Katalog

2 KASIM 2022 ÇARŞAMBA EKONOMİ [email protected] 11 . CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 18.6220 18.4480 21.5630 14.90 4.054 6633.63 996.41 0.3 kuruş 3.2 kuruş 7.7 kuruş 0.01 puan 75.71 puan 2.09 lira 4.52 lira Enflasyonda rekorlar kırılıyor, imalat daralıyor, bankalara ve serbest piyasaya müdahale artıyor AKP’nin modeli çöküyor Seçim taktikleri İstanbul’da enflasyon yüzde 108 oldu. Üretim 8 aydır eçim yaklaştıkça başarılı olmak, se- üst üste daralıyor. Hükümetin derdi ise düşük faiz. çimi kazanmak için çeşitli yollar de- Snenmeye yöntemler kullanılmaya Bankaların isyanına rağmen liralaşma baskısı büyüyor. başlandı. Parlamenter sistem, egemenliğin yet- konomi yönetimi Türkiye Eko- lı Ücretliler Geçinme İndeksi, ekim kinin, sınırsız koşulsuz halka ait oldu- nomi Modeli’ni övmeye ve dün- ayında yüzde 108.77, Toptan Eşya ğu, seçilmiş halk temsilcileri eliyle kulla- Eyaya örnek olduğunu söyleme- Fiyatları İndeksi ise yüzde 104.21 nıldığı; yürütme organının halk temsilcile- ye devam ederken, açıkla- artış gösterdi. Bu rakamlar 1995 yı- rinin oluşturduğu yasama organına kar- nan veriler iddiaları boşa lından beri en yüksek enflasyona şı sorumlu olduğu bir ilkeler dizesi düze- çıkarıyor. Enflasyondaki işaret etti. İstanbul’da perakende fi- nidir. Demokrasilerde parlamento seçi- minin önemli olmasına karşın, ülkemizde artış durmak bilmiyor, mo- yatlarda bir önceki aya göre en yük- mevcut düzen daha doğrusu düzensizlik, delin temel dayanağı ve en sek artış yüzde 7.98 ile giyim har- ALİ CAN kamuoyu ilgisi, isim duyurmak, ego tat- büyük övgü kaynağı olan camalarında gerçekleşti. POLAT mini, tartışmanın çekiciliği gibi nedenler- üretimde daralma sürü- le Cumhurbaşkanlığı seçimi öncelikli ol- İmalat 8 aydır daralıyor yor. Zorla düşürülen faize karşın üre- maktadır. Adaylık konusunda öneriler ya- Yurttaş enflasyonla ezilirken Tür- tici krediye ulaşamazken bankalar pılmakta, anketler düzenlenmekte, kişisel kiye Ekonomi Modeli’nin temel da- da ‘Sistemik risk’ uyarısını her geçen destekler açıklanmakta, adaylıkta ısrar- yanak noktası ve en çok övülen ya- gün daha yüksek sesle tekrarlıyor. lı olunmaktadır. nı olan üretimde de tehlike gün geç- Cumhur İttifakı’nın adayı belirli, rakip Ekonomi yönetimi ise serbest piyasa veya rakipler hakkında belirsizlik varken tikçe büyüyor. Ekonomik büyüme- koşullarına aykırı müdahalelerle mo- Erdoğan’ın anketler, kamuoyu araştırma- nin öncü göstergesi olan imalat sa- delin yarattığı açıkları yamalamaya larına göre eylül ayında 46.9 olan ları sonucu seçimi kazanamayacağı ola- ENFLASYON nayi performansında en hızlı ve gü- devam ederek bankalara “müfettiş” sılığının belirginleşmesi halinde adaylığı- PMI, ekimde 46.4’e geriledi. Üretim venilir referans kabul edilen İstan- ve “denetim” sopasını gösterdi. nı koymayabileceği de öngörülmeye baş- SOFRAYI KÜÇÜLTTÜ son sekiz aydır üst üste daralmasını bul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İma- landı. Erdoğan’ın günümüze değin sergi- sürdürdü. PMI verilerini değerlendi- İstanbul’da 27 yılın rekoru lat PMI (Satın Alma Yöneticileri En- lediği tutum dikkate alındığında, adaylığı- MUSTAFA ÇAKIR ren S&P Global Ekonomi Direktörü Enflasyonda öncü gösterge deksi) anketinin Ekim 2022 dönemi nı koymama olasılığı yok gibidir. Erdoğan Andrew Harker, “Yeni siparişlerde- ktidar, ihracat ve büyüme rakam- olan İstanbul Ücretliler Geçinme sonuçları açıklandı. ve destekçileri herhalde “Erdoğan seçim- ki yavaşlama karşısında, şirketlerin İları ile övünürken yurttaşın sofrası den kaçtı” dedirtmeyeceklerdir. İndeksi’nde İstanbullunun enflasyo- Eşik değer olan 50’nin üzerinde öl- her geçen gün küçülüyor. CHP Ada- Erdoğan ve yandaşları, seçimin ikin- nu 27 yılın rekorunu kırdı. İstanbul çülen tüm rakamların sektörde iyi- hem istihdamı hem de satın alımları na Milletvekili Burhanettin Bulut, as- ci tura kalacağını öngörmekte, ikinci tur- Ticaret Odası’nın (İTO) 1995 baz- leşmeye işaret ettiği anket sonuç- azalttığı görüldü” dedi. gari ücrette yılbaşından bu yana ya- da seçimi kazanmanın planını yapmak- şanan erimeyi araştırarak, raporlaş- ta, taktik geliştirmekte, bu bağlamda raki- tırdı. İktidarın Yurttaşı enflasyona bin bir an önce belirlenmesinde de ısrar- ezdirmeyeceğiz” söyleminin işlevsiz lı olmakta; Erdoğan rakibini de belirlemek Merkez Bankası’ndan bankalara denetim sopası olduğunu belirten Bulut, “Yılbaşın- istemekte, “Bay Kemal”i rakip olarak ter- daki 4 bin 253 TL’lik asgari ücretle cih ediyor izlenimi vermektedir. Cumhur odelin özü sayılan düşük faizde ıs- lı olarak sürdürdü ve denetim sopasını dört uygulama şöyle: 2 bin 127 ekmek alınabiliyorken, 5 İttifakı’nın, Millet İttifakı adayı Kılıçdaroğlu Mrar eden iktidarın politikalarından gösterdi. Merkez Bankası’nın banka- n Kredi kullanan müşterilerin elde bin 500 TL’lik asgari ücretle sadece gibi görünüyor. bankalar da rahatsız. Hazine ve Maliye lara ilettiği ve Reuters tarafından gö- ettikleri fonların kur korumalı mevdu- 1100 ekmek alınabiliyor. İşçi, me- Ekonomik durum daha da kötüle- Bakanlığı ile yapılan toplantıda “Sis- rülen “TCMB Denetim” başlıklı metin- atta değerlendirilmesine izin verilmesi. şir. Erdoğan’ın seçimi alamayacağı rakip mur, emekli ay sonunu zor getiriyor. temik risk” uyarısı yapan banka genel de son dönemde görülmeye başlanan n Kredi kullanan müşterilere kre- En temel ihtiyaçlarını dahi karşıla- aday nedeniyle de hemen hemen kesinlik müdürlerini Merkez Bankası Başkanı dört uygulamanın TCMB düzenlemele- di konusu fonların bir kısmının veya kazansa dahi Erdoğan’ın yine de adaylı- yamıyor. Vatandaşların bankalara Şahap Kavcıoğlu, “Hiçbir risk yok” di- rinin “ruhuna aykırı” olduğunu, düzen- tamamının bir süre vadesiz mevdua- ve finansman şirketlerine olan bor- ğını koyması beklenir. YSK karar belirleyi- ye yalanlamıştı. Ardından geçtiğimiz lemelerin hedefledikleri amaçlarla ör- tı olarak değerlendirilmesi yükümlülü- ci olur. Erdoğan’ın seçim yitirerek, tasfiye cu ekim ayı itibariyle 1 trilyon 371 gün İş Bankası Genel Müdürü Hakan tüşmediğini ve finansal istikrarın temi- ğü getirilmesi. edilmiş bir başkan olmak yerine, yeniden milyar liraya yükseldi. İcra dairele- Aran, bakan ve Kavcıoğlu’nun da bu- ni konusunda da destekleyici olmadı- n TL mevduat kaynaklı yükümlülük- seçilmesi engellenmiş, mağdur, reis olma rinde milyonlarca dosya var. İktidar lunduğu toplantıda krediye ulaşılabilir- ğını belirtti. lerden kaçınmak için piyasa mevduat konumunu sürdürmeyi yeğlemesi partiyi her fırsatta “vatandaşı enflasyo- liğin düştüğünü ve bu durumun kimse- TCMB uygulamaların “müfettişler faizlerinin çok üzerinde oranlar ile TL toparlamaya yönelmesi daha güçlü olası- na ezdirmedik, ezdirmeyeceğiz” di- ye faydası olmadığını söylemişti. Aran, tarafından” incelenmeye devam edile- mevduat toplanması. lıktır. Erdoğan, kesinlikle adaylığını koyar; yor. Bu mu ezdirmemek? Enflasyo- bunun yanı sıra bankaların riske açık ceğini belirtti ve bankaların düzenle- n Yurtdışı yerleşik bankalar ile off seçime girip girmemesi beklenen sonuca nu yenmeden ‘Vatandaşı enflasyo- hale geldiğini de belirtti. Bu uyarılar melere ve talimatlara uyum sağlaması saatlerde yüksek tutarlı döviz alım sa- göre YSK kararına bırakılır. na ezdirmeyeceğiz’ sözü boş laftan ve çağrılara rağmen Merkez Bankası, gerektiğini söyledi. tım işlemlerinin yapılmasına devam CHP’ye yaraşan, demokratik olanı, ibarettir” diye konuştu. l ANKARA bankalara müdahalesini bu kez yazı- TCMB’nin son verilmesini istediği edilmesi. CHP üyelerinin, partiye en az bir yıl önce girmiş üyelerinin doğrudan oyları ile ada- yın belirlenmesidir. ABD örneğinden esin- TZOB verilerine göre ekim ayında marketteki 37 üründen 31’i zamlandı lenerek, oylamanın tek bir günde yapıl- maması, en az bir aylık süreye yayılarak, bölgeler itibarıyla farklı tarihlerde yapıl- masıdır. Böylece kamuoyunun partiyle il- gisi uzun süreli artar, adaylar daha iyi ta- Tarla-market farkı 3.5 kat nıtılır. Başkanı, adayı seçmek partiye üye olmayı özendirir, üye etkinliği partiye bağ- ıda enflasyonu artarken tarla ile ki artışların çok üzerinde seyreden ta- ğini vurguladı. Bayraktar şöyle konuş- lılığı artırır. Öneri böyle olmakla beraber, Gmarket rafları arasındaki fark da tu: “2021/2022 sezonu tarımsal des - yaklaşan seçim için uygulama olanağı rımsal maliyetlerdeki artışlar, çiftçileri- yükseliyor. Ekim ayında üretici ile mar- mizin gelirlerinin düşmesine sebep ol- tekleme ödemeleri 20 Ekim’de yani se- yok gibi görünüyor. 6’lı masanın bu bağ- BİST 4100’Ü BULDU ket arasındaki fiyat farklarını açıklayan zon bitmeye yakın açıklandı. En önemli lamda işlevi de tartışılıyor. du. Üreticilerimizin maliyetlerini dü- Parlamenter sistemde önemli olan par- Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Ge- tarım politikası aracı olan tarımsal des- şürmeden, üretici ile tüketici arasında- Borsa’da yeni nel Başkanı Şemsi Bayraktar, en faz- teklemelerde önemli olan kalem bazın- lamentoda çoğunluğu sağlamak, yaşama ki fiyat makasını daraltmadan ve üre- erkini kullanmaktır. Sistemde cumhur- la fiyat farkının yüzde 253 ile mayda- da destek miktarları ürün ekimi ve di- ticilerimiz ürünlerinin pazarlamasında ralli başladı nozda görüldüğünü belirtti. Bayraktar, kiminden önce ilan edilmelidir. Örne- başkanı ülkeyi temsil eder. Çoğu ülkede daha çok söz sahibi olmadan tüketici- cumhurbaşkanının adı bile anılmaz, se- bu ürünü yüzde 216 ile elmanın, yüzde ğin 18 üründe 2021/2022 dönemi için lerin de ucuz gıdaya ulaşması müm- eçtiğimiz aylarda Borsa İstanbul’da çim kampanyaları da yapılmaz. 212.5 ile marulun, yüzde 170 ile limo- açıklanan prim desteklerinde çay dışın- kün değildir” dedi. G(BİST100) yaşanan dalgalanma- Gelecek seçim Cumhuriyet, demokrasi nun, yüzde 163.3 ile havucun, yüz- da artış olmadı. Bunu baz alan üretici- nın etkisi henüz sürerken borsada ye- açısından önemli bir dönüm noktası ola- de 159.2 ile salatalığın takip ettiği- lerimiz kalan 17 ürünün üretiminden Destekler açıklansın ni bir ralli başladı. Ekim ayını 4 bin se- caktır. Halkoyuyla iktidar değişimi ülkenin ni belirtti. Bayraktar ayrıca market- uzaklaşacaktır. Bu ürünlerin birçoğu arz Bayraktar, üreticilerin temel viyesinin üstünü test ederek kapatan itibarını artıracağı gibi, ülkeye yeni ufuklar te 37 ürünün 31’inde fiyat artışı, açığı verdiğimiz ürünlerdir. Bunların üre- tarımsal ürünlerden olan BİST100 endeksi, dün 4 bin 100’e ka- da açabilecektir. Değişim için önemli olan 6’sında ise fiyat azalışı olduğu- timlerinin ön plana çıkarılması ve üre- buğday, arpa ve kırmızı dar çıktı. Sermaye Piyasaları Kuru- parlamentoda çoğunluğu sağlamak. nu bildirdi. tim planlarına dahil edilmesi gerekiyor. mercimek ekimine baş- mu’ndaki görevden almalar, şirketle- Tarım Üretici Fiyatla- Doğrusu şudur ki çiftçinin önünü göre- ladığını belirterek des- rin 3. çeyrek bilançolarındaki yüksek rı’ndaki artışı da değerlen- bilmesi açısından en azından kışlık eki- teklerin ekimden önce kâr açıklamaları ve enflasyonist orta- diren Bayraktar, “Tarım- mi yapılan ürünler için 2023 destekleri ilan edilmesi gerekti- mın borsadaki yükselişi tetiklediğini sal üretici fiyatlarında- açıklanmalıdır.” Girişimlerle adaletli Şemsi Bayraktar belirten uzmanlar, 4 bin 200 seviyesi- nin zorlanacağını söylüyor. Dolar/TL büyüme sağlanmalı de yarın Amerikan Merkez Bankası’nın Tekneciler kiralamada oteller ile aynı KDV’yi ödemek istiyor faiz artırma beklentisi ile gün içinde ehbi Koç Vakfı ve Türkiye İş Bankası’nın 18.64 seviyesine kadar yükseldi. Piya- VEtki Girişimciliği Programı mezunları- salarda gözler bugün açıklanacak TÜ- nı verdi. Programda eğitimlerini tamamla- Orta sınıfa ‘deniz tatili’ zor İK enflasyon verisi ve Amerikan Mer- yan beş girişim, mezuniyet etkinliğinde su- kez Bankası’nın faiz kararında. numlarla kendilerini katılımcılara tanıttı. Et- stanbul’da 11 Kasım’da başlayacak “Şimdi hem maliyetler sebebiyle bu tek- kinlikte konuşan İş Bankası Genel Müdü- İBosphorus Boat Show öncesi bir basın neler 80-100 bin dolara çıktı hem de TL rü Hakan Aran, girişimlerin ülke ölçeğinde toplantısı düzenlendi. Toplantıda ko- değer kaybetti. Bir de tekne finansmanı İGDAŞ DUYURDU ses getirecek ve fark yaratacak büyüklüğe nuşan Yat ve Tekne Endüstrisi Derne- durma noktasına gelince bizim orta üst Mevsimlik işçilere ulaşmada sorunlar yaşadığını söyledi. Yeni ği (YATED) yöneticileri kiralamada ar- sınıf yurttaşımız alamaz oldu. Geçen yıl Doğalgaz faturalarında girişimlerle toplumda etki yaratacak sonuç- tan KDV oranları satın almada ise kur- yılda 100 adet tekne satarken bu yıl 40- güvence talebi lar alınabileceğini söyleyen Aran, “Gelir da- lar nedeni ile orta sınıfın denizden ko- 50 adet satabiliyoruz iç pazara” dedi. taksit dönemi başladı ğılımı konusunda daha adil bir düzen kurul- parıldığını söyledi. Başta Bulgarlar ve NECATİ SAVAŞ malı, gelecek kuşakların büyüme imkânının ış aylarına girerken düşen alım Ruslar olmak üzere yabancı ilgisinin her Tekne turisti daha nitelikli elinden alındığı büyüme şeklinin hiçbir an- geçen gün artığını söyleyen YATED Baş- arım Orman-İş Sendikası, Kgücü ve artan enerji faturaları YATED Başkanı Alpaslan Sirkecioğ- lamı yoktur” dedi. l Ekonomi Sevisi TAnkara’nın Şereflikoçhisar ilçe- yurttaşı korkutuyor. İstanbul Büyük- kan Yardımcısı Murat Bekiroğlu, iç pa- lu ise benzer bir durumun tekne kirala- zarda büyük bir alım gücü kaybı oldu- sinde, mevsimlik tarım işçileriyle bir şehir Belediyesi’nin iştiraki olan İG- mada da yaşandığını söyledi. Sirkeci- araya geldi. İşçilerin ve çocuklarının DAŞ, doğalgaz faturalarında vade ğunu belirtti. Eskiden 40-50 bin dolar- oğlu, “Otelde bir hafta kalsanız yüzde 8 KISA... KISA... KISA... lık bir tekneyi üst düzey memur veya sorunlarına dikkat çekilen ziyarette farksız taksitlendirme imkânı için 15 KDV ödüyorsunuz, ama bir hafta tekne sorunlar dinlenirken, çocuklara da banka ile anlaştı. 1 Ekim 2022-31 esnafın alabildiğini aktaran Bekiroğlu, n Avrupa Merkez Bankası Başkanı Chris- kiralasanız yüzde 18 KDV ödeyeceksi- çanta ve kitap dağıtıldı. Türkiye’de tine Lagarde, Avro bölgesinde resesyon riski Mayıs 2023 dönemini kapsayan kre- niz. Tatilini teknede geçirebilecek olan yaklaşık 3 milyon geçici ve gezici ta- di kartına taksit kampanyasında tak- artsa da enflasyonla mücadele için faiz artı- orta sınıf denizden koparılıyor” diye ko- rım işçisi olduğuna işaret eden Ta- rımlarının devam etmesi gerektiğini söyledi. sit sayısı bankalara göre 2 ila 5 ara- nuştu. Tekne turizminin cari açığa kat- rım Orman-İş Genel Başkanı Şükrü sında değişecek. Halk Bankası, fatu- n Türk Ekonomi Bankası uluslararası piya- kısına da değinen Sirkecioğlu, “Otel tu- Durmuş, “Dayıbaşı veya işlendirici salardan 367 gün vadeli 200 milyon Avro ve ralar için beş taksit fırsatı sunarken risti ortalama 650 dolar harcıyor ama olarak adlandırılan sistemler sebe- Yapı Kredi, İş Bankası ve Ziraat Ban- 63.5 milyon dolar olmak üzere iki dilimden tekne turisti 6 bin dolar harcıyor. Nite- biyle işçiler emek sömürüsüne uğ- oluşan sendikasyon kredisi sağladı. kası dört, Alternatifbank, Denizbank, likli turist asıl burada” dedi. YATED bu ruyor. Hiçbir sosyal güvenceleri ol- Garanti Bankası, ING Bank, Kuveyt n ISO Türkiye’nin En Büyük 500 Sanayi fuarda 50 bin ziyaretçi hedeflerken 1.5 mamalarının yanında hijyenden uzak Kuruluşu listesinde yer alan Astor Enerji, şir- Türk, Odea Bank, QNB Finans Bank, ay önceden fuarda yer kalmadığını da koşullarda yaşıyorlar. Hükümet yıl- TEB ve Türkiye Finans bankaları üç, ket paylarının halka arzı kapsamında izahna- beliriyor. Fuarda en ucuz tekne 13 bin lardır söylememize rağmen hiçbir me onayı için Sermaye Piyasası Kurumu’na Akbank, Vakıf Katılım ve Vakıfbank TL’den başlıyor en pahalı tekne ise 150 şey yapmadı” dedi. l ANKARA ise iki taksit olanağı sunacak. başvuruda bulundu. milyon TL’den satılıyor.