Katalog

17 ŞUBAT 2022 PERŞEMBE EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 13.6170 15.4600 18.4990 21.08 2041 5477.68 816.90 2. 8 kuruş 2 kuruş 3 kuruş Sabit 3.27 puan 24 lira 39 lira 2018’de sözü verilen ‘ek gösterge’yle ilgili ilk toplantıya yalnızca Memur-Sen çağrıldı ‘3600’de ayrımcılık Hegemonya ve ‘restorasyon’ üzerine Memur-Sen, düzenlemenin yıl sonuna kadar hayata geçiri- spekülatif düşünceler leceğini duyururken KESK, Türkiye Kamu-Sen ve Birleşik BD hegemonyasını restorasyon ça- Kamu-İş “adetsizliğe” ve “kapalı kapılara” dikkat çekti. baları Ukrayna’da adeta başa (Irak Amodeline) döndü. KP iktidarının, Cumhur- mı kapsayacağı konusunda yorum başkanı Erdoğan’ın ağı- yapmadı. Memur-Sen Genel Başka- Hegemonya... Azından 2018’de sözü- nı Ali Yalçın da yıl ortasına kadar Hegemonya, rıza alabilme ile caydırıcı nü verdiği, ancak aradan geçen tamamlanıp bu yıl sonuna kadar şiddet uygulayabilme kapasiteleri arasın- dört yılda yaşama geçirmediği MUSTAFA hayata geçirilmesi planlanan ça- daki diyalektiğin üzerinde durur. Bu diya- ÇAKIR “3600 ek gösterge” düzenleme- lışmanın başlangıcını yaptıklarını lektik içinde başat olan “rıza”, ekonomik siyle ilgili ilk komisyon toplan- söyledi. İkinci toplantı 16 Mart’ta. ve siyasi modeliyle örnek olabilmeye, he- tısı dün yapıldı. Toplusözleşmeye ko- Toplantıya çağrılmayan memur ör- gemonyanın hedef alanı içindeki ülkelerin egemen sınıflarına sorunlarını çözmek- nulan hüküm nedeniyle toplantıya sa- gütlerinden KESK, açıklamasında şu ISTANBUL MASLAK te yardımcı olabilmeye, gerektiğinde kay- dece Memur-Sen çağrılırken, bu top- vurguyu yaptı: nak (ekonomik ve kültürel) sunabilmeye lantıdan kamu çalışanları istatistikle- kısacası liderliğe dayanır. IZMIR ALIAĞA 6 milyonun sorunu rinin ele alınması dışında somut bir ABD, II. Dünya Savaşı ertesinde tüm bu adım çıkmadı. “Bu talep, 6 milyon kamu emek- özellikleriyle hegemonyacı devlet konumu- çisi ve emeklinindir. Dolayısıyla çö- Bu toplantıda konuşan Çalışma ve Sos- na yükselmişti. Zamanla, bu özelliklerini yal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, 3600 züm, toplusözleşme masalarına yansı- kaybetmeye başladı. Yine de kapitalizmin yapısal krizi içinde, krizi yönetme mode- yan tutumu ve altına imza attığı mu- konusunda çalışanların beklentilerini lini üreterek (neoliberalizm-küreselleşme) adil şekilde karşılayacak bir düzenleme tabakatlar başta olmak üzere emekçi- bu konumuna bir süre daha ancak gide- lerin temel taleplerini savunmaktan yapma kararlılığında olduklarını belir- rek zayıflayan bağlarla tutunmaya çalışa- tirken, bunun tüm kamu çalışanlarını uzak olduğunu defalarca ispatlayanlar rak devam etti. Avrupa Birliği projesi, Asya ile iktidar arasında kapalı kapılar ar- mı yoksa sadece bazı meslek gruplarını Krizi, Soğuk Savaş sonrası “tek kutup iddi- dında yapılacak görüşmelere bırakıla- ası” karşısında giderek yükselen siyasi ve TBMM maz.” Türkiye Kamu-Sen Genel Başka- kültürel itirazlar, Rusya ve Çin’in değişme- GENÇLERDE ‘GENIŞ’ ye başlayan jeopolitik konumu, bu “bağ- nı Önder Kahveci de ek gösterge soru- ları” teker teker kopardı. ABD, hegemon- IŞSIZLIK YÜZDE 41 nunun yalnızca belli unvanlarla sınır- Baskı artıyor, destek büyüyor ya alanında rıza alma kapasitesini kaybet- lı olmadığını, bütün kamu görevlileri- ti. Bu noktada, “neo-con” olarak betimle- ÜIK’in 2021 yılının dördüncü çey- zellikle yüksek enflasyonun et- çiler ise şirketle görüşüldüğünü duyu- ni doğrudan ilgilendirdiğini, ayrım ya- nen bir kesim “rakipsiz askeri kapasiteye” Treğiyle ilgili açıkladığı “Hanehal- Ökisiyle ücretlerinde büyük erime rarak eylemlere ara verdi. Grev yap- pılmaksızın tüm kamu görevlilerinin (esas olarak şiddete) dayanarak coğrafya- kı Işgücü Araştırması”na ilişkin bir ra- yaşayan emekçilere teklif edilen dü- tıkları için işten atılan Farplas işçile- ek gösterge rakamlarının yükseltilme- ları “demokratikleşme” adına yeniden şe- por yayımlayan DISK-AR, çalışma ça- şük zamlar ve sendikal örgütlenme- ri de dün şirketin İstanbul Maslak’taki killendirmeye ilişkin bir “imparatorluk” pro- si gerektiğini vurguladı. Kahveci, “Ak- ğındaki 64.1 milyon yurttaşın 20 mil- ye yönelik engeller nedeniyle birçok binası önünde bir araya gelerek basın jesine yöneldiler. si halde yapılacak her uygulama yeni yon 414 bininin kayıtlı ve tam zamanlı işkolunda başlayan eylemler her ge- açıklaması yaptı. İktidarın fabrikadaki Sonrası tarih: 11 Eylül “olayı”, ardın- istihdamda (KATI) olduğunu duyurdu. adaletsizlikler yaratacak” dedi. çen gün genişliyor. Bu eylemlere top- sendika usulsüzlüklerine göz yumdu- dan uydurma gerekçelerle Afganistan’a, Buna göre TÜIK’in açıkladığı istihdam Birleşik Kamu-İş Başkanı Meh- lumun değişik kesimlerinden destek ğunu söyleyen Birleşik Metal-İş Genel Irak’a saldırı, askeri sınai komplekse oranı yüzde 46.5 olurken, KATI oranı met Balık ise Öğretmenlik Meslek yağarken işverenlerin tehdit ve baskı- Başkanı Adnan Serdaroğlu, kamu ku- transfer edilen trilyonlarca dolar, 2007 fi- yüzde 31.9’da kaldı. Yine bu kapsam- Yasası’nda olduğu gibi bu tür çalış- ları da hız kesmiyor: rumları tarafından “İşçileri bu eylem- nansal krizine giden yolu kısaltan borç- da resmi istihdam oranı kadınlarda Seslerini duyurmak için dün leri yaptıklarına pişman edin” diye ta- maların Memur-Sen’le yürütüldüğü- lanma ve açıklar. Ancak rakipsiz askeri yüzde 29.2, erkeklerde yüzde 64.2 TBMM’ye giden Yemeksepeti işçile- limatlar verildiğini iddia etti. güç de Afganistan’da ve Irak’ta beklenen ne işaret ederek şu hatırlatmayı yap- olarak açıklanmışken KATI oranı ka- ri, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçda- İzmir Aliağa’da ise düşük ücretlere sonucu veremedi. dınlarda yüzde 17.5, erkeklerde yüzde tı: “Sözleşme de Memur-Sen’le im- Obama-Biden döneminde imparator- 46.5 olarak hesaplandı. roğlu ile görüştü. Esnaf kuryelik sis- karşı birleşen yaklaşık 2 bin gemi sö- zalandı ama altı ay geçmeden yüzde luk projesi rafa kalktı, hegemonya resto- Bunun yanında TÜIK verilerinden ya- teminin sorunlarına ilişkin çözüm- küm işçisinin grevi altıncı güne ulaş- 5’in yeterli olmadığı görüldü. Yüzde rasyonu gündeme döndü. O çabalar da rarlanarak hesaplanan 15-24 yaş ara- ler ele alındı. HDP milletvekili Ömer tı. İşverenler, grevden dolayı zara- 30 vermek zorunda kaldılar. Bugün süreci geri çeviremedi. İflas etmiş hege- sı genç nüfusta geniş tanımlı işsizlik Faruk Gergerlioğlu’nun sosyal med- ra uğradıklarını belirterek işçilere da- enflasyon yüzde 80’lere vardı. Eğer monya restorasyonu projesi, Trump dö- oranı 2021 dördüncü çeyreğinde yüz- ya yayınına katılan Migros deposu ey- va açarken emekçiler aralarında pa- de 41.4 oldu. Bu oran genç erkeklerde hakkaniyetli bir çalışma yapılacaksa neminde ikinci plana itildi, içe kapanmak lemcisi Bekir Gök, işverenin işçile- ra toplayarak mahkeme masraflarını yüzde 35.4’te kalırken genç kadınlarda seçeneği gündeme geldi. Ancak Çin ve tüm konfederasyonlar dahil edilme- ri hapse attırmakla tehdit ettiğini ile- karşılamak için kampanya başlattı. yüzde 51.3’e ulaştı. l Ekonomi Servisi Rusya’nın yükselme süreci ve ikisi ara- li.” lANKARA ri sürdü. Bu depoda halen çalışan iş- l Ekonomi Servisi l İZMİR sındaki ilişkiler içe kapanmanın bir seçe- nek olmadığını savunanların elini güçlen- diriyordu. Bunlara göre ABD yeniden “li- der olmalıydı”. Tasarruflarda ‘sistem dışı’ altın ve nakit oranı yüzde 16’dan yüzde 23’e çıktı Ukrayna’da döndük başa Biden’ın yönetiminde ABD’nin yeni- den müttefikleriyle buluşma, liderlik yap- maya soyunma çabaları, ilk anda rıza al- Halk yastıkaltına kaçtı! maya dayanan hegemonya restorasyo- nu özlemi gibi duruyorsa da biraz dikkat- FAİZ VE ZARAR ETKİSİ le bakınca “imparatorluk projesini” fark- NG Türkiye’nin 2011 18-24 yaş grubunda üç lı bir “ambalaj” içinde sunma çabası iz- IKTIDAR YURTTAŞI Iyılından bu yana pe- puan düşerek yüzde 21 Kamu bankaları lenimi veriyor. Bu kez ABD, askeri gücü- riyodik olarak açıkla- oldu. ne dayanacak olsa da müttefikleriyle bir- CEZAYA BOĞDU dığı “Türkiye’nin Ta- Tasarrufu olanların ta- likte davranmak istiyor: Çin ve Rusya’yı kâr kaybı yaşadı “Batı” karşısında aynı safa iterek genel sarruf Eğilimleri sarruf aracı tercihlerin- azine ve Maliye Bakanlığı Mu- ç kamu bankasının 2020 yılı- bir kutuplaşma ortamı yaratılacak, Avru- Araştırması”nın 2021 yı- de 2021 dördüncü çeyre- Hhasebat Genel Müdürlüğü’nün Üna kıyasla geçen yılki net kârı, pa ülkeleri ekonomik teknolojik rekabet- lı dördüncü çeyrek (ekim, ğinde “yastıkaltı altın ve yayımladığı merkezi yönetim büt- düşük faizli krediler sonucu baskı- le, her an patlak verecek bir siber saldı- nakit” yüzde 23’e yükseldi. Bu oran çe geliri detaylarına göre, yeni yılın kasım, aralık) sonuçları, TL’deki eri- lanan net faiz gelirlerinin yanı sı- rı ya da sıcak savaş riskiyle korkutularak ilk ayında yurttaşın ödediği toplam üçüncü çeyrekte yüzde 16 idi. Yine me ve ekonomik güvenle ilgili sorun- ABD güvenlik şemsiyesi altında toplan- ra ciddi olarak artan ticari zara- para cezaları 2021’in aynı ayına kı- maya zorlanacak. Bu projenin bileşenle- rın da etkisiyle yüzde 22 düşüşle sistem içi altın ve bireysel emeklilik ların tasarruf sahiplerini daha fazla yasla yüzde 172.2 artarak 3 milyar rini de “bir demokrasiler ittifakı” söylemi, 12 milyar civarına geriledi. Bu kap- fonlarının payı yüzde 15, TL vadeli yastıkaltı birikimlere yönelttiğini de 364 milyon liraya ulaştı. birbirine yapıştıracak. samda net kâr; Ziraat Bankası’nda mevduat hesabının payı yüzde 12 ol- ortaya koydu. Bu kapsamında vergi cezaları Şimdilerde Ukrayna’da çalan savaş yüzde 20 düşüşle 6.3 milyar lira, du. Kripto paraların payı ise yüzde 9 yüzde 588.4 artışla 2.3 milyar lirayı davullarının sesinde bu “yeni ambalaj” VakıfBank’ta yüzde 17 düşüşle 4.2 Kripto para yüzde 9 hesaplandı. Bu kapsamda 18-30 yaş içinde sunulan imparatorluk projesinin aştı. Ayrıca idari para cezaları yüz- milyar lira ve Halkbank’ta yüzde 42 Araştırmaya göre, 2021 yılının tüm unsurlarını bulmak olanaklıdır ama bireylerin yatırım aracı tercihleri de de 18 artışla 953.6 milyon lira, yar- düşüşle 1.5 milyar lira oldu. imkânsızlığını görmek de... üçüncü çeyreğinde yüzde 17.9 olan gı para cezaları yüzde 35.8 artışla Öte yandan KAP’a yapılan açıkla- ilginç sonuçlar verdi. Bugüne kadar Birincisi, ABD’de ve İngiltere’de de- 59.2 milyon lira oldu. Öte yandan maya göre Ziraat’ın sermayesinin, tasarruf sahipliği oranı dördüncü en az bir kere kullanılmış olan ya- mokratik pratikler hızla aşınırken AB üye- iktidarın 2022’nin tümü için bütçe- tamamı Türkiye Varlık Fonu’ndan çeyrekte yüzde 18.2’ye çıktı. Bu oran tırım araçları sorulduğunda, bu ke- leri içinde Orban gibi tipler varken “de- lendirdiği ve genelde aşılan ceza (TVF) nakden ödenmek üzere 21.8 2020’nin dördüncü çeyreğinde yüz- simde yüzde 28 ile TL vadeli hesap mokrasiler” söylemini, Afganistan dene- milyar TL artırılarak 34.9 milyar geliri hedefi 23.1 milyar lira. Geçen de 18, üçüncü çeyreğinde yüzde 20.2 yinden sonra “ABD güvenlik şemsiyesi” ve yastık altı altın öne çıktı. Kripto yılın tümünde ise 20.7 milyar lira TL’ye yükseltilmesine karar verildi. kavramını ciddiye almak kolay değildir. idi. Ayrıca bu oran, geçen yılın dör- paranın payı da yüzde 18 oldu. Bor- Geçen haftalarda VakıfBank, Halk- ceza geliri elde edilmişti. İkincisi küresel tedarik zincirleri, finansal düncü çeyreğinde 35-44 yaş grubun- saya girmeyi deneyenlerin oranı ise bank ve Türkiye Kalkınma ve Yatı- l Ekonomi Servisi sermaye hareketleri, küresel iletişim ağı ve rım Bankası (TKYB), TVF’den toplam da dört puan yükselerek yüzde 17, yüzde 7’de kaldı. l Ekonomi Servisi bunu destekleyen denizaltı iletişim kablo 28.3 milyar lira sermaye desteği ağları, kapitalizmin krizini daha da derin- alacaklarını açıklamıştı. Emlak Katı- leştirmeden iki farklı ekonomik blok yarat- lım Bankası da TVF’den 500 milyon mayı son derecede zorlaştırmıştır. ABD ile Türk Telekom bu yıl 12.5 milyar TL yatırım yapacak TL tutarında ilave ana sermaye nite- aynı blok içinde ve güvenlik şemsiyesı al- liğinde kredi temin edeceğini duyur- tına alınacak ülkelerle, Çin ve Rusya ara- muştu. l Reuters sında giderek derinleşen ekonomik, ener- ‘BAE’ye dair bilgimiz yok’ ji tedariki, askeri teknolojik bağlar oluş- muştur. Hiper-sonik füzeler, hibrit savaş- Türk Telekom (TT) Üst Yöneticisi bilgi yok. Dolayısıyla öncelikle hissele- lar, yapay zekâ ve siber saldırı ortamında KISA... KISA... Ümit Önal, önceki akşam bir toplantı rin, eğer olumlu sonuçlanacak olursa, “güvenlik şemsiyesi” de artık gerçekçi bir Konut fiyatlarında düzenleyerek güncel açıklamalar yaptı. TVF tarafından alınması sürecinin olma- l Tüm Oto Kiralama Kuruluşları seçenek değildir. Yeni bir düzen için yu- Bu kapsamda Birleşik Arap Emirlik- sını bekliyoruz” dedi. Önal ayrıca, son muşak geçişle hegemonya transferi de Derneği Başkanı İnan Ekici, turizm- ‘yüzde 59’ rekoru! leri’ndeki (BAE) son görüşmelere atıfla dönemdeki fiyat artışlarının TT tarifele- olanaklı görünmüyor. de beklenen toparlanmayla birlik- TT’nin ortaklık yapısındaki olası rine nasıl yansıyacağının sorulması üze- ABD yönetimi, bu yeni imparatorluk pro- te günlük araç kiralamada yüzde 25 ürkiye Cumhuriyet Merkez Ban- bir değişiklikle ilgili soruyu rine de abonelerin yüzde 90’dan fazla- jesi için Ukrayna’da Rusya tehdidini araç- büyüme görülebileceğini söyledi. Tkası (TCMB), Aralık 2021 döne- yanıtlayan Önal, “Bu me- sının taahhütlü müşterilerden oluştuğu- laştırmaya çalışırken yine ekonomik ve in- Geçen yıl 35 bin adet olan günlük mine ilişkin Konut Fiyat Endeksi sani maliyeti, BOP fiyaskosunun çok öte- seleyle ilgili konulara pro- nu hatırlatarak şu yanıtı verdi: “Bu de- kiralamanın bu yıl 40-45 bin adet verilerini dün açıkladı. sine geçebilecek bir hata yapmak üzeredir. fesyoneller olarak olabil- vam ederken zam yapmak zaten müm- olması bekleniyor. Endeks, bir önceki aya (aylık) gö- diğince girmemeye çalışı- kün değil. Ayrıca yeni gelen ve taahhü- l Volkswagen Üst Yöneticisi Her- re yüzde 7.9 artarak 247.2 sevi- yoruz. Kamuoyuna da du- dü biten müşterilerimize de maliyet ar- bert Diess, çip tedarikinde yaşanan yesine çıktı. Endekse göre, Türki- TÜRKODER’de yeni yönetim yurulan ve LYY’ye ait tışlarımızın çok gerisinde zam yansıt- darboğazın bu sene de etkili olma- ye genelindeki konut fiyatlarında- yüzde 55’lik TT maya çalışıyoruz. Enflasyonun yarısın- ürkiye Küçük Oteller Derneği’nin (TÜRKO- sını ancak yılın ikinci yarısından iti- ki yıllık artış ise yüzde 59.6 oldu. hissesinin Türki- dan bile az olur. Çünkü iletişim temel TDER) dün yapılan 6. olağan genel kurulun- baren üretimi artırmayı bekledikle- Bu yıllık artış yeni konutlarda yüz- ye Varlık Fonu bir ihtiyaç.” da mevcut yönetim kurulu başkanı Ertan Us- rini söyledi. de 66.6, yeni olmayan konutlarda tarafından olası Ayrıca TT’nin 2021 yılı gelirleri yüzde taoğlu yeniden seçildi. Diğer üyeler ise şu ki- l Kuzey Marmara Otoyolu Yassı- ise yüzde 57.7 hesaplandı. Kasım satın almasıyla 21.2 artışla 34.3 milyar TL’ye ulaşırken, şiler: Bülent Sancakdar (başkan yardımcısı), ören gişesi yakınlarındaki TOKİ’ye ayında 5 bin 856 lira olan ortalama ilgili görüşme- net kâr ise 3.2 milyar TL’den 5.8 milyar Mehmet Kök (başkan yardımcısı), Uğur Ze- ait 500 bin metrekarelik arazi, yeni metrekare birim fiyatı ise yüzde lerin başladığı- TLye çıktı. TT’nin bu yıl 12.5 milyar lira ren (başkan yardımcısı), Hatice Özcan, Figen sanayi bölgesi olarak 2.7 milyar TL 8.7’lik artışla 6 bin 368 liraya yük- na dair bilgi dı- yatırım yapması da öngürülüyor. Mertol, Demet Buyurman, Umut Germeyan ve Ümit Önal, bu yıl için gelir artış bedelle ihale edildi. seldi. l Ekonomi Servisi şında bizde bir l Ekonomi Servisi hedefini yüzde 23-25 açıkladı. Ozan Vurucular. l Ekonomi Servisi