Katalog

dishab@cumhuriyet.com.tr 19 ARALIK 2022 PAZARTESİ DIŞ HABERLER 7 Protestoları destekleyen oyuncu Alidoosti tutuklandı, eylemcileri tedavi eden doktor Rüstemi öldürüldü Dünyanın gözü İmamoğlu davasında stanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ek- rem İmamoğlu’na verilen hapis cezası Iran’da özgürlüğe izin yok İve siyasi yasak kararı geçen hafta dünya gündeminin önemli maddelerinden biriydi. ABD Dışişleri Bakanlığı, mahkemenin İmamoğlu kararını açıktan eleştirerek” BBC Farsça servisi, bir grup sinemacı ve Aldoosti’nin arkadaşla- Molla rejiminin, “Kadın, EN AZ 469 KIŞI ABD’nin mahkeme kararı karşısında derin rı ile babasının, Tahran’daki Evin Cezaevi önünde toplandığını ve yaşam, özgürlük” diyenleri oyuncunun serbest bırakılmasını talep ettiklerini yazdı. bir rahatsızlık ve düş kırıklığı içinde olduğu- susturma çabaları sürüyor. 39 YAŞAMINI YITIRDI nu” ve Türkiye’de sivil toplum, medya, siya- kişinin idamla yargılandığı set ve iş dünyası liderlerine yönelen “yar- orveç merkezli İran İnsan Hakla- gı tacizinden” ciddi şe- İran’da, eylemlerde yaşamını Nrı Örgütü, ölen eylemci sayısının kilde endişe duydukları- yitirenlerin sayısı ise artıyor. en az 469’a yükseldiğini açıkladı. Ey- nı belirtti. lemcilerden 39’u idam istemiyle yar- Avrupa Parlamen- ran’da molla rejimine karşı pro- gılanırken altı kişinin ise infaz için özel tosu’nun Türkiye rapor- bir bölüme nakledildiği bildirildi. Ör- testolar sürerken Tahran, ülkenin törü Nacho Sanchez Dışarıdan güt, yaşamını yitrenlerin 32’sinin ka- İen ünlü oyuncularından Taraneh Amor ise sosyal med- dın olduğunu açıklarken ölen 63 kişi- Alidoosti’yi, eylemleri desteklediği ya hesabından kararın “akıl almaz” olduğu- nin 18 yaş altı olduğu belirtti. gerekçesiyle tutukladı. nu paylaştı ve “Türkiye’de hukuk vahim du- Öte yandan başkent Tahran’ın ku- “Yalan haber yaymak” iddiasıyla rumda, yoğun şekilde siyasi amaçlarla kul- zeybatısındaki Kereç kentinde, ceza- lanılıyor. Çok üzücü bir gün” dedi. önceki gün gözaltına alınan Alidoos- evinde çıkan olaylar sırasında bir tu- Almanya Dışişleri Bakanlığı kararı “de- ti, eylemcilerle dayanışma içinde ol- tuklunun yaşamını yititrdiği, çok sayıda mokrasiye ağır bir darbe” olarak nitelerken duğunu açıklamıştı. tutuklunun da yaralandığı duyuruldu. bazı Avrupa kentlerinin belediye başkanları Oscar ödüllü “Satıcı” filmindeki İmamoğlu’na destek mesajları verdiler. rolüyle tanınan 38 yaşındaki Alido- si tarafından gözaltına alındıktan yetkililerine karşı komplo kurma” öldü” dediğini yazdı. Ancak aile- osti, geçen hafta Instagram’daki pay- Dış politikanın yansımaları sonra yaşamını yitirmesi ile başla- suçlamasıyla gözaltına alınmış, daha ye yakın bir kaynak, “Rüstemi’nin laşımında rejimin, protestolarla bağ- İmamoğlu kararı, dünyadaki saygın med- yan protestolara destek için geçen sonra serbest bırakılmışlardı. ölüm nedeni araba kazası olamaz- lantılı ilk idamını kınadı. 23 yaşın- ya kuruluşlarının haberlerine ve yorumları- ay Instagram’da, üzerinde “kadın, dı. Araba kullanırken kaza yaptığı- daki Muhsin Şikari’nin idamına kar- na yansıdı. İşkenceyle katledildi yaşam, özgürlük” sloganının yaz- nızda iki elinizin de kırıl- şı sessiz kalınmasını eleştiren oyun- İngiliz Financial Times gazetesi dığı bir kâğıt tuttuğu, başörtüsüz Öte yandan üç aydır de- ması, gövdenizin alt kıs- cu, “Bu katliamı seyre- İmamoğlu’nun Cumhurbaşkanı Tayyip Er- vam eden protestolarda bir fotoğrafını da paylaştı. Oyuncu- mının morarması ve gö- doğan karşısında en güçlü rakiplerinden den ve harekete geç- nun sekiz milyondan fazla takipçi- yaralanan direnişçilerin zünüzün tamamen çıkma- biri olduğunu yazdı, Fransız Le Monde ka- meyen her uluslara- tedavisini yapan 36 ya- si olan instagram hesabı bir süre sı mümkün değil” ifadele- rarı “acımasız ve niteliksiz” olarak tanım- rası kuruluş insan- önce kapatıldı. şındaki doktor Ayda Rüs- rini kullandı. Birkaç gün- ladı, ABD’nin New York Times gazetesi ise lığın yüz karasıdır” temi, önceki günü işken- İran’ın tanınmış iki kadın oyun- dür kayıp olan Rüstemi, Erdoğan’ın ülkeyi daha fazla otoriterliğe it- ifadesini kullandı. cusu Hengameh Ghaziani ve Kata- ce edilip öldürülmüş hal- gözaltına alınma endişe- tiği yorumunu getirdi. Ayda Rüstemi Alidoosti, ülkede de bulundu. IranWire ha- Batı’nın bu siyasi karar karşısında sessiz youn Riahi de geçen ay protestolara siyle hastanelere gitmek Mahsa Amini’nin kalması hiçbir zaman söz konusu değildi. destek verdikleri ve kamusal alanda ber sitesi, polisin Rüstemi’nin ai- istemeyen eylemcileri evinde teda- ahlak poli- Ancak ABD’nin ve Avrupa’nın güçlü açıkla- lesini arayarak “Trafik kazasında başörtülerini çıkarttıkları için “İran vi eden doktorlardan biriydi. malar yapmaları manidar. Taraneh Alidoosti Bunun sebeplerinden biri Türk hüküme- tinin dış politikadaki yakınlaşmaları. Rusya, Türkiye’de nükleer enerji projele- Ayacucho Havaalanı’nda polis saldırısında göğsüne iki Japonlar silah için mermi isabet etmesi sonucu yaşamını yitiren 34 yaşındaki rinin hızlandırılması, ticaret ve turizm ala- John Henry Mendoza için dün cenaze töreni düzenlendi. nındaki artışla Erdoğan hükümetinin arka- yeni vergi istemiyor sında olduğunu gösteriyor. Ukrayna’yı işgal eden ve uzun bir savaş aponya’da geçen hafta açıklanan yeni sa- stratejisi yürüten Rus lider Vladimir Putin Jvunma politikaları kapsamında askeri har- için bu aşamada Türkiye’de bir lider deği- camalara devasa bütçe ayrılmasıyla vergi- şikliğinin dezavantajları var. lerin artırılmasına halk karşı çıkıyor. Japon- Öte yandan Türk hükümeti, Suudi ya devlet ajansı Kyodo, Başbakan Fumio Ki- Arabistan’la yakınlaşma hamleleri yapıyor. şida hükümetinin İkinci Dünya Savaşı’ndan Türk hükümetinin seçimler öncesinde Su- bu yana en büyük askeri yığınak planını du- udi yatırımlarına ve ekonomik işbirliğine yurmasının ardından yaptırdığı ankete atıf- ihtiyacı var. ta bulunarak halkın çoğunluğunun aske- Türkiye ayrıca benzer nedenlerle Birleşik ri genişlemeyi finanse etmek için vergile- Arap Emirlikleri’yle normalleşme sürecine rin artırılmasını desteklemediğini bildirdi. girme yoluna gitti. Kyodo’nun anketine katılanların neredeyse Batı’da Türkiye’nin hem dışarıda hem de yüzde 65’i askeri harcamalar için vergilerin ülke içinde kendisini daha otoriter bir ze- artırılmasına karşı çıkarken halkın yüzde mine çektiği görüşü bir süredir hâkimdi. 87’si Kişida’nın vergi artırma ihtiyacına iliş- İmamoğlu kararı bu görüşün bir anlam- kin açıklamasının yetersiz olduğunu söy- da teyidine dönüşmüş oldu. ledi. Anket ayrıca, Kişida’nın yönetimine desteğin bir ay öncesine göre değişmediği- Batı ülkeleri kaygılı ni ve yüzde 33.1 ile geçen yılın ekimden bu Washington’daki gözlemciler, Türki- yana en kötü olduğunu gösterdi. ye’deki 2023 seçimlerinin adil olmayacağı Ukrayna’daki savaş ve Asya Pasfik’te görüşünün öne çıktığını belirtiyorlar. devam eden gerilimler sebebiyle Japon- Muhalefetin yargı aygıtıyla siyasi ve eko- ya, beş yıl içinde savunma harcamalarına nomik olarak baltalandığı, medyanın bü- ek 320 milyar dolar ayıracağını açıklamış- yük baskı altında olduğu, ifade özgürlüğü- tı. Böylelikle, ABD ve Çin’den sonra dünya- nün ve gösteri haklarının engellendiği bir nın en büyük savunma bütçesine sahip 3. Peru’da erken seçime ret ortamda Türkiye seçimlerinin demokratik ülke haline gelecek. usullere uyması konusunda kaygılar net Tokyo ayrıca, geçen cuma günü açıkla- biçimde dile getiriliyor. eru’da Kongre tarafından görev- rarlı şekilde kalmaya devam edece- tinde sokağa dökülen binlerce ki- dığı yeni savunma stratejisinde 2027 ma- Batı’da, İmamoğlu davasında iktidarın “ba- Pden alınarak cezaevine gönde- ğiz” diyen Boluarte, seçimlerin Ara- şi Boluarte’nin istifasını istiyor. Pro- li yılına kadar askeri harcamaları gayri sa- riz müdahalesi” olduğu ve gelecek seçim sü- rilen solcu Devlet Başkanı Pedro lık 2023’te yapılmasını önermişti. testolar nedeniyle 14 Aralık’ta ülke fi yurtiçi hasılanın yüzde 2’ye çıkaracağını recinde antidemokratik siyasi manevralar ya- Castillo’nun tutuklanmasının ardın- genelinde 30 günlüğüne olağanüstü duyurmuştu. ABD ve NATO’nun da bu yıl pılabileceği görüşü dillendiriliyor. Can kaybı artıyor dan yerine gelen Dina Boluarte’nin hal ilan edilmiş, Boluarte ise Perulu- içinde askeri planlamalarında paralel gün- Erdoğan’ın bu tür siyasi hamleleriyle Castillo’nun serbest bırakılması erken seçim talebi Kongre tarafın- lara diyalog çağrısında bulunmuştu. cellemeler yapması sonrası Tokyo’nun ye- “Putinvari” bir lidere dönüştüğü kanısı gi- çağrısıyla 7 Aralık’tan bu yana de- dan reddedildi. Karara tepki göste- Öte yandan Machu Pichu antik ni politikasında “Çin en büyük stratejik derek yayılırken dünya Türkiye’nin içeri- vam eden protestolarda ise yaşamı- ren Boluarte, görevinden istifa etme- kenti yakınlarında eylemcilerin attı- tehdit olarak” değerlendirilmişti. de ve dışarıdaki istikameti açısından 2023 nı yitirenlerin sayısı 23’e çıktı, 569 yeceğini söyledi. “İstifamla sorun çö- ğı kayalar ile tren raylarının kapan- seçimlerine odağına almış durumda. kişi de yaralandı. Başta başkent Li- zülür mü? Hayır. Kongre erken se- ması sonucu mahsur kalan yaklaşık YUNANISTAN’DA ma olmak üzere ülkenin birçok ken- çim talebini çözene kadar burada ka- 200 turist tahliye edildi. BÜTÇE PROTESTOSU AB’deki rüşvet operasyonunda adı geçen Doha, doğalgaz satışıyla gözdağı verdi Katar’dan Avrupa’ya tehdit usya-Ukrayna savaşı ile enerji ‘SAID VE SEÇIM MEŞRU DEĞIL’ LIBYA-MISIR GERILIMINE MÜZAKERE ÇAĞRISI Rtedariklerinin sekteye uğradı- ğı bir dönemde Avrupa Birliği’nin Tunus halkı nkara, Libya ve Mısır arasında sü- Aralık 2022’te bir açıklamada bulun- (AB) yolsuzlukla mücadelesinin Aregelen deniz yetki sınırlarına iliş- duğunu anımsattı. Yunanistan’da önceki gün bütçe görüş- Katar’ın doğalgaz arzını olum- meleri sürerken Yunanistan Komünist kin tartışmada diplomasi masası işa- Kaynaklar, sınır çizgisinin ikili bir sandığa gitmedi suz etkileyebileceği belirtildi. Partisi’ne (KKE) bağlı sendika kuruluşu ret etti. AA’ya konuşan kaynaklar, müzakere neticesinde belirlenmedi- Mücadeleci Işçi Cephesi’nin (PAME) çağrı- Belçika’da üç Avrupa Parlamento- rap Baharı’nın başladığı ve sonucunda çı- Mısır’ın 11 Aralık 2022’de 9 coğra- ğini söyleyerek şu ifadeleri kullandı: sıyla başkent Atina’da işçi, memur ve öğ- Akan tek “demokratik” rejim olan Tunus’ta su (AP) üyesi ile eski AP Başkan fi koordinatla tek taraflı olarak be- “Türkiye’nin iki ülkenin sınırlarının ulus- renciler, hayat pahalılığına dikkat çekmek önceki gün yapılan erken yasama seçimleri- Yardımcısı Yunan milletvekili Eva lirlediği Libya’yla deniz yan sınırının lararası hukuka uygun olarak tespiti için için eylem yaptı. Meclis binası önünde ne katılım oranının yüzde 8.8’de kalmasıyla Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki kıta sa- Libya ve Mısır’ın bir an evvel diyalog ve Kaili’nin yer aldığı yolsuzluk ve toplanan eylemciler, ülkede hayat pahalı- muhalefet, Cumhurbaşkanı Kays Said’i istifa- hanlığına girmediğini ifade etti. müzakere başlatmasını ve bu bağlamda rüşvet skandalı ile ilgili başlatılan lığını protesto etti. Öte yandan Yunanis- ya çağırdı. Ana muhalefetteki Ulusal Kurtuluş Libya’nın kıta sahanlığı hakları- karşılıklı mutabakat temelinde Birleş- tan hükümetinin 2023 bütçesi önceki ak- soruşturma sürerken Doha tarafın- Cephesi ittifakının lideri Ahmet Necib eş-Şabi, şam saatlerinde mecliste kabul edildi. nı ihlal ettiğini dile getiren kaynak- miş Milletler Şartı’nın 33. maddesinde dan yeni bir adım geldi. Katarlı bir Said’in “tüm yasal meşruiyetini kaybettiğini” lar, Trablus’un, Mısır’ın yayımladı- kayıtlı, Uluslararası Adalet Divanı dahil, diplomat, dün süreçle ilgili yaptığı söyledi. Tunus İşçi Partisi ise sonuçların, Sa- ğı bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi barışçı yöntemlere başvurulmasını teş- açıklamada AB’yi hedef aldı. Meksika’da basının id ve 25 Temmuz 2021 olağanüstü kararları- ile haklarının ihlal edildiği yönünde 16 vik ettiklerini dile getirmiştir.” nın meşruiyetini ortadan kaldırdığını açıkladı. İddiaları yine reddetti Said, Temmuz 2021’de hükümeti görevden al- ‘en ölümcül’ yılı Diplomat, AB’nin yolsuzlukla BRÜKSEL’DE EMISYON AZALTMA GIRIŞIMI mış, parlamentoyu askıya almıştı. ünyada en çok gazeteci cinayetinin mücadelesinin ilişkileri ve doğal- Dyaşandığı ülkelerden Meksika’da, bu vrupa Birliği (AB) ülkeleri, dün gün- keticiler üzerinde yarattığı ekonomik gaz arzını olumsuz etkileyebile- yıl 15 gazeteci uğradıkları saldırılarda ya- KISA... KISA... KISA... Aler süren müzakerelerin ardından baskıyı azaltmak için yeni sosyal iklim ceğini belirterek “Katar konusun- şamını yitirdi. Meksika Gazetecileri Koru- iklim hedeflerine ulaşılması amacıy- fonlarının oluşturulması da kararlaştırıl- l ÇIN’in en büyük kenti Şanghay, COVID-19 da yasal süreç tamamlanmadan ma Komitesi’nden yapılan açıklamada, ül- la emisyon ticaret sisteminin reforme dı. 86 milyon Avroluk fon ile hane halk- vakaları hızla artarken okullarının çoğuna çev- diyaloğu ve işbirliğini sınırlayan kede gazeteciler açısından son 30 yılın edilmesi üzerinde uzlaştı. AB dönem larına mali destek sunmanın yanı sıra rimiçi ders verme talimatı verdi. Şangay eğitim en ölümcül senesinin yaşandığı belirtile- ayrımcı bir kısıtlama kararı, böl- başkanı Çekya’dan yapılan açıklamaya binalardaki ısınma tesisatlarının daha bürosuna göre kreşler ve çocuk bakım merkez- rek 2022’de15 meslektaşlarının cinayete gesel ve küresel güvenlik işbirli- göre reform, blok içindeki şirketler ile verimli hale getirilmesi gibi yatırımların leri de bugünden itibaren kapanacak. kurban gittiği bildirildi. ğinin dışında küresel enerji yok- tüketicilerin karbon emisyonları için da- da finanse edilmesi öngörülüyor. l IRAK’ın Kerkük kentinin güneyinde IŞİD tara- Komite, ölenlerin çoğunun düşük ücret- sulluğu ve güvenliğine ilişkin de ha fazla ödeme yapması prensibine da- AB Komisyonu, 2021’deki iklim deği- fından düzenlenen bombalı saldırıda federal po- lerle hayatlarını idame ettiren gazeteciler yanıyor. Böylelikle AB’nin iklim değişik- şikliği ile mücadele paketinde üye ülke- devam eden süreci olumsuz etki- lis gücünden en az dokuz kişi yaşamını yitirdi. olduğunu, diğerlerinin ise serbest gazeteci liğiyle mücadele politikasının temel taşı lerin, karbon emisyonlarının 2030’a ka- leyecektir. Hükümetimizi görevi- Kerkük polisi, Rıyad Nahiyesi yakınlarında, IŞİD olarak çalışanlar olduğunu kaydetti. olan emisyon ticaret sisteminin güçlen- dar 1990’daki seviyeye kıyasla yüzde 55 ni kötüye kullanmakla ilişkilen- mensuplarının daha önce yola yerleştirdikleri Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgü- dirilmesi hedefleniyor. azaltılması ve 2050’ye kadar karbon-nötr diren iddiaları yine kesin bir dille bomba düzeneğini, polise ait aracın geçtiği sıra- tüne göre, ülkede 2000’den bu yana öldü- Öte yandan enerji dönüşümünün tü- hedeflerine yaklaşması amaçlanmıştı. da uzaktan kumandayla patlattıklarını belirtti. rülen gazeteci sayısı 150’yi aştı. l AA reddediyoruz” dedi.