Katalog

13 EKİM 2022 PERŞEMBE EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 18.5870 18.0223 20.6970 15.77 3571 6721.86 1011.27 0.3 kuruş 0.7 kuruş 0.9 kuruş 0.18 puan 53.80 puan 17.70 lira 3.73 lira Bireysel kredi kullananlar, Ağustos 2022 itibarıyla 36 milyon 490 bin kişiye ulaştı Molla rejimi Toplam bireysel kredi hacmi 1.3 trilyon lirayı aşarken yolun sonunda son bir yılda kişi başına ortalama kredi borcu yüzde 32.1 ir organizmanın (yapının/sistemin/ki- artışla 27 bin 928 liradan 36 bin 894 liraya çıktı. şinin) hakikati en iyi, onun en aşı- Brı durumunda algılanabilir. Bir orga- BB Risk Merkezi’nin Ağustos 2022 bin 979 liraydı. Bu kapsamda son bir nizma varlığının “yumuşak karnına” denk ile ilgili yeni yayımladığı “Aylık Bül- yılda konut kredisi borçluları 2 mil- düşen bir engele takılınca gelişmeye de- Tten”, kriz ve yüksek enflasyon ne- yon 500 binden 2 milyon 456 bin kişi- vam edemez, giderek yok olur. deniyle bireysel kredi kullananların or- ye inerken borç 289.2 milyar liradan talama borcunun hızla arttığını gösterdi. 363.8 milyar liraya yükseldi. Taşıt Rejimin hakikati Buna göre Ağustos 2022 sonu iti- kredisi kullananlar 480 binden 456 İran karşıdevriminin, dinci/faşist devle- ti kurarken ilk uygulaması kadınları çarşafa barıyla bireysel kredi kullananların bine düşerken borç 50.1 milyar lira- girmeye zorlamak oldu. Kadınlar bu zor- sayısı Ağustos 2021’e kıyasla 1 mil- dan 77.6 milyar liraya çıktı. lamaya karşı 1979’da ayaklandılar, dire- yon 961 bin, Temmuz 2022’ye kıyasla niş beş gün sürdü ve bastırıldı. Kimi şaş- ‘İlk kez’ alan çok 128 bin artarak 36 milyon 490 bin ki- kın solcuların “daha önemli konular var” İhtiyaç kredisi kullananlar ise 27 şi oldu. Bireysel kredi borcu tutarı da diyerek dinci/faşist rejimin bu kurucu edi- Ağustos 2021’e kıyasla 382 milyar li- milyon 978 binden 28 milyon 374 bi- mine ilgisiz kalmaları yenilgiyi hızlandırdı. Rejim bu başarısını 1980’de yasalaştırdı; o ne, borç 443.1 milyar liradan 581.1 ra, Temmuz 2022’ye kıyasla 38 milyar sırada solu da imha etmeye başlamıştı. lira artarak 1 trilyon 346 milyar liraya milyar liraya ulaştı. Yine rapora göre Kadınların direnişinin bastırılması, top- Ağustos 2022’de 264 bin kişi ilk defa yükseldi. Kişi başına ortalama birey- lumunun disiplin altına alınmasını, so- sel kredi borcu da 36 bin 894 liraya kredi kartı, 107 bin kişi tüketici kre- lun katledilmesini kolaylaştırdı. Nasıl, fe- disi ve 16 bin kişi konut kredisi kul- yükseldi. Bu rakam Ağustos 2021’de odalizm dağılırken oluşan kilise karşıtı, özgür/gezici proleter toplulukların (ko- 27 bin 928 lira, Temmuz 2022’de 35 landı. l Ekonomi Servisi münlerinin) baskı ve disiplin altına alına- rak işçileştirilmesi önce kadınların ezil- mesiyle gerçekleştiyse, nasıl kapitalist Batık kartta artış toplum bu baskının üzerinde şekillendiy- se (Federici; 2004), mollaların faşist re- yüzde 97.8 oldu ‘Asgari’ye konut çok uzakta jimi de kadınların başına basarak kurul- du. Gerçekten de daha sonra Ayetullah ğustos 2022’de Ağustos 2021’e Humeyni “İslam devriminin tek başa- ahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve ma fiyatı Aralık 2021’de 289 bin lira iken Akıyasla bireysel kredi borcunu rısı kadınları örtmek olsaydı, bu bile BToplumsal Araştırmalar Merkezi (BE- Ağustos 2022’de 594 bin TL’ye çıktı. Ça- yeterliydi” diyecekti. ödememiş (takipte olan) kişi sayısı TAM), asgari ücretle ilgili yeni artış tartış- lışma, sahip olmanın yanı sıra kiralama- yüzde 2.8 artışla 120 bin 453, birey- malarının arasında bu kesimin düşen alım da da benzer bir tablo ortaya koydu. Düşük gelirliler Ve yumuşak karnı sel kredi kartını ödememiş kişi yüz- gücünü konut piyasası açısından ortaya BETAM’ın konut fiyatları raporuna göre Molla karşıdevriminin kurduğu dinci/ de 78.8 artışla 87 bin 264, kredi veya koyan özel bir çalışmayı dün yayımladı. Ocak 2021’de ucuz kategorisindeki evler- barınma krizinde faşist devlete karşı bugüne kadar yak- kartı borcunu ödememiş kişi ise yüz- “Asgari Ücret Konut Fiyatlarını ve Ki- de 2+1 ve 90 metrekare bir evin kirası as- laşık 20 isyan dalgası yaşandı. Bunlar de 18.9 artışla 181 bin 299’a çıktı. İlk sgari ücretlinin barınma sorununa raları Ne Ölçüde Karşılıyor?” isimli çalış- gari ücretin yüzde 50’sine denk geliyordu. ekonomik ve siyasi nedenlerden kay- sekiz ayda bu rakamlar sırasıyla yüz- Adikkat çekilen raporda, “Son iki maya göre Aralık 2021’de asgari ücret- Bugün asgari ücretlinin aynı konutu kirala- naklandılar, her seferinde molla rejiminin de 7.8 artışla 748 bin 245, yüzde 97.8 yılda asgari ücreti tüketici enflasyo- li bir çalışan “2+1 ve 90 metrekare” bir mak için ücretinin yüzde 92’sini ödemesi sözde ılımlı reformist kanadından şu ve- artışla 613 bin 157 ve yüzde 27.6 ar- nuna “ezdirmemek” için yapılan zam- konutu 75 aylık (6.5 yıl) maaşıyla ala- gerekiyor. Raporda Nisan 2022’de bu ko- ya bu düzeyde etkilendiler. Rejim bu is- tışla 1 milyon 91 bin 159 kişi oldu. ların konut piyasasında gerçekleşen biliyordu. Aradan geçen bir yılda asga- nut kirasının asgari ücrete oranının yüzde yanların hepsini çok zorlanmadan bas- Önceki yıllar da dikkate alındığında olağanüstü fiyat artışları karşısında ri ücrete yapılan yüzde 94 zamma rağ- 103’e çıktığına vurgu yapılarak Temmuz tırdı. Ancak, bu kez farklı. kredi veya kart borcu devam eden ki- çok yetersiz kaldığı ve ev sahibi ol- men bugün asgari ücretli aynı konu- 2022’deki zam yapılana kadar bu oranın Dinci faşist rejim, öncelikle kadını bas- şi sayısı 4 milyon 158 bin 602. Ayrıca mayan düşük gelirli haneleri barın- tu 110 (9.1 yıl) aylık maaşıyla alabiliyor. yüzde 120 çıktığı ve asgari ücretlinin ki- kı altında tutmaya dayanıyor ama, ge- kart borcu ortalaması son bir yılda 6 ma konusunda ciddi bir sorunla karşı BETAM’ın daha önce yaptığı konut fiyat- ralamada tamamen aciz duruma düştüğü çen 20 yıl içinde toplumda iki önemli deği- şim yaşandı. Birincisi, kadınların ve genç bin 372 liradan 10 bin 269 liraya çıktı. karşıya bıraktığı aşikârdır” denildi. ları araştırmasında bu konutun ortala- vurgulandı. l Ekonomi Servisi kızlar arasında eğitim düzeyi hızla yüksel- di. Üniversite mezunlarının çoğunluğu ar- tık kızlardan oluşuyor. Buna karşılık kadın- İLK DOKUZ AYDA EN AZ 1359 EMEKÇİ ‘İŞ CİNAYETLERİ’NDE YAŞAMINI YİTİRDİ ların işgücüne katılımı hâlâ yüzde 17 dü- zeyine seyrediyor. İkincisi, internet ve sos- yal medya alanı geniş kitlelerin hızla bilgi- lenme ve harekete geçme olanağını artırdı. Molla rejimi bu iki gelişmenin çok patla- yıcı bir karışım oluşturduğunun farkında. İşçinin ‘kalbi’ dayanmıyor Yılbaşında rejimin güvenlik güçleri için ha- zırlanan 219 sayfalık bir raporda, İranlı ka- AĞUSTOS AYI VERİLERİ dınların yüzde 62’sinin rejimin giysi kural- şçi Sağlığı ve İş Güvenliği Bunu, ezilme ve göçük nedeniyle ger- larına karşı olduğu saptanıyor. Rapor, re- İMeclisi’nin (İSİG Meclisi), eylül çekleşen ölümler izledi. Yine rapo- jimin ideolojik etkisinin kaybolmasını, top- Sanayide üretim ayına ilişkin “İş Cinayetleri Rapo- ra göre nedenler arasında yer alan lum üzerindeki kontrolünün zayıflamasını ru”, yetersiz ya da hiç olmayan gü- kalp krizi ve beyin kanaması özellik- önlemek için, ruhban sınıfı ve ordunun, artışı yetersiz kaldı İslam cumhuriyetine özgün karakterini venlik önlemleri nedeniyle iş kaza- le dikkat çekiyor. 148 işçi kalp kri- ÜİK’in dün yayımladığı “Sanayi Üre- (“hakikatini”-E.Y) veren birliğinin simgesi sı sonucu ölen emekçilerin arttığı- zi ya da beyin kanaması nedeniy- olan başörtüsünün, daha sıkı dayatılma- Ttim Endeksi, Ağustos 2022” rapo- na dikkat çekti. le çalışırken öldü. Raporda çocuk ve sı gerektiğini savunuyor. Rapor, bu ideo- runa göre Ağustos 2022’de geçen yı- Rapora göre yılın ilk genç işçi ölümlerine de lojik etkinin hızla ve tehlikeli biçimde za- lın aynı ayına (yıllık) kıyasla genel sa- dokuz ayında en az özel vurgu yapıldı. Ço- yıflamasından, İran toplumunun, ülkenin nayi üretimi yüzde 1 arttı. Bu kapsam- 1359 emekçi iş kazala- cuk ve genç işçilere dö- KİT’lerdeki taşeron liderlerinin görüşlerinden kopmaya başla- da yıllık bazda madencilik ve taşocak- masından korkuyor. Rapor, “başa döne- rında öldü. Bu kapsam- nük bir mücadele başlı- çılığı sektörü üretim endeksi yüzde rek”, “kalpleri ve akıllar”ı kazanmak isti- işçilere sınırlı kadro da geçen ocak ayında ğının hızla belirlenme- 12.4, elektrik, gaz, buhar ve iklimlen- yor. Bu olmazsa, kamusal alanda, bilişim 120, şubatta 109, mart- si gerektiğine atıf yapı- dirme üretimi ve dağıtımı sektörü en- uzayında, denetimi artırmak, ahlak devri- amu İktisadi Teşebbüsleri ve Bağlı ta 121, nisanda 129, lan raporda şu ifadeler deksi yüzde 3.5 azalırken imalat sana- yesini, video ile izlemeyi yoğunlaştırmak, KOrtaklıklarının 2023 Yılına Ait Genel yi sektörü endeksi yüzde 2.2 arttı mayısta 176, haziranda yer aldı: “ikna merkezleri” açmak, boyun eğmeyen Yatırım ve Finansman Programı’nı içe- kadınların internetini kesmek, hicap kura- Ayrıca Ağustos 2022’de Temmuz 189, ağustosta 186 ve “Çocuk işçilik 4-8 ren cumhurbaşkanı kararı dünkü Resmi lına uymayanlara, hatta hicap karşıtı me- 2022’ye (aylık) kıyasla genel sanayi üre- eylülde 157 işçi öldü. yaş arasında başlıyor. Gazete’de yayımlandı. saj yayımlayanlara iki yıla kadar hapis ce- timi yüzde 2.4 arttı. Bu kapsamda da Yılın ilk dokuz ayın- Bu yaşta mevsimlik ta- Bu kararla 4 Aralık 2017 itibarıyla iki zası getirilmesini öneriyor. aylık bazda madencilik ve taşocakçılı- yıl kesintisiz çalışmış olup, halen de- da en çok “iş cinayeti” 275 ölümle ta- rım işçisi, çoban ya da sokakta men- Ordunun yeni propaganda ve ideolo- ğı sektörü endeksi yüzde 3.9 azalırken vam eden taşeron işçilerin yapılacak sı- rım, orman işkolunda gerçekleşti. dil satan çocuk ölümlerine rastlıyo- ji komiseri Ali Saidi’nin Tasnim Haber imalat sanayi sektörü endeksi yüzde navda başarılı olma şartıyla kadroya Ajans’ında yayımlanan bir söyleşisinde- Bunu 269 ölümle inşaat ve yol takip ruz. İlk dokuz ayda 14 yaş ve altı en 2.7, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendir- alınması hükme bağlandı. KİT’ler, ayrı- ki uzlaşma arayan ifadeleri, İçişleri Bakanı etti. En az ölüm gerçekleşen iki işko- az 21 çocuk çalışırken öldü. Çalışır- me üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi lan personelin yüzde 75’i kadar taşeron Jahromi’nin “Protesto gösterilerinin daha lu üç kişi ile banka, finans ve iki kişi ken ölen 15-17 yaş arasında ise en az yüzde 2.8 yükseldi. l Ekonomi Servisi düzenli biçimde yapılabilmesini sağlayaca- işçiyi alabilecek. Bu oran, teşebbüs içi ile iletişim oldu. 31 çocuk bulunuyor. 18-27 yaş arası ğız” sözleri rejimin liderliğinin özgüveninin personel nakli suretiyle ihtiyacın kar- 212 işçi, 28-50 yaş arası 659 işçi, 51- sarsıldığını, bastıramayacağını anladığı öf- şılanamaması durumunda geçerli. Öte Çocuklar ölüyor keyi yönetme umudunu belgeliyor. 64 yaş arası 280 işçi, 65 yaş ve üstü yandan üretimi artan KİT’e 2022’de ay- Kadınların dışındaki toplum kesimleri- İş cinayetlerinin nedenleri arasın- 80 işçi, yaşı belirlenemeyen ise 76 iş- rılan personelin yüzde 50’si kadar yeni ne, konulara sıçramaya, petrol işçilerini da trafik kazası ilk sırada yer aldı. çi öldü.” l Haber Merkezi personel alma istisnası tanındı. de içine çekmeye başlayan son isyan, re- jimin “yumuşak karnına” denk gelen bir engeli temsil ediyor, rejimin yolun sonu- na geldiğini haber veriyor: Ya değişecek CHP’li Bakıroğlu, ‘Çiğ sütte destek 1.5 lira olmalı’ dedi ya daha da canavarlaşacak. HEARTMADE FURNITURE Mobilya sektörü Bu fiyatın kazananı yok AVM ziyaretçilerinde ‘Michelin’ peşinde MUSTAFA ÇAKIR aylık bazda azalış var obilya Sanayicileri Federasyonu Piyasadaki rakamlar M(MOSFED), dünkü basın toplantı- lışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derne- iğ sütte fiyat isyanı sürüyor. l Rabobank, Türkiye iştiraki Rabobank sında “Heartmade Furniture” markası Aği ile Akademetre Research tarafından or- Süt Konseyi’ni aştı ÇÜreticilerin çağrılarına karşın AŞ’nin tamamının satışı için Liberyum Da- ile dünyaya Türk mobilyasını tanıtacak- taklaşa oluşturulan AVM Endeksi’nin Ağustos Tarım Bakanlığı ve Ulusal Süt Kon- nışmanlık (BTCTrader) ile alım sözleşmesi eni USK fiyatı sonrası, piyasada larını ve sektörün Michelin’i sayılabile- 2022 sonuçları dün açıklandı. imzaladığını duyurdu. Bu şirket BtcTurk’un seyi (USK), 10.5 lira olarak bekle- Yoluşan fiyatlar ise daha yukarıda cek bu marka ile sektörde standartları Bu kapsamda ciro endeksi Ağustos 2022’de oluştu. Örneğin Gaziantep Koyun teknolojik altyapısını da sağlıyor. nen fiyatı 8.5 lira olarak açıkladı. olan bir marka yaratacaklarını duyurdu. Ağustos 2021’e kıyasla enflasyondan arındı- Keçi Yetiştiricileri Birliği, küçük aile l TCMB Başkan Yardımcısı Taha Bakanlığın 1 liradan 20 kuruşa dü- Ocak 2023’te açılacak olan internet rılmadan incelendiğinde yüzde 133.4 artarak işletmelerinden aldığı soğutulmuş Çakmak, düzenlemelerin KOBİ’lerin şürerek daha sonra 50 kuruşa çı- sitesi ile birlikte bütün sektörün eşit re- 1160 puana yükseldi. Yine ziyaret sayısı en- çiğ inek sütü fiyatını 15 Ekim itibarıy- kredilerinden aldığı “tarihteki en yük- kardığı destek ile üreticinin eline kabet şartlarına sahip olacağını söy- deksi yıllık bazda yüzde 14.8 artarak 85 pu- la 9 liraya çıkardı. Birlik Başkanı Os- sek pay ve tutara” ulaştırdığını söyle- toplamda 9 lira geçecek. leyen MOSFED Başkanı Ahmet Güleç, ana yükseldi. Ancak Ağustos 2022 dönemin- man Türkman, 50 kuruş prim ve nak- di. KOBİ’ler son dokuz ayda nette 558 “Bu markayı gören müşterilerimiz o Güncel durumu yorumlayan CHP de ziyaret sayısı endeksinde Temmuz 2022 liye ile fiyatın 10 TL’ye çıktığını söy- milyar TL kredi kullandı. ürünün Türkiye’de belirli standartlarla ledi. İzmir’de önemli süt firmaların- ile karşılaştırıldığında yüzde 2.2 oranında bir Manisa Milletvekili Vehbi Bakırlı- l Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgü- üretildiğini bilerek güvenle alacak. Biz dan Cactus Farms’ın açtığı ihale ise düşüş olduğu gözlemlendi. Ayrıca AVM’lerde oğlu, öncelikle desteklemelerin art- tü (OPEC) yeni aylık raporunda 2022 10.70 TL+ KDV fiyatı ile sonuçlandı. de böylece ihracatımıza hız vermiş ola- metrekare başına düşen ciro ülke genelinde 4 için petrol talebindeki günlük ar- ması ve maliyetlerin düşürülmesi cağız. Dünya mobilya ticaretinden aldı- bin 423 TL oldu. l Ekonomi Servisi tış beklentisini önceki tahmine göre gerektiğini belirtti. Çiğ süt desteği- ğımız yüzde 1.7’lik payı yüzde 5’e çıka- yüzde 2.7 (460 bin varil) indirerek 2 nin 1.5 lira olması gerektiğini vur- ce süt para etmiyor maliyetin altın- racağız” dedi. Sektörün Çin, Vietnam milyon 640 bin varile çekti. da ezilen yetiştirici süt hayvanlarını gulayan Bakırlıoğlu, şöyle devam et- ve Polonya gibi rakiplerinden ayrılması l TÜİK‘in dün açıkladığı verilerine ti: “Gelen her zam marketteki süt ve kestirmek zorunda kalıyor, üretim için çalıştıklarını belirten Güleç, “Ülke göre perakende satış hacmi Ağustos süt ürünlerinin fiyatının artmasına azalıyor. Üretim azalınca süt ürün- imajımızda yapısal sorunlar var ama biz 2022’de Ağustos 2021’e (yıllık) kıyas- neden oluyor. Market fiyatları artın- leri tekrar zamlanıyor. Mağdur olan sektör olarak kendimizi aşacağız” diye la yüzde 9, Temmuz 2022’ye (aylık) konuştu. l Ekonomi Servisi ca, tüketim düşüyor, tüketim düşün- hep yetiştirici oluyor.” l ANKARA kıyasla da yüzde 3.7 arttı.