Katalog

17 ŞUBAT 2022 PERŞEMBE KÜLTÜR 11 Bu kavgada kim kazandı ? Kültür Bakanlığı BASAD’ı boşaltarak sanatı engelledi, 100 yaşında bir delikanlı: öğrenci ve eğitmenler mekânsız kaldı, tarihi eserler zarar gördü, üstelik binanın da 1950’lerde DP’nin el koyduğu Moris Gabbay mal varlığı olduğu ortaya çıktı. Davalar yıllarca sürecek. imi insanlar yaşla- verdiği dönem, emperya- ünlerdir bu sında, BASAD’ın tahliye edilmesi rı kaç olursa olsun lizme karşı korkunç ta- Khep ama hep genç nıklıklar... Yaşam denilen sayfalarda yaz- gündeme getirildi. CHP’li mec- kalırlar. Moris Gabbay o müthiş serüven... Sa- Gdık; Bakırköy- lis üyesi avukat Cem Özbey, onlardan biri. Dün Nâzım tırbaşları bile insanı so- lü Sanatçılar Derneği BASAD’ın kullandığı tarihi bi- Hikmet Kütür ve Sanat luksuz bırakıyor! ÖZNUR bulunduğu tarihi sa- nanın 1950 yılında, Demokrat Vakfı’nda, onun 100. yaş OĞRAŞ ÇOLAK nat konağından çıka- Parti döneminde CHP’nin el ko- gününü kutlarken onu Nâzım Hikmet’e rılmak isteniyor di- nulan malvarlığı içerisinde ol- tanımanın, yıllardır onun- hayat suyu la birlikte omuz omuza ye... Sonra hep beraber tanık ol- duğunu söyledi. Bu “eski tüfek” arkada- çalışmanın onurunu, kı- duk; dernek, konaktan polis eş- Kendisinden bilgi aldığımız Öz- şımız, yeniden Türkiye’ye vancını yaşıyorduk tüm liğinde atıldı. Eşyaları hızla bo- bey, “Söz konusu bina CHP’nin döndüğünde Nâzım Hik- Leyla Gencer Opera binasının deposuna kaldırılan eşyalar yönetim kurulundaki ar- şaltıldı. Yağlıboya tablolar, çeşit- mülkiyetindeyken Halkevi ola- met Vakfı’nı kurmak için arasında tarihi piyanolar da bulunuyor. Fotoğrafta görünen kadaşlar. Varlığıyla, bil- piyanonun tuşları depoya kaldırılma sırasında hasar gördü. kollar sıvanmıştı bile. li antikalar, sokaklarda sürün- rak hizmet veriyordu. Demokrat gisiyle, birikimleriyle bi- Moris Gabbay, ilk andan dü... Şimdi eşyalar Leyla Gencer Parti tarafından CHP’nin mal var- zi sürekli aydınlatan, de- girişimciler arasında yer dava da devam ediyor” dedi. Ve bu süreçte, Bakanlık ve va- neyimlerini paylaştığında Opera binasında ve harap bir şe- lıklarına el konulunca bu bina da aldı... Ancak o, hepimiz- tadına doyamadığımız, Hemen hepimizin aklına peki o kıflar binayı diledikleri gibi kul- kilde duruyor. Tarihi piyanolar Hazine’ye geçmiş. Sonrasında Sul- den önce Nâzım Hikmet’i aynı zamanda vakfımı- zaman BASAD’ın binadan çıkarıl- lanabilecek. Bakırköylüler, zarar gördü, tiyatro salonunun tan Beyazıd Han Vakfı adına tes- tanımış hatta ona hayat zın saymanlığını, muha- ması durdurulamaz mıydı sorusu “BASAD’ı çıkarıyoruz ama binayı koltukları üst üste, bazıları kırıl- cil ediliyor ve BASAD burayı bu suyu taşıyanlardan biri sebesini üstlenen bir ar- geldi. Özbey, “Tedbir talep edildi, kütüphane yapacağız” diyen ba- dı, tablolar zaten daha taşınma- vakıftan kiralıyor. Şimdi ise aynı olmuştu. kadaşımız. ama mahkemece tedbir kararı ve- kanlığın, kütüphaneyi ne zaman İstanbul Kapalıçarşı’da dan yerlerden toplanmıştı. Kim- vakıf tahliye etti. babadan kalma minik rilmedi” dedi. açacağını merak ediyor ve yakın- se kazanmadı, sanat adına, inat Maliye ile vakıf arasında da şu Cumhuriyetle dükkânı sürdürmeye ça- Bu dava ne kadar sürer soru- dan takip ediyor. uğruna herkes kaybetti. an açılmış dava var, çünkü Ha- büyüdü lışırken, kendileri zar suna Özbey, “Yaklaşık üç belki Sonuç olarak sanat eğitimi ve- Önceki gün paylaşılamayan bu zine de söz konusu binanın ken- Moris Gabbay, Cum- zor geçinirken, bir yan- de beş yıl” yanıtını verdi. Özbey, ren bir kurumun çalışanları, eğit- binanın aslında CHP’nin mal var- disine ait olduğunu iddia ederek huriyet kurulmadan ön- lığı olduğunu da öğrendik ve bu vakıf aleyhine dava açtı. O dava “Dava kısa sürmez, çünkü kara- menleri ve en önemlisi 500 öğren- ce doğdu. 27 Şubat 1922’de. Yaşamı baş- rın kesinleşmesi lazım. İtirazlar cisi mekânsız kaldı. Bakanlık bu- sayfada dün okudunuz bu haberi. da devam ediyor. ka kimseninkine benze- Hatırlayalım; Bakırköy Beledi- En son CHP, dava dilekçesinde olacak, önce İstinaf’a, sonrasında rada neyi kazandı, kim kazandı? meyen serüvenlerle dolu. ye Meclisi’nin şubat ayı toplantı- yazılı olan iddialar ile dava açtı o Yargıtay’a gidecek” diyor. İzlemeye devam ediyoruz. Ama öne çıkan hep “in- san olma”, vicdan sesine kulak verme, ilkelerinden ideallerinden hiç ama hiç ödün vermeme, bil- İspanya Kraliçesi’nden Füsun İBB Şehir Tiyatroları giye, öğrenmeye verdi- ği önem… İlkeler deyince Eczacıbaşı’na Uluslararası İşsever’e emanet... onun için en önemli de- Moris Gabbay ğer, insanın emeği ve in- sanın onuru! stanbul Büyükşehir Be- de bulunan ve son olarak Sanata Destek Ödülü Yüz yıllık bir yaşamı dan da Nâzım Hikmet İlediyesi (İBB) Şehir sahne direktörlüğü görevi- birkaç satırda özetlemem ve arkadaşlarının Bursa Tiyatroları’nda Genel Sanat ni yürüten İşsever, İBB Şe- AHA Yönetim Ku- natçı, küratör, ya- imkânsız. (Tüm ayrıntı- Cezaevi’nde dokudukları Yönetmenliği görevine Ay- hir Tiyatroları’nda bu göre- Srulu Başkanı Fü- zar ve sanat inisi- ları yıllar önce Sarı Def- kumaşları, dükkâna gelip şegül İşsever getirildi. Ku- ve gelen üçüncü kadın ol- sun Eczacıbaşı’na yatifinin projesi- ter Yayınları’ndan çık- giden aracılara gizli giz- rumda yıllardır oyuncu ola- du. Daha önce Gencay Gü- Madrid merkezli Cal- ni, 43 farklı ülke- mış “Cumhuriyetle Bir- li sattırıp gelirini Nâzım rak birçok oyunda rol alan, rün ve Ayşenil Şamlıoğlu likte Büyüdüm” adlı kita- lia Vakfı tarafından de kâr amacı güt- Hikmet’e ulaştıran Moris çeşitli sanatsal görevler- bu görevi üstlenmişti. bında bulabilirsiniz.) Ol- “Uluslararası Sa- meyen 170 mü- Gabbay’dan başkası de- sa olsa satırbaşlarını ak- ğildi! Ve taa o zamandan nata Destek” ödü- ze, bienal ve sa- Ayşegül tarabilirim. lü verilecek. İspan- nat kurumuyla iş- Nâzım’ı ve ailesini yakın- Işsever Nişantaşı’nda geçen KIMDIR? dan tanımıştı! ya Kraliçesi Sofia, birliği yaparak ve çocukluk… Yedi yaşında Ve yine taa gençli- ödülü 22 Şubat’ta kaynak sağlaya- Atatürk’ü görmenin he- ğinden bu yana, Türki- Madrid’deki Krali- rak destekledi. Ayşegül İşsever, 20 Atik Çocuk Tiyatrosu vs.) 2017 yılları arasında Haliç yecanı… Harf Devrimi, ye Cumhuriyeti’nde şim- yet Güzel Sanatlar Eylül 1962 tarihinde yer aldı. Üniversitesi’nde öğretim Tevhidi Tedrisat, Medeni diki kadar olmasa bi- Akademisi’nde dü- Panele Ankara’da doğdu. İlk ve Konservatuvardan me- üyeliği yaptı. Kanun… Varlık Vergisi… le her zaman var olan zenlenecek törende ortaokulu İstanbul’da Yıl- zun olduktan sonra İstan- İstanbul Şehir davet Robert Kolej’de Bülent “ayırımcılığı” sosyalizm Füsun Eczacıbaşı’na dız Koleji’nde, liseyi Nişan- bul Şehir Tiyatrosu’na kad- Tiyatrosu’nda 33 yıldır ak- Füsun Eczacıbaşı Ecevit, Ahmet İsvan’la Callia Vakfı ta- inancıyla aşan da Mo- sunacak. 2015 yılın- taşı Kız Lisesi’nde bitirdi. rolu sanatçı olarak giren tif olarak oyunculuk yap- arkadaşlık… Yahudi asıllı rafından ödül tö- ris Gabbay’dı. İnançla- dan beri etik ve ah- 1984 yılında İstanbul Üni- İşsever, oyunculuğun yanı makta olan Ayşegül İşse- Türkiye Cumhuriyeti va- reni öncesinde uluslararası davet- rı doğrultusunda kendini laki değerler çerçevesinde sana- versitesi Devlet Konserva- sıra kurumda disiplin kuru- ver oyunculuk görevine ek tandaşının, sol düşünce- lilerle birlikte SAHA yönetim ku- “öteki gibi hissetmediği- ta destek ve filantropi alanındaki tuvarı Tiyatro Bölümü’ne lu üyeliği de yaptı. 2010- olarak 2019 yılında Sahne ye gönlünü ve aklını ver- rulu üyelerinin katılacağı iki gün- ni” defalarca açıkladı. çalışmalarından ötürü İspanya ve giren İşsever, bu dönem- 2016 yılları arasında İŞ- Direktörlüğü görevini üst- mesi... lük özel bir program hazırlandı. Güney Amerika’nın önde gelen sa- de çeşitli özel tiyatrolar- TİSAN (İstanbul Şehir Ti- lendi. Geçtiğimiz günler- Üniversiteye başla- Füsun Eczacıbaşı, 20 Şubat’taki Eski tüfekten nat destekçilerine verilen ödül, bu dığında “artık bir şey- da (Hadi Çaman Yedite- yatroları Sanatçıları Der- de de İBB Şehir Tiyatroları uluslararası konferans programı- gençlere ler yapmak gerekir” an- yıl ilk kez uluslararası bir isme ve- pe Oyuncuları, Dormen Ti- neği) yönetim kurulu üye- Genel Sanat Yönetmenliği na SAHA’nın sanata destek proje- Dün, 100. yaş kutla- layışıyla İstanbul Yüksek riliyor. Ödülün, Füsun Eczacıba- yatrosu, Ali Atik-Ayşegül liğinde bulundu. 2014- görevine atandı. lerinden yola çıkarak “Sanatçıları ması sırasında sevgili Tahsil Gençlik Derneği’ni şı başkanlığındaki SAHA - Çağdaş dünyaya açmak: İşleyen modeller” Moris Gabbay’a sordum: kuması… Hür Gençlik Sanatı Destekleme Girişimi sa- başlıklı bir panele davet edildi. İs- Onca şey yaşadıktan gazetesini çıkarması… nat adına dünya çapında bir daya- panya Kraliçesi’nin katılacağı ödül sonra gençlere bir öneri- Türkiye Sosyalist Partisi, KARAGÖZ AMERIKA’DA nışma ve filantropi modeli yarat- töreninde ise Füsun Eczacıbaşı’nın si var mı diye. Hiç durak- Türkiye Sosyalist Emekçi tığı için verildiği belirtildi. 10. yılı- konuşmasının ardından SAHA’nın samadan, madde madde ve Köylü Partisi’nde çıkış eçmişi 1400’lü yıllara nı kutlayan SAHA, şimdiye kadar 10 yıllık yolculuğundan kesitler sıralayıverdi: yolu arayışları… Ve elbet Gdayanan Karagöz oyu- Türkiye’den 400’ün üzerinde sa- sunan kısa bir film gösterilecek. “Kendilerini ve düşün- ardından gözaltılar, tu- nu, Karagöz sanatçısı Ha- tuklamalar gelir… Soğuk celerini geliştirsinler!” di Poyraz tarafından deniz Savaş yıllarıdır… “Atacakları her adım- aşırı ülkelerde yaşatılıyor. Türkiye İşçi Partisi’ne da, o adımla ilgili sonsuz Önceki yıllarda Hollan- ‘Spagetti Western’in yaratıcısı katılması, “Yaşamımım bilgilensinler.” da, Almanya ve Belçika gi- en güzel günlerini parti- “Atacakları her adım- bi ülkelerde birçok göste- de geçirdim. 15 sosyalist la ilgili, seçim yapabilmek Istanbul Film Festivali’nde ri yapan Poyraz, şimdi de milletvekilini TBMM’ye için önce kendilerini çok ABD’de repertuvarındaki yolladık” dediği; kendini iyi tanısınlar.” stanbul Film Festivali’nin ret- Spagetti Western türünün ya- gölge oyunlarını sahnele- nihayet “öteki gibi” his- “Ne yaparlarsa yapsın- Irospektif bölümü bu yıl si- ratıcısı Leone’nin “Dolar Üç- yecek. Poyraz, yol arkada- lar, yeter ki en iyisini yap- setmediği yıllar... Son- nemanın en yaratıcı, en etki- lemesi” ve “Bir Zamanlar Üç- şı Karagöz ile Amerika’da maya çalışsınlar. Oğlu- ra... sonra BM’ye bağ- li isimlerinden biri olarak kabul lemesi” olarak anılan klasikler yaptığı gösterilerde bü- ma, ‘İstersen çöpçü ol, lı FAO (Uluslararası Gı- edilen Sergio Leone’ye ayrıl- dahil, çektiği yedi uzun met- ama çöpçülerin en iyisi yük ilgi gördüğünü ama da Örgütü’nde) tam 18 dı. 8-19 Nisan tarihlerinde ya- rajlı film yer alıyor. ol’ demiştim…” Karagöz’ü Amerikan ya- yıl boyunca Afrika ülkele- pılacak festivalde Italyan yö- Filmler şöyle: “Rodos Canava- Teşekkürler Moris rinde çalışma… Sömürü- şam tarzının da bakış açı- nan Karagöz çok espri- lı gibi yorumlayarak gös- netmen, yapımcı ve senarist rı”, “Bir Avuç Dolar Için”, “Bir- nün, ırkçılığın, etnisitenin, Gabbay! İyi ki varsınız! İyi sıyla yeniden yorumla- li. İngilizce’ye çevrilince terilerimizi sergileyeceğiz Leone’nin çektiği yedi uzun kaç Dolar Için”, “Iyi, Kötü ve yokluğun, yoksulluğun ki hâlâ bize güç veriyor- yacağını belirtiyor. Poy- esprili muhavereler tam ve kültürümüzün önemli metrajlı film yenilenmiş kop- Çirkin”, “Bir Zamanlar Batıda”, egemenliğine karşı savaş sunuz! raz, “Geçmişi Osman- anlaşılmıyor. Bu neden- bir mirasını dünyaya tanı- yalarından sinema salonlarında “Yabandan Gelen Adam”, “Bir gösterilecek. Zamanlar Amerika’da”. lı İmparatorluğu’na daya- le Karagöz’ü bir Amerika- tacağız” dedi.    İnhinâ tavkı esaretten girandır  Yalısına girdiğimizde 100 yıl öncesi- Onun yazdığı Tevfik Fikret’in Hayatı ne gitmiş gibi olduk. Duvarlarda Sul- ve Eserleri (1926) ile İnkılâpçı Şair Tevfik boynuma; tan Abdülmecit’in tabloları vardı. Çok Fikret’in İzleri (1942) adlı kitapları Tev-    Fikri hür, irfanı hür, vicdânı hür  uzun boyluydu, büyük bir bilinç duru- fik Fikret için yazılan çok sayıda yapı- bir şairim” luğuna sahipti. Bize buz gibi bir kızılcık tın hem ilklerinden hem de en önemlile- Açıklamasını da kendi şöyle yapıyor: şerbeti ikram ettiler. Yanıtlarını sözcük rindendir. “Kimseden yardım beklemem, kanat Son altı ay içinde kapsamlı iki kitap sözcük yazdırdı. dilenmem; kendi göğümde kendi ken- daha çıktı. Bunlar, Turgut Çeviker’in Fikret’i ölüm yıldönümünde anmak, dime uçarım. İğilmek, bana, boyundu- hazırladığı Tevfik Fikret (Koç Üniversi- onun üzerine iki kitap yazan ve yaşayan ruk taşımaktan ağır gelir; hür fikirli, hür Evet, sabah tesi Yayınları, 2021) ile Nazım Hikmet tek arkadaşıyla konuşmak, heyecan ve- irfanlı, hür vicdanlı bir şairim.” riciydi. Mustafa Kemal’e şiirleriyle ışık Polat’ın hazırladığı Tevfik Fikret Bütün Nigâr, kitabını Fikret’in 27. ölüm yıl- olan büyük şair, şiirlerini nasıl yazar, şi- Eserleri-Eleştirel Basım (Yapı Kredi Ya- dönümünde onu ve kendini yetişti- olacaktır... yınları, 2022) adlı kitaplardır. irlerinde neyi anlatır, resimlerini nasıl ya- ren Galata Saray Lisesi’ne şu sözler- par, nasıl yaşar, dostları, arkadaşları le adıyor: “TEVFİK FİKRET’i yetiştiren, emleket elektrik kesintileriy- kimlerdir; gerçeği bilmek istiyordum. Tevfik Fikret’in mektupları binlercemize de yurttaşlık ve insanlık le, onun can yakan faturalarıyla, Ortaköy’deki yalısında konuşmuş, al- ülküsü sunan Özanaya: GALATA SA- PEN’in “ayın kitabı” seçtiği Nâzım Mbağnazlıkla, hukuksuzlukla ka- bümünden fotoğrafları görmüştük; imza- RAY LİSESİ’NE, sonsuz saygı ve sev- Hikmet Polat’ın bu kitabında Fikret’in ranlığa bürününce, aydınlığın, insancıl- lı kitaplarını ve bugüne kadar hiçbir ya- giyle” Salih K. Nigâr 32 yıl süresince (1883-1915) yazdı- lığın, özgürlüğün şairi Tevfik Fikret’in Salih K. Nigâr’ın armağanı yında rastlamadığım bir fotoğrafı da ar- ğı saptanan toplam 567 metin, bunlar Ben de yazımı yaşamını cehaletle, bir dizesini düşünmemek elde değil! Tevfik Fikret. mağan etmişti. (Bu söyleşiyi Edebiyatı- baskıyla, gericilikle, zalimliğe karşı sa- arasında 63 mektup içinde de Salih Diyordu ki büyük usta: “Evet, sabah mızda Portreler (Türkiye İş Bankası Kül- vaş vermekle geçiren büyük usta Tev- Keramet Nigâr’a yazdığı sekiz mek- çalışmak istediği ondan geldi, severek olacaktır, sabah olur, geceler Tulû-i tür Yayınları, 2018, 2020) adlı kitabımda fik Fikret’e ve onun gibi savaş veren- tup var. İçten, kimliğini, kişiliğini yansı- kabul etti, ömür boyu dostluk ve arka- haşre kadar sürmez.” yayımladım.) lerden biri olan 13 Şubat’ta ansızın yi- tan mektuplar. daşlıkları sürdü. Yazmaya başladığım ilk yıllarda Tev- Salih Keramet Nigâr, ünlü 19. yüz- tirdiğimiz şair dost, yazar, akademisyen Salih Keramet Nigâr’ın yazdığı Nigâr, bu iki kurumla birlikte bu- fik Fikret’in önce öğrencisi, sonra arka- yıl divan şairi Nigâr Hanım’ın oğluydu. İnkılâpçı Şair Tevfik Fikret’in İzleri adlı Salih Bolat’a adıyor, ülkemize, tüm in- daşı olan Salih Keramet Nigâr’la tanış- günün Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde Tevfik Fikret, ağabeyi Feridun Nigâr’ın kitap şöyle başlıyor: sanlığa aydınlık günler diliyorum. ma, konuşma şansım oldu. 100 yaşın- öğretmenlik, Viyana Siyasi Ataşeli- arkadaşıydı. Onu, ağabeyiyle birlikte ya- “Kimseden ümmidi feyzetmem, Fikret ne diyordu: daydı, yardımcısı Alman bir kadındı. Da- ği, Abdülmecit’in oğlu şehzade Ömer lısında ziyarete gittiğinde tanımıştı. Ara- dilenmem perrübâl; “Evet, sabah olacaktır, sabah  ha sonra evleneceğim sevgilim, şimdiki dan on yıl geçtikten sonra Galatasaray Faruk’un özel hocalığını yapmış, bir Kendi cevvim, kendi efkâlimde olur, geceler Tulû-i haşre kadar sür- eşim Aysel’le gitmiştim randevu alıp. Lisesi Müdürlüğü’ne atanınca, birlikte Meşrutiyet-Cumhuriyet aydınıydı. kendim tâirim. mez.”