Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 7 EKİM 2022 CUMA 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER HHH “Başörtüsü” ile “Türban” kavramla- Türkiye’nin Ukrayna sınavı rının birbirinden çok farklı nitelik taşıdı- MUHAMMED NUREDDİN duğu Rusya’yla ilişkilerini ğını... Türkiye’nin, Ukrayna’nın üyelik talebine ilişkin germek istemez. Rusya’yla “Türban”ın “Siya- LÜBNANLI AKADEMİSYEN tavrı, Rusya’yla gelişen ilişkilerinin seyrini etki- ekonomik ilişkileri güçlüdür. sal bir simge” oldu- leyecek. Türkiye’nin, Ukrayna’nın talebini red- Demokrasi ğunu... ürkiye, Rusya ve Ayrıca Suriye ve Güney Kaf- “Türban”ın Allah’ın emri Ukrayna’yla olan iyi dedeceği görülmekte. Çünkü Türkiye, Rusya’yla kasya gibi bölgelerde de ke- mücadelesinde olduğu konusundaki iddia- Tilişkileri yanında, Ka- sişen ilişkilere sahiptir. Tür- çatışma döngüsüne girmek istemez. nın, önemli bazı ulema (din radeniz üzerinden sıcak su- kiye, Rusya’nın bu adımları- bilginleri) tarafından yalan- türban-2 lara, Ege Denizi’ne, dünya- nı kınayarak ABD’yle ilişki- landığını... ya açılan tek deniz kapısıdır lerini düzeltemez. Türkiye- Anlattığım dünkü yazım- er şeyden önce: Bu bu ülkelerin. Bu nedenle iki ABD ilişkilerindeki gerilim, da... sorunu niçin tartışı- ülke, Ankara’yla iyi ilişkiler 2023’teki Cumhurbaşkanlığı Bugün değineceğimi bildir- Hyoruz? sürdürmek zorundadır. Ça- seçimlerine dek sürecektir. diğim konulara tek tek yanıt Sevgili okurlarım, dünkü ve tışan tarafların, Türkiye’nin verelim: bugünkü yazılarımdaki “Tür- NATO üyeliği rolüne birden fazla alan- 1) Demokratik siyasette ban” sorununu tartışırken ge- Üçüncüsü, Ukrayna’nın da gereksinim duymaları “dincilik ve ırkçılık yarışı” nel hedefi gözden kaçırma- NATO’ya katılma talebi- da Ankara’nın etkin bir dış niçin yanlıştır? yalım: ni yinelemesi; Türkiye’yi, Çünkü ancak Demokratik politika izlemesine olanak Hedefimiz, 16 Nisan 2017 yeni bir meydan okumay- ve Laik Rejim’de bütün va- sağlamaktadır. sözde halkoylaması ile ku- tandaşlar, din, dil, ırk, mez- la karşı karşıya bırakmış- rulmuş olan “ŞAHSIM DEV- hep, milliyet, dil, renk, cinsi- LETİ” yerine, Parlamenter Rusya’yla ilişkiler tır. NATO genel sekreteri, yet farkı olmaksızın eşit mua- Demokrasinin, “Demokra- Son dönemde Türkiye’yi il- Ukrayna’nın talebini erken tik, Laik ve Sosyal Hukuk mele görebilirler. bulsa da Ukrayna’nın konu- gilendiren konular, üç başlık Bir inanç veya kimlik do- Devleti”nin yeniden kurul- altında toplanabilir. mu, NATO adayı olan İsveç ması ve işletilmesidir. layısıyla imtiyaz istenmesi ve Finlandiya’nın konumun- Birincisi, Rusya lideri Mevcut iktidarın baskılarına eşitlik ilkesine aykırıdır. Putin’in imparatorluk konuş- dan çok farklıdır. Rusya, Putin’in bu savaştaki zaferi, lecekteki adımlarına da ze- karşı olan, muhalif olan par- Sadece herhangi bir inanç Ukrayna’nın NATO’ya katıl- masıdır. Putin’in eylül ayı- yeni dünya düzeninin değiş- min hazırlıyor. Ancak milli- tiler önümüzdeki seçimlerde ya da tek bir kimlik adına ya- nın son günü yaptığı konuş- masını engellemek için sa- mesi, NATO’nun başını çek- yetçiliğe dönüş, diğer ülke- Demokratik Rejim’i yeniden pılan siyaset, Demokratik, vaşmaktadır. ma, Türkiye’de tepki çekti. tiği Batı sömürgeciliğine kar- lerde, özellikle de uzun im- kurmak ve işletmek için itti- Laik Hukuk Devleti’nin altı- Ukrayna’daki “yeni fetihle- Türkiye’nin, Ukrayna’nın faklar kurmakta, çeşitli stra- şı çıkan tüm güçlerin zaferi nı oyar! paratorluk geçmişine sahip üyelik talebine ilişkin tav- tejiler ve taktikler uygulamak- ri” haklı çıkarmak için tari- olacaktır. “ŞAHSIM DEVLETİ” laik- olan ülkelerde milliyetçi eği- tadır. hi kullanan, Rus milliyetçi- rı, Türkiye’nin Rusya’yla ge- lik ilkesinden sapılarak ku- İkincisi, Rusya’nın Lu- limleri uyarır, özendirir. Bu- Artık hükümetle birlik- rulmuştur ve yine laiklik il- lişen ilişkilerinin seyrini et- liğinin taşıyıcısı olarak öne hansk, Donetsk, Herson ve rada kastımız, 2002’den be- te görünen ve görünmeyen kesine karşı propaganday- çıkan Putin, Rus dünyası- kileyecektir. Türkiye’nin, Zaporojya’yı ilhak etmesi, ri tek başına Türkiye’yi yö- derin devlete de tümüy- la varlığını sürdürmek iste- Ukrayna’nın talebini redde- nın “restorasyonunu” hak- Ankara’nın, Rusya-Ukray- neten AKP’nin bünyesindeki le egemen olan mevcut ik- mektedir. lı çıkarmak için bin yıldan deceği görülmektedir. Çünkü na ve Rusya-Batı arasında- “neo-Osmanlıcı” eğilimidir. tidar, bu çabaları önlemek “Türban” hamlesi bu alan- Türkiye, Rusya’yla çatışma fazla geriye gitti. Putin’e gö- ki çatışmada, nispeten taraf- Bu siyaset, Türkiye’nin Ka- için bütün gücüyle, her tür- da olduğu için yanlıştır. re 90’ların başında SSCB da- döngüsüne girmek istemez. sız olan konumunu sınamış- tar hariç, tüm Arap ülkeleriy- lü haksızlık ve hukuksuz- 2) Kılıçdaroğlu şimdi- Ayrıca Türkiye, mevcut ik- ğıldığında, Rus dünyası- tır. Türkiye’nin, ilhakı ulus- le büyük gerilim yaşaması- luğu da göze alarak çeşitli ye kadar başarıyla kaçındı- nın bir kısmı, SSCB’yi oluş- tidarı, ekonomik durumu ve lararası hukuka aykırı bul- önlemleri uygulamaya sok- na neden olmuştur. Putin’in ğı din/mezhep ve ırk/milli- dış politikasıyla, büyük deği- maktadır: turan devletler arasında da- ması doğaldır ve kınamıştır, konuşması, Osmanlı eğilimi- yet tuzağına nasıl ve neden Birinci olarak ırk ve din ğıtılmıştı. Bu dünya Rusya şimlere karşı bölgesel ve kü- aynen 2014’te Kırım’ın ilha- ni de pekiştireceğinden, AKP düştü? kimliklerini istismar eden bir resel ölçekte, yeterince bağı- Federasyonu’nun da dışın- kını kınadığı gibi. Fakat Tür- yönetimini de mutlu etmiş- Millet İttifakı’nın öteki beş propaganda yapmaktadır. da kalmıştı. Şimdi Putin, ge- şıklığa sahip değildir. kiye, doğalgaz bağımlısı ol- partisi, sağcı yani dinci ve tir. Fakat hemen belirtelim, Türban olayı bu bağlam ırkçı kökenlerden gelen par- içindedir. tilerdir. İkinci olarak gerçeklerin Kılıçdaroğlu’nun son aylar- ve muhalif görüşlerin ifade daki başarılı liderlik (ve dola- edilmesini engelleyecek san- yısıyla Cumhurbaşkanı aday- sür uygulamalarını devreye Kamu görevlileri ve ahlaki değerler lığını güçlendiren) perfor- sokmaktadır. mansı öteki sağ partileri ra- Sosyal medyaya getirilen rakıpları tarafından banka DR. RAMAZAN BAŞAK hatsız etmiş ve Kılıçdaroğ- Kanuna göre belirli kamu görevlerinden ayrılan- ve şu anda Meclis’te yasa- üst yönetimi hakkında zim- lu üzerinde bir baskı kurmuş ESKİ BANKALAR YEMİNLİ MURAKIBI laştırılmakta olan sansür ya- lar, ayrıldıkları tarihten başlayarak üç yıl süreyle, olabilirler. met raporu düzenlenmiş ol- sası bu bağlamdadır. Onları rahatlatmak için Kı- o daire, idare, kurum ve kuruluştaki görev ve faa- sun. Rapor, kurumun alt bi- er geçen gün ahlaki de- HHH lıçdaroğlu ilk kez kendi kö- rimlerinde değerlendirildik- liyet alanlarıyla ilgili konularda doğrudan doğru- Hğerlerin bozulmasına ör- Demokrasi mücadelesin- kenini ve gündemde olma- ten ve zimmet suçunun işlen- de demokratik muhalefe- nek verilebilecek birçok olay- ya veya dolaylı olarak görev ve iş alamazlar... yan “Türban” konusunu gün- diğine kanaat getirildikten tin elindeki en büyük koz, la karşılaşıyoruz. Önemli bir deme getirmiş olabilir. ŞAHSIM DEVLETİ’nin oto- sonra karara bağlanmak üze- çoğunluğu tenzih ederek ka- faaliyet alanlarıyla ilgili ko- re ile sektörde görev alma ya- 3) Altılı Masa ve CHP yu- riterliği ve her alandaki ba- re kurul üyelerinin önüne ge- mu görevlilerinin ahlaki de- nularda doğrudan doğruya sağı olumlu bulunmakla bir- muşak karnından nasıl ya- şarısızlığıdır: lecektir. Yedi kişilik kurul- ğerlerindeki bozulmaya dik- veya dolaylı olarak görev ve likte, düzenlemenin eksik ol- kalandı? Hayat pahalığı, geçim der- da dört kişinin zimmet suçu kat çekmek gerekiyor. iş alamazlar... duğu düşünülmektedir. Erdoğan/AKP iktidarı “Mil- di, işsizlik, adaletsizlik, öz- yoktur yönünde oy kullandı- Kamu çalışanlarının görev- 5411 sayılı Bankacılık Bankacılık Kanunu’nun en let İttifakı”nı bozmak için “la- gürsüzlük, kuralsızlık, güven- ğını varsayalım. Bu durum- iklik” üzerinden, belki de lerinden ayrıldıktan sonra Kanunu’nun “yasaklar” baş- ağır ceza gerektiren madde- sizlik gibi sorunlar, Türkiye’yi “Türban” hakkında bir saldı- da düzenlenen denetim ra- lıklı 86. maddesinde de Ban- üstlendikleri görevlerle ilişki- si kuşkusuz “zimmet” başlık- otoriterlikten totaliterliğe rı planladığı dedikodularıy- porlarının aksine konu kapa- doğru götüren bu iktidardan li olan özel şirketlerde görev kacılık Düzenleme ve De- lı 160. maddesidir. Buna gö- la bu yanlış hamleyi tetikle- tılacaktır. Aksi durumda ise kurtulmak için kullanılacak alması, yıllardır önemli tartış- netleme Kurumu başkan ve re, görevi nedeniyle zilyetli- miş olabilir. olan gerçek ve haklı gerek- ilgili banka üst yönetimi gö- malara konu olmaktadır. kurul üyeleri ile ilgili para- ği kendisine devredilmiş olan 4) Seçmen davranışı nasıl çelerdir. revden alınacak ve yargı yo- lel bir düzenleme yapılmış- veya koruma ve gözetimiy- etkilenir? Buna karşılık “Türban” Yasal düzenlemeler lu açılacaktır. tır. Buna göre “... Kurul baş- le yükümlü olduğu para veya Bilemiyorum: gibi din istismarının Kamu görevlerinden ayrı- Tüm bu yaşananlardan son- kan ve üyeleri, görevlerin- para yerine geçen evrak veya Kılıçdaroğlu bu hamlesiyle simgesi olan, üstelik de lanların yapamayacakları iş- ra, ciddi düzeyde banka zara- den ayrılmalarını izleyen iki senetleri veya diğer malları Altılı Masa ile kurduğu “Mil- bugünlerde tamamen gün- rı ve zimmet suçunun varlığı- ler hakkındaki 2531 sayı- yıl içinde kurumun denetle- kendisinin ya da başkasının let İttifakı”nı korumak uğru- demden düşmüş olan bir lı kanuna göre, belirli kamu nı tespit eden denetim rapor- mekle ve düzenlemekle gö- zimmetine geçiren banka yö- na, CHP’nin geleneksel seç- konunun... görevlerinden hangi sebeple revli olduğu sektör ve alan- larının aksine, böyle bir za- menini yabancılaştırma riski- netim kurulu başkan ve üye- CHP Genel Başkanı Ke- ne girdi. rar ve suç yoktur yönünde oy mal Kılıçdaroğlu tarafından olursa olsun ayrılanlar, ayrıl- daki özel kuruluşlarda görev leri ile diğer mensupları, altı Bu seçmen, Kılıçdaroğlu dile getirilmesi: dıkları tarihten önceki iki yıl alamazlar”. kullanan kurul üyelerinin ço- yıldan yirmi yıla kadar hapis Demokrasi savaşımında, karşıtlarının ve iktidar yan- içinde hizmetinde bulunduk- Cumhurbaşkanlığı makamı ğunluğunun iki yıl sonrasın- ile cezalandırılacaktır. daşlarının saldırılarından bu savaşımı hem stratejik ları daire, idare, kurum ve da o bankanın ve iştirakleri- tarafından atanan ve son de- hem de taktik olarak zayıf- da etkilenerek sandığa git- Örnek olay kuruluşlara karşı ayrıldıkla- rece önemli yetkilerle dona- nin üst yönetiminde görev al- latacak yanlış bir çıkış biçi- mezse bu karanlık dönem rı tarihten başlayarak üç yıl tılmış bulunan kurul başkan Bir banka hileli işlemler so- dığını ve menfaat ilişkisi içe- minde değerlendirilmiştir. dört yıl daha devam eder süreyle, o daire, idare, ku- ve üyelerinin görevden ayrıl- nucunda ciddi düzeyde zara- risine girdiğini gördüğünüz- Dünkü ve bugünkü yazıları- ve ülke nefes bile alınamaz rum ve kuruluştaki görev ve malarını takip eden iki yıl sü- ra uğratıldığı için BDDK mu- de ne düşünürsünüz? mın nedeni bu tartışmadır. bir hale gelir. Altılı masanın adayı kim olmalı? Hekimlik ve PROF. DR. NECDET ADABAĞ z kaldı, çağdaşlaşma ka- etik kurallar Apılarını çalmaya az kal- dı. “Biz çağdaş değil miyiz?” PROF. DR. CENGİZ KUDAY taşlarının gü- diyebilirsiniz. Evet değiliz. venliğini sağ- Cumhuriyetle birlikte çağ- ugünkü dünya düzeninde layabilmek daşlaşmaya ve uygarlaşma- Bülkelerin güç değerlendi- için çok güç- ya adım atmış ve tam yaka- rilmesi yapılırken savunma lü bir ordu- lamaya kalkmışken, bağnaz yetkinliği en önemli unsur- yu olası tehdit- kafaların öne çıkardığı kar- lardan biri olarak dikkate alı- lere karşı her lardır ordumuza minnet du- şıdevrim girişimleriyle çağ- nır. Bugün dünyanın çeşitli zaman hazır tutmak zorun- yan yurttaşlarımızı derinden daşlaşmanın önü kesilmiş- çıkarmaması yönünde telkin- malar falan, olası bir aday bölgelerinde ve ülkemiz çev- dadır. üzmektedir. tir. Bu geri gidişin de bir kı- lerde bulunmadı ya da bulu- için. Bir başka söylenti de: resinde bölgesel çatışmalar Güçlü bir savunma önce En son olarak tutuklu bu- rılma noktası olacaktır mut- namadı. Çok adayla Cumhur- Kılıçdaroğlu’nun kafasın- halen sürmekte, küresel öl- güçlü bir ekonomi ve ayrı- lunan ve son derece ciddi laka ve az kaldı o kırılma başkanlığı seçimine girilin- da bir başka aday var masa- çekte terörist hareketler git- ca da güçlü manevi duygular bir kalp rahatsızlığı bulunan noktasına. Ancak çok akıl- ce, seçim de kaybedildi. Şim- da oturanların dışında. Ba- tikçe artmaktadır. temeli üzerinde kurulabilir. yaşlı ve rütbeli bir askerimiz lı olmak gerekiyor, özellik- di yurttaş soruyor İYİ Parti’yi na kalırsa bu tür spekülas- Atatürk’ün başlattığı ve Türk ordusunu değerlendirir- için “Hasta cezaevi şartların- le altılı masanın! Yanlış yap- parti yapan ve seçime sokan yonlara son vermek için al- kendisinden sonraki birkaç ken ekonomik unsurların ya- da daha disiplinli takip edile- mama konusunda daha uya- CHP olduğuna göre niçin tek tılı masa hemen toplanma- dönemde Türkiye’nin sürdür- nı sıra Türklerin genlerinden bilir” şeklinde bir değerlen- nık ve daha bilinçli olması aday konusunda ısrarcı olma- lı ve adayını, hemen belirle- müş olduğu dış politikanın kaynaklanan yüksek moral dirme yapılması beni ve bir- gereken altılı masayı oluştu- dı ya da İYİ Parti incelik gös- melidir. Hem sonra ne kal- bugün de sürdürülebilme- gücünü ve ordu mensupları- çok meslektaşımı şaşırtmak- ran liderlerdir öncelikle, da- terip aday göstermezlik etme- dı ki seçimlere? “Yıpratılır- si ve uluslararası ilişkilerde na ezelden beri duyulan say- ta ve üzmektedir. ha sonra da halkımızdır. di. O zaman kesinlikle seçimi mış” sözü havada kaldı ar- sağlıklı dengenin tekrar sağ- gı, sevgi ve minnet duygula- Bu vesile ile halen tutuklu Liderler iki kez yanıldılar, kazanmış olacaklardı... tık; çünkü yıpratmaya kal- lanabilmesi ancak ve ancak rını da unutmamak gerekir. bulunan ileri yaşlardaki yük- dahası, yanlış yaptılar. Özel- kacak olanların, özellikle ik- Türkiye’nin güçlü ve disip- sek rütbeli ordu mensupları- likle CHP, Ekmeleddin Bey’i İçlerinden biri tidar partisinin ve ortağının linli bir orduya sahip olması Mesleğin gereği nın tıbbi durumlarını değer- aday göstermekle yaptı ilk Şimdi, onun için, “Aman soluğu kesik; nasıl uğraşa- koşuluyla mümkün olabilir. Ordumuzda yıllarca ül- lendirmekte olan meslektaş- yanlışını. Ardından bu kez ha”! Altılı masa üyeleri ara- caklar ki karşı tarafla! Yerel çatışmalar ve yoğun ke çıkarları için sayısız zor- larıma icra etmekte oldukları başka bir biçimde yanlış ya- sına nifak sokmaya çalışan Pekii kimi aday gösterme- terörist faaliyetlerin devam lu görevde bulunmuş kişilere mesleklerinin etik kurallarını pıldı ve yan yana gelen parti- çok. Özellikle iktidar parti- lidirler? Kesinlikle, içlerin- ettiği bölgelere sınır komşu- karşı takınılan olumsuz tavır tekrar hatırlatmak isterim. lere özellikle İYİ Parti’ye aday si ve diğerleri. İmza topla- den birini. Ama kimi? su olan ülkemiz, kendi yurt- ordumuza güvenen ve asır-