Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 12 OCAK 2022 ÇARŞAMBA 2 olaylar ve görüşler Türkiye Cumhuriyeti Devleti, Osmanlı İmparatorluğu değildir. Saygın tarihçimiz Halil Kabataş bir anıttır İnalcık’ın yıllar önce Batı’ya hatırlattığı gibi bizler de bu farkı, Osmanlı büyülenmesiyle gün geçiren iktidar o anıt asla yıkılmaz mensuplarına benimsetmeliyiz. Prof. Dr. oSMan inci Lisenin kendine özgü kültürü vardır. Bu işin en ince ve ESKi TraKya ÜnivErSiTESi rEKTörÜ önemli yanı bu kültürün kuşaktan kuşağa aktarılması- abataş Erkek Lisesi, dır. Kaba, sert, soğuk, sıkı ve kuru davranış biçimleri, Osmanlı ve siyasal İslam Türkiye’nin en seçkin li- eğitim-öğretim ve yönetim felsefesi dışındadır. Kselerinden birisidir. Me- manlı bürokrasisi içinde başrolü oyna- Salih özbaran zunları Türkiye’nin ve dünyanın (EMEKli Tarih ProfESörÜ) yanlar “kadılar, müftüler, kazaskerler ve birçok ülkesinde değişik alan- şeyhülislamlar” olmuştur. Daha 14. yüz- larda üstün başarılar göstermiş- iyasal İslamın son zamanlarda ülke- yıldaki kuruluş sürecinde faaliyete ge- lerdir. Kabataşlıları edebiyatta, Smizde tanık olunan ve laik Türkiye çen Orhaniye Medresesi’nin o zaman- sanat-kültürde, bilim ve tekno- Cumhuriyeti bünyesi içine yerleştiril- lar Sünni İslam temelinde bürokrat ye- lojide, ekonomide, hukukta, yö- mek istenen niyet ve uygulamaların ta- tiştirme amacı taşımıştır; bu temel gö- netimlerde her alanda kendile- rihsel kökleri üstüne bir hatırlatma yazı- rüş, Yavuz Sultan Selim zamanında katı rini kanıtlamışlardır. Cumhuri- sıdır bu. Osmanlı tarihi ve tarihçiliğiyle bir siyaset haline gelmiştir. Ancak, Kanu- yete Başbakan, bakanlar, millet- ilgili, yaşadığımız süreç de dahil, sayısız ni Sultan Süleyman döneminin sonların- vekili ve senatörler, Valiler, hu- diyebileceğim kadar yazılı kitap, maka- dan ve 17. yüzyıldan kalan siyasetnâme, kukçular, üst düzey bürokratlar le ve görsel malzeme ortaya konmuş, sa- adaletnâme, risale (Koçi Bey Risalesi gi- vermiştir. Kabataş, mezunları ile nal ortamda da alabildiğince kullanılmış- bi, Kitab-ı Müstetab gibi) ve tarih kitapla- ünlüler yuvasıdır. tır. Bunların bazıları ele alınan dönem ve rında tanık olunan bozuk düzen ve yoz- Geçen yılın son günlerinde söz- zamanların görgü tanıklıklarını okumuş, laşma dile getirilmiş ama ihtişamlı gün- de “Kabataşlı” birkaç öğrencinin değerlendirmiş, kimileri de -tarih anla- lerinin hasreti de duyulmuştur. Gerçi bu Cumhuriyetin kurucusu Mustafa yışlarının el verdiği ölçüde- onlara atıfta yazarların dilekleri çağdaş dünyada olup Kemal Atatürk’e küfür ve haka- bulunarak ve bilimsel ve edebi kaygıla- bitenleri yakalamaktan uzak olmuştur; retler ile saldırdıkları, bir tanesi- rı taşıyarak (veya taşımadan) kendi ver- ne var ki imparatorluktaki geri kalmışlı- nin Atatürk posterini delici-kesi- siyonlarını yaratmak istemişlerdir. Böy- ğın, siyasal İslamın, mali bozukluğun ve ci aletle delik deşik ettiği görün- lece tarih denilen bilgi dalı kimi zaman özellikle de rüşvetin boyutları dile getiril- tüleri bu yılın ilk haftasında ya- kendi disiplini içinde çekişmelere sah- miştir. Avrupa’da başlayan “siyasal, top- yımlandı. Yönetim, soruşturma ne olmuş, kimi zaman politikacının yas- lumsal, ekonomik, bilimsel, kültürel ve açıldığı ve ceza verildiğini açık- lanmak istediği payanda olarak ilan edil- şüphesiz sanat ve edebiyat alanlarında ladı. Olaya büyük boyutlu tepki taş Lisesi’nde 22 yıl öğretmenlik miz anısına, 7 Mart 1913’te Be- miş, kimi zaman da medyanın suyunda (askeri alanın dışında) süratle başlayıp başlayınca bakanlık uyandı ve sı- yaptı, emekli oldu, evini Kabataş yaz/kırmızı olan rengimizin Si- yol almıştır. Bu yazı, tarihçiliğin -özellik- gelişen değişimler” için pek de merak- ralı açıklamalar başladı. Öncelik- Eğitim Vakfı’na bağışladı, evinde yah/kırmızı olması kararını al- le Osmanlı İslamı tarihinin- akademik ta- lı olmamıştır Osmanlı yöneticileri. İmpa- le bu çocuklar, çocukların ailele- kiracı olarak oturdu ve kirayı Ka- mıştır. Birinci Dünya Savaşı, rafına ağırlık veren- bir kaygı ve anlayışı ratorluk “devlet-i ebed-müddet” ve değiş- ri, en önemlisi de okul yönetimi bataş Vakfı’na verdi. Bizi biz ya- Çanakkale Savaşı ve Kurtuluş dile getirme amacındadır. mez olduğuna dair inançlarla yol almış, nerede olduklarını bilmeliler. Ka- pan bu kurumlaşmadır. Savaşı’nda Kabataşlılar öğretme- değişim ve gelişimi fark edememişler, et- bataş mezunu bilim insanı olarak ni-öğrencisi ile cepheden cephe- Devlet siyasallaşmış İslam tilerse bile önemsememişlerdir; kurtuluş Renklerin anlamı kendilerine anımsatmak isterim: ye koşmuştur. Çanakkale ve Kur- İslamın başlangıç yıllarında yani Hz. “kanun-u kadim”de aranmıştır. Bilim, sa- Kabataş devrimdir, cumhuriyet- Lisenin kendine özgü kültürü tuluş Savaşılarına çağrılanların Muhammed hayattayken Medine’de te- dırlarda, kalplerde değil satırlarda kal- tir, Ata’sını sonuna kadar koru- vardır. Bu işin en ince ve önemli tümü şehit olduğu için bazı yıllar melleri atılan bir devlet niteliği taşıdığı- mıştır. (El ‘ilmü fi’s-sudûr lâ fi’s-sütûr). maya kararlıdır. yanı bu kültürün kuşaktan kuşa- mezun vermemiştir. na inanılmakta, topluma ve uluslarara- Bilim, günümüzde bir parti başkanı ve sı- ğa aktarılmasıdır. Kaba, sert, so- sı ilişkilerine yeni bir mahiyet kazandı- nırsız yetkilerle donanmış cumhurbaş- Kurumlaşma Gururumuz ğuk, sıkı ve kuru davranış biçim- rılmış olduğu kabul edilmektedir. Daha kanının faaliyetleri, 16 ve 17. yüzyıl göz- Kabataş’ı Osmanlı’dan Cumhu- leri eğitim-öğretim ve yönetim fel- Kabataşlılar Derneği tarafından sonraki yüzyıllarda -burada konu olan lemcilerinin arayışlarını anımsattı bana. riyete intikal eden 114 yıllık eği- sefesi dışındadır. Sevgi ve say- Lisenin 100. kuruluş yılı anısına Osmanlı İmparatorluğu’nda- siyasallaş- “Duagu” bolluğunda askerlerine maaş ve- tim çınar olarak tanımlarız. Na- gı esasına dayalı bir yönetim ve 2008 de “Kabataşlı Şehitler Anı- mış karakteriyle padişahların fetihçi, ya- rilemeyen Osmanlı zamanlarını. sıl olmasın, şehit öğretmen ve disiplin anlayışı yıllarca hâkim tı” yine bir Kabataşlıya yaptırıl- yılmacı politikaları ve “ilâ-yı kelimetul- öğrencilerimiz anısına beyaz/ olmuştur. Bu kurumsallaşmayı dı. Toplam 75 şehitten isimleri bi- Tarihi anımsatma lah”, “cihad” ve “gazâ” ideolojilerinin kırmızı” olan rengimizi “siyah/ bozmak, dağıtmak amacıyla son linen değişik etnik unsurdan 28 meşruiyet simgesi durumuna getirdikle- Amma ve lakin, Türkiye Cumhuriye- kırmızı’ya değiştiren Hüseyin yıllarda çok uğraşıldı ve uğraş- şehidin adı yazılıdır, hepsi bizle- ri bilinmeyen bir şey değildir. Hatta, ev- ti Devleti, Osmanlı İmparatorluğu de- Mazım, Faik Dranaz, Adnan Din- maktalar. Ancak burası Kabataş, rin ağabeyi, gururudur. rensel imparatorluk iddiası İslam ile bü- ğildir. Dünyaca tanınmış tarihçimiz Ha- çer gibi müdürler yanı sıra Ömer başaramazlar. Bu “Kabataşlı Şehitler Anıtı” yö- tünleştirilirken (Sasaniler, Emeviler, Ab- lil İnalcık’ın yıllar önce Batı dünyasına Seyfettin, Memduh Şevket Esen- Kabataş Erkek Lisesi Kahra- neticilerin, öğretmen ve öğren- basiler ve Selçuklular dönemlerinden hatırlattığı gibi bizlerin de bu farkı, Os- dal, Reşat Nuri Güntekin, Beh- manlar okuludur. Birinci balkan cilerin her gün görecekleri yer- alıp getirilerek, hem tarihsel derinlik manlı büyülenmesiyle gün geçiren va- çet Necatigil, Faruk Nafiz Çamlı- Savaşı’na katılan birçok okulda dedir. Önce Kabataşlılık nedir tandaşlarımıza ve iktidar mensuplarına içinde hem de Osmanlıları Safevi ve Ba- bel ve diğer sevgili öğretmenleri- olduğu gibi Kabataş Lisesi’nden öğrensinler.“Bağlıdır ‘Ata’sına, bürlü gibi imparatorlukların hedeflerin- benimsetmeliyiz. Türk tarihi nasıl Os- miz on binlerce öğrenci yetiştir- öğrenciler ve öğretmenler dön- yurduna ve yurttaşa” Kabataş bir manlısız anlatılamıyorsa, o devletin/im- deki İslamı yüceltip yayma yolunda bir diler. Bir Zeria Bali vardır: Kaba- meyince okul yönetimi, şehitleri- anıttır ve asla yıkılmaz. dünya imparatorluğu hasretini taşıdıkla- paratorluğun yeryüzündeki yapısı, işle- vi, görkemi, hastalıkları ve çöküşü di- rı; evrensellik, cihangirlik, cihanşümul- luk iddia ve ideallerinin tarihçiler tara- le getirilmeden yansıtılamıyorsa, Mus- tafa Kemal Atatürk önderliğinde Batı fından dile getirildiği de bilinmektedir. emperyalizmine karşı gerçekleştirilen Gerici arayış “Kurtuluş” ve “Kuruluş” dönemlerinde- Fatih Sultan Mehmed’in fethedi- ki bağımsızlık mücadelesi ve çağdaşlı- Enflasyon ve marketler len Doğu Roma/Bizans coğrafyasına at- ğı yakalama azmi de hiç akıldan çıka- fen “Kayser-i Rûm” unvanını da ekle- rılmamalıdır. Siyasal İslamın anlamı bu yerek Sultan-ı İslam, Sahibu’z-zaman, çerçevede değerlendirilmelidir. Kubilay GÜlSEM Sorunu çözmenin ön ko- lama yüzde 25-30 seviyelerinde- Padişah-ı Cihan, Sultan-ı Müslimin, dir. Genel giderleri de, ciroya gö- yazar şulu “tanıyı doğru koy- Padişah-ı İslam-penah, “Pâdişâh-ı dîn- Yukarıda dile getirdiklerimi yetkiy- re değişmekle birlikte, ortalama maktır. Tanının yanlışlığı- penâh” (dinin sığınağı olan padişah) Zıl- le, ayrıntılarıyla, bilimsellikten şaş- lkemizde perakende (gıda) yüzde 20’ler seviyesindedir. Bir nın göstergesidir. Fiyatla- lullahi fi’l-arz/arazîn (Allah’ın Yeryüzün- Üsektörünün ürün tedarik ve madan anlatan ve benim de bu yazım marketin bürüt kâr oranı yüz- deki Gölgesi), Sahib-Kıran (başarılı, üs- için çok yararlandığım Ahmet Yaşar satış sürecinin nasıl işlediğine rın yüksek olmasının de 5-10 düzeyindedir. Piyasadaki tün - karizmatik ve pisikolojik), Sahib-i kısaca göz attığımızda, market- Ocak’ın Osmanlı İmparatorluğu ve İs- durgunluk, raf fiyatlarının yük- sebebi marketler değil, Zaman ve daha nice sıfatlarla anılmıştır lam: Bir İmparatorluk bir Din kitabı leri çok genel tanımlamayla iki selmesi nedeniyle talep azalma- enflasyondur. Osmanlı padişahları. Sünnî İslam’ın Os- (2021) aydınlatıcıdır; öneririm. gruba ayırabiliriz. Ulusal zin- sı, market cirolarını doğrudan et- cir marketler (ülkemizin tama- rini ve bunun yaratacağı maliye- kileyeceği için kârlılıkları düşe- mına yayılmış, birden fazla şu- ti karşılıklı görüşüp sözleşmeyle bileceği gibi zarar ederek iflasla- besi olan, her ildeki dış görünü- imza altına alırlar. Hemen he- rı bile söz konusu olabilir. mü, iç tasarımı, raf fiyatları ken- men tüm marketler kimin hangi İndirim marketleri olarak anı- üretici firmayla hangi koşullarda di gruplarında aynı olanlar) ve lan marketler tüketiciye kendi çalıştıklarını en küçük ayrıntısı- markalarıyla da hizmet sunar- yerel zincir marketler (belli bir ilde ve yakın olan komşu illerde na dek bilirler. lar. Bu uygulamalarının nedeni, daha ucuz ikame ürün satma ih- birden fazla şubesi olan ve ulu- İflasa kadar gidebilir tiyacından kaynaklanır. Bu ma- sal zincir marketlerde olduğu gi- ketlerin çalıştırdığı eleman sa- Peki, bunu nasıl öğrenirler? İki bi dış görünümü, iç tasarımı, raf yısı göreceli olarak daha azdır, basit yöntemi vardır. Ürünlerin fiyatları kendi gurupları içinde metrekare olarak daha küçük- marketlerdeki raf fiyatından tah- aynı olanlar). Bunlar da kendi türler. O nedenle işletme mali- min edebilecekleri gibi, zaman- içlerinde indirim marketler ola- Galeati Yayıncılık yetleri daha düşük, dolayısıyla la satın alma elemanlarının mar- rak ayrılırlar. İndirim market- fiyatları daha ucuzdur. Kâr marj- ketler arasında geçiş yapmala- lerle zincir marketler arasında- ları da daha düşüktür. rıyla (iş değişikliği) firma uygu- ki en büyük fark, işletme gider- facebook.com/galeati2017 lerindeki, eleman sayılarındaki, lama bilgilerini market yetkilile- Kimin işine geliyor? rine aktararak öğrenirler. Yani metrekarelerindeki, ürün marka Sorunu çözmenin ön koşulu satın alma koşulları sır değildir. ve çeşitliliğindeki farklılıklar ve instagram.com/galeatiyayincilik ‘Tanı’yı doğru koymaktır. Enf- doğal olarak da fiyat yapıların- Bu durumda hiçbir market sattı- lasyonun sebebini faize bağla- daki ucuzluktur. ğı ürünlerin fiyatını gelişigüzel twitter.com/gletiyayincilik mak, raf fiyatlarının yüksekli- artıramaz. Çünkü rekabetçi pi- ğinin sebebini marketler ola- Her ayrıntısı bilinir yasa koşulları böyle bir serbest- rak görmek tanının yanlışlığının 0.539 669 60 69 Satın alma yani ürün tedarikin- liğe asla izin vermez. Rekabet- göstergesidir. Sebebi sonuç ola- de, bu marketlerin hemen he- çi ortamda müşteri sayısını artır- rak gördüğümüz takdirde soru- mak, pazar payını büyütmek is- men tamamı satın alma sürecini nun çözümü bulunamaz. Yapıl- galeati2017@gmail.com tek bir merkezden, ürün çeşit- teyen marketlerin en önemli si- ması gereken ivedilikle tanının lerine göre (şarküteri, temizlik lahı ürün fiyatlarıdır. Son dere- doğru saptanarak akılcı çözüm- www.galeatiyayinevi.com malzemeleri, manav, atıştırmalık ce örgütlü ve pazar hâkimiyeti lerin üretilebilmesidir. Bunun olan bu marketlerin üretici fir- ürünler vb) uzman satın almacı- dışındaki çözüm yolları kapita- malara kendi koşullarını kabul lar aracılığıyla, üretici veya satı- list sistemin ruhuna aykırıdır. ettirme gücü de vardır. Raf fi- Yeni Yılınızı kutlar, cı firmalarla doğrudan görüşerek Kapitalist sistemden yana olan- yürütürler. Üretici firmalarla yatlarının belirleyicisi market- ların kapitalizme ihaneti müm- görüşürken ne oranda kâr payı ler değil, üretici firmaların mar- kün olamayacağına göre, acaba bol kitaplı yıllar dileriz... ketlere satış fiyatlarıdır. Market- istediklerini, raf fiyatlarının ne kapitalist sistemin açmazı, çeliş- olacağını, haftalık, aylık, yıllık lerin kâr oranları ürün çeşitleri- kilerini gizleyerek mi çözülmek yapacakları pazarlama faaliyetle- ne göre farklılık gösterse de orta- istenmektedir?