Katalog

6 EYLÜL 2021 PAZARTESİ 6 SÖYLEŞİ NEDEN MEHMET ALİ GÜLLER? Afganistan’da köktendinci Taliban, hükümeti açıklamaya hazırlanıyor. Örgütün ele geçiremediği tek vilayet Pençşir ve burada şiddetli çatışmalar sürüyor. Kadınlar Kâbil’de hak ve özgürlükleri için meydanlarda... Bir yandan Türkiye, Katar ile birlikte Kâbil Havalimanı’nı işletecek mi, hâlâ tartışılıyor. Suriye göçünden sonra Afgan göçü masada “en büyük sorun” olarak duruyor. “Türkiye’yi Avrupa’nın istilasını önleyen tampon ülke haline getirdiler, üstelik bununla da övünüyorlar” diyen Cumhuriyet gazetesi yazarı Mehmet Ali Güller, uzun bir süredir bu konuda yaptığı ciddi tespitlerine, göç meselesini tarihsel bağlamında ele alıp bugüne getirdiği “Tampon Ülke: Emperyalizmin Göç Stratejisi” kitabını da ekledi. Bize de sormak kaldı. Bizim liberaller Arapları Türk topraklarında seviyor 4 Altındağ hepimiz için 4 Suriye’nin kuzeyinde 4 Liberallerimiz Arapları 4 AKP, işletmecilik görevini 4 Amerikan rüyası bitti, erken uyarı olmalı. Bunun PYD özerk bir yapı Türk topraklarında seviyor. farklı formda sürdürmeye Neo-Conların “21. yüzyılı bir prova olmaması, kuracak, o yapı Türkiye’ye Çünkü Suriye’nin kuzeyini, çabalıyor. ABD’nin “özel Amerikan yüzyılı” yapma tekil bir örnek olarak bağlanacak, AKP de tarih Suriye toprağı olarak değil, savaş” kapsamında olma hedefi ortadan kalktı. kalabilmesi için hepimiz yazmış olacak... AKP bu Kürdistan olarak görmeyi potansiyeli taşıyan bir Uygarlığın lokomotifi sorumlu davranmalıyız. hayalden vazgeçmedi. arzu ediyorlar. görev bu. Batı’dan Doğu’ya geçiyor. n Hadi baştan başlayalım. Türkiye Olası sonuçları itibarıyla ciddi sorun- neden tampon ülke olmayı kabul et- dur. Siyasetçiler başta, hepimiz bu ko- ti. AKP’nin, göçmen politikasından nuda sorumlu davranmalıyız. Göç so- n HAvALİMANı ABD nasıl bir çıkarı var? Para mı, oy mu? rununun nedeni göçmenin kendisi de- AÇıSıNDAN NEDEN ÖNEMLİ? AKP, Batı desteği almak için ğildir; göçmen, bu sorunun sonucu- ABD Dışişleri Bakanlığı Türkiye’yi tampon ülke yaptı. AKP ik- dur. Göç sorununda, ki esas göçmen Sözcüsü Ned Price, bu tidara Batı desteğiyle geldi, Batı’nın varlığı Suriyeli olduğuna göre, oradan soruya şu yanıtı veriyor: Ortadoğu planlarına eklemlenerek ik- hareketle söylersek sorunun kaynağı, “Ticari ve hava taşımacılığının tidarını sürdürdü ve Batı’nın ihtiyaç- birincisi emperyalizmin saldırganlığ,ı ötesinde öneme sahip. larını karşılayabildiği ölçüde iktidarı- ikincisi de AKP hükümetinin emper- Bölgede diplomatik olarak nı korudu. Göç, AB için çok önemli bir yalizmle işbirliği yapmasıdır. Şimdi da bulunmanın şartı” diyor. sorun. Türkiye AB’nin bu sorununu, burada ABD’nin ve AKP’nin politikala- 15 Ağustos’a kadar hedefleri göçmenleri tutarak çözdü. Bunu AKP rına karşı çıkmadan, dahası o politika- şuydu: Türkiye, havalimanının hükümetinin başbakanı Binali Yıldı- ların değiştirilebilmesi için çaba gös- ve havalimanından rım söyledi zaten. termeden, sorun nedeniyle göçmen- büyükelçilikler bölgesine n Hatırlatın lütfen... lere yüklenmek, hem politik değildir kadar olan bölgenin “Türkiye olmasa akın akın mülte- hem de insani değildir. Sorunu doğu- toplamının güvenliğini ciler Avrupa’yı istila edecek.” Yani ran nedeni değiştirerek, ortadan kaldı- sağlayacaktı. Şimdi bunu, Türkiye’yi yönetenler açık açık “Avru- rarak sorunu çözebiliriz. Türk askeriyle değil, SADAT pa istila edilmesin” diye “Türkiye’nin n Yakın zamanda Altındağ’da ya- gibi yapılarla, “işletmeciliğin istila edilmesini kabul ettiklerini” söy- şananlar bunun provası mıydı? güvenliği” çerçevesinde leyebiliyorlar. Bununla övünebiliyor- Altındağ hepimiz için erken uyarı yaptırabilmeye çalışıyorlar. lar. Mesele sadece bunun karşılığında olmalı. Bunun bir prova olmaması, te- alınan para değil. Zira o para bu soru- kil bir örnek olarak kalabilmesi için hepimiz sorumlu davranmalıyız. nun yükünü karşılamaz. Burada amaç, AKP’nin Batı’nın çok önemli bir soru- n Muhalefet “geri göndereceğiz” TÜRKİYE, YENİ DÜNYADA YERİNİ ALABİLMELİ nunu çözerek, Batı’nın nezdinde öne- diyor, o kadar kolay mı? mini artırmaktır. Çünkü Batı’nın si- Bu, o kadar kolay değil. Birkaç ne- n Türkiye, Kâbil Havalimanı’nda görev üstlenecek düzleminde sağlamaya çalışacak yeni dönemde. yasi ve ekonomik desteğini aldıkça, denle. Birincisi “zorla sınır dışı” et- mi, üstlenmeyecek mi; açıklamalar çelişkili... Böyle n Önümüzdeki dönemle ilgili bir öngörünüz var Türkiye’de iktidarını koruyabileceği- menizi engelleyen bir uluslararası hu- bir görev, sonunda nasıl bir sorun yumağını berabe- mı? Tüm bu NATO 2030 planları... Afganistan’daki ni hesaplıyor. Bunun için de kendi ül- kuk elbette yok ama mevcut uluslara- rinde getirir? durum... Bize ne olacağını söylüyor? Türk askerinin Kâbil Havalimanı’nın güvenliği görevine kesini ve halkını göç sorunuyla kar- Yeni bir dünya kuruluyor. Amerikan rüyası bitti, Neo-Con- rası hukuk, bir yönüyle zorla sınır dı- soyundurulması vahim hataydı. Neyse ki tablo değiş- ların “21. yüzyılı Amerikan yüzyılı” yapma hedefi ortadan kalk- şı karşıya getirmekten hiç çekinmi- şı edebilmenizi kolaylaştırmamaya ça- ti, bu görev de değişti. Ancak AKP, NATO zirvelerinde tı. Uygarlığın lokomotifi adım adım Batı’dan Doğu’ya geçi- yor. Yeter ki iktidarda kalabilsin. Di- lışıyor. Dahası “zorla sınır dışı” eden ve Erdoğan-Biden görüşmelerinde konuşulan görevleri yor. 500 yılın ardından bir büyük değişim başlıyor. Kuşku- devlet görüntüsünün, uluslararası iliş- ğer taraftan Türkiye’nin farklı etnik farklı yollarla sürdürebilme niyetinde. Şimdi işletmecilik suz her değişim, hele de büyük değişimler sancılı olur. Bu gruplarla dolması, bu hükümet açısın- kilerde elinizi pek çok açıdan zayıflat- adı altında görevi farklı bir formda da olsa sürdürmeye büyük değişimleri anlayabilmenin ölçütlerinden biri ticaret dan ideolojik bir sorun da değil. Ter- ması da söz konusu. İkincisi, 81 ile da- çabalamaları bu nedenle... Türkiye için vahim sonuçlar yollarıdır. Eskiden de böyleydi. İşte Pers uygarlığının öne sine “Her türlü milliyetçiliği ayakla- ğılmış Suriyelileri öyle kolayca topla- doğurma potansiyeli taşıyan işler bunlar. Zira ABD’nin çıktığı çağda ünlü Kral Yolu, yine Doğu’nun uygarlığa lider- rımın altına aldım” diyen, milliyetçi- Orta Asya hesapları bağlamında, “özel savaş” kapsamın- yıp sınır dışı edebilmeniz teknik bakı- lik ettiği çağda İpek Yolu, Roma’nın uygarlığa liderlik etti- da olma potansiyeli taşıyan bir görev bu... lik yerine ümmetçilik yapan bir ikti- ği çağda Akdeniz ticareti, Avrupa’nın uygarlığa liderlik et- mından çok olası değil. Üçüncüsü ve n “Afganistan ile ilgili bu karar sadece Afganistan ile ilgili de- tiği çağda sömürgeleri birbirine bağlayan ticaret yolları, ABD’nin uy- dar var. Ümmetçilik ve yeni Osmanlı- hepsinden önemlisi insani bir çözüm ğil. Diğer ülkeleri yeniden inşa etmek için büyük askeri operas- garlığa liderlik etmeye başlamasıyla da Amerika ile Avrupa arasında- cılık zaten ABD’nin Büyük Ortadoğu değil! Dolayısıyla çözüm perspektifi- yonlar çağını sona erdirmekle ilgili” dendi. İnandırıcı mı? ki Atlantik’in en büyük ticaret yolu olması... Şimdi tablo değişiyor. İn- Projesi’nin içindeydi. AKP’nin göç po- mizin itici motoru “zor” değil, “ikna” Hegemonyası zayıflayan ABD için bu bir zorunluluk artık. “Ulus in- ternette kolayca gemi ticaretini uydu marifetiyle anlık gösteren site- litikasını bu 20 yıllık sürecin bütünü- olmalı, “gönüllülük” olmalı... şa projesi” dedikleri kapsamlı işgal ve saldırıları sürdüremeyecek lere baktığınızda göreceğiniz şudur: Asya-Pasifik, ticaret gemilerinin n Peki, ne yapacağız? Ankara Şam nün dışında tutamayız yani. durumdalar. O nedenle ABD “özel savaş”ı öne alıyor artık. Penta- yoğunlaştığı bölgedir. İşte bu nedenle şimdi Modern İpek Yolu de- ile anlaşınca, tablo değişecek mi? gon bünyesinde kurulan ve sivil şirketlere bağlı görünümlü 60 bin nilebilecek Doğu Asya’yı Avrupa ve Afrika’ya bağlayan Millet yerine ümmet Ankara ile Şam’ın anlaşması gerekli kişilik yeni ordu bu amaçla kuruldu. ABD işgal Kuşak ve Yol İnisiyatifi çok önem kazanmıştır. n Göçmenlerle Yeni Osmanlıcılık, edemeyeceği yerlerde karışıklıklar çı- şart ama yeterli şart değil. İstanbul’a, n Türkiye’nin yapacağı en büyük hata ne karma, sabotaj düzenleme, suikastlar eyalet sistemi, federasyon, Büyük Or- olur? O hatayı yapmaya ne kadar yakın? Ankara’ya, İzmir’e yerleşmiş, iyi kötü yapmaya yönelecek ağırlıkla... ABD Türkiye, dünyanın bu tadoğu Projesi’nin nasıl bir ilgisi var? bir iş bulmuş, büyük çocukları çalışan ekonomisi geriliyor; ABD’nin en büyük gelişimini görerek Şöyle ilgisi var: Bir kere bu iktidar küçük çocukları okula giden bir aile, zengin yüzde 1’inin serveti, geçen konumlanmalı; yeni bir en başında “ABD’nin küresel düzeni- sırf Ankara ile Şam barıştı diye kalkıp yıl yüzde 50’nin servetini geçti. Ya- dünya kurulurken orada nin altında, onunla uyumlu bölgesel Hama’ya, Humus’a neden dönsün? Şu ni ABD içinde zengin-yoksul maka- yerini alabilmeli. Atlantik’e düzen kurma” hedefi belirlemişti. Bu- anki şartlarına yakın olmasa bile çok sı açılıyor. Amerikan kamuoyu bu çapalı, NATO stratejilerine nu, AKP’nin stratejisini belirleyen Ah- uzak olmayan şartları sağlamak lazım, nedenle büyük paralara mal eklemli bir Türkiye yerine, met Davutoğlu söylemişti. Neydi pe- olan “ulus inşa projelerine” geri dönmesine ikna edebilmek için. ekonomik ve siyaseten karşı. Emperyalist tekel- ki o bölgesel düzen? ABD’nin kanatla- tam bağımsız bir ülke Bunun için önerdiğim bir proje var ki- ler mevcut çıkarlarını olarak, yeni dünyada yer rı altında “Küçük bir Osmanlı” kura- tapta. Çok kısaca özetlersem; krizi fır- o nedenle “özel savaş” almalı... bileceklerini hayal ettiler. Türkiye’yi, sata çeviren, hem Suriyeliler için hem Kürtlerle Irak ve Suriye’nin kuze- de Türk vatandaşları için, birlikte kal- yine genişletmeyi planladılar. İçeri- kınma modeli sağlayacak bir proje. Bir zeyine genişleme hedeflerinin gereği larda tutmak istemekte ısrar etmesi bu lar. İki yönlü sömürü yani... MHP’nin de Kürt Açılımı, bu dış politikanın ta- olarak misakımilli savunuculuğu ya- ortak ekonomi alanı kurma ve ekono- nedenle. Sanki kendi toprağıymış gi- milliyetçi anlayışla göçmenlere kar- mamlayıcısıydı. Öcalan’la yürüttük- mik işbirliği yapma projesi. pıyorlar. Halep 82. il, Kerkük 83. il di- bi oraya kaymakam ataması, Cumhur- şı olması ve Erdoğan’ın iktidarda ka- leri müzakerelerde tüm bu pazarlık- ye propaganda yapmaları bu nedenle... başkanlığı kararnamesiyle Türk üni- labilmek için MHP’ye ihtiyacı olması, ‘Uyuyan hücre’ gerçeği lar var. Barzani’yle, PKK’yle, PYD’yle Halep’i, Kerkük’ü, Irak ve Suriye’nin versitesine bağlı fakülte açması, TL’yi zaman zaman dikkat çektiğiniz türden yaptıkları pazarlıklar, Öcalan ve Sa- n İşin aslında korkutan boyutu ci- kuzeyini almayı, oralarla genişlemeyi dolaşımda olmaya zorlaması, tabelalar, çelişkiler doğuruyor elbette. Erdoğan, lih Müslim’le görüşmeleri hepsi ka- hatçıların Türkiye’ye girmesi... hedefleyen bir iktidar için elbette üni- zaman zaman bayrak göstermeler hep iki tarafı da iki anlayışı da idare ede- yıtlarda... Dolayısıyla AKP açısından Toplumun esas endişesi bu zaten. Zi- ter yapı yerine federasyon, elbette mil- bu nedenle. Ancak bu da hayal, ger- rek yürütmeye çalışıyor süreci. Türkiye’nin farklı etnik topluluklar- ra iktidarın, Suriye’ye dünyanın pek let yerine ümmet esas olacaktır. çekleşmeyecek bir hayal... n Türkiye’deki Suriyelilerin ülke- la dolması problem değil, tersine bu, çok yerinden savaşmaya gelen cihat- n AKP’nin niyeti Suriye’de toprak sine dönmesine AKP kadar liberalle- hedeflerini kolaylaştıracak bir fırsat- MHP’nin göç raporu çılara kapı açmasından bu yana, toplu- bütünlüğü müydü, yoksa toprak ka- rin de itiraz ettiğini söylüyorsunuz. tı. Böyle gördükleri için de Suriye’de mun IŞİD vb. kaynaklı bombalı saldırı- zanma niyeti mi vardı? n Bu arada önce AKP’nin “Sanayi- Neyi eleştiriyorsunuz? iç savaşa dahil oldukları andan itiba- yi göçmenler ayakta tutuyor” açık- larda ödediği büyük bedeller var... Göç Resmi söylem toprak bütünlüğü el- Liberallerin “insan hakları”na verdik- ren, bırakın göçe önlem almayı, tersi- dalgaları haliyle bu endişeleri artırıyor. bette ama gerçek tersi... Suriye’nin ku- lamalarını, sonra “Türkiye’nin bir leri önemden kaynaklanmıyor bu itiraz- ne göçü teşvik ettiler. Bakınız bunlar Zira Türkiye’de pek çok cihatçı örgütün zeyinde PYD özerk bir yapı kuracak, tane daha mülteci alacak kapasite- ları elbette. Öyle olsa, Suriye’de 10 yıl- “uyuyan hücre” olarak bulunduğu orta- bu iktidarın, daha doğrusu siyasal İs- si yoktur” sözlerini ve son olarak Kürt Açılımı da var, o yapı Türkiye’ye dır süren iç savaşa destek vermezler- lamcılığın programında var aslında. da. Bunun en önemli göstergesi zaman bağlanacak, AKP de tarih yazmış ola- da MHP’nin göç raporunu birlik- di! Dertleri şu, bunu da açık açık söylü- Daha AKP iktidar olmadan önce bile, zaman “IŞİD’li yakalandı” şeklindeki po- cak... Tabii bunlar hayaldi, gerçek- te değerlendirmenizi isteyeceğim. yorlar: “Suriyeliler gönderilirse, Kuzey açın bakın Erdoğan’ın sözlerine, özel- lis operasyonu haberleridir zaten. Göç raporundaki şu ifadeye dikkat: leşmedi... Ancak AKP hâlâ bu hayal- Suriye’nin demografisi bozulur” diyor- likle belediye başkanlığı dönemi açık- n Milli Savunma Bakanı Akar’ın, den vazgeçmiş değil. Açılım bitti, PKK- “Harcanan 38.5 milyar dolarla Ford- lar. Yani Kürt bölgesine Araplar dolu- lamalarına. Erdoğan’ın eyalet sistemi- “Türkiye, NATO’yu kendi güvenliği- PYD’yle ilişkileri tersine döndü ama Otosan’ın altı kat büyüğü kurulabi- şur diye endişe ediyorlar. Yani bizim li- ni de federasyonu da savunduğunu gö- nin merkezine koymaktadır” açık- hâlâ şartlar değiştiğinde bundan nasıl lir, bu şirkette 79 bin istihdam sağ- berallerimiz Arapları Türk toprakların- lamasını hatırlayalım. Bu, stratejik receksiniz. İşte hükümet sistemini de- lanabilirdi...” Ne oluyor? bir kazanç elde ederim diye bakıyor. da seviyorlar, Kürt topraklarında değil. ğiştirerek getirdikleri başkanlık sis- bir hata mı, değil mi? Fırat’ın doğusunda PYD devletine kar- AKP’nin “Suriye’yi göçmenler ayak- Çünkü Suriye’nin kuzeyini, Suriye top- temi modeli de bu nedenleydi. Üniter Stratejik hatadır elbette. Dün de ha- şılık, Fırat’ın batısında kendi kontro- ta tutuyor” söylemi, nasıl bir ekono- rağı olarak değil, Kürdistan olarak gör- taydı, bugün de hata... NATO demek devletler genelde parlamenter sistem- mi inşa ettiklerinin de itirafı aslında. lünde bir ÖSO devleti pazarlığı yapabi- meyi arzu ediyorlar. le ama federasyonlar genelde başkan- son tahlilde ABD demektir. ABD’yi leceğini hesaplıyor. Şam yönetiminin Ucuz işgücüne dayanan ekonomi anla- n Kitabınızda altını özellikle şöyle lık sistemiyle yönetilir çünkü. Lozan kendi güvenliğinin merkezine almak, sahadaki dostları Rusya ve İran’la iş- yışlarında sömürülecek göçmen eme- çizmişsiniz: “Göç, evet, bir sorundur için “hezimet” diyen bu iktidarın za- vahimdir. Dün de vahimdi bugün de... ği, büyük fırsat oldu bu iktidar için, birliği yapmaya mecbur kalması ama ancak bu sorunda göçmenleri hedef man zaman “misakımilliciliğe” soyun- Dün bu hatayı ABD’nin “Yeşil Kuşak” Şam yönetimiyle anlaşmakta ayak sü- bu iktidarın dayandığı sınıf için... Göç- almak doğru değil.” Fakat siyasetçi- ması bile bu nedenledir. projesinde, ABD’nin stratejisine ek- rüyor olması bu nedenle. İdlib’de, menleri hem ucuz işgücü olarak kulla- leri durdurmak da mümkün değil. n Yani Erdoğan’ın Lozan ve misakı- lemlenerek yapmışlardı... Bugün de nıyorlar, hem de sendika isteyen, zam Göç sorununda sorunun nedenini Afrin’de ısrar etmesi bu nedenle. Suri- milli tartışmaları bu planla mı ilgili? isteyen Türk işçisine karşı “Bak alter- ABD’nin Orta Asya planlarında rol ala- ye ordusunun kendi topraklarında ege- yanlış belirlemek ve çözümünde de Kesinlikle. Irak’ın ve Suriye’nin ku- bilmek hevesindeler ne yazık ki... men olmasına karşı Türk askerini ora- natifin var” diyerek sopa gösteriyor- kolaycılığa kaçmak, ciddi sorundur.