Katalog

29 KASIM 2022 SALI 12 KÜLTÜR 17. İSTANBUL BİENALİ VE 26. TİYATRO FESTİVALİ’NİN ARDINDAN Festival bitti, yaşasın yenisi! ‘Tiyatro benim Bu yıl Bienal de Tiyatro Festivali gibi izlemekten çok düşündürmeye yönelikti. Yenilikçi, şaşırtıcı, hayatım...’ sarsıcı. Pandemi sonrası hayatın her yönü gibi. Kasım 2019 tarihinde aramız- dan ayrıldı Yıldız Kenter. Son- ienal gibi Tiyatro Fes- Tiyatro Festivali’ne gelin- 17suzluğa doğru çıktığı yolcu - tivali de bitti. Bir süre ce... Her anını trajikomik bir luğun üçüncü yılını sürüyoruz. Ne ka- Bhep var olan sanat et- tiyatro gibi yaşadığımız gün- dar da hızlı akıyor zaman. Şimdi, ya- kinlikleriyle kültür dünyamı- cel olayların içinde sahneden nında Şükran Güngör’le o çok sevdi- zı zenginleştirirken ne gör- bize sunulan ne kadar çarpı- ği Aşiyan’dan bakıyor boğaza…Bu da manevi kızı Esma’nın uğraşları sonu- dük biz, ne yaşadık biz duru- cı olabilir derken... Küratö- cu gerçekleşmiş bir mucize... Daha dün mu. 17. İstanbul rü de Işıl Kasapoğlu olunca gibi hatırlarım Aşiyan’ın eteklerindeki Bienali, 9 haftada oluyor tabii. Ali Poyrazoğlu zevkle döşenmiş apartman dairesinde- “Titanlar” 500 bine yakla- Onur Ödülü alırken klasik- ki sohbetlerimizi. Ne keyifli saatlerdi on- şan izleyici sayı- lerin günümüze uyarlanmış lar... Hayatını yazma teklifimi hiç düşün- ce ne olup bittiğini anlamak sıyla yine büyük farklı hallerini izledik. Dans, meden kabul etme inceliğini göstermiş- YAZGÜLÜ kendimi biraz aptal hisset- bir kitleye do- bale, hareket Roma, Pasoli- ALDOĞAN ti Yıldız Kenter. Bana güvendiğini elle- meme neden olduğu için mi? kundu. Zeyrek’te- ni derken Titanlar’da şaşır- rimi ellerinin arasına alarak paylaşmıştı. “Bunu ancak gençler anlar” Benim için onurdu, mutluluktu bu sözle- ki hamamlarda sesleri dinle- manın zirvesine çıktık. Za- ri duymak. Tiyatro Benim Hayatım: Yıl- mı? Erdoğan Mitrani üstadı- dik, Zeytinburnu’nda, burnu- ten amaç da bu muydu? Fes- dız Kenter’in Hayat Hikâyesi, işte böy- mız, çıktığında büyülenmiş Zeyrek’deki muzun dibinde var olan ama tival sanatı, alışılagelmişin le çıktı ortaya. Ne güzel ki onu da mutlu hamamda ziyaretçiler gibiydi, Titanlar’a hayran ol- hiç bilmediğimiz bir özel tıb- dışında, yeniyi, ileriyi amaç- eden bir çalışma oldu. 2015 yılında Yapı ses yerleştirmesini muştu, ki tevellütü benden bi bitkiler yetiştirilen bahçe- layan, düşündürten, tartıştı- Kredi Yayınları’ndan yayımlandı ve sa- deneyimliyor. hayli eskidir. de doğayı keşfettik, mantı- ran, farklı bir sanat olmalı- dece bana değil, pek çok insana sah- cı, mandalar derken arşivler- dır! Titanlar’ın izleyicisi ka- nede hayranlıkla izlediğimiz bir sanatçıyı de gezindik. Diğerlerinden pıda kuyruklar oluşturup bi- yakından tanıma fırsatı verdi. Onu din- ‘TITANLAR’ TÜRLER ÖTESI BIR OYUN... lemek, dinlerken öğrenmek, hüzünlen- çok farklı bir bienaldi, bizi, letleri çok önceden tüketir- mek, düşünmek, gülmek, tiyatronun de- görmekten çok düşünmeye, ken finalde iki farklı grup endisi de Sarı İskemleler’de debiliyoruz sektör dirençlerine Titanlar’da türler ötesi bir oyun rinliklerine dalmak ayrı bir tattı. Sanıyo- duymaya iten; okumaya, tar- oluştu. Zaten 55 dakika olan Kabsürt tiyatro yapan genç ve kalıplarına karşı. Gösteri bo- içinde bizi düşünmeye yönlen- rum bu tadı okurlarla da paylaşabildim. tışmaya. İki yıllık bir pande- gösterinin ilk 15 dakikasın- Denizhan Çay ise yorumunu yunca yaratılan beklenmedik- diriyor. Oyuncu da tür ötesi, Çehov, Gogol, Puşkin, Cumalı, Dil- mi sürecinden sonra belki de da çıkan da vardı, bittiğin- şöyle özetliyor: lik, imgeler, materyal ve hare- yaptıkları da. Herkes kendi an- men hele de Shakespeare ve Me- böyle olabilirdi ancak, böy- de ayakta alkışlayıp coşkulu “Hikâye aktarımı için fark- ket zenginliği ile kişisel bir de- lamını yüklüyor, izlediklerine. lih Cevdet Anday gibi hayran olduğu lı medyumların denendiği bu neyim takip edebilecek seviye- Sunulanı almak değil, anlamak le olmalıydı, eskilerin alışıla- çığlıklar atan da, benim gi- yazarlar üstüne saatlerce konuşabilir- zamanlarda katmanlı yapısıy- de katmanlı ve oyunlu bir dün- ve yorumlamak için çaba sarf di. Söyleyecek o kadar çok sözü vardı geldik enerjisini de özleme- bi daha ne olacak acaba de- la izleyenlere kendi yorumu- ya izlemek çok keyifliydi.” etmelisiniz. 26. İstanbul Tiyat- ki. Sadece dünü yaşamaz, bugünle de dik değil. Hay huy içinde ka- yip, görev aşkıyla sonuna ka- nu yapma, kendince anlamlar Uluslararası eleştirmenle- ro Festivali de 17. Bienal gibi hesaplaşırdı. Onunla geçirdiğim her an çırdıklarımız oldu. Burnu- dar izleyip, bari açıklamala- yaratma fırsatı sunan bir reji. rin geleceğin tiyatrosuna yön bizi soru işaretleri içinde bıra- beni zenginleştirdi. mun dibinde olmasına kar- rı dinleyip anlayayım diyen Ve tabii seyirciye sunulan yırtı- verecek dediği Yunanlı sanat- karak bitti. Seyirci kalmak yok, şın, metro istasyonunun çıkı- de. Sürrealist resim severim. cı enerji. Sınırları zorlamak için çı Euripides Laskaridis, trajiko- katıl, düşün, yorumlama ve ak- Kenter Tiyatrosu şındaki olayı göremedim ya, Absürt tiyatro konusunda çe- yer arıyoruz, bu enerjiyi kaybe- mik bir üçlemenin parçası olan siyona geç. Yoksa çok geç! Yıldız Kenter’in hayatı sadece büyük ona yanarım! kimserim. Yapanı dinleyin- bir sanatçı olduğu için değil, bu ülkenin kültür ve sanatla pek barışık olmayan ikliminde bir özel tiyatronun mücade- leli tırmanışını yansıttığı için de önemli- dir. O, böylesi çorak bir sanat ikliminde, her fırsatta söylediğim gibi, tırnaklarıy- Son şansımız olmasın! la kazıyarak sanatçılığının ötesinde çok önemli bir adım atmış ve ilk özel tiyatro binasını Kenter Tiyatrosu’nu inşa etmek Çevre filmleri; sadece aktivistler için değil, gezegeni- için elini taşın altına koymuştur. Elbette mizin, yaşamımızın geleceğinden endişe eden herkes ki bu uğraşlarında en büyük destekçi- için. Salt Beyoğlu’nda ve Institut français İstanbul’da. leri Müşfik Kenter, Şükran Güngör ve Kâmran Yüce olmuştur. Ama, yine de Aralık Dünya İklim Günü internette. Kayıt yaptırıp son- Kenter Tiyatrosu’nun temelini atan kişi- 8 çerçevesinde kültür mer- ra alabiliyorsunuz. dir Yıldız Kenter. Uzun yıllar pırıl pırıl yandı o güzelim kezleri çevre filmlerini gös- Salt Beyoğlu’ndaki göste- tiyatronun ışıkları ve kuyruklar oluştu gi- terime sokuyor. Institut fran- rimler ise 8-30 Aralık’ta üc- şenin önünde... Sonra, Shakespeare’in çais İstanbul, kasım ayın- retsiz olarak yapılacak. İnter- sözleriyle; “Şölenlerimiz, oyunlarımız da başlattığı ve aralıkta süre- netten programına erişebi- bitti artık!” diyerek Yıldız Hanım’ı son İtalyan ressam cek bu film gösterilerine Mer- leceğiniz gösterimler, 14-16- yıllarında adeta kahreden bir sessizliğe haba Dünya, Kar Panteri gi- 19 saatlerinde ve daha çok ik- büründü. Ama, ne güzel ki Kenter Ti- Artemisia bi önemli filmleri de koydu. lim değişikliği ile ilgili. Göste- yatrosu ışıkları İstanbul Belediye Baş- kanı Ekrem İmamoğlu’nın girişimle- Merhaba Dünya’yı çocukla- rimlerin ardından tüm filmler Gentileschi’nin ri sayesinde kısa zaman içinde yeniden rınızla izlemek hem eğlence- saltonline.org üzerinden birer yanmaya başlayacak diye umuyoruz. eserine restorasyon li hem eğitici olabilir. Bir ne- hafta süreyle çevrimiçi ola- Öyle de olması gerekir zaten bu saat- hir kıyısında doğan, büyüyen, rak da izlenebilecek. Yalnızca ten sonra... İstanbul seyircisine verilmiş talyan ressam Artemisia haberine göre restoratörler, birlikte yaşayan hayvan tür- Türkiye’den erişime açık olan ciddi bir söz var... İGentileschi’nin 1616 yı- çıplak olan kadın figürünün lerinin dünyaya Merhaba de- filmler, orijinal dilinde Türk- lında ürettiği “L’Allegoria üretildikten 70 yıl sonra san- meleri... Tam biletin 15, indi- çe altyazılı olarak gösterile- Narin ve köklü bir ağaç dell’Inclinazione” adlı ese- süre uğradığını; ressam Bal- rimlinin 10 tl olduğu program cek. l Kültür Servisi Oyunculuk, yönetmenlik, hocalık... ri üzerinde kapsamlı bir res- dassare Franceschini’nin figü- Evet, Yıldız Kenter’i kıraç bir iklimde ye- torasyon çalışması baş- rü kumaşa/tüle sararak örttü- tişmesi kolay olmayan nadide bir ağaca latıldı. “Artemisia UpClo- ğünü ifade ediyor. benzetirim ben. Yemyeşil dallarıyla na- se” adlı proje çerçevesin- Halka açık devam eden rin ve köklü bir ağaç. Bu dallar onun öğ- ‘Yirmi yazar sergisi ve kitabı TÜYAP’ta de eser, Floransa’daki Ca- restorasyon sürecinin so- rencilerine, sanatçılarına, seyircilerine sa Buonarroti’nin tavanından nunda elde edilen bulgu- uzanarak hepimizi kucakladı yıllar bo- indirildi. Uzmanlar orijinal iş lar, Casa Buonarroti’de Eylül otoğraf sanatçısı Lütfü ve sergi oluştu. Kimler var yunca. üzerinde çalışıyor. 2023-Ocak 2024 tarihleri ara- FÖzgünaydın’ın 20 yazar- bu sergide ve kitapta, kısa- Saymakla bitmez yaptığı olumlu işler, Orijinalinde genç, çıplak sında yapılacak olan bir sergi- la konuşarak çektiği fotoğ- ca neler söylediler.Onlar- aldığı ödüller, yetiştirdiği gençler... Aklı- bir kadın figürünün yer aldığı de ziyaretçilere açılacak. Ese- raflarından oluşan “Yİrmi dan birer ikişer cümle al- mın kıvrımlarına takılan oyunlar o kadar eserin otoportre olduğu düşü- rin orijinalinin dijital versiyo- çok ki: “Çöl Faresi”, “Salıncakta İki Ki- Yazar” sergi ve kitabı TÜ- dım. Çünkü çekimler sıra- nülüyor. The ArtNewspaper’ın nu da sergide görülebilecek. şi”, “Ders”, “Sandalyeler”, “Antigone”, YAP Kitap Fuarı’nda oku- sında çok etkilendiğim soh- “Hamlet”, “Nalınlar”, “Pembe Kadın”, yucuyla buluşuyor. Daha betler oldu. Yaşamdan, kül- “İçerdekiler”, “Mikadonun Çöpleri”, önce dokuz yıl boyunca Ya- tür sanattan, bazen politi- “Vanya Dayı”, “Martı”, “Günden Gece- şar Kemal’in fotoğrafları- kadan öylesine güçlü söz- Atlas 1948’de bu ay... ye”, “Ben Anadolu”, “Babalar ve Oğul- nı çeken ve sergiler açan leri oldu ki. Onları dinleye- lar”, “Master Class: Maria Callas”, “Kra- Lütfü Özgünaydın’ın üç yıl- rek, konuşturarak çekimle- tlas 1948, aralık ayı- liçe Lear”, “Konken Partisi”, “Hep Aşk Gönül Sipahi Çapan ve Cevat Çapan “Istırap Korosu” da tamamladığı kitabında ri yaptım. Öyle kolay bir iş Ana Berkay Ateş’in yazdı- Vardı” ve daha niceleri... ğı ve Serkan Salihoğlu’nun “Her yazardan beş fotoğ- Saygıyla, sevgiyle anıyorum tiyat- Zeynep Oral, Doğan Hızlan, değildi yaptığım. Randevu romuzun parlak Yıldız’ını bir kez da- yönettiği “Hakikat, Elbet raf seçtim ve metin haline Ayşe Kulin, Zülfü Livane- alarak evlerine gitmek ve ha... Ve de çok sevgili kızı Leyla Bir Gün” oyunuyla başlı- gelen söyleşileri ekledim. li, Buket Uzuner, İnci Aral çekimleri yapmak. Onlara Tepedelen’in yokluğunu yaşamamış ol- yor. Tiyatro D22’nin, Ber- Kitap böyle oluştu. Sergi gibi çok tanınan ve sevilen içtenlikleri ve beni konuk masını bir şans olarak addediyorum... kay Ateş’e Cevdet Kud- Aşamasında ise Küratör Sa- yazarlar bulunuyor. Lüt- ettikleri için bir kez daha ret Edebiyat Ödülü kazan- dık Karamustafa o fotoğraf- fü Özgünaydın, yaptığı işin teşekkür ediyorum.” dıran oyunu, 1 Aralık sa- lardan ikişer fotoğraf seçti zorluğunu şöyle özetliyor: l Kültür Servisi at 20.30’da Atlas 1948 Sahnesi’nde izleyiciyle bu- diğer oyun ise Fiziksel Tiyat- luşacak. Oyunun kadrosun- da Ateş’in yanı sıra Gizem Er- ro Araştırmaları’nın ödüllü oyu- nu “Kalabalık Duası”. Tolga dem, Seda Türkmen, Emir Çu- bukçu ve Can Kulan yer alıyor. İskit’in rol aldığı tek kişilik oyun ‘Anneme Darwin’in tüm yazışmaları güncel ve gelenekseli, delilik ve İlk gösterimini 25. İstanbul Tiyatro Festivali’nde yapan “Is- bilgeligi merkeze alıyor. Oyun, Yolculuk’ 21 Aralık saat 20.30’da Atlas tırap Korosu”, 9 Aralık saat sahnede... 20.30’da izleyiciyle buluşacak. 1948 Sahnesi’nde seyirciyle çevrimiçi erişime açıldı buluşacak. Murat Mahmutyazıcıoğlu’nun yazıp yönettiği BAM İstan- Atlas 1948’in güncel prog- önetmenliğini Ufuk Cebeci’nin, senar- ramını atlas1948.com internet bul yapımı oyunda Seda Türk- Yyosunu Salihcan Sezer’in ve dramatur- vrim kuramının kurucu- ayrıntılı bilgileri içeren mek- men ve Deniz Karaoğlu sahne- sitesi üzerinden takip etmek jisini ise Eyüp Emre Uçaray’ın üstlendiği Esu, biyolog ve doğa tarih- tuplar, 1822 ile 1882 yılları mümkün. de. Aralık programındaki bir “Anneme Yolculuk”, bugün saat 20.30’da çisi Charles Darwin’in 15 arasındaki yazışmaları kap- Koma Sahne’de sahnelenecek. binden fazla mektubu çevri- sıyor. Goncagül Sunar ve Mustafa miçi erişime açıldı. Koleksiyonda, son altı yıl- Nâzım Hikmet’i sinemada tanımak Ergüven’in rol aldığı oyun, aralık ayı Cambridge Üniver- da gün ışığına çıkan ve ye- itibarıyla Kadıköy’deki İkinci Kat’ta sitesi’nin paylaştığı bilgilere niden yorumlanan 400 mek- âzım Hikmet Kültür Evi Abidin Dino Salonu’nnda performansına devam edecek. göre, araştırmacılar yaklaşık tup da yer alıyor. Bu mektup- Nve Sanat Vakfı ile Şişli düzenlenecek söyleşide Nâ Oyun, 30 yıl önce zorbalık ve manipü- 50 yıldır Atlantik’in her iki lar, Charles Darwin’in evrim Belediyesi’nin birlikte sürdür- zım Hikmet’i Sinemada Tanı- lasyonla çocuğu elinden alınan Hacer ve yakasında Darwin’in yazdı- kuramını oluşturmasına te- dükleri söyleşiler dizisinin Ka- mak başlıklı söyleşide Oğuz keni” adlı kitabını yazdığı sü- yıllar sonra annesini bulma hayaliyle yo- ğı veya ona yazılan mektup- mel olan araştırma gezisine sım ayı konuğu yönetim kuru- Makal, 20’li yaşlarda sinema reci ve ölümünden hemen ön- la koyulan Bulut’un bir akıl hastanesin- ların izini sürüyor. Darwin’in çıktığı İngiliz Kraliyet Donan- lu üyesi Oğuz Makal. 30 Kasım ile tanışan Nâzım Hikmet’in ceki yıllara kadar olan yaşa- de kesişen yollarını ve birbirlerini tanıma saat 19.30’da Şişli Belediyesi edebi yaşamında oluşturduğu yaşamı ve düşünce gelişimi ması gemisi HMS Beagle’da mını ayrıntılarıyla gösteriyor. hikâyelerini anlatıyor. Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat izleri anlatacak. hakkında şimdiye kadarki en olduğu dönemi, “Türlerin Kö-