Katalog

29 KASIM 2022 SALI HABER 3 BEYAZIT MEYDANI’NIN HAFIZASI HÜSEYIN AVNI DEDE: O artık bir çınar! İzmit Basın Beyazıt’taki Sahaflar Toplantısı’nın Çarşısı’nın girişinde kendi şiir kitaplarını ve çeşitli önemi (1) antikaları satan Hüseyin Avni Ocak 1923 günü, Atatürk’ün İs- Dede’nin ismi, altında tezgâh tanbul basınının ileri gelen baş- açtığı çınara verildi. 16yazarlarıyla yaptığı basın toplan - tısı Cumhuriyetin kuruluşunu ve devrimle- stanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ri içeren senaryonun snopsisi yani anahat- Park Bahçeler ve Yeşil Alanlar Da- lı özeti gibidir. Ama ne yazık ki “İzmit Basın İiresi Başkanlığı, Tabiat Varlıkları- Toplantısı” denince, kimsenin aklına 1922 Anayasası’nın 11. maddesinden başka bir nı Koruma Şefliği “Anıt Ağaç” proje- şey gelmez. Bir süredir, ne olduğunu açıkla- si kapsamında yeni bir çalışma yap- maya çalıştığım belalı konu. Sanırım bu ko- tı. Beyazıt’ın simgesi haline gelen nuya yazılarım bir açıklık getirmiştir. İzmit Hüseyin Avni Dede’nin 58 yıldır Sa- Basın Toplantısı tamamı ele alınınca şu 11. haflar Çarşısı’nın girişindeki çınarın maddenin neredeyse hiç önemi yoktur. altında satış yaptığı ağa- Cumhuriyet Kitapları, Alev Coşkun’un ‘Gelenler arasında, cı da “Anıt Ağaç” olarak Asırlık çınarın altına İBB tarafından bilgi- “Sunuş”u, Işık Kansu’nun “Günümüz Türk- belirledi. Çınara Hüseyin lendirme künyesi konuldu. valiler, savcılar var’ çesine” uyarlamasıyla ve “Atatürk’ün İzmit Avni Dede’nin ismi veril- Basın Toplantısı” 100. yılı dolayısıyla, aynı vni Dede, anılarını şöyle anlat- adla bir inceleme kitabı yayımladı. Çok önem- di. Cumhuriyet, Hüseyin du, haberim yoktu” dedi. Beyazıt GÖKHAN Atı: “Şehir dışında, televizyon- li bir iş. Bu kitap, yani basın toplantısının res- Meydanı’nda çocukluğunun geç- KAM Dede’nin 58 yıldır nere- polisten kaçanlar oldu. Olaylarda da, gazetede haberimi gören insan- mi tutanağı okununca Cumhuriyet ve dev- deyse hiç ayrılmadığı çı- tiğini söyleyen Avni Dede, “1960- kitaplarımın havada uçuştuğunu lar da ziyaretime geliyor. Burada öğ- rimleri biraz olsun gerçekten anlaşılabilecek. 1962 yılları arasında Beyazıt Er- narın altında buluştu. İstanbul’da renci olup daha sonra ziyaretime ge- hatırlıyorum” ifadelerini kullandı. Cumhuriyet ve devrimler, len öğrenciler oluyor. Ziyarete ge- üniversite öğrenciliği yapan ve sa- meni İlkokulu’nda okudum. Süley- kaşarlanmış muhaliflerin id- lenler arasında, vali, kaymakam, sav- maniye Kütüphanesi’nden çıkar Bir zamanlar yasaklıydı! haflar çarşısına yolu düşen birçok dia ettiği gibi “tepeden in- cı, hâkim olmuş öğrenciler var.” öğrencinin Hüseyin Avni Dede’yle sahaflara gelirdim. Sahaflardan da Bir dönem Beyazıt Meydanı’nda sa- me”, “halkın bilgi ve ilgisi ol- çıkar Beyazıt Kütüphanesi’ne ge- bir anısı var. Avni Dede’yle sohbeti- tış yapması yasaklanan Avni Dede, madan” yapılmamış, tam miz sırasında birçok turist ve yurt- lirdim. O zamanlar da kitaplara tersine 1923 yılının ocak ve “Burada esnafla aram çok iyi. Fakat edip hatıra fotoğrafı çektirdi. Onlar- ekim ayları arasında Mus- karşı ilgim vardı. 1968-1969 yıl- taş onunla hatıra fotoğrafı çektir- meydana dışarıdan satıcılar gelme- dan biri de Giresun’dan gelen ede- tafa Kemal Paşa tarafından mek için sıraya girdi. larında yazmaya başladım. Yaz- ye başlayınca kavgalar olmaya baş- biyat öğretmeni Adem Öner. Avni basın toplantıları yapılmış, dıklarımı gazete ve dergilere gön- ladı. Böylelikle bir yasak geldi. Ben Dede’yle İstanbul’da edebiyat öğ- konferanslar ve halkla soh- ‘Hiç haberim yoktu’ derdim. 1973’te de ilk şiir kitabı- de tezgâhımı açamaz oldum. 2015’te retmeniyken tanıştığını söyleyen bet toplantıları düzenlen- İsminin çınar ağacına verilmesi- mı çıkardım. Şiirlerimde yaşadık- belediye mallarımı aldığında beş gün- Öner, “Dede’nin yokluğunu hisset- miş. “Atatürk’ün İzmit Ba- nin kendisi için sürpriz olduğunu larımı yazıyorum. 1964 senesinde lük bir kampanya yapıldı. Beş günde tiğim için Giresun’dan geldim. Ça- sın Toplantısı” başta olmak üzere bu süreç- söyleyen Hüseyin Avni Dede, “Hiç babamın kendi yazdığı kitaplarıy- 31 bin 816 imza toplandı. Bize geçi- lıştığım lisede söyleşiye çağırdım” te görevliler tarafından yazılan tutanaklar bu beklemiyordum adımın bu çınar la burada sergi açmaya başladım” ci bir kart verdiler. Benimle birlikte dedi. 20 yıldır Avni Dede’yi her destansı dönemin tanık ve kanıtlarıdır. ağacına verileceğini. Eskiden hep diye konuştu. Sergi açtığı 1960’lı HHH 50’ye yakın satıcı o kartı alıp ken- hafta ziyaret ettiğini belirten Fat- Birkaç yazı sürecek yazı dizimize Alev Mimar Sinan Üniversitesi, heykel yılları anlatan Hüseyin Avni De- di sergisini açmaya başladı. Aradan manur Karagüneş ise “Dedemizi Coşkun’un kaleme aldığı “Sunuc”un giriş bö- bölümünden ve buradaki esnaf ar- de, “O zamanlar bit pazarı vardı. zaman geçince yer kavgaları yeni- çok seviyoruz. Sohbetlerimiz tera- lümüyle başlayalım: kadaşlar, ‘Öldükten sonra bura- Okuldan çıkıp gelirdim. O yıllar- den başladı” dedi. pi gibi oluyor” dedi. Başka bir yurt- ya senin heykelini dikecekler’ der- da Beyazıt Meydanı panayır gibiy- taş ise yıllar önce İstanbul’da öğ- [İzmit Basın Toplantısı ve ‘20 yıldır ziyaret ediyorum’ lerdi. Yaşarken bunu görmek in- di. Meydanda birçok olay oldu. Ce- renci olduğu yıllarda tanıştığı Avni Önemi (s. 1). sanı çok mutlu ediyor. 6 Ekim’de- zayir olayları oldu, onun benzeri Sohbetimiz sırasında yerli yaban- Dede’yle tanıştırmak için kızını da 9 Eylül 1922, Milli Mücadele’nin zafe- ki meydanın açılışında sürpriz ol kavgalar oldu. Öğrenci olaylarında cı birçok kişi Avni Dede’yi ziyaret getirdiğini anlattı. l İSTANBUL re ulaştığı tarihtir. Atatürk, bu zaferden dört ay sonra, 16 Ocak 1923’te İzmit’te İstan- bul basınının ileri gelen başyazarlarıyla bir toplantı yaptı. Akşam saat 21.30’da başla- Gaziantep’te annesi tarafından darbedildiği öne sürülen çocuğun babası: yan ve sabaha karşı saat 3’e kadar süren bu toplantıya sadece İstanbul gazetelerinin başyazarları çağrıldı. Beş buçuk saat sü- ren bu toplantı, Milli Mücadele tarihimizde önemli bir yer tutar. Daha önce de şikâyet ettim Bu toplantıda Türkiye’de kurulacak yeni re- jim, Musul, Kürt sorunu, hilafet ve laiklik gibi can alıcı konular görüşüldü. Güncelliğini bugün de koruyan bu konular üze- bakanlık bizimle ilgilenmedi rinde Atatürk’ün verdiği yanıtlar ve ileri sürdüğü görüşler, günümüzde de önemini korumaktadır. SMA’LI YAREN’IN AILESI: aziantep’te annesi tarafından Toplantının Önemi (s.1) Kumbaralarımızı Ggünlerce aç bırakılarak işkence Bu toplantı neden yapıldı? Bu toplantıya ne- edildiği öne sürülen 5 yaşındaki ço- den sınırlı sayıda gazeteci, sadece İstanbul ga- çalmayın, 1 TL’ye cuk hastaneye kaldırıldı. Anne F.Y. zetelerinin başyazarları çağrıldı? ise gözaltına alındı. Çocuğun baba- Atatürk daha sonra, İzmit, Bursa, Alaşe- bile ihtiyacımız var hir, Salihli, Turgutlu, Manisa ve İzmir’de halkla sı Cihan Y., olay günü ve öncesinde geniş görüşmeler yaptı. ekirdağ’da SMA Tip 1 hastası Ya- yaşananları Cumhuriyet’e anlattı. Tren Belli (3.5), evinde dört cihaza Atatürk’ün çok önem verdiği bu toplantı- ların amacı neydi? Bu sorulara yanıt verebil- bağlı olarak yaşam mücadelesi ve- ‘Kimse üstüne düşmedi’ mek için öncelikle bu toplantı girişimine ne- riyor. Oto tamircisi Gökhan Belli ile Çocuk doğduğundan beri bu dav- den olan olayların altyapısı, arka planı ve geli- ev hanımı Fatma Belli’nin (23) kızla- ranışını sergileyen anneyi uyardı- şimi üzerinde durmalıyız. rı Yaren’e, henüz 5 aylıkken geçir- ğını ancak davranışlarının değiş- diği rahatsızlık sonucu götürüldüğü Temel Gelişmeler (s.1) mediğini aktaran baba, “Vuruyor hastanede SMA Tip 1 teşhisi konul- Kuvayı Milliye ordularının zafer kazanıp ‘düştü’ diyordu. Aç da bırakıyordu. du. Ailesi, Yaren’in tedavi giderlerini İzmir’e girdikleri 9 Eylül 1922 ile İzmit Basın Karakola ifade verdim, medya ol- karşılamak için valilik izniyle başlatı- Toplantısı’nın yapıldığı 16 Ocak 1923 tarih- lan yardım kampanyasında yüzde 37 madan olayın üstüne düşen olmadı. leri arasında yukarıda belirtildiği gibi dört ay- oranına ulaşıldı. İlk teşhis konuldu- Bakanlık bizimle ilgilenmedi. Ben Uzun süredir çocuğunun maruz kaldığı şiddeti ve öncesinde yaptığı şikâyetlerin bir lık bir zaman dilimi vardır. Bu süre içinde çok ğunda hastanede 7 ay yoğun bakım- önceden de şikâyet ettim zaten” ifa- sonuca ulaşmadığını anlatan baba, yaklaşık yedi yıldır evli olduklarını ve annenin sa- önemli gelişmeler oldu. Mudanya Antlaşması da kalan Yaren, şimdi evinde dört ci- delerini kullandı. dece kız çocuğuna şiddet uyguladığını söyledi. Çocuklar devlet korumasına alındı. imzalandı. Hemen ardından, 1 Kasım 1922’de haza bağlı olarak yaşıyor. Bugüne 600 yıllık padişahlık yönetimi BMM tarafından kadar üç kez kalbi duran ve yaşama kaldırıldı, tarihin derinliklerine gönderildi. tutunan Yaren’in babası Gökhan Bel- Ancak bu önemli karardan sadece bir ay son- SAHTE DOKTOR İÇİN İKİ MÜFETTİŞ ÇALIŞACAK li (26), “Bu zorlu süreçte çok talih- ra, 2 Aralık 1922’de Meclis’te bir girişim yapıla- siz olaylar yaşıyoruz. Yaren’in şu ana rak Mustafa Kemal’in seçimlerde aday olmaması ekirdağ’ın Çerkezköy Devlet tuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı. kadar dört tane yardım kumbarası istendi ve böylece Meclis’in dışında bırakılma- THastanesi’nde kendisini “pratisyen he- Sağlık Bakan Fahrettin Koca’nın, “Ba- çalındı. Kumbaralarımızı çalmayın, 1 sı amaçlandı. Bu yasa teklifi, Mustafa Kemal’e kim” olarak tanıtan, sahte diploma ile kanlığımız, Tekirdağ’ın Çerkezköy ilçesin- lira bile umudumuz” dedi. karşı Meclis içinde bir darbe planıydı. hastanede görev yaptığı anlaşılan Ayşe deki hastanede bir kişinin kendini yeni me- Padişahlığın bir Meclis kararıyla fiilen orta- Özkiraz’ın (20) tutuklanmasının ardından zun doktor gibi tanıtıp bir uzmanın yanında ‘Kızıma umut olun’ dan kaldırılması, dincileri, hocaları ve halifeci- olaya ilişkin soruşturma devam ediyor. tıbbi süreçleri izlediği şeklinde özetlenen Fatma Belli ise “Bu kampanyada her- leri tedirgin etmişti. Çerkezköy Cumhuriyet Başsavcılığı’nın olayı araştırmak üzere, gerekli süreci baş- kesin yardımına ihtiyacımız var. Yaren, Ayrıca padişahlıktan sonra halifeliğin yürüttüğü soruşturma kapsamında, hasta- latıp müfettiş görevlendirmiştir” açıklama- bizim tek evladımız, onun yaşamasını, de kaldırılacağını düşünen İstanbul bası- nede ameliyat masasında fotoğrafları orta- sının ardından bakanlığın görevlendirdiği onun rahat nefes almasını istiyoruz. nı Ankara’ya karşı gelmeye başlamıştı. Bu ya çıkan Özkiraz’ın, ifadesinde arkadaşı ol- iki müfettiş de Çerkezköy’e gelerek çalış- Onu cihazsız bir şekilde görmek isti- gelişmeleri temel noktalarıyla ve kronolo- duğunu söylediği kendisini “beyin cerrahı” malarına başladı. Müfettişlerin, Özkiraz’ın yoruz. Lütfen, buradan sesimi duyan jik dizge içinde irdelemeliyiz. Önce Mudanya olarak tanıttığı öne sürülen S.U. adlı kadın hastanede kendisine gözlemci olarak izin herkese yalvarıyorum. Elinden tutsun- Ateşkesi’den başlayalım.] (s.1-2) da İstanbul’da yakalanarak ilçeye getirildi. veren doktorlar başta olmak üzere hasta- lar, Yaren’e umut olsunlar. Yaren’in de HHH Emniyet’teki işlemlerinin ardından adliyeye nedeki doktorlar ve personelin bilgisine yaşıtları gibi yürümeye, koşmaya, rahat Devamında, Alev Coşkun Mudanya sevk edilen S.U., çıkarıldığı mahkemece tu- başvuracağı belirtildi.l DHA nefes almaya hakkı var” dedi. l DHA Ateşkesi’nden başlayarak Cumhuriyete giden yola ışık tutuyor. 25 KASIM KADIN PLATFORMU: Düzce’de ağır hasar KISA... KISA... KISA... KISA... alan beş bina yıkıldı Suç duyurusunda l İSTANBUL Esenyurt’ta, hırsızlık suçlamasıy- la sevk edildikleri adliyede adli kontrol şartıyla serbest bırakılan iki zanlı dışarı çıkarken polisin bulunacağız masa üstünde bıraktığı çantasını çalarak kaçtı. l IĞDIR Üniversitesi Suveren Kampusu’nda, 5 Kasım Kadına Yönelik Şiddet- yapılan su deposunun inşaatında beton dökü- 2le Uluslararası Mücadele Günü’nde mü sırasında çökme meydana geldi. Yıkıntı al- Taksim’de eylem yapmak isteyen ka- tında kalan iki işçiden biri yaralı kurtarılırken dınların gözaltına aınmasıyla ilgili dün Avukat Tuğba Yılmaz da “Taksim Tü- duyurumuzu yarın 13.00’te Çağlayan diğerini kurtarma çalışmaları sürüyor. TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Bü- üzce’de merkez üssü Gölyaka ilçesi Sarı- nel ve çevresindeki diğer eylem alan- Adliyesi’nde gerçekleştiriyoruz. Buradan l EDİRNE’NİN İpsala, Keşan ve Enez ilçe- yükkent Şubesi’nde bir basın açık- Ddere köyü olan 5.9 şiddetindeki depremin larında fiilen bulunduk, arkadaşlarımı- basına ve kamuoyuna çağrı yapıyoruz. lerinde tarım arazilerinin sulanması amacıyla laması düzenlendi. 25 Kasım Kadın ardından, 300 ekibin desteğiyle başlatılan ha- zın maruz kaldığı şiddetin ve işkence- Kitlesel bir suç duyurusu için tanıklıkları inşa edilen Hamzadere Sulama Barajı kanalla- Platformu’ndan Feride Eralp, binanın et- sar belirleme çalışmaları devam ediyor. Bina nin tanığı olduk” dedi. 25 Kasım Kadın toplamaya devam edeceğiz. Haklarımız- ve bağımsız alanlarda yürütülen incelemeler rında toplu balık ölümleri yaşandı. rafında iki otobüs polis olduğunu belir- Platformu’ndan Özengül Ergün’ün oku- dan, hayatlarımızdan, mücadelemizden, sonucunda, “acil yıkım” kararı verilen binaların l KASTAMONU’DA, kamyonetiyle Ahmet terek “Şu an yaptığımız basın toplantısı- duğu basın metninde ise şu ifadeler yer özgürlüğümüzden, eşitlikten vazgeçme- yıkılması için dün harekete geçildi. Kent mer- Acar’a (68) çarparak ölümüne neden olan Z.T., na bile tahammüleri yok. Her türlü sesin kezinde iki ve Gölyaka ilçesinde ise üç bina- aldı: “Kadınların yaşadığı polis şidde- yeceğiz. Sokaklarda görüşmek üzere” jandarmanın 144 saatlik kamera kaydı incele- itirazın bastırılmaya kalkışılması hepimi- nın yıkılmasının ardından molozlar temizlendi. ti aleni bir Türkiye tablosudur. İlk suç l İSTANBUL/ Cumhuriyet mesi sonucu üç gün sonra yakalanıp tutuklandı. ze çok şey anlatıyor” diye konuştu..