Katalog

27 OCAK 2022 PERŞEMBE KÜLTÜR 11 ‘Kadının Sözü Var’ dijital tiyatronun yönetmenliğini Nilay Erdönmez üstleniyor Kadının sözü hep olacak Esenyurt’ta mucize ktidara biat etmeyen sanatçının ve ya- u proje Gedik zarların “başı ezilsin, dili koparılsın, kale- Sanat’ın daha ön- Gedik Sanat’ın yeni İmi kırılsın, susturulsun, hapsedilsin, linç Bce yapmış olduğu projesinde, “Kadının edilsin” günlerinde yaşıyoruz. Siyasi oto- “Kadının Sözü Var” ko- rite, dini otoriteyi de yanına alıp şiddet di- Sözü Var” diyor ve ro projesinin bir devamı ÖZNUR liyle bu önerilerde, tehditlerde bulunurken OĞRAŞ ÇOLAK toplumumuzda pek niteliğinde. İstanbul’da bir mucize yaşandı! Bu muci- Kadının Sözü Var, 28- zenin adı, ESENYURT EDEBİYAT VE SA- çok kadının henüz NAT FESTİVALİ. Bu minicik sütun, on gün 29-30 Ocak tarihlerinde Gedik Sa- hâlâ söylenmemiş, boyunca (15-24 Ocak) yaşanan o coşku- nat ve İstanbul Gedik Üniversitesi Yo- söylenememiş sözlerine, nun, zenginliğin, üretkenliğin, yaratıcılığın, uTube kanallarında eşzamanlı olarak dayanışmanın binde birini yansıtamaz ama evlerinin kapalı saat 21.00’de yayında olacak. işte kimi tanıklıklar: kapılarının ardında Gedik Sanat Genel Sanat Yönetme- ni Caner Akgün, Nilay Erdönmez’den Başka bir dünya mümkün kalıp da anlatılamayan bu başlık altında izleyeceğimiz yeni Esenyurt ilçesi, Türkiye’deki 57 ilden, altı hikâyelerine ve büyük şehirden daha fazla bir nüfusa sahip. bir dijital tiyatro projesi yapmasını is- bunların mevcut Bakmayın TÜİK’in 957 bin dediğine, aldığı göç- temiş. Geçen sezon da yine Karantina menlerle gerçek sayı 1 milyon 250 bin. Farklı nedenselliklerine dikkat Halleri başlığı altında bir başka diji- renklerin, farklı seslerin bir araya geldiği ilçe. tal tiyatro projesi daha yapmışlardı ve çekiyor. İlk kez düzenlenen Edebiyat ve Sanat “Kadının Sözü Var, Tiyatro” böylelik- Festivali’nin açılışını, Nâzım Hikmet’in yaş le Gedik Sanat’ın ayrıca ikinci dijital gününde, genç, dinamik Belediye Başka- nı Kemal Deniz Bozkurt’la birlikte yapma tiyatro projesi olmuş oldu. Bu çok de- onurunu taşıdım. Başkan, insana güven ve- ğerli bir fikir ve çok değerli bir başlık. ren gülümsemesi ve sonsuz enerjisiyle da- ha ilk andan çeşitliliği, farklılığı vurguluyor; Hassas bir cümle... kültür mirasımızı geleceğe, sanatla edebi- Erdönmez’e “Kadının Sözü Var yatla taşımayı öneriyordu. cümlesi”... dediğimde şöyle cevaplı- Festivalin sunduğu programı görünce, yor: “Kadının Sözü Var cümlesi be- önce bütün bunları yapamazlar diye geçti Nilay Erdönmez aklımdan! Ama gerçekleştiğine adım adım nim için de fazlasıyla hassas bir cüm- tanıklık ettim. Mucize demem ondan! le ve bu başlık altında bir proje tasar- Hemen belirteyim Kemal Deniz layacaksam ve bir hikâye anlatacak- Başkan’ın elinde bir sihirli değnek yoktu. sak, bu karakter veya karakterler kim lı kapıyı daha aralayıp görebilme- Ama farz edin ki var: Bir ucu festival di- olmalı, hangi kadını ya da kadınları mize vesile oluyor. Ve yine bu vesi- rektörü Nurten Geroğlu, öteki ucu fes- Bu hepimizin konusu anlatacağız soruları çok önemli. “Ka- tival koordinatörü Burcu Geroğlu’nun leyle bu coğrafyanın kültürüne de n Kadının ne kadar sözü var sizce? nun sorumluluğunu üzerimizde taşımak elindeydi. Ve birlikte asıl şunu başardı- dının Sözü Var” cümlesinin yapısı ve hem acı hem tatlı yanlarıyla bir ba- Her gün toplumsal cinsiyete dayalı şid- ve en önce kendimize “Ben bu işin ne- lar: Başka bir dünya mümkün duygusunu, anlamı gereği, eğer sözünü söyleyebi- kış atabiliyoruz izlerken. det sebepli yaşananlarla dolu dünya- resinde ve nasıl duruyorum” sorusunu inancını, umudunu hem Esenyurt halkına len bir kadın karakterin dünyasına gi- mız. İçimize işlemiş olan bazı kültürel her zaman sormak ve de cevap verir- hem tüm katılanlara yaşattılar! Öğrenciler de rol alıyor dersem bu cümlenin hakkını vereme- kodlardan arınmadığımız sürece bu ko- ken de dürüst kalmak zorundayız. Çün- yeceğimizi hissettim hep. Çünkü ka- nuyu aşamayız. Kadın erkek hepimiz bu- kü bu hepimizin konusu. Erdönmez, altın günündeki kadınla- Festivalin ilkleri dının sözü hâlâ var ise bu demektir rı, Gedik Üniversitesi’nin tiyatro ku- Latife Tekin, Buket Uzuner, İnci ki söylenmesi gereken cümleler he- lübü öğrencilerinin canlandırdığını Aral’dan Şehmus Diken, Ataol Behra- şündüm. Ve biz kadının yaşadığı acı- ğer kahramanı olan erkek karakterin nüz yeterince söylenememiştir, ya- moğlu, Ercan Kesal, Mario Levi’ye, yüz söylüyor ve ekliyor: “Bu da bir yan- yı ve bunun tartışmasını bir o kadar çocukluğunda, annesinin altın günle- kadar yazar, şair, gazeteci, düşünce insa- hut söylendiyse de ulaşması gere- dan; alanlarında tanınan oyuncular- sahiplenen bir erkeğin de olabileceği- rine gelen mahalleden bir abla bu ara- nı, ülkenin her yerinden gelip sohbetleriy- ken kişilere ya da yerlere gerçek an- la öğrenci oyuncuları performans ala- le katıldılar. 10 gün her akşam tiyatro ve ni görüyoruz aynı zamanda bu eser- da. Ve biz oyunda erkek karakterin lamda gidememiştir ve o cümle ye- nında bir araya getirerek bir başka di- konserler… de. Bu karakterlere tiyatro sanatçıla- ağzından tüm hikâyeyi takip ediyor niden kurulmalıdır. Uzun taramalar- siplinlerarası dil daha geliştirmemi- İlk kez çocuklara bunca önem veren bir rı Alara Turan ve Ozan Erdönmez ke- ve öğreniyoruz. dan sonra Gaye Boralıoğlu’nun ‘Öm- ze sebep oluyor. Bu oyuna özel olarak festival gördüm. Hele ilk günler hava hari- limenin tam anlamıyla incelikle hayat rüm Oldukça’ öyküsündeki Nurha- Emircan Pehlivan ve Deniz Aslan ta- kaydı, kültür merkezinin önünde kurulmuş Yaşanan acı verdiler. Ve ben bu uyarlamada bu çadır ve stantlarda çocuklar için yaratıcı yat karakterinin konuşmuyor oluşu rafından yazılan besteler ve Kıvanç oyunlar, sohbetler, palyaçolar, resim yarış- Erdönmez, “Hayal edebileceğimiz öykünün bu iki karakterini alıp Ada- fazlaca dikkatimi çekti.” Fındıklı’nın da yine bu oyuna özel maları… Gözlerime inanamadım. en güzel dünya, erkek- kadın diye let Ağaoğlu’nun ‘Evcilik Oyunu’ oyu- Nurhayat, erkek şiddetine maruz olarak yapmış olduğu bir başka dü- İlk kez bir kitap fuarının müziklisine tanık- bir ayrışıklığın iyi veyahut kötü ola- nundaki kadınların buluştukları altın kalan kadınlardan yalnızca biri ve bu zenleme ile müziği de performans lık ettim. Fuarın yer aldığı çadırın içinde ve nı tanımlayamayacağı kadar, kutup- günlerinden birine götürdüm” diyor. şiddet onun hikâyesinde, ne yazık ki alanına katarak bu disiplinlerarası dışında, sakin, yumuşak bir canlı müzik ya- ların bunlar üzerinden çizilmeyece- Oyun, bir öznel hikâyeden çıkıp Nurhayat’ın tüm hayatını bambaşka duruşu bir önceki tiyatro projesinde pılması, harika bir fikirdi… İlk kez, tüm sohbetler, paneller, buluşma- bir yere evrilten bir nefsi müdafaa ile ği bir dünya olmalı ve ben de sahne- bu haliyle olayın geçtiği mahalle- olduğu gibi bu projede de sürdürdü- lar tıklım tıklım doluydu. İzleyicilerin çoğu sonlanıyor. Nurhayat, hikâyenin di- de bunun görülmesi gerektiğini dü- yi ve o mahallelerdeki birçok kapa- ğümüzü söyleyebilirim” diyor. gençlerdi, salonlar dar geldi. Bu yoğunluk ve ilginin nedeni, seçilen konuların çokses- liliği, güncel olaylarla bağlantılı, geleceğe Fikirler Gecesi bugün başlıyor yönelik olmalarıydı. Ama bir neden de yöre sakinlerinin sanat ve edebiyata açlığıydı! Gall Er Pr ENSi Charl ES’TaN SEr Gi nstitut français Tür- Ikiye, bu yıl 7.si dü- Onur ödülleri ngiltere tahtının varisi, Galler Prensi Charles’ın sulu- zenlenen Fikirler Festivalde dört de onur ödülü vardı: İboya eserlerini bir araya getiren sergisi Londra’da zi- Gecesi’ne üç etkinlikle Bunlardan biri ülkenin en üretken ya- yaretçilere açıldı. Prens’in 1986’da kurduğu yardım birden katılacak. “Bir- zarlarından, kendisiyle yarışan Ayşe Ku- kuruluşu The Prince’s Foundation‘ın düzenlediği sergi- likte (yeniden) tasar- lin’eydi. Ne yazık ki rahatsızlığı nedeniyle ye Garrison Chapel ev sahipliği yapıyor. Sergide Prens lamak” teması altında Esenyurt’a gelemedi. (Bir başka şansızlık, Charles imzalı 79 suluboya eser bir araya geliyor. düzenlenecek etkinlik- kar yüzünden son akşam Genco Erkal’ın Kraliçe II. Elizabeth’in en büyük oğlu olan Prens ler pandemi nedeniyle “Ahmed Arif” oyununun iptali.) Charles, resim yapmaya 1970’li yıllarda başladı. Res- şubat ayı sonuna ka- Bir onur ödülü şairlerin hası Ahmet Tel- min kendisini başka bir boyuta taşıdığını söyleyen li’yeydi. Ona PEN olarak şiir ödülü verdi- dar sürecek. Prens’in resimleri, İskoçya tepelerinden Galler’e, Gü- ğimizde, şu sözleri hiç aklımdan çıkma- Institut français tarafından her yıl ocak ayı- ney Fransa’dan Tanzanya’ya uzanıyor. Prens’in ziyaret dı: “Dünyayı aşklaştırmanın özel bir edimi- nın son perşembe gecesi düzenlenen Fikirler ettiği yerlerden manzaraları izleyiciyle buluşturuyor. dir şiir. Referansları özgürlük, adalet ve vic- Gecesi’ne bu yıl 100’den fazla ülke söyleşi, tartış- Prens’in bugüne kadar açılan en kapsamlı sergisi olan dandır.”… Esenyurt’taki sohbetlerinde fes- ma, müzik ve performanstan oluşan kültür etkin- etkinlik 14 Şubat’a kadar devam edecek. tivalin hem üretkenliğine hem de halkla sa- likleri ile katılıyor. 100’den fazla ülkede düzenle- Euronews’te yer alan habere göre, Prens’in ser- natçının buluşmasındaki “ruh kardeşliğine” necek bu yılki 7. edisyonun konusu sağlık, ekono- gisini Rosie Alderton üstleniyor. Sergi, ücretsiz ola- dikkatleri çekti. mik ve sosyal krizin damgasını vurduğu bir dün- rak gezilebilecek. Büyük gecenin Onur Ödülleri: Dev sa- yanın başlıca zorluklarını tartışmaya davet edi- lonun dev sahnesinde sinema ile tiyatro- yor. Institut français Türkiye’nin Ankara, İstanbul nun yaşayan iki efsanesi: Türkan Şoray ve ve İzmir ekipleri tarafından hazırlanan etkinlikler eşilçam’ın usta oyuncusu Fatma at 11.00’de Cemal Reşit Rey Kong- Müjdat Gezen. Fatma hakkında detaylı bilgi için www.ifturquie.org. YGirik’i 24 Ocak’ta yitirdik. Sanat- re Merkezi’nde düzenlenecek tö- İkisi de 62. sa- Bugün saat 19.00’da Zoom üzerinden yapıla- çının anma ve cenaze töreni yoğun renle sevenleri tarafından son yol- nat yılını kutlu- cak programın katılımcıları şöyle: Jérémie Bellot - Girik’e kar yağışı nedeniyle ertelenmişti. culuğuna uğurlayacak. Girik’in cena- yor. Türkan Şo- AV Extended (Fransa), Romain Tamayo - Lyon Işık Fatma Girik’in cenaze töreni bugün zesi, Teşvikiye Camisi’nde kılınacak ray heyecandan Festivali (Fransa), Candaş Şişman, Deniz Kader - Şişli Belediyesi’nde saat 10.00’da an- öğle namazının ardından Bodrum’da yaprak gibi tit- veda Nohlab (Türkiye), Ali Kerem Bilge - BASE (Türkiye) ma töreniyle başlayacak. Sanatçı sa- toprağa verilmek üzere yola çıkacak. riyor, Başkan’ın sözleri, salonda Müjdat Gezen bini aşkın izle- yicinin coşkusu karşısında göz- Türkan Şoray eçen pazar günü Halk TV’de Uğur Mumcu hep gerçeği ze katkı için gelenek ve kurumlar oluş- yaşlarını tutamı- Serhan Asker’in hazırlayıp sun- yazdı. O yazmasaydı, diğer de- turmakla geçirdi. İşte bunlardan biri yor. Biraz önce Gduğu Görkemli Hatıralar progra- mokrasi şehitleri konuşmasaydı, her yıl 24 Ocak tarihini içine alan hafta, Müjdat, kızıyla “Baba Kız” oyununu oyna- mında, pazartesi günü ve sonrasında tepki göstermeseydi, toplumu- Türkiye’nin dört bir yanında düzenlenen mış. (Yazısı, pazar günü.) Yorgun ama dim- da tüm Türkiye’de Uğur Mumcu anıldı/ muz yaşadığımız parça pürçük Adalet ve Demokrasi Haftası etkinlik- dik ayakta! İyi ki sinema, iyi ki tiyatro var! anılıyor. Demokrasiye, adalete, eşitliğe, demokrasi ortamından bile yok- leri, diğeri de Uğur Mumcu Araştırma- Gönüllerin Sultanı’yla Korkusuz Silahşör sun kalacaktı. cı Gazetecilik Vakfı (um:ag) oldu. özgürlüğe; ekmek gibi, su gibi gereksi- eşsiz bir gece yaşatıyorlar! nim olduğu dile getirildi/getiriliyor. İçimden Geçen Zaman da bir Sanatın gücü, duygudaşlık, aşk, dayanış- Bu nedenle bu hafta Demokrasi ve ‘İçimden Geçen um:ag yayını olarak çıktı. (um:ag Vak- ma, umut, gelecek güzel günler inancı do- Uğur Mumcu’yu Adalet Haftası... fı Yayınları, Ankara 2012) Satış gelirle- rukta. Ülkemin aydınlık yüzleriyle kucaklaş- Zaman’ 29 yıl önce 24 Ocak 1993’te katledi- riyle gazetecilik mesleğine Uğur Mum- ma! Bu gece hiç bitmese, bitmese, bitmese… Uğur Mumcu’nun katledilişine len Uğur Mumcu başta olmak üzere cu gibi araştırmacı ve sorgulayıcı gaze- anarken... Esenyurt’ta bir tohum daha atıldı, fidan ekil- tüm Türkiye üzüldü, ağladı. Ama çeşitli yıllarda öldürülen tüm demokrasi teciler yetiştirilmesi amaçlanıyor. di… Hep birlikte büyütmek, yeşertmek üzere… elbette bu acıyı en çok ailesi olarak Mumcu’nun yıllar önce söyledikle- şehitlerini saygıyla anıyorum. Kitabını çocukları “Özgür ve eşi, oğlu, kızı yaşadı/yaşıyor. Yıllar son- Çankaya Belediyesi’nin ev sahipli- ri hâlâ geçerliliğini koruyor, bize yol Özge’ye…” adayan Güldal Mumcu, ra eşi Güldal Mumcu İçimden Geçen ğinde yalnızca Belediye Başkanı Al- gösteriyor. Sıkça anımsattığı tehlike- sözlerine “Bu kitapta anlatılanlar ger- Zaman adıyla ilk baskısı 2012’de yapı- Sennur Sezer Ödülleri’ne per Taşdelen ile Uğur Mumcu’nun eşi, ler daha da güçlenmiş olarak karşı- çektir” diyerek acıyla ama dirençle baş- lan kitabında bunları tüm gerçekliğiy- TBMM’nin önceki başkan yardımcıların- mızda duruyor. lıyor ve eşine şöyle sesleniyor, Uğur’a, le anlattı. Bunun nedenini, bir bölümü başvuru için son günler dan 23. ve 24. Dönem CHP İzmir Millet- İşte bu nedenle Cumhuriyetin, Ata- “Öldürüldüğünden sonra beni bir an o tarihte Cumhuriyet’te yayımlanırken ennur Sezer Emek-Direniş Şiir ve Öykü Ödül- vekili, 23. ve 24. Dönem TBMM Başkan türk ilke ve devrimlerinin yılmaz savu- yalnız bırakmadı dostlarım.” Işık Kansu’ya şöyle anlatacaktı: “Sleri” için 1 Şubat’a kadar sürecek başvurular Vekili Güldal Mumcu’nun katıldığı bu nucusu, antiemperyalist, kalpaksız Ku- Onsuz geçen ilk gecesini de şöyle “İnsan belleği çabuk unutuyor. Bel- başladı. Gıda-İş Sendikası ve Manos Kitap tarafın- televizyon programında, Güldal Mum- vayı Milliyeci Uğur Mumcu’yu her yıl ar- anlatıyor: “Camın önünde bordo kol- leksiz bir toplum olmamamız için ta- dan 2015 yılında hayatını kaybeden Sennur Sezer cu, eşiyle nasıl tanıştıklarını, suikast gü- tan bir özlemle anıyoruz, seviyoruz. tukta oturuyorum. Dışarıda yoğun bir rihe not düşmek istedim. O soruştur- anısına düzenlenen ödüllerin amacı, “Birlikte yaşa- nünü ve sonrasını, ilk kez bilinmeyen O, kalemini daima gerçekleri yazmak sis var. Karşımda, oğlumun her za- ma ve dava sürecine ilişkin ihmalle- dığımız topraklarda ‘Sabah sokakları saran ekmek yönleriyle anlattı. Devletin neden bunca için kullandı. Cemaat-tarikat-ticaret ya- man oturduğu koltukta ablam oturu- ri, özensizlikleri, savsaklamaları ve or- kokusunun mayalanışındaki uykusuzluk payı’nı yaz- yıl gerçeği açıklamadığını vurguladı. pılanmalarının, mafya-devlet ilişkileri- yor. Görünmeyen şehre bakıyorum. tada kalan bazı iddiaları kamuoyu ile mak ve emeğin tarihine yeni kaynaklar sunmak” nin, emperyalizmin maskesini düşür- Az önce çocukların odalarını dolaştım. paylaşmak istedim.” olarak özetleniyor. Ödüllerin öykü jürisini Adnan Hep gerçeği yazdı mek için ölümü bile göze aldı. Sorum- Güldal Mumcu, geçen yılları, hem Uyumaları zor oldu. Özge’nin odasın- Özyalçıner, Nalan Barbarosoğlu, Ayşegül Töze- Yaşamı boyunca “Tam Bağım- luluk üstlendi. “İnsanlar sadece konuş- dava süreçlerini takiple hem de fai- dayken bir bulutun ardından benimle ren, Sibel Öz ve Ahmet Tulgar oluşturuyor. Şiir jü- sız Türkiye” umuduyla korkmadan, tukları şeylerden değil, sustukları şey- li meçhul cinayetlere kurban giden ay- birlikte dolaştığını hissettim.” 25 Ocak risinde ise A. Hicri İzgören, Orhan Alkaya, Nalan yılmadan doğruları savunan Uğur lerden de sorumludur” dedi. dınlarımızla ilgili toplumsal belleğimi- 1993 Pazartesi, saat 02.30. Çelik, Gülce Başer ve C. Hakkı Zariç yer alıyor.