Katalog

10 ŞUBAT 2022 PERŞEMBE EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 13.5950 15.5300 18.4980 20.70 2043 5384.22 800.01 3.5 kuruş 1 kuruş 0.4 kuruş 0.06 puan 35.71 puan 12.67 lira 1.08 lira EMITT 2022 Doğu Akdeniz Uluslararası Turizm ve Seyahat Fuarı 25. kez kapılarını açtı Turizmci fiyat veremiyor ‘Doğum sancıları’ üzerine... Türkiye’nin hemen hemen her bölgesindeki otelcilerin ski” dünyanın (ABD liderliğin- ortak derdi girdilerdeki artış. Sektör temsilcileri, sezona de neoliberal finansallaşma) üç ay kala maliyet hesabı yapamadıklarını söylüyor. “E platformu en medyatik simge- lerinden Davos Dünya Ekonomik Foru- urizm sektörü yeni sezon ha- ettiğimiz tabağı yarın 130 TL’ye 24.7 milyon kişi mu (DEF) son yıllarda, basında eskisi ka- zırlıklarını sürdürürken özel- mal edebiliyoruz. Bir de oda mali- dar ilgi çekmiyor. Ne kadar anlamlı, emin Geçen yıl Türkiye’ye Tlikle enerji zamları büyük en- değilim ama Google eğilimler indeksinde yetlerini düşününce fiyatı hesap- gelen yabancı DEF için finansal kriz öncesinde 70’lerde dişe kaynağı. ziyaretçi sayısı layamıyoruz.” Adıyaman Komege- dolaşan ilgi indeksi, finansal krizin erte- Bu tür sorunlar iki yıllık aradan ne Otel’in sahibi İrfan Çetinkaya sinde 40-41 düzeyinde geriledikten son- sonra dün 25. kez açılan EMITT da 2022’nin turizmcinin son umu- ra 2018’de aniden (!) 100’e (maksimum) 2022 Doğu Akdeniz du olduğunu belirterek şöyle isyan yükselmiş. Geçen yıl 48 olan indeks, bu Uluslararası Turizm ve etti: “Hepimiz borç batağındayız. yıl 28’e kadar düşmüş. Kısacası, “dünya- nın efendilerinin” (malum “liberal elite” fi- Seyahat Fuarı’nda da ön- Bu yıl da kötü geçerse satarım ote- lan) düşündüklerini artık pek merak eden celikli tartışma konusu li başka iş yaparım. Daha ne kadar yok. Neoliberal finansallaşma tartışma- oldu. Sektör temsilcileri, zarar edeceğim.” ALİ CAN larının yerini, pandemi, iklim krizi, büyük hem maliyetlerin hem Ordu, Giresun ve Gürcistan’da fa- POLAT güçler arası rekabet, “devlet kapitalizmi” salgının seyrinin belir- aliyet gösteren Pikola Tur sahibi gibi serbest piyasa kapitalizminin ötesin- sizliğinden yakınırken, yeni sezon de, yoğun devlet müdahalesi gerektiren Devrim Kaymaz ise ağırlıklı olarak sorunlar; ilgi kaynağı olarak da çokulus- için umutlu olsalar da fiyat vereme- iç pazara çalıştıklarını ve bu yıl ha- lu şirketlerin ve küresel STK’lerin yerini diklerini söylüyor. yatta kalma mücadelesi verecekle- Açılışa İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, İstanbul Valisi Ali ABD, Çin, Rusya gibi büyük güçler, Or- Yerlikaya ve Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek de katıldı. rini söyledi. Kaymaz, “İç pazar satı- ban, Modi gibi yeni-faşist liderler aldı. Dövize endekslendi şımız bugün yüzde 4-5 seviyelerin- Yine de bu durum üzerinde düşünür- Erken rezervasyonda 2019’a de. Çünkü dört kişilik bir aileye tu- ken DEF 2022 risk raporundan yaralana- Fuarda Bakan-TÜRSAB gerginliği yaklaştıklarını ifade eden Tatilse- biliriz. Rapor, 1000 uzmana ve “lidere” ru en ucuz 14-15 bin TL’ye satabi- gönderilen bir anketin cevaplarından ha- peti Genel Müdürü Koray Küçük- liriz. Yerli turist bu fiyatlarla bizi uara Kültür ve Turizm Bakanı nı ziyaret etmedi. Sektörün içinden reketle hazırlanıyor. En çok kaygı yara- yılmaz, otellerin maliyet artışla- FMehmet Nuri Ersoy ile Türkiye Se- bir isim diye tanıtılan Turizm Baka- tercih etmeyecek. Ancak köye gide- tan riskler listesine bakınca, gelecek üç yahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) nı Ersoy’un sektörün en önemli tem- rından dolayı iç piyasa fiyatlarını bilirler. O da akaryakıt daha fazla yıl için olumsuz beklentiler içinde olan- Başkanı Firuz Bağlıkaya arasındaki silcileri olan seyahat acentaları ile da dövize endekslediklerini söyle- artmazsa tabi” diye konuştu. ların oranının yüzde 79.2, bir başka tablo- gerginlik damga vurdu. TÜRSAB baş- arasının kötü olduğu biliniyor. Bakan di. Küçükyılmaz, “Eskiden oteller da küresel bağlamda gelecek için pozitif kanı açılış programında yer alma- Ersoy, açılışta yaptığı konuşmada İflas tehlikesi var bakanların oranının yüzde 12.1, iyimser- kasım ayında fiyat vermeye baş- yarak konuşma yapmadı ve kurdele ise turizm meslek birliği yasasının lerin ise yüzde 3.7 olduğunu görüyoruz. lardı. Ocak ayına gelindiğinde bü- Ayvalık Uzunhan Otel ve Sto- kesme törenine de katılmadı. Turizm bir ihtiyaç olduğunu belirterek çalış- En önemli riskler listesinde ilk üç sırada tün oteller tamamıyla açık olurdu. ne Hill Otel sahibi Nihat Uzun da Bakanı Ersoy ise TÜRSAB’ın standı- malara başladıklarını da duyurdu. iklim krizine karşı önlem almada başarısız- Şubat ayındayız ama otellerin hâlâ iç pazara iş yapan tesislerin iflas lık, aşırı sıcaklar ve biyolojik çeşitlilik kay- yüzde 10’u kapalı” dedi. Yeni se- tehlikesiyle karşı karşıya olduğu- bı geliyor. Bunların üçü aslında aynı şey. zona üç ay kala henüz fiyat açık- nu belirtti. Girdilerdeki en düşük Listede, bunları “toplumsal dokuda çö- zülme” ve “geçim sıkıntısı krizleri” risk- lamadıklarını vurgulayan Trabzon artışın işçilik maliyetinde olduğu- Tatilci ekonomik seçeneğe yöneldi leri izliyor. Devam edersek sırada, bulaşıcı Tilya Otel Satış Pazarlama Müdü- nu söyleyen Uzunhan, şu yorumu hastalıklar, insanların çevreye verdiği zarar, olly Tur Başkanı Mete Vardar ve de 40-50 artırdıklarını söyledi. Me- rü Özge Solak ise şunları anlattı: yaptı: “O da yüzde 45. Biz bunu fi- doğal kaynaklar krizi, borç krizi ve jeoeko- JÜst Yönetici Mert Vardar, fuar- te Vardar ise “Misafirlerimizin yüz- “Çünkü doların Avro’nun ne ola- yata nasıl yansıtalım ki? Sezonu nomik çatışma (devletler arası alanda ko- da bir toplantı düzenledi. Mert Var- de 30’u, tatil tarihlerini değiştirmek cağını kestiremiyoruz. Restoranı- planlarken eskiden kârımızı he- rumacılık, kontrol, denetleme) var. dar, Ocak’tan itibaren gelen zam- gibi daha ekonomik seçeneklere yö- Bu risklerin hepsi esas olarak kapita- mızdaki yemeğin fiyatını bile net- saplardık. Şimdi ise zararımızı bi- larla birlikte otellerin fiyatlarını yüz- neliyor” dedi. lizmin varlık koşullarından kaynaklanıyor. leyemiyoruz. Bugün 100 TL’ye mal le hesaplayamıyoruz.” Artık, neoliberal modelin tükenmesinden değil, doğrudan kapitalist üretim tarzının tükenmesinden, “son krizinden” söz et- mek gerekiyor. Ancak geçen yüzyılda ka- Uluslarararası yatırımcılara istikrarlı kurla dolarizasyon kontrolü vadedildi pitalizmin “son krizini”, iki savaş, faşizm, soykırım gibi yollarla kendini yenileyerek aştığını unutmamak gerekir. “Son kriz” bu kez de faşizm ve büyük güçler arası sa- vaş olasılığı yanı sıra “iklim krizi”, kapita- MİGROS DEPOSUNDA KIYIM Nebati ‘rezerv’i pas geçti lizmin dayandığı iletişim ağlarının kırıl- ganlığı (bir iki denizaltı saldırısıyla inter- neti felç edilebilir) gibi etkenlerden dolayı Hakkını arayan azine ve Maliye Bakanı Nu- de ise para biriminin daha savuna- daha bir “son kriz” gibi gelişiyor. ‘Serbest piyasadan Hreddin Nebati’nin, hafta ba- bilir olduğu yönünde” dedi. Yine ‘Küreselleşmenin’ mirası işçiler kovuldu! şı Londra’da uluslararası yatırımcı toplantıya katılan yatırımcıların asla vazgeçmeyiz’ Kapitalizm, yapısal krizini liberal - ne- igros’un İstanbul Esenyurt depo- ve uzmanlarla yaptığı iki günlük verdiği bilgiye göre, Nebati TL’nin oliberal küreselleşme ile yönetmeye ça- Msunda, düşük ücret artışına kar- görüşmelerin detaylarına ilişkin değerinin bu seviyelerde korun- lışırken hem ülkelerin içindeki gelir dağı- ün, bir heyetle birlikte Merkez şı eylem yapan Depo, Liman, Tersane dikkat çekici not ve yorumlar orta- ması için bundan lımını bozuyor hem de küresel çapta ül- DBankası Başkanı Şahap Kavcıoğ- ve Deniz İşçileri Sendikası (DGD-Sen) ya çıkmaya devam ediyor. sonra ne kadar döviz rezervine keler arasındaki ekonomik ve siyasi güç lu ile görüşen TOBB Başkanı Rifat üyesi 250 işçi, dün geldikleri depoya ilişkilerini değiştiriyor. Bu ikisinin kesişti- Bunlara göre Nebati, Türkiye’nin ihtiyaç duyulacağı sorularına ise Hisarcıklıoğlu, sosyal medya hesa- alınmadı. Bunun üzerine işçiler, “Biz ği noktada korumacılık, güçlü devlet ar- uyguladığı uluslararası teamülle- net bir yanıt vermedi. bından “Firmalarımızın ve sektörle- bu yoldan dönmeyiz, açlıktan ölme- zusu ve nihayet faşist militarist eğilimler rin yaşadıkları sıkıntıları dile getir- rin dışındaki ekonomi programını yiz”, “Migros işçiye hesap verecek”, öne çıkıyor. Bu bağlamda da geçen yüz- dik, önerilerimizi ilettik” açıklama- ‘Yastıkaltı’ adımı yatırımcılara anlatırken, kurun is- “Zafer direnen emekçinin olacak” slo- yılı anımsatan bir dönemdeyiz. sı yaptı. İlgili kaynakların verdiği bil- Görüşmeleriyle ilgili basın top- tikrarlı bir seyir izleyeceğini, böy- ganları atarken, depo yönetiminin ise DEF’deki riskler listesinin 4., 5. ve 10. sı- giye göre Kavcıoğlu da şu vurgula- lece dolarizasyonu kontrol altın- lantısı düzenleyen Nebati ise bu bazı işçileri işten çıkardığı öğrenildi. radaki riskler bu kaygılarla ilişkili. Financial rı yaptı: “Türkiye serbest piyasada haftasonu, 250-350 milyar dolar da tutacaklarını, enflasyonu ise Times gibi dünyaya sermayenin gözünden DGD-Sen Genel Başkanı Neslihan elde ettiği kazanımlardan asla vaz- bakan yayınların entelektüel yazarları da bu Acar, “Yaklaşık 250 işçi, bir gecede tek haneye düşüreceklerini söyle- olarak tahmin ettikleri yastıkaltın- geçmez. Firmalarımızın TL’ye geçi- konularla giderek daha fazla ilgileniyorlar. kapının önüne kondu. Bir ekmek iste- daki altının finansal sisteme ka- şi konusunda desteklerimiz devam di. Toplantı katılımcılarından Blu- Pazartesi günü Foroohar, yazısına “Lais- yen işçilerin ellerindeki ekmekler de edecek.” Merkez Bankası’nın he- eBay Asset Management’tan Ti- zandırılmasını teşvik edecek yeni sez faire serbest ticaret dönemi geride kal- saplarına göre firmaların 90 milyar alındı” dedi. Migros Avrupa Dağıtım bir plan açıklayacağını belirtti. Ne- mothy Ash, “Buradaki ana belirle- dı. İnanmıyorsanız Çin’in yayımladığı ‘İhra- dolarlık DTH’ı var. Analizlere gö- Merkezi’ni işleten Us Grup ise “yüzde yici kur çıpası. Açıklamalar geçen bati, turizm gelirlerinin de bu yıl cat kontrolleri’ başlıklı son rapora bakın” di- re bunun 50 milyar doları kur ko- 8 zam” haberleriyle ilgili açıklama ya- 34.5 milyar dolara yükseleyeceği- aralık ayındaki satış baskısının yerek başlıyor, “Çin’in savları ilgiye değer” rumalı mevduatta istenen vadeye parak, çalışanların 2021 yılı brüt üc- anormal ve olağanüstü, bugünler- ni ifade etti. l Reuters diye devam ediyor, ABD’de emek, iklim ve bağlanabilir. l Reuters retlerinde minimum 2022 yılı asgari uzun dönemli güvenlik konularına önem ve- ücreti seviyesinde olmak üzere orta- ren kanadın ticaret politikalarını daha ger- lama yüzde 39 artış sağlandığını iddia çekçi buluyor, tedarik zincirlerinin “silah- etti. Şirkete göre çalışanların yüzde laştırılmasından” söz ediyor, “Nasıl bir eko- 15’i asgari ücretli. l Haber Merkezi nomi inşa etmek istiyoruz” diye soruyordu. ‘Çocuklu BES’te hedef 1 milyon kişi Foroohar, “Bu yeni model, ekonomik ola- rak adil, jeopolitik açıdan güvenlikli olma- KISA... KISA... lı, her boyda girişimci için fırsat eşitliği, iş- nadolu Hayat Emeklilik Genel kimlerin eğitim, sağlık, konut, ev- vadeli bu portföy, faizler artın- çilere daha iyi ücret ve çevre koruma stan- AMüdürü Yılmaz Ertürk, dün on- lilik gibi hayatın akışını önemli şe- ca müşteriyi üzüyor.” Ertürk, dartları getirmeli, dayanıklı tedarik zincirle- l İstanbul Büyükşehir Beledi- line basın toplantısı düzenleyerek kilde etkileyecek unsurlar için kıs- yine sorular üzerine BES’teki ri, inovasyonu ve imalatı teşvik edecek, şir- yesi (İBB) Halk Ekmek büfelerinde bireysel emeklilik sistemi (BES) şirketlerin konsolidasyon ihti- men kullanılabilmesini sağlayacak ketlerin yaparak öğrenecekleri bir ekosistem 1.25 liradan satışa sunulan 250 gram hakkında açıklamalar yaptı. alt düzenlemelerin bu yıl tamam- malini bu yıl için beklemediği- (industrial commons) oluşturmalıdır” diyor; normal ekmek, yarından itibaren 2 Bu kapsamda, geçen haziranda lanması beklediğini açıkladı. ni ancak zaman içinde bazı de- “Neoliberalizm sonrası dönemde yaşıyoruz” TL’den satılmaya başlayacak. başlayan 18 yaş altı BES’in (çocuk- ğişiklikler olabileceğini, sis- saptamasıyla bitiriyordu. l İstanbul Hazırgiyim ve Konfek- Konsolidasyon zamanla lu BES) sektöre önemli bir açılım temin geleceği açısından Bu momentte, “Daha iyi bir kapitalizm ola- siyon İhracatçıları Birliği’nin düzen- getirdiğini belirten Ertürk, “Sektör Soruları da yanıtlayan Ertürk, da katılımcılara, emek- bilir” fantezisine ortak olmamak, “Yeni”nin lediği IFCO-İstanbul Fashion Connec- olarak bu uygulamayla 2021 so- devlet katkısının değerlendirildiği lilik dönemlerinde eko- oluşma sürecini etkileyebilmek için artık tü- tion Hazırgiyim ve Moda Fuarı dün fonların geçen yıl kaybettirdiğinin nunda 170 bin katılımcıya ulaştık. nomik olarak hayatın kenmiş bir modeli, neoliberalizmi değil, doğ- açıldı. Fuar 90 ülkeden 3 bin alıcıyı Bu sayının 2022 sonunda 1 milyon hatırlatılmasının üzerine, ilgili mev- devamını sağlayacak rudan kapitalizmi hedef almak gerekiyor. buluşturuyor. kişiye ulaşacağını tahmin ediyo- zuattaki zorunluluklara atıfla şun- yatırım ürünleri sun- Yılmaz Ertürk, BES’te l İstanbul Ticaret Odası Başkanı rum” dedi. Bu konuda “erken yaş- ları söyledi: “Bu konuda sektör ola- manın çok önem taşı- dövize endeksli varlık payının 2021 sonunda yüzde Şekib Avdagiç, yüksek elektrik fatu- ta katılım çok önemli” yorumu ya- rak çalışma yapıyoruz ve otorite- dığını kaydetti. Yılın ilk halka arzıyla 47’ye çıktığını belirtti. ralarına atıfla “Çözüm yolu olarak, hü- pan Ertürk, ayrıca BES’teki biri- ye sunacağız. Sabit faizli ve uzun l Ekonomi Servisi kümetin tıpkı konutlarda yaptığı gibi tesislerini büyütecek küçük işletmeleri koruyan kademeli tarifeye gitmesini öneriyoruz” dedi. atı ve cephe panelleri sektöründe faaliyet l Maden ve Petrol İşleri Genel Bal üretiminde çarpıcı gerileme Ç gösteren Panelsan’ın, 2022 yılında payla- Müdürlüğü, Elazığ, Adıyaman, Adana, rı halka arz edilecek ilk şirket olacağı açıklandı. Malatya, Kayseri, Sivas, Gümüşhane ÜİK’in “Hayvansal Üretim İstatistikle- 694 tonluk üretimden bu yana en düşük Yarın akşama kadar devam edecek “talep top- ve Erzurum’daki bazı maden sahaları- Tri, Aralık 2021” raporu, geçen temmuz sonuç olarak kayıtlara geçti. Bal üretimi lama” ile, şirket paylarının ek satış hariç yüzde nı “ara” veya “uç” ürün üretimine yö- ayında Marmaris’teki yangınlar nedeniy- 2017’de ise 114 bin 471 tona kadar çık- 25.67, ek satış dahil yüzde 28’i halka arz edile- nelik tesis şartıyla ihale edecek. le gündeme gelen bal üreticiliğinin sıkıntılı mıştı. Yine TÜİK verilerine göre, 2021’de cek. Fiyat ise 10.20 TL olarak belirlendi. Bu arz- l Ziraat Bankası, kredi borcu taki- günler geçirdiğini ortaya koydu. büyükbaş hayvan sayısı yüzde 0.7 azalışla la şirketin sermayesi 70 milyon TL’ye çıkacak. be düşen çiftçiler için ödeme kolaylı- Buna göre geçen yıl toplam bal üretimi 18 milyon 36 bin, küçükbaş hayvan sayı- Panelsan Yönetim Kurulu Başkanı Serhat ğı sağlayacağını duyurdu. Bu olanak 2020’ye kıyasla yüzde 7.4 düşüşle 96 bin sı yüzde 6.3 artışla 57 milyon 519 bin baş Maşlak, elde edecekleri kaynağın önemli kısmı- Arıcılık yapan işletme sayısı yüz- 30 Kasım 2021’de takip hesaplarında 344 tona indi. Bu rakam 2013’deki 94 bin oldu. l Ekonomi Servisi nı ek üretim tesisi yapımında kullanmayı hedef- de 7.8 artışla 89 bin 361 oldu. borcu bulunan tarımsal kredi müşteri- lediklerini belirtti. l Ekonomi Servisi lerini kapsayacak.