçioğlu, ANKARA, Şükran Taşde- mir, GAZİANTEP, İbrahim Yekta Gençel, Puzant Yurtgülü, Hayri Göre, Soner Adsalan, İSTAN- BUL, Mehmet Serdar Işık, Raif Çakmur, Ece Böber, Levent Kahraman, İlker Özoğul, İZMİR, Sözüner Tunay, BALIKESİR, Mer- yem Çelik, MERSİN Not: Bulmaca yanıt- larını bundan böyle bulmaca@cumhuriyet. com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtları gazetemizin adresine yollayabilirsiniz.