Katalog

9 KASIM 2022 ÇARŞAMBA EKONOMİ [email protected] 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AvRO sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 18.6060 18.6090 21.3580 14.65 4360 6738.08 1006.52 1.4 kuruş 1.2 kuruş 3.5 kuruş 0.10 puan 28.62 puan 14.87 lira 2.89 lira Seçim yaklaşırken kesenin ağzını açan iktidar, yine ‘sadaka ekonomisi’ne sarıldı Emekle geçinmek istiyoruz Şayan-ı itimat İktidarın açıkladığı 3.5 milyar TL’lik aile desteğinde kişi ba- şına düşen miktar sadece 1200 TL. Ekonomistler bu deste- zevat ğe “Bu muhtaç ekonomisidir” derken tüketiciler ise “Destekle ustafa Kemal Paşa, Milli değil kendi maaşımızla geçinmek istiyoruz” diyor. Mücadele’yi başlatırken “Amas- Mya Tamimi” olarak bilinen kolor- ükümet yarattığı ekonomik yı- “Bu destekler kişi bazlı değil ha- du kumandanlıklarına adresli yazısında “Milletin esaretten kurtulması, hâkim ve kımı algı yönetimi ile aşma- ne bazlı ödenir. Türkiye’de yardıma 25 milyon 6 milyon müstakil olarak topraklarımızda yaşaya- Hya çalışıyor. Kredi Garanti Fo- muhtaç ailelerin ortalama dört kişi- Türkiye’deki tah- 2021’de Türkiye’de yar- bilmesi ancak azimkâr ve namuslu elle- nu destekli ticari krediler- den oluştuğunu düşünürsek aslında mini hane sayısı dım alan hane sayısı rin milleti kısa ve doğru yoldan müda- le başlayan destek politi- bu yardım 625 bin aileye veriliyor de- fai hukuk ve istiklâle şevkiyle kabil ola- kalarına şimdi de sosyal mektir. Türkiye’de toplamda 25 mil- caktır. Mülkiye memurlarının şayan-ı iti- yardım açıklamaları ek- yona yakın hane olduğu söyleniyor. mat zevatı ile el ele vererek istiklâlimizin lendi. Hükümetin açıkla- 2021 yılında yaklaşık 6 milyon ha- müdafaası emrinde gereken teşkilatı Ali cAn dığı desteklerin kaç kişi- ne sosyal yardım aldı. Yani bu açıkla- zaruri addediyorum. Bu husus, ihtisas polat dolayısıyla biz askerlerin uhde-i vatan- ye ve ne kadar dağıtılaca- nan destekler çok düşük bir oran. İn- perverliğine terettüp etmektedir.” ğı ise netlik kazanmadı. Yurttaş “Sa- sanlara daha onurlu ve konforlu bir Mustafa Kemal Paşa Mil- daka değil geçinmek istiyoruz” diyor. yaşam sağalayamadıkları için yar- li Mücadele’yi başlatırken yoldaşla- Önceki gün düzenlenen kabine top- dımlarla ayakta tutuyorlar. ‘Sadaka rında namus, dürüstlük güvenilir olma lantısının ardından konuşan Cum- Ekonomisi’dir bu. İnsanları kendile- (şayan-ı itimat), vatanseverlik nitelikleri hurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, rine muhtaç ediyorlar, şükran duygu- aramıştır. Bu nitelikler, günümüzde de bu hafta 7 milyar liralık destek pa- suyla ve yardımın kesileceği endişe- başarılı olmak, badireleri, tehlikeleri at- ketini hesaplara yatıracaklarını du- siyle sandıkta mevcut iktidarın deva- latmak için aranmaktadır. Günümüz genel davranışıyla tezat yurdu. Erdoğan, Aile Desteği Progra- mının sağlaması planlanıyor” dedi. oluşturan üç yaşanmış olayı, bu bağ- mı kapsamında 2.5 milyon yurttaşa lamda aktarayım. Bir sepeti doldurmaz 3.5 milyar TL yatırılacağını belirtti. Olay, Mülkiye’de (SBF) üçüncü sınıf Tüketici Birlikleri Federasyonu Baş- Bu para kişi başına ortalama 1200 Müjdeler ne yurttaşa ne BOTAŞ’a yaradı öğrencisiyken (1953-4) Prof. Dr. Bedri kanı Mehmet Bülent Deniz ise, ki- TL yapıyor. Erdoğan aynı şekilde do- Gürsoy’un maliye dersinde yaşanmış- HP Genel Başkan Yardımcısı Ah- mesinin temel nedeni yanlış yöne- şi başına yardım yerine toplu rakam ğalgaz desteği için de 3 milyon yurt- tır. Hocamız derse ilgiyi artırmak, ha- Cmet Akın, yaptığı yazılı açıklama- tim ve AK Parti iktidarının aldığı yan- söylenerek algı yönetimi yapıldığını taşa 666 milyon TL yatırılacağını be- zırlıklı gelinmesini sağlamak amacıy- da iktidarın enerji politikalarını eleş- lış kararlar. AKP iktidarda oldukça ne söyledi. Deniz, “Aile Desteği Progra- lirtti. Bu paradan da kişi başına 222 la sözlü bilgi yoklaması, “quiz” yapar- tirdi. Akın, “En büyük kamu iktisadi BOTAŞ bataktan kurtulur ne de va- dı. Hoca yine derste rastgele bilgi yok- mı ile verilen en üst rakam 1.250 li- lira düşüyor. Açıklanan rakamların teşebbüslerinden biri olan BOTAŞ’ın tandaşımız kışın ısınmak için rahatça laması yaparken numarasını okudu- ra. Bizim çok temel gıda ürünlerinin yıllık tutarlar mı yoksa aylık tutar- 2022 yılında 16 milyar 360 milyon li- doğalgaz kullanabilir” diye konuştu. ğu arkadaş sınıfta olduğu halde “Yok” bulunduğu bir market sepetimiz var o lar mı olduğu belirtilmedi. ra olan borçlanma gerekliliği 2023 yanıtı verdi. Arkadaş hocamızın dikka- 1.400 liraya doluyor. İçinde lüks ola- yılı finansman programına göre 422 Martta mutfakta tini çekmiş olacak ki numarasını sor- ‘İnsanları muhtaç ediyorlar’ rak sadece kola ve kahve var öyle bir milyar 760 milyon 203 bin lira ola- Öte yandan Enerji ve Tabii Kay- du. Aldığı yanıt üzerine arkadaşa biraz rak açıklandı. BOTAŞ’ın tarihinde Bakanlığın sitesinde yer alan bilgi- sepet. Bu destek tek bir market alış- naklar Bakanı Fatih Dönmez, katıl- da ağır dilde ahlak, onur üzerine eleş- böyle bir artışın örneği yok. Borçlan- dığı televizyon programında Kara- lere göre Aile Desteği Programı’ndan verişinde bu sepeti doldurmaya bile tirirken Harabe Turgut sıradan fırladı. ma gereğindeki artış 25 kattan faz- deniz gazını karaya ulaştırmak için yararlananlara en düşük 850 lira en yetmiyor” dedi. Kamuoyunda destek- “Arkadaşımı bu dille aşağılayamazsınız, la BOTAŞ’ın 2023 yılında öngörülen deniz altında yapılan boru hattının ben artık bu sınıfta kalamam” diyerek yüksek ise 1.250 lira ödenebiliyor. En lerin liyakatli dağıtılmadığı algısı ol- yatırım tutarı olan 14.25 milyar lira- yüzde 97’sinin tamamlandığını söy- kapıya yöneldi. Üstü eğreti camlı kapı- fazla 12 aylık bir destek alınabiliyor. duğunu da söyleyen Deniz sözlerini nın tam 30 katı tutarında borçlanma- ledi. Karadeniz gazının 2023 yılının yı o denli şiddetli çarptı ki çat ve ardın- Erdoğan’ın 2.5 milyon kişiye bu şöyle sonlandırdı: “Destekler elbette sı öngörülüyor” dedi. BOTAŞ’a her yıl ilk çeyreğinde sisteme bağlanaca- dan şangırtı işitildi. desteğin sunulacağı açıklamasını de- iyidir ama desteklerlele değil insanla- merkezi bütçeden 10 milyarlarca lira ğını belirten Dönmez, “Bunu herkes O yıllarda Mülkiye’ye sayılı öğrenci ğerlendiren istatistik uzmanı Prof. rın maaşlarıyla kendi başlarına geçi- bütçe ayrıldığını hatırlatan Akın, “Bu- alınır, hemen hemen herkes tanışır, ki- mutfağında kullanabilir hale gele- Dr. Cem Başlevent, şunları söyledi: nebilecekleri bir ülke istiyoruz.” na karşın kurumun sürekli zarar et- şiye özelliğine göre lakap takılır, laka- cek” dedi. l ANKARA bı ile tanınır, anılırdı. Turgut “harabe” lakaplı idi. Hoca, derse devam etti, ar- kadaşları disipline vermedi, sınavlar- İŞKUR’un güncel verileri, ekonomik krizin sonuçlarını çarpıcı şekilde gösteriyor da da sorun yapmadı, arkadaşlar ge- çer notlar aldı. Beni Mülkiye’de etkile- yen olay olarak Turgut’u ve hocamızı saygı ile anarım. Yılını tam anımsamıyorum. Sosyal İşten atılanlar 1.2 milyonu aştı Bilimler Enstitüsü’ndeki derse yetiş- mek için İstanbul Üniversitesi’nin mer- ürkiye İş Kurumu’nun (İŞKUR) dün kez binası önündeki mermer merdiven- 140.693 kişi Tyayımladığı Ekim 2022 ile ilgili “Ay- leri tırmanıyordum ki ağlama sesi işit- Bu yılın eylül ayında tim. Bir çocuk ağlıyordu. Midye dolma- lık İstatistik Bülteni” hem işten çıkarı- işten çıkarılanlar ları merdivene saçılmış, tepsisi bir ya- lanların hem işsizlerin sayısının arttığı- na savrulmuştu. Çocuk tüm sermaye- nı, ayrıca bu kurum tarafında işe yerleş- TEPAV VERİLERİNE GÖRE: sini, günlük gelirini yitirmenin üzüntü- tirilen emekçi sayısında da ciddi düşüş- süyle ağlıyordu. Para vermeye kalkış- ler olduğunu ortaya koydu. Fiyatlarda artış tım, şiddetle başını geri çekti. Midye Buna göre işten atıldığı için işsizlik dolmalarını satın almaya çalıştım. Ço- ödeneği almak üzere İŞKUR’a başvu- cuk eliyle “Git başımdan” diyerek beni beklentisi sürüyor ran emekçilerin sayısı, ilk dokuz ayda kovaladı. Midye dolmalarını alamadım, çocuğun gururunu da kırdım. Onurlu 1 milyon 246 bin 644, Eylül 2022’de ise ürkiye Ekonomi Politikalarını Araş- davranış denilince hep o çocuğun vü- 140 bin 693 kişi oldu. Ödenek almayla Ttırma Vakfı (TEPAV) Perakende cut diliyle sert tepkisini anımsarım. Güven Endeksi’ni (TEPE) yayımlandı. ilgili ağır koşulları karşılayarak “işsiz- Birkaç yıl önce ağustos ayında eşim- Buna göre TEPE Ekim 2022’de bir ön- lik ödeneği hakeden” emekçi sayısı ise le öğle sonrası araba ile İzmir’e girer- ceki aya göre 11.9 puanlık, bir önce- dokuz ayda 604 bin 720, geçen eylülde ken sağ ön tekerlek patladı, bir süre ki yılın aynı dönemine göre ise 15.9 ise 68 bin 79 kişide kaldı. yol aldıktan sonra, arabayı Alsancak- puanlık artışla 6.8 puan değerini aldı. Karşıyaka ayrımındaki köprünün sa- Ankete katılan 10 perakendeciden Kadınlarda yükseldi ğına çektik. Reflektörleri yerleştirerek yalnızca biri üç ay içinde işlerinde iyi- iki yaşlı kişi yardım beklemeye başla- Güncel bültene göre ayrıca Ekim 2022 leşme beklerken fiyatlarda artış bek- dık. Yardım gelmediği gibi, reflektörler itibarıyla Ekim 2021’e kıyasla İŞKUR’a leyenlerin oranı yüzde 94.5 oldu. İş- de ezildi. Ümidi kesmiştik ki hafif tica- kayıtlı işsiz sayısı yüzde 1.8 artarak 3 İHRACATTA PANDEMİ GÜNLERİNE DÖNÜLDÜ lerinde düşüş olduğunu belirtenlerin ri araç, biraz ilerimizde park etti. Ma- milyon 178 bin 25 kişiye ulaştı. Bu kap- oranı da yüzde 61.1 olarak belirlendi. vi gömlek giymiş 30-35 yaşlarında tah- samda işsiz sayısı kadınlarda yüzde 4.3 ürkiye imalat sektörünün ana ih- mi Direktörü Andrew Harker, şun- Yüzde 9.1’i geçen yılın aynı dönemi- min ettiğim sürücü yardıma geldi, te- Tracat pazarlarındaki faaliyet ko- ları söyledi: ne göre işlerinde artış olduğunu be- artarak 1 milyon 602 bin 418, erkekler- kerleği değiştirdi, uyumu sağladı. Ter şullarını ölçen İstanbul Sanayi Oda- “Türk imalat sektörüne yönelik lirtirken, yüzde 29.8 bir değişiklik ol- de yüzde 0.7 düşüşle 1 milyon 575 bin içinde de kaldı. Teşekkür ederek pa- sı (İSO) Türkiye İmalat Sektörü İh- İhracat İklimi Endeksi anketi kap- madığını söyledi. Bölgeler bazında in- 607 kişi oldu. ra vermeye yeltendim. Fizik olarak beni racat İklimi Endeksi (PMİ) ekim samındaki ana ihracat pazarları celendiğinde ise ekim ayı perakende iteledi. Gecikmişti, hızla aracına yöne- Öte yandan Ekim 2022’de geçen yı- ayında 47.9’a geriledi. Böylece ih- arasında sadece BAE’nin büyüme güveninde en fazla artış Orta Anado- lip tam çalıştırırken ancak açık pence- lın aynı ayına kıyasla işverenlerin yeni racat pazarlarında talep koşulları bölgesinde kalması, küresel ekono- lu Bölgesi’nde görüldü. reden para atabildim. eleman talebini gösteren “açık iş sayı- art arda üç ay zayıflarken ekimde- mideki yavaşlamanın geniş çaplı ol- Dürüst, onurlu, güvenilir zevat sı” yüzde 5.7 düşüşle 175 bin 143 adet, ki bozulma Covid-19 salgınının ilk duğunu açık bir şekilde ortaya ko- önemli. Bağımsızlık savaşı onların mü- “işe yerleştirme” sayısı ise yüzde 35.9 dalgasının yaşanmakta olduğu Ha- yuyor. Mevcut eğilimler, imalatçıla- cadelesiyle kazanıldı. Cumhuriye- KAZANAN BORSA OLDU düşüşle 79 bin 75 kişi oldu. Bu kapsam- ziran 2020’den bu yana en yüksek rın en azından 2022’nin geri kalan tin ikinci yüzyılında ancak şayan-ı iti- da işe yerleştirme kamuda yüzde 111.6 oranda gerçekleşti. PMİ hakkın- kısmında ihracat pazarlarından ye- mat kişilerle başarılı olabileceğiz. Ta- Ekimde en çok da değerlendirmede bulunan S&P ni sipariş almakta zorlanmaya de- rih nankörlük ve yalakalık yapmaz. İlk artarak 2 bin 353, özelde yüzde 37.2 dü- Global Market Intelligence Ekono- vam edeceğini gösteriyor.” yüzyıldan tarihte Mustafa Kemal Paşa şüşle 76 bin 722 kişi. l Ekonomi Servisi altın kaybettirdi (Atatürk), İsmet Paşa (İnönü) kalır. ürkiye İstatistik Kurumu, Ekim HAVAcıLıK SEKTÖRü 2019 RAKAmLARıNıN yüZDE 70’İNİ yAKALADı Tayı Yatırım Araçları Reel Geti- ri Oranları’nı açıkladı. Buna göre ya- Brand Week tırımcıya ekimde en çok kazandıran NEbATİ bANkALAR vE yatırım aracı Borsa İstanbul (BIST) Istanbul başlıyor 80 havayolu iflas etti İŞ DÜNyAsıNı yALANLADı oldu. BIST, Yurtiçi Üretici Fiyat En- deksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde arka, pazarlama ve reklam dünyasını bir ş dünyası kredi bulamamaktan luslararası Hava Taşıma- tiğini söyledi. Pandemi dö- Maraya getiren Brand Week Istanbul, bu- yüzde 30.42, Tüketici Fiyat Endek- İbankalar ise kredi veremedikle- si (TÜFE) ile indirgendiğinde ise ise Ucılığı Birliği (IATA) tara- neminde 80 civarında hava- gün Zorulu PSM’de başladı. 11 Kasım’a ka- rinden yakınırken Hazine ve Maliye fından, Pegasus Hava Yolları yolunun iflas ettiğini açıkla- dar sürecek etkinlik bu yıl “Time to Reset” yüzde 39.35 oranlarında kazandırdı. Bakanı Nureddin Nebati, tam ter- Ekimde en çok kaybettiren yatırım ev sahipliğinde düzenlenen yan IATA Genel Müdürü Wil- temasıyla gerçekleşiyor. Etkinlik boyunca sini iddia etti. Nebati, Twitter’dan IATA Wings of Change Euro- lie Walsh ise, “Genel olarak dünyanın bir çok yerinden gelen konuşmacı- aracı ise Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yaptığı açıklamada, “KOBİ kredileri, yüzde 11.74, TÜFE ile indirgendiğin- pe (WoCE) etkinliği, Hilton yeni kurulan havayolları if- lar dokuz ayrı sahnede katılımcılara seslene- tarihsel ortalamasının üç katından İstanbul Bomonti’de başla- las edenlerin yarısının yeri- cek. Katılımcılar arasında şu isimler yer alı- de de yüzde 5.70 kayıpla külçe altın daha fazla büyümüştür” dedi. İşlet- oldu. Altı aylık değerlendirmeye gö- dı. Etkinlikte basın toplantısı ni aldı. Bu dönemde havayo- yor: Eczacıbaşı Holding Yönetim Kurulu Baş- melerin enflasyonun altında, düşük düzenleyen IATA Yönetim Kurulu Başka- lu kaybı olarak 40 civarında şirketin ek- kan Yardımcısı Faruk Eczacıbaşı, Tarihçi Prof. re BIST 100 endeksi yine en çok ka- maliyetle ticari kredilere ulaşma- zandıran yatırım aracı olmayı sür- nı ve Pegasus Hava Yolları Yönetim Ku- sildiğini söyleyebiliriz” dedi. Willie Walsh Dr. İlber Ortaylı, besteci ve orkestra şefi Pı- larını sağladıklarını vurgulayan Ne- rulu Başkan Vekili Mehmet T. Nane, pan- şu an hâlâ havacılıktaki toparlanma ra- nar Toprak, müzisyen Harun Tekin, FluTV Ku- dürürdü. Altı aylık dönemde en çok bati, temmuz sonunda yüzde 30 ci- kaybettiren yatırım aracı ise Yİ-ÜFE demi döneminden havayollarını büyük kamlarının yüzde 70 civarında olduğu- rucusu İlker Canikligil, Les Benjamins Kuru- varında olan ticari kredi faizlerinin dersler çıkardığını ve bu dersler ışığın- nun bunun 2023 yılında daha da yukarı- cusu ve Kreatif Direktörü Bünyamin Aydın, ile indirgendiğinde yüzde 23.48, TÜ- yüzde 18’lere gerilediğini söyledi. FE ile indirgendiğinde de yüzde 9.76 da bazı havayollarının pandeminin etkile- ya çıkarak 2019 rakamlarına ulaşılması- Ekonomist Prof. Dr. Refet Gürkaynak, gaze- rini çok daha çabuk atlatarak çıkışa geç- nı beklediklerini belirtti. teci Ünsal Ünlü ve Nilay Örnek. kayıpla TL mevduat faizi (brüt) oldu.